Құмкешу жалпы білім беретін орта мектебі.
Ашық сабақ
Ауаның ластануы.
Ауаны қорғау.
4 сынып
Өткізген: Сұлтанова Р. Т.
Мақсаты:
Оқушыларға ауаның ластануы,
оны қорғау туралы түсінік беру.
Адам өмірі үшін маңызы туралы
түсінік. Оқушылардың ойлау
қабілеттерін, тілін, сөздік қорын,
ойларын жүйелі түрде жеткізе
білу бағдыларын дамыту.
Экологиялық тәрбие беру.
Жаңа сабақ.
Көрінбейтін сиқыршы.
«Көрінбейтін сиқыршы».
Жер бетінде көзге көрінбейтін бір сиқыршы бар. Онымен
әркім-ақ күнделікті кездесіп отырады. Сен оны көрмейсің,
бірақ маңайыңда бар екенін сезесің. Міне, ол есікті тарс
жапты, терезені ашты. Көшемен келе жатқанда жапырақтың
жұлынып түсіп, жорғалай жөнелгенін көресің, оны көрінбейтін
сиқыршының алып бара жатқанын сезесің. Тіпті басын шұлғып,
ырғалған шөптерді байқайсың. Мұндай сиқыршыны көрмесең де
күнделікті іс, мінез-құлық бізге таныс. Сені үнемі қоршап тұрады.
Сенімен бірге жүреді.
- Бұл не ?
- Ауа. Ауа туралы не білеміз ? Ауаның дәмі бар ма? Ол түссіз,
көзге көрінбейтін дәмсіз зат екен. Мұрнымызды қысып дем
алайық. Не істейміз ? /тұншығамыз/
Яғни ауамен дем аламыз.
Ой қозғау
Тамақ
Адамға қажет
Ауа
Жарық
Су
Жылу
Ауа – физикалық дене. Физикалық дене заттардан тұрады. Ауа газдардың қоспасы.
Оның иісі де, түсі де жоқ. Ауа қызғанда көлемін үлекйтіп, суынғанда кішірейтпейді.
Мысалы: Үйді жылыту үшін пеш жағамыз. Жануын күшейту үшін не қажет ?
/Ауа/
Таза ауа денсаулық кепілі. Әр адам тәулігіне бірнеше мың литр ауа жұтады. Зиянды
ауа адамның жұмысқа қабілетін кемітеді, ауруға шалдықтырады.
Адамға тыныстау үшін ауа қажет. Айналадағы ауаның тазалығын сақтау үшін
көгалдандыру қажет.
Ормандар өртенгенде көп газдар ұшады. Өсімдіктен мен жануарлардың қалдығы
шірігенде түзілетін газдар да ауаға тарайды. Мұның бәрі табиғи ластануға жатады.
1. Рөлдік ойын.
Экологтарға жануарлар адамның атына шағым түсіреді адам жаңа зауыттар,
жанармай бөлімшелерін салу керектігін айтады. Ал, жануарлар құрылыстың
нәтижесінде қаншама орман-тоғай жойылып кетті, ауаның ластанғанын, жануарлар-
дың өміріне қауіп төнгенін айтады. Экологтар ауаны қорғау шараларын айтады.
Сондықтан ауаны қорғау керек.
ауасыз адам, жануар және өсімдік тіршілік ете алмайды. Орман өртенгенде
көптеген газдар ұшып шығады. Ауағы тарайды. Ауа ластанады. Қазіргі кезде ауаны
ластайтын: электр стансасы, мұнай өндірісі, көптеген көліктер.
Мағынаны таныту
Жұмбақ шешу
Бар ма, жоқ па оны анық білмейсің,
Ол жоқ жерде өмір сүріп жүрмейсің.
Ол не ?
Оқулықпен жұмыс
- Мәтінді оқып, мазмұнын оқушыларға түсіндіремін;
- Мәтін мазмұны оқушылармен бірлесе отырып, талдау.
- Сұрақ-жауап арқылы сұраймын.
Рөлдік ойын.
1 - топ: Адамдар.
2 – топ: Жануарлар.
3 – топ: Экологтар.
Ауаның ластану себептері.
Түрлі қалдықтар
Орман кесу
Пайдаланған газдар
Ауаға залалды зат шығар.ы
Улы газдар
Радиация
Сергіту сәті
Қолды белге қоямыз,
Бұрыламыз оңға бір,
Бұрыламыз солға бір,
Бір, екі, үш
Жинайыз бойға күш.
Тестік тапсырмалар
Өзіндік жұмыс
Шығармашылық тапсырмалар
«Ауаның қорғаңдар!»
тақырыбында сурет салу
Қорытынды
Ауа қалай ластанады ?
Ауаны ластаушы заттар қайдан пайда болады ?
Үйге тапсырма
Оқып мазмұнын айту