Просмотр содержимого документа
«Адам өміріндегі ерте балалалық шақ және мектепке дейінгі кезеңнің ролі»
Адам өміріндегі ерте балалалық шақ және мектепке дейінгі кезеңнің ролі
Жоспар:
1. Сәбилік шақтың қалыптасуы
2. Ерте балалық шақ
3. Мектепке дейінгі кезеңге сипаттама
Даму дағдарысы
Даму дағдарысы – құлдыраған шақ, бір кезеңнің дамуы басқа кезеңнен бөлектену және ересектер мен балалар арасындағы ауысу жүйесінің бекітілуі
Сәбилік шақ
«Егерде баланың өзіндік қамтылуы дұрыс болмаса, онда келешектегі дамуы баяу және артта қалуы байқалады» (Д.Б. Эльконин).
«Бес жасқа дейін жүргізілген барлық тәрбие ісіңіз - бүкіл процесінің тоқсан проценті», - деп Жүсіп Баласағұни балалық кезеңдегі тәрбиенің маңызын анық көрсеткен.
Белгілі педагог А. С. Макаренко баланың өміріндегі ойынның атқаратын қызметі туралы;
''Үлкендер үшін жұмыстың, қызметтің маңызы қандай болса, балалар үшін ойынның маңызы сондай болады - деген; '
А.Н. Гвоздеваның пікірі бойынша, ерте жастың соңында бала тілдегі синтаксистік сөздердің барлығын меңгереді. Бұл баланың үлкендермен қарым-қатынасының, заттық әрекетінің белсенділігіне байланысты.
Ұлы педагог К. Д. Ушинский:
” Кімде кім баланың тіл қабілетін дамытқысы келсе, ең алдымен оның ой - өрісін қабілетін дамытуы тиіс “- деген
Баланың жеке басының дамуының екі жағы бар. Оның бірінші жағы - баланың қоршаған дүниені біртіндеп біліп, өзінің одан алатын орынын түсіне бастауы, осыдан мінез-құлық мотивтерінің жаңа типтері пайда болады, соның әсерінен бала белгілі бір қылық көрсетеді. Екінші жағы - сезім мен еріктің дамуы. Олар осы мотивтердің ықпалдылығын, мінез-құлықтың тұрақтылығын және оның сыртқы жағдайлардың өзгерістеріне тәуелділігін қамтамасыз етеді.
Ерте балалық шақ
Мектепке дейінгі кезең
Туғаннан 1жасқа дейін - нәресте (сәби)жасы . Бұл кезең әр нәрсені сезуден және қозғалудан (еңбектеу т.б.) тұрады.
Туғаннан 1жасқа дейін - нәресте (сәби)жасы . Бұл кезең әр нәрсені сезуден және қозғалудан (еңбектеу т.б.) тұрады.
1-ден 3-ке дейін ерте балалық шақ.Бұл кезде баланың тілі шығып, әсіресе тілдің лексикасы мен грамматикалық ережелерін меңгере бастайды.
1-ден 3-ке дейін ерте балалық шақ.Бұл кезде баланың тілі шығып, әсіресе тілдің лексикасы мен грамматикалық ережелерін меңгере бастайды.
3-тен 7-ге дейін мектепке дейінгі жас.Баланың қимыл-қозғалысы ойын үстінде қалыптасып қалған. Тіл қабілеті жөнінен өріс алады.
3-тен 7-ге дейін мектепке дейінгі жас.Баланың қимыл-қозғалысы ойын үстінде қалыптасып қалған. Тіл қабілеті жөнінен өріс алады.
7-ден 11-ге дейін - ерте мектеп жасы.Бұл жаста баланың сөйлеу қабілеті үлкен дәрежеге жетеді, нақты бейне ойы күрделі болып дамиды.
7-ден 11-ге дейін - ерте мектеп жасы.Бұл жаста баланың сөйлеу қабілеті үлкен дәрежеге жетеді, нақты бейне ойы күрделі болып дамиды.
11-16 дейін орта сыныптағылар, яғни жеткіншек жасы. Оқытудың ықпалынан бұл жаста баланың ой-өрісі мен қиялкеңінен өріс алады. Бұл жастарда балалар биологиялық (жыныст.б.) жағынан үлкен өзгерістерге үшырайтындықтан, осы жас кезеңі ерекше сипатталынады. Жеткіншек - балалық кез бен ересек жасының көзқарасы болып есептеледі.
11-16 дейін орта сыныптағылар, яғни жеткіншек жасы. Оқытудың ықпалынан бұл жаста баланың ой-өрісі мен қиялкеңінен өріс алады. Бұл жастарда балалар биологиялық (жыныст.б.) жағынан үлкен өзгерістерге үшырайтындықтан, осы жас кезеңі ерекше сипатталынады. Жеткіншек - балалық кез бен ересек жасының көзқарасы болып есептеледі.
16-18 дейін аға сыныптар, яғни ересектер жасы(ерте кезеңгі жастық шақ). Жастың бұл кезеңін кейбір зерттеушілер 19- 20 жасқа дейін апарады. Себебі 16-ға толғандар ересек болғанымен, бұлардың балаға да ұқсас жастары бар. Сондықтан ересек бала мен үлкендердің аралығында кездеседі. Бірақ ересек жаста "балалық" қасиеттер бірте-бірте азая бастайды.
16-18 дейін аға сыныптар, яғни ересектер жасы(ерте кезеңгі жастық шақ). Жастың бұл кезеңін кейбір зерттеушілер 19- 20 жасқа дейін апарады. Себебі 16-ға толғандар ересек болғанымен, бұлардың балаға да ұқсас жастары бар. Сондықтан ересек бала мен үлкендердің аралығында кездеседі. Бірақ ересек жаста "балалық" қасиеттер бірте-бірте азая бастайды.