Конспект на тему: Б?секелестік ж?не монополия.

Нары?ты? экономиканы? негізгі ерекшелігі болып еркін та?дау – ?ндіруші ?шін ?ндірілетін ?німді та?дау еркі, т?тынушыны? тауарды ж?мысшыны? ж?мыс еркі айтылады. Біра? еркін та?дау экономикалы? табысты ?зінен – ?зі ?амтамасыз ете алмайды. Ал, оны б?секелестік к?ресте ?ана же?е алады.

Б?секе (лат. nілінен аудар?анда cocunenne, concurentia – тиіп кету, ?а?ты?ысу) – б?л нары?ты? экономиканы? ?атысушыларыны? арасында?ы тауарларды сатып алу ж?не сату барысында?ы ?ндірістегі е? жа?сы жа?дайлар ?шін ба?таласты?. Я?ни, б?л е? жа?сы н?тижеге ?олжеткізу ?шін к?рес, жарысу.

Б?секе – нары?ты? ?атынастарды? негізгі категориясы, ?р т?рлі нысандары болады ж?не ?р т?рлі жолдармен іске асырылады. Б?секе нары?та реттеушілік ?ызмет ат?арады. А. Смит б?секені: нары?ты? «К?рінбейтін ?олы» деп ата?ан. Б?секе ар?ылы нары?ты? субъектілері ?з пайдасына ?арай ?рекет етіп, т?тас бол?анда ?о?ам ?шін тиімділікті? негізін ?алайды. Осы айтыл?ан элементтерді? ?зара ?атынасы ар?ылы нары? ?алыптасады.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Конспект на тему: Б?секелестік ж?не монополия. »

Бәсекелестік және монополия.

Бәсекелестік ұғымы.
Бәсекелестік түрлері.

І.Нарықтық экономиканың негізгі ерекшелігі болып еркін таңдау – өндіруші үшін өндірілетін өнімді таңдау еркі, тұтынушының тауарды жұмысшының жұмыс еркі айтылады. Бірақ еркін таңдау экономикалық табысты өзінен – өзі қамтамасыз ете алмайды. Ал, оны бәсекелестік күресте ғана жеңе алады.

Бәсеке (лат. nілінен аударғанда cocunenne, concurentia – тиіп кету, қақтығысу) – бұл нарықтық экономиканың қатысушыларының арасындағы тауарларды сатып алу және сату барысындағы өндірістегі ең жақсы жағдайлар үшін бақталастық. Яғни, бұл ең жақсы нәтижеге қолжеткізу үшін күрес, жарысу.

Бәсеке – нарықтық қатынастардың негізгі категориясы, әр түрлі нысандары болады және әр түрлі жолдармен іске асырылады. Бәсеке нарықта реттеушілік қызмет атқарады. А. Смит бәсекені: нарықтың «Көрінбейтін қолы» деп атаған. Бәсеке арқылы нарықтың субъектілері өз пайдасына қарай әрекет етіп, тұтас болғанда қоғам үшін тиімділіктің негізін қалайды. Осы айтылған элементтердің өзара қатынасы арқылы нарық қалыптасады.

ІІ.Нарықтық қатынастардың қатысушыларының өзара бәсекелесуіне байланысты жетілген және жетілмеген бәсеке нарығы деп бөлінеді.

Жетілген бәсеке деп нарықты бір – біріне тәуелсіз көптеген сатушылар мен сатып алушылар қызмет ететін және тең мүмкіндіктері мен құқықтары бар бәсекенің бейнесі.

Жетілмеген бәсеке– бағаға қайдағы бір бәсекелес әсер еткенде пайда болады.

Жетілмеген бәсеке

Монополия Олигополия Монополистік

Монополия– жеке өндіруші тауар нарығын бақылап және сол нарықта үстемелі орын алатын кезде пайда болады.

Олигополия– бірнеше фирма үстемдік ететін нарық.

Монополистік–біртекті емес, бірақ ұқсас тауар ұсынатын сатушылар саны көп нарық.

Монополия

табиғи жасанды кездейсоқ

Табиғи– бұл екі және одан да көп фирмалардан гөрі, нарықты шығыны аз қандай да бір тауып не қызметпен қамтамасыз ететін жалғыз ғана фирмадан монополия.

Жасанды – сөз байласу және бәсекелесті басып тастау арқылы құрылған монополия.

Кездейсоқ – өз тұтынушылары үшін уақытша сұранысты ұсыныстан асырып түсіру нәтижесінде п.б.

Монополиялардың пайда болуының негізгі себептері – өндіріс және капиталдың шоғырлануы

Бәсекелестік және монополия тақырыбы

Бойынша сұрақтар.

1.«Бәсеке» латын тілінен аударғанда қандай мағына білдіреді?

2.Нарықтық экономиканың қатысушыларының арасындағы тауарларды

сатып алу және сату барысындағы өндірістегі ең жақсы жағдайлар үшін

бақталастық бұл не?

3. Бәсекені нарықтың «Көрінбейтін қолы» деп атаған қай ғалым?

4. Нарықтық қатынастардың қатысушыларының өзара бәсекелесуіне

байланысты нарық нешеге бөлінеді?