?останай облысы
?улиек?л ауданы
№28 ??см?рын орта мектебі
?аза? тілі мен ?дебиеті п?ніні? м??алімі
Н?р?анова М?риям Д?йсен?ызы
10 «?» сынып
?аза? ?дебиеті
Саба?ты? та?ырыбы: Махамбет ?теміс?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ын ?айталау.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: ХІХ ?асырды? бірінші жартысында?ы тарихи жа?дай мен ?дебиетті? ?алыптасу ерекшелігін т?сіндіру, М.?теміс?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ын т?сіндіру.
Дамытушылы?: О?ушыларды тарихтан ?ткен м?ліметтерін тал?ылатып, ?з ойларын жеткізуге да?дыландыру.
Т?рбиелік: Елімізді? тарихы мен ?дебиетін ?адірлеп, елін жерін ??рметтеуге т?рбиелеу.
Саба?ты? міндеті: Балаларды топпен ж?мыс істеуге , пікірлерін айта білуге баулу .
Саба?ты? т?рі: жа?а та?ырыпы т?сіндіру саба?ы.
Саба?ты? к?рнекілігі: Итерактивті та?та ар?ылы ХІХ ?. басында бол?ан о?и?алар?а шолу жасай отырып, а?ынны? шы?армашылы?ын слайдтар ар?ылы талдау..
О?у –ж?мысыны? барысы:
І.?йымдастыру кезе?і: О?ушылармен амандасып, о?ушыларды? саба??а дайынды?ын ?ада?алау, жо? о?ушыларды белгілеп, саба?ты? ма?сатымен таныстыру.
ІІ.?й тапсырмасын тексеру:
1. Слайдтар ар?ылы шолу жасау.. Махамбетті? ?мір жолына арнал?ан 10 слайд тал?ыланады.
?) А?ындарды? ?ле? шума?тарына талдау ж?мыстары:
Та?ырыбы
Идеясы
К?ркемдік ерекшелігі (эпитет, метафора, те?еу, аллегория, т.б. к?ркемдегіш ??ралдарын аны?тау.
4.?ле?ні? ??рамына талдау:
- шума?
- тарма?
- буна?
- буын
- ?й?ас
Б) ?дебиет теориясымен ж?мыс.
Ассонанс- дауысты дыбыстарды? ?айталануы Мысалы:
Ала?андай Нарында,
Ата менен ана бар.
Аллитерация- дауыссыз дыбыстарды? ?айталануы. Мысалы:
?амала?ан жаудан ?айтпа?ан,
?айна?ан ?ара болаттай
?арсы біткен ж?регім
Риторикалы? с?ра? ( шешендік с?ра?)- жауабы ?зінде болатын , жауап беруді керек етпейтін с?ра?тар.
В) ?айталау?а арнал?ан тапсырмалар:
№1 карточка
Т?мендегі атаулар?а аны?тама бер:
Б?кей ханды?ы- ______________________________________________________________________________________
Бекетай ??мы-________________________________________________________________________________________
Ж??гір хан-__________________________________________________________________________________________
Бекма?анбет-_________________________________________________________________________________________
Исатай-______________________________________________________________________________________________
Нарын-______________________________________________________________________________________________
№2 карточка
Хронологиялы? кестені толтыр
Уа?ыты
Елеулі о?и?алар
1803ж.
1824ж.
1836-1838жж.
1841ж.
1840-1846жж.
1846ж.
№3 карточка
?дебиет теориясына талдау
?дебиет теориясыны? т?рлері
Те?еу
Эпитет
Метафора
Ассонанс
Аллитерация
Риторикалы? с?ра?тар
Мысалы
І?. Бекіту ж?мысы
А) С?ра?- жауап.
Б) Жабы? тест.
1. Таудан м?нартып ?ш?ан тарланым,
Са?ан ?сынсам ?олым жетер ме?
Арызым айтсам ?тер ме?
Арыстаным, к?п болды-ау,
Са?ан да мені? арманым! – деген Махамбет ?ле?іні? жыр жолдарында?ы метафораны табы?дар.
А) ?сынсам, айтсам
В) Тарланым, арыстаным
С) М?нартып ?ш?ан
Д) Жете ме, ?те ме
Е) Арманым, арызым
2. Нарын деген жерді ел ??ла?ына сі?істі ?ыл?ан а?ынды к?рсеті?із.
А) Алмажан
В) Дулат
С) Доспамбет
Д) Махамбет
Е) ?азту?ан
3. Махамбет ?теміс?лыны? ?ле?ін табы?ыз.
А) «Ереуіл ат?а ер салмай».
В) «Мен-?аза?пын».
С) «Ей,Абылай,Абылай».
Д) «Айналайын, А? Жайы?».
Е) «Ш?кірт ойы».
4. Махамбетті? ?ле?ін белгіле.
А) «керей ?айда барасы??»
В) «?ылым таппай, ма?танба».
С) «Жал ??йры?ы ?аба деп».
Д) «Жанбота».
Е) «?ыз?ыш ??с».
5. Махамбет а?ынны? ?кесіні? аты.
А) З?л?арнайын
В) Ж??гір.
С) ?теміс
Д) Исатай.
Е) Бекма?амбет.
6. Махамбет ?ай ханны? т?сында ?мір с?ргенін к?сет.
А) Абылай хан.
В) Т?уке хан.
С) Ж??гір хан.
Д) ?біл?айыр хан.
Е) Жолбарыс хан.
7. Ж??гір ханны? 12 биіні? бірі бол?ан Махамбетті? а?асы
А( ?арауыл?ожа.
В) Исатай.
С) Ж??гір.
Д) Бекма?амбет.
Е) Байма?амбет
8. Махамбет ?теміс?лыны? жауынгер де абзал досын, к?теріліс басшысын табы?ыз.
А) Исатай.
В) Ж??гір.
С) Шернияз.
Д) Есет батыр.
Е) ?біл?айыр.
9. Махамбет ?теміс?лыны? ту?ан жері.
А) Батыс ?аза?стан облысы.
В) Атырау облысы.
С) Алматы облысы.
Д) ?ызылорда облысы.
Е) А?мола облысы
10. «?темістен ту?ан он едік,
Онымыз ат?а мінгенде,
Жер ?айыс?ан ?ол едік...» ,- деген ?зінді Махамбетті? ?ай ?ле?інен алын?ан.
А) «?й,Махамбет жолдасым».
В) «Ереуіл ат?а ер салмай».
С) «?ыз?ыш ??с».
Д) «Махамбетті? Байма?анбет с?лтан?а айт?аны».
Е) « Беркініп сада? асынбай»
1.В, 2.Д, 3.А, 4. Е, 5. С, 6. С, 7. Д,8. А, 9. А, 10. Д.
?. Ба?алау:
Саба??а белсенді ?атынас?ан о?ушыларды ба?алау
?І.?й тапсырмасы: М.?теміс?лыны? ?ле?дерін о?ып талдау.