Абдулла Орипов хаёти ва ижоди

Tillar kafedrasi

Ona tili va adabiyot fani o’qituvchisi Musurmonova Ma’mura Isroilovnaning

,,Abdulla Oripov” mavzusi bo’yicha tayyorlagan elektron versiyasi.

Mashg’ulotning xronologik xaritasi

№

Darsning xronologik xaritasi

1

Vaqti

Kirish

2

2 минут

Tashkiliy qism

3

4

3 минут

O’tilgan mavzuni so’rov

5

Mustahkamlash

15 минут

Yangi mavzuni tushuntirish

6

10 минут

30 минут

Mustahkamlash

7

15 минут

8

Baholarni e’lon qilish

3 minut

Darsni yakunlash

9

2 minut

Jami:

80 minut

Dars bosqichlarining mazmuni

• Tashkiliy qism: Darsning borishi
• a)O’quvchilar bilan salomlashish
• b)davomatni navbatchidan aniqlash
• v)o’quvchilar faolligini aniqlash
• g)o’quvchilarni darsga tayyorlash

• A)Darsning o’quv maqsadi : O’quvchilarning ko’nikma malakasini oshirish, mustaqil fikrlashni shakllantirish. Nazariy bilimlarni egallash va mustahkamlash.
• B)Ma’naviy – ma’rifiy maqsadi : Talabalarda hayotni, insonni sevish va ulug’lashni, mehr-muruvvatni shakllantirish.
• S)Rivojlantiruvchi maqsad: Talabalarni mustaqil va erkin fikrlash qobiliyatini shakllantirish .
• D)Boshqa fanlar bilan aloqasi : tarix, falsafa, hadislar
• Е )Darsning jihozlanishi : Mavzuga oid jadval, test savol nomalar, savollar kartochkalari.

II – O’tilgan mavzuni so’rash.

O’qituvchi: Hozir biz o’tilgan mavzular yuzasidan takrorlash qilib olamiz.

So’rov savollari:

• 1.O’tkir Hoshimov hayoti haqida ma’lumot bering?
• 2.Adibning ilk ijodi qachon boshlandi?
• 3.O’tkir Hoshimovning qanday asarlar yaratgan?
• 4.Adibga qachon qanday unvon berilgan? 5.Adibning qaysi asarini mustaqil o’qigansiz?
• 6. “Dunyoning ishlari” asarining bosh qahramoni kim?
• 7. “Bahor qaytmaydi” qissasida qanday mavzu ilgari surilgan?
• 8.Asarda Alimardonning shuhrat pog’onalaridan ko’tarilib borish sabablari haqida gapiring?
• 9.Alimardon bilan Muqaddam munosabatlarining darz ketish sabablarini o’ylang. Uning ildizi nimada deb o’ylaysiz?
• 10.Muqaddamning ota-onalari haqidagi tasavvurlaringiz va ularning ruhiy kechinmalari haqidagi o’ylaringizni gapiring?

III – Yangi mavzuni tushuntirish.

• Yangi mavzuni muloqat usulida o’tiladi. O’qituvchi o’quvchilarni ikki guruhga ajratdi. Har bir guruh o’z mavzulari bo’yicha kerakli materiallarni to’playdi.
• O’qituvchi, guruhlarga o’z fikrini himoya qilish uchun so’z beradi. Guruh a’zosi himoya qiladi, umumlashtiradi, savollar beradilar. O’qituvchi bahs-munozarani samimiylik bilan boshqaradi.
• Bunda o’qituvchi uy topshirig’i qilib Abdulla Oripovning hayoti va ijodini o’rganib kelishini topshirgan edi. Har ikkala guruh qatnashchilari “Bilimdon” “Aqlli” bir-birlariga savolli tarqatmalar berishadi.
• 1-guruh: “Birinchi muxabbatim” she’rini ayting?
• 2-guruh: Abdulla Oripovning qanday she’rlarini bilasiz?
• Shu tariqa savol berish davom etadi.
• O’qituvchi har ikkala guruh qatnashchilariga umumiy holatda savollar beradi?

IV. O’tilgan mavzuni mustahkamlash

Bu jarayonda o’qituvchi o’quvchilarga adabiyot nazariyasidan, jumladan g’azal, ruboiy, tuyuq, talmeh, o’xshatish kabi badiiy elementlarga jiddiy tayyorgarlik ko’rishlari aytib o’tiladi.

VII. Baholarni e’lon qilish.

O’qituvchi o’quvchilarning bugungi darsni qay darajada o’zlashtirganliklarini aytib baholarini e’lon qiladi.

VIII. Uyga vazifani e’lon qilish.

• Uyga vazifani o’qituvchi doskada yozib qo’yadi va yozib o’tishlarini aytadi. Mavzuni yuqorida keltirilgan adabiyotlardan foydalanish tavsiya etiladi:
• 1.Adabiyot. Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari uchun. “O’qituvchi” nashriyoti 2002 yil

So’rov savollar i

1.Abdulla Oripovning bolaligi va yoshligi qayerda, qanday sharoitlarda o’tdi?

2.Shoirning ijodi qaysi ijodiy muhitda shakllandi?

3. “Tilla baliqcha” va “Darboz” nomli she’rlarning o’ziga xosligi nimadan iborat?

4.Abdulla Oripov she’riyatidagi lirik qaxramon muammosi deganda nimani tushunasiz?

5.80 yillarning ikkinchi yarimida shoir ijodida qanday o’zgarishlar sodir bo’ldi?

6O’zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgach A.Oripov o’zbek she’riyatiga qanday yangiliklar olib kirdi?

7.Dramatik dostonning janr xususiyatlari nimada?

8. “Jannatga yo’l” dramatik dostoniga o’xshash afsonaviy, mifologik libosda berilgan yana qanday asarlarni bilasiz?

9. “Jannatga yo’l”da qanday muammolar ko’tarilgan?

10. “Birinchi muxabbatim” she’rini yod oling?

• 1.Abdulla Oripovning bolaligi va yoshligi qayerda, qanday sharoitlarda o’tdi? 2.Shoirning ijodi qaysi ijodiy muhitda shakllandi? 3. “Tilla baliqcha” va “Darboz” nomli she’rlarning o’ziga xosligi nimadan iborat? 4.Abdulla Oripov she’riyatidagi lirik qaxramon muammosi deganda nimani tushunasiz? 5.80 yillarning ikkinchi yarimida shoir ijodida qanday o’zgarishlar sodir bo’ldi? 6O’zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgach A.Oripov o’zbek she’riyatiga qanday yangiliklar olib kirdi? 7.Dramatik dostonning janr xususiyatlari nimada? 8. “Jannatga yo’l” dramatik dostoniga o’xshash afsonaviy, mifologik libosda berilgan yana qanday asarlarni bilasiz? 9. “Jannatga yo’l”da qanday muammolar ko’tarilgan? 10. “Birinchi muxabbatim” she’rini yod oling?
• 1.Abdulla Oripovning bolaligi va yoshligi qayerda, qanday sharoitlarda o’tdi? 2.Shoirning ijodi qaysi ijodiy muhitda shakllandi? 3. “Tilla baliqcha” va “Darboz” nomli she’rlarning o’ziga xosligi nimadan iborat? 4.Abdulla Oripov she’riyatidagi lirik qaxramon muammosi deganda nimani tushunasiz? 5.80 yillarning ikkinchi yarimida shoir ijodida qanday o’zgarishlar sodir bo’ldi? 6O’zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgach A.Oripov o’zbek she’riyatiga qanday yangiliklar olib kirdi? 7.Dramatik dostonning janr xususiyatlari nimada? 8. “Jannatga yo’l” dramatik dostoniga o’xshash afsonaviy, mifologik libosda berilgan yana qanday asarlarni bilasiz? 9. “Jannatga yo’l”da qanday muammolar ko’tarilgan? 10. “Birinchi muxabbatim” she’rini yod oling?

Hayoti va ijodi. Abdulla Oripov 1941- yilning 21- martida, ya'ni Yilboshi bayrami kuni Qashqadaryo viloyati Koson tumanidagi Neko'z qishlog'ida tug'ildi. Qishloq Qo'ng'irtov etagiga o'rnashgan bo'lib, oqar suv taqchi! bo'lsa-da, seryomg'ir kelgan yillarda ko'kat-u maysalarga ko'milib qoladigan ken-gish joy edi. Bu haqda shoirning o'zi: "Ayniqsa, bahor paytlarida bu yerlarga yog'in ko'p tushar, Qo'ng'irtov etaklari ming xil o't-o'lan, chuchmoma-yu qizg'aldoqlar bilan, quyonto'pig'-u ismaloq bilan, karrag-u hazorisfand bilan, qo'zigullar bilan qoplanar, atrof-tevarak jannatiy bir manzara kasb etardi. Sel suvlari to'planib qolgan kichik-kichik ko'llarni "qoq" deyishardi. Uning toza suvini odamlar tashib ichishar, bola-baqra chuchmomay-u ismaloq, zam-burug' terib, Qo'ng'irtov etaklarida kunlarini kech qilar edi", — deb yozadi. Ana shunday go'zal maskanda tug'ilib o'sgan bo'lajak shoirning otasi Orifboy Ubaydulla o'g'li ishbilarmon dehqonlardan bo'lib, jamoa xo'jaligi raisi edi.

• Onasi Turdixol momo ko'pchilik o'zbek ayollari singari sarishta, mehnatkash, mehribon, g'oyat ta'sirchan va ezgulikka tashna ayol bo'lgan. Oilada to'rt o'g'il, to'rt qiz bo'lib, Abdulla o'g'illarning kenjasi edi.
• Bolaligi qishloqdagi boshqa tengdoshlariniki qatori o'tdi: qo'y boqdi, suv tashidi, pichan o'rdi, yantoq chopdi, somon to'pladi. Ayni vaqtda, u boshqacharoq ham edi: qandaydir xayolchan, serta'sir, o'ychil, kitobga had-dan tashqari ko'ngil qo'ygan. Abdulla hali maktabga bormay turib, qandaydir so'zlarni bir-biriga uyqash qilib aytib yurishni xush ko'rar, so'zning mazmuni-dan ham ko'ra ohangi uni qattiq bezovta qilardi. Buni shoir keyinchalik shun­day eslaydi: "...birinchi she'rlar yoza boshlaganimga nima turtki bo'lganini aniq bilmayman. Har holda so'zlarni qofiyalashga ishqiboz bo'lib qolganim esimda. Balki zerikkanimdan, balki zavqim toshib, nimadir yozgim kelaverar-di. Fikr esa yo'q. Yozmaslikning ham iloji yo'q".

• Abdulla o'z qishlog'idagi yetti yillik maktabda o'qiy boshladi.
• 1958- yilda qo'shni Tayzan ovulidagi o'rta maktabni oltin medal bilan bitirgan yigit Toshkent davlat universiteti (hozirgi O'zMU) "O'zbek filologi-yasi" fakulteti jurnalistika bo'limiga o'qishga kirib, uni 1963- yilda imtiyozli diplom bilan bitirdi. A. Oripov oliy maktabni tugatgach, Toshkentdagi "Yosli gvardiya" nashriyotiga muharrir bolib ishga kiradi. Bu yerda to'rt yil ishla-gach, 1967—1974- yillarda G'afur G'ulom nomidagi nashriyotda muharrir, katta muharrir bo'lib xizmat qiladi. 1974—1976- yillarda "Sharq yulduzi" oy-bitigida bo'lim boshlig'i bo'ladi.

• Olovli she'riyati bilan muxlislarining mehrini qozongan shoir 1976 — 1982- yillar orasida O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining adabiy masla-hatchisi sifatida adabiyotga endi kirib kelayotgan yosh ijodkorlarga rah-namolik qildi. 1982—1983- yillarda O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining Toshkent viloyat bo'limida mas'ul kotib bo'lib faoliyat ko'rsatdi. 1983- yil­da shoir o'quvchilarning oybitigi "Gulxan"ning bosh muharriri bo'ldi va u yerda 1985- yilgacha, ya'ni O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining kotibi lavozimiga o'tguncha ishladi. Uyushmaning kotibi sifatida uch yil ishlagan A. Oripov 1988 yilda O'zbekiston Respublikasi mualliflik huquqini himoya qilish qo'mitasi raisi vazifasiga o'tkazildi. 1996- yilning mart oyidan buyon shoir O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining raisi vazifada ishlab kelmoqda.

• Abdulla Oripov 1983- yilda Hamza nomidagi davlat mukofotiga sazovor bo'ldi. Shu yili unga "O'zbekiston xalq shoiri" unvoni berildi. 1994- yilda Alisher Navoiy nomidagi respublika davlat mukofotiga loyiq ko'rildi, 1998-yilda esa shoir "O'zbekiston qahramoni" unvoni bilan taqdirlandi. A.Oripov O'zbekiston Respublikasi davlat madhiyasining muallifidir.
• Birinchi marta respublika matbuotida "Qushcha" deb atalgan she'ri chiqqan paytda A. Oripov talaba edi. Shoirning birinchi she'rlar to'plami "Mitti yulduz" esa 1965 yilda chop etilgan. Undan keyin "Ko'zlarim yo'lingda" (1967), "Onajon" (1969), "Ruhim" (1971), "O'zbekiston", "Qasida" (1972), "Xotirot" (1974), "Yurtim shamoli" (1974),

• "Jannatga yo'l" (1978), "Hayrat" (1979), "Hakim va ajal" (1980), "Najot qal'asi" (1981), "Yillar armoni" (1983), "Haj daftari" (1992), "Saylanma" (1996), "Sohibqiron" (1996), to'rt tomlik "Tanlangan asarlar" (2000—2001) singari qator kitoblari bosilib chiqdi.
• A. Oripov xalqini dunyo adabiyotining sara namunalari bilan tanishti-rish borasida ham talay ishlarni amalga oshirgan. U Dantening "Ilohiy ko-mediya" L. Ukrainka, T. Shevchenko, N. Nekrasov, Q. Quliev, R. Hamzatov singari shoirlarning asarlarini o'zbekchaga o'girgan.

SHE'RLAR SAROB

• Olti oykim, she'r yozmayman, yuragim zada,
• Olti oykim o'zgalarga tilayman omad.
• Olti oykim, do'stlarim ham pana-panada
• Iste'dodim so'nganidan qilar karomat.
• Nimanidir axtaraman — she'rdan ham ulug',
• Nimanidir axtaraman — nondan azizroq.
• Dunyo o'zi bepoyon-ku, ranglarga to'lug',
• Biroq mening ko'zlarimdan ranglar ham yiroq.
• Injiq ruhim may istaydi gohi-gohida,
• Faqat uning og'ushida topaman orom.
• Xayollarim sarxush bo'lib kezgan chog'ida
• U bearmon kunlarimga qaytaman tamom.

• Ko'z oldimda kiprikdayin tizilar yillar,
• Har biriga marjon bo'lar achchiq unlarim.
• Xira tuman orasida cho'g'day miltillar,
• Jayron quvib, jayron yanglig' o'tgan kunlarim.
• O'shanda ham bo'lar edi osmon-u adir,
• O'shanda ham kezar edik shundoq yalang bosh.
• Bilmas edik kitob nima, shahar nimadir...
• Enagamiz - tunda oyu, kunduzi quyosh,
• Quyundayin charx urardik doim to'zonda,
• Chang neligin bilmas edik o'sha mahali.
• Onamizni o'ylar edik inson deganda,
• Ammo ona tanholigin bilmasdik hali.

• Balolardan asrar edi o'zi tabiat,
• Boshimizga sochar edi beminnat ziyo.
• To'nkarilgan osmon osti — shu sirli xilqat
• Bizning uchun ham kulba-yu ham buyuk dunyo.
• Kunlarimiz jilg ' alarday o ' tdilar oqib ,
• Maktab bordik — og'ir bo'lib qoldik daf atan.
• Devordagi arslon yolli kartaga boqib,
• Sekingina shivirlashdik: mana shu Vatan!

ABDULLA ORIPOV SHE'RIYATI TO'G'RISIDA

• А . Oripov lirikasi orqali o ' zbek she ' riyatiga ko ' ngil dardlarining suvrat - lari , ruhiy iztiroblar manzarasi , armonga aylangan orzular inson sezimlarida qoldirgan iz tasviri kirib keldi . Bu she ' riyat yuzaga kelgan davrda shaldiroq so ' zlarni qofiyaga solish , baxtiyorlik haqida ko ' tarinki satrlar tizish odat edi . Mavzuni she ' r emas , balki she ' rni mavzu mukarram qiladi deb hisoblanar , shuning uchun she ' rning qanday yozilishidan ko ' ra , uning nima haqda ekan - ligi muhimroq sanalardi . Abdulla Oripov tuyg ' ulari quruqshagan o ' zbek she ' riyatiga o ' ychil g ' am va g ' amchil o ' y olib kirdi . Shoir alohida bir odam va uning dardlari haqida o'yga botdi, qalam surdi. Bu odam shoirning o'zi edi.
• Binobarin, bir odam to'g'risida hayqirish, baqirish noqulay bo'lardi, u haqda pichirlab she'r o'qish lozim edi. Chunki shovqin, baland tovush odamni o'zga odamlardan yiroqlashtiradi, samimiylikdan mahrum etadi.

• O'tgan asrning 60—70-yillarida Abdulla Oripov she'riyati o'zbek millatini tuyg'ularning quruqshab qolishdan saqlab qoldi. Shuning uchun ham shoirni o'zbek she'riyatida o'z davrini u yaratdi, deyish mumkin. Chunki chinakam iste'dodgina davrning to'siqlari, cheklovlarini yengib o'ta oladi. Har qanday zamon va har qanday sharoitda ham asl iste'dod davridan marhamat kutmaydi, balki unga o'z ta'sirini o'tkazadi.
• Abdulla Oripov she'rlaridagi beadad samimiyat, tuyg'ular chinligi kishini beixtiyor o'ziga asir qiladi. Shoir she'rlari kayfiyat va hissiyotning yaxlit obraz-laridir. U inson tuyg'ularini, hissiyotini shu qadar chuqur bilgani va ifoda eta olganidan butun she'r emas, balki ayrim misralarning o'ziyoq she'rxonda muayyan kayfiyat hosil qiladi. Masalan, shoir odamlarning zilzila paytidagi ruhiy holatini:

• "Asablar tuproqqa cho'kkan edi tiz" tarzida beradi. O'zining pokiza yoshlik davrini esa "Yiroq-yiroqlardan mungli va uzun Turnalar to-vushin tinglardim faqat", — deya ifodalaydi. O'zbek xalqining yig'ma ob-razi: "Sonsiz egatlarga sochilmish, ana, Mening orzularim, mening o'ylarim" tarzida umumlashtiriladi. Shoirning: "qaro sochlaringda oppoq alanga" de-gan tashbihi aniqligi bilan ham, ta'sirchanligi bilan ham ko'ngilni rom etadi. Uning she'riyatida vatan timsolining chizilganiga e'tibor qiling: "Shabnam shovullaydi bog'Iar qo'ynida, Salqin turnan ichra bo'zarar tonglar, Quyoshning erinchak yog'dularida, Nafis yaltiraydi bargi xazonlar".,

• Shoir vatan manzarasini yaltiroq so'zlarsiz, hayqirig'-u da'vatlarsiz sa-mimiy aks ettiradi. Keltirilgan misralarda sun'iylik yo'qligi, yolg'on bo'lmagani uchun ham ta'sirchan va yuqumli. Bu satrlar chin insoniy sezimlarning isho-nimli ifodasi ekanligi bilan esda qoladi.
• Abdulla Oripov she'riyatini millat ruhining timsoliga aylantirgan sifat-lardan yana biri undagi obrazlarning teran xalqchil tomirlarga egaligida. Eng murakkab holatlarni ham g'oyat ulkan nazokat va yuksak madaniyat bilan ta'sirli qilib o'zbekcha ifodalay bilish shoir she'rlarining qimmatini oshiradi. Shoir deyarli hamisha she'riy ifodaning aniq va tuyg'ularga ta'sir ko'rsata ola-digan bo'lishiga erishadi.

• Uning: "OyoqJangan qo'ziday dovdirar yelda maysa, Ko'm-ko'k moviy osmonda kezib yurar oq bulut" kabi satrlarida qo'llanilgan tashbihlar hayotiy asosi chuqur hamda hissiy qudrati tengsizligi bilan kishini hayratga soladi. Yelda silkinayotgan ko'klam ko'katining dovdirab, yiqilib-su-rinib endigina oyoqqa turayotgan qo'zichoqqa o'xshatilishi shoirning xalq tur-mushini bilibgina qolmay, uni ichdan tuyishini ham ko'rsatadi. Shu joyning o'zida ko'klam osmonini ham esda qoladigan qilib suratlantira olish uchun ulkan iste'dod talab etiladi. A. Oripov ko'z oldiga keltirish mushkul, ifodalash undan-da og'ir bo'lgan sezimlarni, mavhum tuyg'ularni tuyimli qilib chizish borasida tengsiz mahoratga egadir: "Yorilmagan yaraday sevgi!" — deydi u. O'ta mavhum tuyg'uni bundan ortiq aniq tasvirlash mumkin emas.

• A. Oripovningsan'atkorligi shundaki, u odisalarningboshqalarko'rmagan yoki ko'rgan bo'lsa-da, payqamagan jihatlarini o'ziga xos tarzda aks ettira oladi. Shoirning iste'dodi nazarining o'tkirligi, tuyg'ularining nozikligi, his-siyotining teranligida ko'rinadi. Ko'klamda o'rik g'o'ralarini hamma ko'rgan, barcha bolalar, ayniqsa, qizlarning unga ishqibozligi azaldan ma'lum. Ammo faqat chin shoirgina unda hayotni davom ettirish nishonasi borligini ko'ra bi-ladi: "Dilbar kelinchakning ko'ksida g'ulu, Zardoli shoxiga tashlar ko'z qirin". Sal e'tibor qilgan o'quvchi yosh kelinchaklarning ko'pincha o'rik dovuchcha-siga boshqorong'i bo'lishini esiga tushiradi. Har qanday hayotiy lavhada chin san'atga xos belgini ko'ra olish asl shoirlikning belgisidir.

• Shoirning mahorati shundaki, u ko'pincha aytib o'tirmay, ishora qilish bilan ko'rsatadi. Tasvirning bunday usuli sizni fikrlashga, she'rning zamiri-dagi chiroyli ma'nolarni mustaqil kashf etishga undaydi. Ma'lumki, g'am ha-qida ko'p she'rlar yozilgan. Lekin g'amni kishining ko'z oldiga yaqqol keltirib qo'yish hamma shoirga ham nasib etavermagan. Quvonch to'g'risida ham kam yozishmagan, biroq uni tuyimli qilish oz kishiga nasib etgan. Abdulla Oripov: "Qizg'aldoq bargidek uchar dildan g'am, Toshqinlar kiradi qalbimga manim" satrlarida og'irdan-og'ir ana shu ikki ishni birvarakayiga uddalagan. G'amni ko'z oldiga keltirib bo'lmaydi dedik, lekin qizg'aldoqning harir gulbargini har birimiz bilamiz. Uni yengil bir harakat uchirib yuborishi mumkin. Shoir qal-bidan "qizg'aldoq bargidek uch"gan g'am o'rniga toshqin kirmoqda. Toshqin nimaligini ham barcha biladi.

• She'riy misralarda quvonch tilga ham olin-gani yo'q, lekin insonga ulkan shodlik yor bo'lganda ko'ngliga toshqin kirishi sezimli. Chinakam san'atkorgina buni boshqalar ham his qiladigan tarzda bera oladi. Shoirning faqat darslikdagi emas, balki boshqa she'rlarini ham o'qish kishining ruhiyatini poklaydi, tuyg'ularini baland qiladi, sezimlarini noziklashtiradi va ma'naviy jihatdan yuksalishiga sabab bo'ladi.

TEST

• 1.A.Oripov nechanchi yilda tavallud topdi?
• A)1941 yil B)1945 yil S)1943 yil D)1942 yil Ye)1950 yil
• 2.A.Oripov o’rta maktabni tugatgach qayerda o’qishga kirdi?
• A)Buxoro B)Toshkent S)Xorazm D)Rossiya Ye)Qo’qon
• 3.A.Oripov qalamiga mansub she’riy to’plamlarni ko’rsating.
• A) “Mitti yulduz” B) “Onajon”, “Ruhim” S) “Hayrat”
• D) “Yillar armoni” Ye)Hamma javoblar to’g’ri
• 4.A.Oripov qalamiga mansub dostonlarni ko’rsating?
• A) “Jannatga yo’l” B) “Hakim va Ajal” S) “Ranjkom” D)Hamma javob to’g’ri Ye)To’g’ri javob yo’q
• 5.1981 yilda A.Oripovning qaysi dostoni uchun
• O’zbekiston Davlat mukofotiga sazovor bo’ldi?
• A) “Jannatga yo’l” B) “Ranjkom” S) “Hakim va Ajal”
• D)To’g’ri javob A va B Ye)To’g’ri javob yo’q

• 6.A.Oripov nechanchi yilda O’zbeksiton xalq shoiri unvoniga sazovor bo’ldi?
• A)1987 yil B)1990 yil S)1980 yil D)1991 yil Ye)1992 yil
• 7. Kecha oqshom falakda oy qizarib botganda,
• Zuhra yulduz miltirab, xira xanda otganda,
• Ruhimda bir ma’yuslik, sokinlik uyg’otganda,
• Men seni esga oldim, birinchi muhabbatim,
• Eslab hayolga toldim birinchi muhabbatim.
• Ushbu misralar A.Oripovning qalamiga mansub qaysi she’ridan parcha?
• A)Muhabbatim B)Sevgi S)Ishq D)Birinchi muhabbatim Ye)To’g’ri javob yo’q
• 8.A.Oripovning otasining ismi kim?
• A)Orif bobo B)Zarif S)Akram D)Shoshi bobo Ye)Islom bobo
• 9.A.Oripov maktabni nechanchi o’g’il?
• A)Uchinchi B)Ikkinchi S)O’rtancha D)To’ng’ich Ye)Kenja
• 10.A.Oripov maktabni nechanchi yil oltin medal bilan tamomladi?
• A)1956 yil B)1957 yil S)1958 yil D)1955 yil Ye)1954 yil