Просмотр содержимого документа
«Ертіс ??іріні? компоненті "Кереку ??ірі-киелі мекен " -атты презентациясы »
Екібастұз қаласындағы № 12 ЖОББМ қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі –
Нұржанова Жанар Аллажарқызы.
“Ертіс өңірінің компоненті” баспа шығарылымы.
Мақсаты:
Оқушылардың Ертіс өңірінің әдебиеті, мәдениеті туралы білімдерін толықтыра отырып, елге, тілге, жерге деген сүйіспеншіліктерін арттыру.
Міндеттері:
- оқушыларды сөйлесім әрекетінің түрлерін әлеуметтік ортада қолдана білуге үйрету;
- күнделікті өмір жағдаяттарында туған жерінің әдебиетін, мәдениетін қазақ тілінде орынды әңгімелеп жеткізе алуға мүмкіншілік туғызу;
- өзінің туған өлкесі туралы терең мағлұмат алу;
Күтілетін нәтиже:
Оқушылардың өз ойын айқын, түсінікті жеткізе білуі;
- Ертіс өңірі жайлы жан – жақты ақпарат алу;
- Білім беру барысында сабақтарда қолдану;
«Кереку өңірі- киелі мекен» атты баспа шығарылымының мазмұндық желісі үш аяға бөлініп ұсынылды:
Әлеуметтік – тұрмыстық ая;Әлеуметтік – мәдени ая;Оқу – еңбек аясы;
Әлеуметтік – тұрмыстық ая;
Әлеуметтік – мәдени ая;
Оқу – еңбек аясы;
Әрбір аяда қамтылған тақырыптар жеңілден қиынға қарай бірте – бірте күрделенеді.
Қатысымдық – сөйлесімдік бөлімдегі білім берудің негізгі бес қағидасы қамтылған:
Тыңдалым. Ертіс өңірінің компоненттеріне қатысты мәтіндерді түсіну.
Оқылым. Тақырыптарға қатысты мәтіндерді оқу.
Айтылым. Тақырыптар туралы баяндау.
Жазылым. Жазбаша жұмыстарды орындау.
Тілдесім. Тақырыптарға байланысты сөйлесудің үлгілерін, сөздерді, тілдік қолданыстарды, терминдерді үйрену.
Мазмұны
- Түсінік хат ---------------------- ----------------------------------------1 бет
- «.Керек өңірі киелі мекен» дидактикалық жинағының
бағдарламасы - - --------------------------------------------------------2-3 бет
- Күнтізбелік жоспар -----------------------------------------------------4-5 бет
Кереку өңірі –киелі мекен
- Павлодар –Қара Ертістің саясы ------------------------------------- 6 - 7 бет
- Екібастұз –аңыз қала --------------------------------------------------8- 9 бет
- Алтын арқаның құтты мекені –Баянауыл -------------------------10-11 бет
- Ақсу қаласы ------------------------------------------------------------ 12-13бет
- Су –тіршілік көзі.Ертіс өзені -----------------------------------------14-15бет
- Баянауыл көлдері ------------------------------------------------------ 16-17 бет
Кереку өңірінің өндірісі
- Павлодар өңірінің өнеркәсіп кешені ------------------------------18-19 бет
- Ақсу феррқорытпа зауыты - ------------------------- --------------20-21 бет
- Екібастұз қаласының 2-ші МАЭС-і -------------------------------22-23 бет
- « Майкөбен –вест» жабық акционерлік қоғам-------------------24 -25 бет
- Екібастұз –қара алтынның қоймасы------------------------------- 26-27 бет
Мұражайлар
- Екібастұз қаласының тарихи өлкетану мұражайы --------------28-29 бет
- Бұқар жырау атындағы облыстық әдебиет және
өнер мұражайы----------------------------------------------------------30-31 бет
Өнерлі өрге озар
- Шәкен Айманов---------------------------------------------------------32-33 бет
- Қызы едім Уәлидің,Майра деген.... --------------------------------34-35 бет
- Естай Беркімбайұлы ---------------------------------------------------36-37 бет
- Иса Байзақов ------------------------------------------------------------38-39 бет
- Жаяу Мұса --------------------------------------------------------------40-41 бет
- Мәшһүр жүсіп Көпеев -------------------------------------------------42-43 бет
- Сұлтанмахмұт Торайғыров ------------------------------------------44-45 бет
- Бұқар жырау Қалқаман ұлы -----------------------------------------46-47 бет
Білімдіге дүние жарық
- Керекудегі С.Торайғыров атындағы мемлекеттік
университет ----------------------------------------------------------------48-49 бет
- Екібастұз қаласындағы Қ.Сатпаев атындағы институт ----------50-51 бет
- Академик Қаныш Сатпаев ---------------------------------------------52-53 бет
- Әлкей Марғұлан-ғұлама ғалым ---------------------------------------54-55 бет
Спорт .Шынықсаң шымыр боларсың
- Кереку өңірінің спорты --------------------------------------------------56-57 бет
- Марат Төлегенұлы Жыланбаев-----------------------------------------58 -59 бет
Отан отбасынан басталады
- Мәшһүр ата ұрпағы ------------------------------------------------------60-61 бет
- Ерлан Мұхтар ұлы Арыновтың отбасы ------------------------------61 -62 бет
- Мүсінші Баян Қайнышева ----------------------------------------------64 -65 бет
Дені саудың-жаны сау
- Екібастұз медицина орталығы-------------------------------------------66-67 бет
- Павлодар қаласындағы диагностикалық орталық ------------------68 -69 бет
- Мойылды шипажайы ------------------------------------------------------70-71 бет
- Баянауыл ұлттық мемлекеттік табиғи паркі --------------------------72-73 бет
- Пайдаланған әдебиеттер ---------------------------------------------------74 бет.
Түсінік хат
8 сыныпқа арналған «Кереку өңірі киелі мекен » атты дидактикалық материалдар жинағының бағдарламасы. Оқу құралы 34 сағатқа негізделіп құрастырылған. Дидактикалық материалдар жинағы Павлодар өңірінің әдебиетін,мәдениетін оқып білуге негізделген.
Бағдарлама «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Заңы мен «Тілдерді қолдану мен дамытудың 2001-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын» жүзеге асыру және оқушылардың туған өлкеге деген сүйіспеншілігін арттыру, салт-дәстүрін құрметтеуге, тарихын, мәдениетін білуге жұмылдыру, өлкетану материалдары негізінде оқушылардың ой-өрісін дамыту мақсатында құрастырылған.
Бағдарламаның міндеттері:
оқушыларды сөйлесім әрекетінің түрлерін әлеуметтік ортада қолдана білуге үйрету;
күнделікті өмір жағдаяттарында туған жерінің әдебиетін, мәдениетін қазақ тілінде орынды әңгімелеп жеткізе алуға мүмкіншілік туғызу;
өзінің туған өлкесі туралы терең мағлұмат алу;
оқу мәтіндерін аудармасыз түсінуге жұмылдыру;
оқушылардың шығармашылық қабілетін дамытып, іскерлік дағдыларын жетілдіру:
қазақ тілінде айтылым, жазылым, тыңдалым, оқылым, тілдесім әрекеттерін меңгерту;
белсенді тіл үйрену қабілетіне баулу, оны арттыру, оқу мәтіндерін өз бетінше түсінуге жеткізу;
аударма, түсіндірме т.б сөздіктерді қолданып, сөздердің мағыналарын тереңірек түсінуге дағдыландыру.
“Кереку өңірі – киелі мекен” атты дидактикалық материалдар жинағы бойынша білім бағдарламасы.
Барлығы 34 сағат, аптасына 1 сағат.
І. Әлеуметтік – мәдени ая – 21 сағат.
1. Кереку өңірі - киелі мекен. (6 сағат)
2. Кереку өңірінің өндірісі. (5 сағат)
3. Мұражайлар. (2 сағат)
4. Өнерлі өрге озар. (8 сағат)
ІІ. Оқу-еңбек аясы – 6 сағат.
1. Білімдіге дүние жарық. (4 сағат)
2. Спорт. Шынықсаң шымыр боларсың. (2 сағат)
ІІІ. Әлеуметтік-тұрмыстық ая – 7 сағат.
1.Отан отбасынан басталады. (3 сағат)
2. Дені саудың – жаны сау. (4 сағат)
Жинақтағы грамматикалық тапсырмалар.
Жинақтағы грамматикалық тапсырмалар оқушылардың ақпараттық құзыреттілігін қалыптастыруға, білімнің беріктігін қамтамасыз ету үшін, баланың шығармашылық қабілетін дамыта түсу үшін, оқушының дарындылығын тану үшін логикалық тапсырмаларға баса назар аударылған. Төмендегі негізгі талаптарға сәйкестендірілген.
- Оқу үрдісінде білім алушылардың өздерін еркін сезінуіне жағдай туғызу;
- Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын дамыту, күтілетін нәтижелерге жетуге талаптандыру;
- Өз бетімен жұмыс істеп, шешім қабылдауға мүмкіндіктер туғызу;
- Ақпараттық ізденісті жоспарлау:
- Мақалдарды әңгімемен сәйкестендіру, мағынасын ашу;
- Ақпаратты өңдеу;
- Әңгімелердің идеясын анықтау, өз пікірлерін дәлелдеу;
- Логикалық тапсырмаларды орындау;
- Біздің жеріміздегі тау-қырат, өзен-көл, белгілі адамдар, жер аттарын жіктеп жазу;
- Жазбаша қатынас:
- Мәтіннің желісі бойынша өз пікірлерін білдіру;
- Диалог құру;
- Өнімді топтық қатынас;
- Мәтіндердің мазмұнын өз өмірлерімен байланыстырып айту.
Күнтізбелік жоспар
Ая
Әлеуметтік – мәдени ая.
№
Кереку өңірі-киелі мекен
р/с
Сабақтың тақырыбы
1
Павлодар -Қара Ертістің саясы.
2
Тілдік бөлім
Екібастұз-аңыз қала.
Септіктер.
3
Беті
4
Алтын арқаның құтты мекені – Баянауыл.
6-7
Тәуелді септеу.
Сағат саны
8-9
Буын. Буынның түрлері.
Ақсу қаласы.
5
1
10-11
Дыбыс үндестігі.
6
Су - тіршілік көзі .Ертіс өзені.
1
Кереку өңірінің өндірісі
Баянауыл көлдері.
Сын есім.
12-13
1
14-15
Сын есімнің шырайлары.
1
7
16-17
1
Павлодар өңірінің өнеркәсіп кешені.
8
1
Үстеу.
9
Ақсу –ферроқорытпа зауыты.
Екібастұз қаласының 2-МАЭС –і.
10
Сын есім жасайтын жұрнақтар.
18-19
20-21
Етістік.
«Майкөбен –вест» жабық акционерлік қоғам.
11
1
Екібастұз -қара алтынның қоймасы.
22-23
Туынды етістіктің жасалуы.
Мұражайлар.
1
12
Сын есім.
24-25
1
26-27
Екібастұз қаласының тарихи өлкетану мұражайы.
13
1
Толымды, толымсыз сөйлем.
Бұқар жырау атындағы облыстық әдебиет және өнер мұражайы.
Өнерлі өрге озар.
1
14
28-29
Жай сөйлемнің түрлері.
30-31
Шәкен Айманов-белгілі актер.
15
1
Үстеу.
1
Қызы едім Уәлидің, Майра атым.
16
31-32
Естай Беркімбайұлы.
Есімдік.
17
Иса Байзақов .
18
Етістік.
34-35
1
Жаяу Мұса.
Етістіктің болымсыз түрі.
36-37
19
1
20
Мәжһүр Жүсіп Көпеев.
Сөйлем. Сөйлемнің түрлері.
38-39
1
21
40-41
Сұлтанмахмұт Торайғыров.
Етістіктің шақтары.
1
42-43
Есімше.
Бұқар Жырау Қалқаманұлы.
1
44-45
Жай сөйлемнің түрлері.
1
46-47
1
1
Оқу-еңбек аясы
Білімдіге дүние жарық.
22
Керекудегі С. Торайғыров атындағы мемлекеттік университет.
23
24
Көсемше.
Екібастұз қаласындағы Қ.Сатпаев атындағы институты.
Академик Қаныш Сәтбаев.
25
Сөйлем мүшелері.
48-49
50-51
Әлкей Марғұлан – ғұлама ғалым.
Етіс.
Спорт. Шынықсаң шымыр боларсың.
1
Жай сөйлемнің түрлері.
26
52-53
1
54-55
Кереку өңірінің спорты.
27
Әлеуметтік – тұрмыстқ ая.
1
Құрмалас сөйлем.
Марат Жыланбаев.
Отан отбасынан басталады.
56-57
Салалас құрмалас сөйлем.
28
58-89
29
Мәшһүр ата ұрпағы.
1
1
Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем.
Ерлан Мұхтар ұлы Арыновтың отбасы.
30
Мүсінші Баян Қайнышова.
60-61
Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем.
Дені саудың -жаны сау.
31
Себеп – салдар салалас құрмалас сөйлем.
61-61
1
64-65
Екібастұз медицина орталықтары.
32
1
33
Талғаулы салалас құрмалас сөйлем.
Павлодар қаласындағы диагностикалық орталығы.
1
34
Мойылды шипажайы.
66-67
Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері.
68-69
Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері.
Баянауыл ұлттық мемлекеттік табиғи паркі
1
70-71
Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем.
1
72-73
1
1
Кереку өңірі – киелі мекен.
1 сабақ
Лексикалық тақырып: Павлодар – Қара Ертістің саясы.Грамматикалық тақырып: Септіктер.
Павлодар облысы 1938 жылғы қаңтар айында құрылған. Облыс орталығы - Қазақстанның ең әдемі қалаларының бірі - Павлодар қаласы, ол Қазақстанның аса ірі өзені болып табылатын Ертіс жағасында орналасқан. Облыста 12 аудан 2 үлкен қала бар.
Ертістің Павлодар өңірінде бәрі де бар: ұшы-қиырсыз дарқан даласы, қайың тоғайлары, қарағайлы ормандары, таулары, көптеген көлдері. Облысты ежелгі Ертіс қақ бөледі деп айтуға болады. Оның жайылмасы да бірегей және өте бай.
Облыстың аса ірі бөлігін қазақтар ежелден Сарыарқа - Алтын дала деп атап кеткен тегіс дала алып жатыр. Онда, расында да, орасан зор байлықтар бар. Мұнда Қазақстан мен Ресейдің жан-жағынан келетін мыңдаған туристердің аса ірі демалыс аймағы бар.
Тапсырмалар.
I деңгей.
1. Берілген сөздердің орыс тіліндегі баламасын табыңыз.
Құрылған -
Жағасы -
Өңірі -
Ежелден -
Байлығы –
2. Берілген сұрақтардың жауабын табыңыз.
ІІ деңгей.
1. Берілген сөздерді септіктермен сәйкестендіріңіз.
1. Ресейдің 1. Атау септік
2. Сарыарқа 2. Ілік септік
3. Өңірінде 3. Барыс септік.
4. Орманмен 4. Табыс септік.
5. Даланы 5. Жатыс септік.
6. Көлінен 6. Шығыс септік.
7. Қаланы 7. Көмектес септік.
2. Берілген сөзге түсініктеме беріңіз.
Үлгі:Болыс- Ел басқаратын адам. Өз қарамағындағы бүкіл халықтың қамын жейді. Оларға көмектеседі...
Жайылма-
ІІІ деңгей.
1. «Кереку өңірі» тақырыбына диалог құрыңыз.
2. Мақал – мәтелдерді оқып, аударыңыз. Жаттап алыңыз.
Өз елім - өлең төсегім.
Туған жер – алтын бесік.
Қара Ертістің саясы.
Сұрақтар
Жауаптар
1. Павлодар қаласы қашан құрылды?
2. Қала қай өзеннің жағасында орналасқан?
3.Облыста неше аудан, неше қала бар?
4. Павлодар қандай қала?
3 сабақ
Лексикалық тақырып: Алтын арқаның құтты мекені – Баянауыл.
Грамматикалық тақырып: Буын. Буынның түрлері.
Баянауыл- Сарыарқа аталатын ұлан-ғайыр сахараның бір ғана бөлігі. Ол Ертістің сол жақ жағалауына орналасқан Павлодар облысының ең ірі ауданы. Баянауыл көгілдір таулары, күрең белдері,мөлдір көлдерімен көрікті. Тау қойнаулары қалың жыныс орман-тоғайларға бай. Шырша иісі бұрқырап тұрады.
Баянауыл жері көптеген ғалымдардың, жазушылардың, ақындардың және қоғам қайраткерлерің Отаны. Бұл даңқты Бұқар жыраудың, Шоң бидің, он тоғызыншы ғасырдың екінші жартысындағы және жиырмасыншы ғасырдың басындағы композитор Жаяу Мұса Байжановтың, алғашқы қазақтан шыққан тарихшы, ағартушылардың бірі- Мәшһүр-Жүсіп Көпеевтың және қазақ әдебиетінің классигі, ақын, ағартушы Сұлтанмахмұт Торайғыровтың, тағы басқа зиялылардың Отаны. Баянауыл ауданы облыстағы ірі мал шаруашылығы базасы болып саналды.
1985 жылы Баянауыл аумағында республика бойынша алғаш рет 49 мың гектар алқапты алып жатқан мемлекеттік табиғи ұлттық парк құрылды. Бұл парктің мақсаты мен міндеті өсімдіктер мен жануарларға бай дүниесін қорғауға арналған.
Тапсырмалар.
І деңгей.
1. Берілген сөздердің орыс тіліндегі баламасын табыңыз.
Ұлан – ғайыр –
Қайраткер –
Ағартушы
Табиғи ұлттық –
Қорғауға арналған -
2. Дұрыс буынға бөлінген сөздерді бір бағанға жазыңыз.
Баянауыл аумағында үш ірі тұщы сулы көл - Сабындыкөл, Жасыбай және Торайғыр көлдері орналасқан. Олардан басқа шағын көлдер көп, кейбіреуі құрғақшылық кезде тартылып қалады.
Ең ірі көл — Сабындыкөл, оның жағасында Баянауыл кенті орналасқан. Көл өзінің ерекше, жұмсақ, сабынды суына байланысты солай аталған. Аңыз бойынша Баян сұлу кезінде әдемі ұзын шашын жуып отырғанда сабынын суға түсіріп алған.
Ең мөлдір және көлемі бойынша екінші көл — Жасыбай көлі, ол таулар арасындағы қазаншұңқырда орналасқан. Жасыбай жағажайынан ашылатын көркем көрінісіне және өзінің таза суына байланысты шомылуға арналған тартымды көлдердің бірі болып табылады. Аңыз бойынша жағада басқыншылармен шайқасқан кезде қаза тапқан қазақтың Жасыбай батыры құрметіне аталған болатын.
Торайғыр көлемі жағынан үшінші және теңіз деңгейінен барынша жоғары орналасқан көлдердің бірі болып табылады. Онда көптеген балық бар, әсіресе сазан, осыған байланысты бұл көл көптеген балықшыларды қызықтырады.
Жасыбай Өмірұлы -қазақ батыры. XVIII ғасырда өмір сүрген.
Тапсырмалар.
І деңгей.
1. Берілген сөздердің аудармасын мәтіннен табыңыз .
Углубление - қазаншұңқыр
Расположен –
Мыльное озеро –
Легенда –
Сражаться –
Казахский богатырь –
2. Сын есімдерді шырайларға түрлендіріңіз.
ІІ деңгей.
1.«Екі жақты түсініктеме күнделігі» стратегиясы.
2. Мақалдың қазақ тіліндегі баламасын табыңыз.
Дождь пойдет – земле счастье,
Батыр родится – народу счастье.
ІІІ деңгей.
1. Мәтін бойынша бес сұрақ дайындаңыз.
2. «Баянауыл көлдері» - атты тақырыпта реферат жазыңыз.
Жай
биік
Салыстырмалы
биіктеу
Күшейтпелі
ұзын
Асырмалы
біп - биік
мөлдір
тым биік
таза
Мәтіннен таңдап алынған сөз
Болыс
Түсініктеме
Батыр
Ел басқаратын адам. Өз қарамағындағы бүкіл халықтың қамын жейді. Оларға көмектеседі...
Аңыз
23 сабақ
Лексикалық тақырып: Екібастұз қаласындағы Қ. Сатпаев атындағы институт.
Грамматикалық тақырып: Сөйлем мүшелері.
1994 жылы ЕИТИ-дің құрылуына орай, өзіңнің туған қалаңда беделді техникалық және экономикалық жоғары білім алу мүмкіндігі пайда болды.
Он алты жыл ішінде еліміздің түрлі аймағында барлық өнеркәсіп саласына сай жұмыс істейтін 7000-нан астам мамандар даярланды. ЕИТИ түлектері өздерінің дипломдарын растап, Ресей, Канада, АҚШ, Германия және т.б. елдерде жұмыс істеуде.
ЕИТИ мемлекеттік аттестациядан сәтті өтіп, № 0000243 АА Мемлекеттік мерзімсіз лизенциясын алды.
Институт 14 мамандық бойынша мамандарды даярлайды.
Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындары Ассоциациясының мүшесі болып табылады.
ЕИТИ-де Аймақтық тестілеу орталығы жұмыс істейді.
Институт Фрайберг Тау-кен академиясымен (Германия), «NATCH» Канада фирмасымен, Украина Ұлттық тау-кен университетімен және РФ мен Қазақстанның басқада жоғары оқу орындарымен қызметтес.
ЕИТИ студенттері мынадай бірегей өнеркәсіптік алыптарда өндірістік іс-тәжірибеден өтеді: «Богатырь» ЖШС, «Шығыс» кеніші, ЕГРЭС-1, ЕГРЭС-2 және т.б.
Грамматикалық тақырып: Себеп салдар салалас құрмалас сөйлем.
Ерлан Мүхтарұлы Арын – зиялы әлеттің төртінші ұрпағы. Оның атасы мен арғы атасы жоғарғы парасатты адамдар болған, біздің елдің қоғамы мен мәдениетін құрастыруға белсенді араласқан, олар Қазақстандағы алғашқы мектептерді ашқан.
Әкесі - Арынов Мұхтар 1936 жылы Ақсу ауылында туған, өткен ғасырдың екінші жартысындағы ұлттық интеллигенцияның жарқын өкілі, неміс тілінен Қазақстандағы тұңғыш қазақ профессоры. Ақтөбе педагогикалық институтының ректоры, белгілі ғалым әрі педагог болған Мұхтар Арыновтың есімі қазақ мемлекетінің қайта ждамуы жолында күрескен тұлғалардың алдыңғы қатарында аталады. Оның «Бес анық» атты еңбегі мәдени-тарихи түбіріміздің қалыптасуына арналған.
Мұхтар Арыновтың үлкен отбасынжда үш бірдей Қазақстан Республикасының «Дарын» мемлекеттік сыйлығының лауреаты бар.
Атасы - Арын «халық жауы», Магаданда 1943 ж 37 жасында қайтыс болған. Әжесі - Қанипа 1945 жылы 35 жасында дүниеден өткен.
«Әке көрген оқ жонар» демекші, белгілі қоғам қайраткері, ағартушы-ұстаз Мұхтар Арыновтың отбасында өскен ұлы Ерлан Арын қазір әке жолын жалғастырып қана қоймай, еліміздің теріскейіндегі Павлодар облысының қоғамдық проблемаларына да етене араласып жүр. Облыстың қазақтануына мәслихат депутаты, университет басшысы, қарапайым азамат ретінде қосып жүрген үлесі ұшан-теңіз.
Мұхтар Арынов Ерлан Арынов
Тапсырмалар:
І деңгей
1.Берілген сөздердің қазақша баламасын мәтіннен табыңыз.
Представитель-
Культурный-
Интеллигенция-
Личность-
Культурно-исторический-
Вклад—
2.Мәтінге сүйене отыра,сөз тіркес болатын сөздерді сәйкестендіріңіз.
1.Түсіндірме сөздік арқылы сөздердің мағынасын табыңыз.
Әулет-
Ұрпақ-
2.Мақалдың мағынасын қалай түсінесіз,жазып беріңіз.
Әке көрген оқ жонар
Аты-жөні
Мұхтар Арынов
жетістіктері
Ерлан Арынов
30 сабақ
Лексикалық тақырып: мүсінші Баян Қайнышева.
Грамматикалық тақырып: Себеп – салдар салалас құрмалас сөйлем.
Ұстаздық пен өнерді қатар алып жүру - кез келген адамның қолынан келе бермейтін қасиет. Ол үшін таудай талант пен көп еңбек керек. Өңірімізде талапты да талантты, еңбекқор жандар аз емес. Солардың бірі - белгілі Екібастұздық мүсінші, ұлағатты ұстаз Қайнышева Баян Құрманқызы.
Ол 1965 жылы Екібастұз өңірінде дүниеге келген. Бала кезіндегі арманы мұғалім мамандығын алып, жас ұрпақты білім нәрімен сусындату болатын. Жастайынан алдына қойған асыл мұратына жетуге талпынған ол орта мектепті ойдағыдай бітіргеннен кейін, келешегін ұстаздық етуге арнайды. Сөйтіп, педагогикалық білім алған Баян Құрманқызы ұстаздық етумен қатар, мүсін өнеріне лен қояды. Бүгінгі таңда Баян Құрманқызы № 22 гиназия мектебінде ұстаздық етуде.
Тапсырмалар.
І деңгей.
1. Берілген сөздерден сөзтіркес құрыңыз, орыс тіліне аударыңыз.
1. Себебі, өйткені, сондықтан жалғаулықтар арқылы мәтінге сүйене отырып, құрмалас сөйлем құрыңыз.
ІІІ деңгей.
1. Сұраққа жауап беріңіз.
ЕкібастұздаБаян Қайнышева мен Ақертіс Солтанбаевтың еңбектерімен, еліміздің ұлы адамдарының есімдерімен аталған көшелерге кімдердің ескерткіші қойылды.
Павлодар қаласының құрамына кіретінауылдардың бірі Мойылды елді мекені. Облыс орталығына жақын орналасқан ауыл замана көшінен қалмай, күнделікті тірліктің күйін күйттеп отыр. Барша қазақстандықтар білетін «Мойылды» шипажайы дәл осы жерде орналасқан.
Елімізге әйгілі «Мойылды» шипажайы - барша қазақстандықтардың мақтанышы. Дертіне - дауа, сырқатына - шипа іздеп келетін жандар мұнда көптеп ағылады. Облыс аумағын айтпағанда, шипажайға республиканың барлық аймақтарынан келетін демалушылардың саны өте көп.
Тамырын тереңге тартқан «Мойылды» шипажайы халық көп келетін орынға айналды. Бір мезгілде 500-ден аса адам қабылдайтын мекемеде 197 адам жұмыс істейді.
Мұнда ем-дом шараларын қабылдайтындардың 50 пайызы Астана мен Алматы қалаларының тұрғындары. Отыз пайызға жуығы Өскемен, Семей, Қарағанды өңірлерінің өкілдері болса, 20 пайызы - Павлодар, Петропавл, Көкшетау және Ақтау қалаларының тұрғындары.
Тапсырмалар.
І деңгей
1.Берілген сөздердің қазақ тіліндегі баламасын мәтіннен табыңыз,сөз тіркес құрыңыз.
