C абақтың тақырыбы
Дауысты дыбыстар
құрастырған қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі ТОТООН АНАР,
Қарағанды облысы, Абай ауданы, №15 ЖББОМ
Сабақтың мақсаты:
Фонетика саласы
Ана тілінің
қадір-қасиетін
түсініп, оны
құрметтей білуге
инабаттылыққа,
сауаттылыққа
тәрбиелеу.
негізінде алған
білімдерін еске
түсіріп,
дауысты дыбыстар
туралы
түсінік беру.
Әр түрлі әдістерді
пайдалана отырып,
тапқырлық ,
ізденімпаздық
қасиеттерге жетелеу.
Жаңа сабақты түсіндіру
Сабақтың түрі:
Сұрақ -жауап,тілдік талдау,
түсіндіру,жаттығу орындау.
Сабақтың әдісі:
Слайдттар,кестелер.
Сабақтың
көрнекіліктері:
Әдебиет,математика.
Пәнаралық
байланыс:
Ұйымдастыру кезеңі
Сабақтың барысы
Қорытынды
бөлім
Үй тапсырмасын
тексеру
Жаңа сабақты
түсіндіру
Үй тапсырмасын тексеру
Фонетика нені зерттейді?
Әліпби арабтың қандай сөзінен алынған?
1912-1929 жылдары әліпби қай тілден алынған?
1940 жылы қай халықтың тілінен алынған?
Қазақ тілінде неше әріп бар?
Қазақ тілінің төл әріпттері нешеу?
Топтастыру
Әріп
Жаңа сабақ
Сөйлегенде ауаның
дауыс шымылдығынан кедергісіз,еркін
шығуынан пайда болған дыбыстар дауысты
дыбыстар деп аталады.
Қазақ тіліне тән дауыстылар: ә,ө,ү,ұ,і.
Дыбыстардың жіктелуі
Жуан және жіңішке дауыстылар
Тіл кейін шегініп,үсті
дөңестену арқылы жасалған
дауысты дыбыстарды жуан
дауыстылар дейміз.
а,о,у,ұ,ы.
Тіл ілгері қарай созылу арқылы
жасалған дауысты дыбыстарды
жіңішке дауыстылар дейміз.
ә,ө,ү,і,е,э,и,у.
Дауысты дыбыстардың ерекшеліктері
Топпен жұмыс
Филологтар тобы
Ғалымдар тобы
Математиктер тобы
Оқулықпен жұмыс
240-жаттығу. Мына жұмбақтарды көшіріп жазып,жуан дауысты
сөздердің астын-бір,жіңішке дауысты дыбыстардың астын екі сызыңдар.
Әріп диктант
242 -жаттығу.
Көп нүктенің орнына тиісті дыбыстарды қойып көшіріңдер.
Филологтар тобы:
Бірінші азат жолды.
Галымдар тобы:
Үшінші азат жолды.
Математиктер тобы:
Екінші азат жолды.
Сергіту сәті
“ Жаңылдырсаң да жаңылмаймын”
атты ойын.
Қолда буын көп пе, аяқта буын көп пе?
Сөз құрамында дыбыс көп бола ма,буын көп бола ма?
Қарт адамға қарағанда балада не көп?
Қай буында дыбыс көп болады ( ашықта ма, тұйықта ма, бітеуде ме?)
Бота мен қозы ұқсас екен дейді.Олар қалай ұқсас бола алады?
Тесті
1.Дауысты дыбысты көрсет?
а)ы, и,а.
ә)ә,в,г.
б)ж,о,л.
в)қ,и,е.
2. “Ә” қандай дыбыс?
а) Қысаң ,ашық
ә) Жіңішке,ашық
б)Жуан ,езулік
в)Қысаң,еріндік
3. Қазақ тілінде қай тілдер тобына жатады?
а)Слабан.
ә) жапон
б)Түрік.
В Қытай
4. Қазақ алфавитінде қанша дауысты дыбыс бар?
а)8
ә)3
б)12
в)15
5. Қазақ алфабитінде қанша әріп бар?
а) 22
ә) 18
б) 30
в) 42
6. Қазақ тілінде жуан дауыстылар нешеу?
а) 2
ә) 3
б) 5
в) 6
7.Қазақ тілінде жіңішке дауысты дыбыстар нешеу?
а) 3
ә)4
б) 5
в) 7
8. Қазақ тілінде ашақ дауысты дыбыстар нешеу?
а) 4
ә) 8
б) 7
в) 6
9. Тілдің қатысына қарай нешеге бөлінеді?
а) 2 ә) 3 б) 4 в) 6
10. Дауысты дыбыстың неше түрі бар?
А) 4 ә) 6 б) 5 в) 8
Дұрыс жауаптары
Рефлексия
Кестені толтыру
Не білемін?
Не білдім?
Нені білгім келеді?
Бағалау:
Сабаққа жақсы қатысқан
оқушыларды бағалау .
Үйге тапсырма.
241 –жаттығу, тапсырма .
Еліміздің ертеңгі тағдыры сіздермен байланысты.
Н.Ә.Назарбаев
Туған жер
кітап
ат
қой
балық
түйе