Т?уелсіздік т??ыры биік болсын 9 сынып!

Қожағұлова Гүлзипа Нұрқалиқызы

№ 7 орта мектебінің қазақ тілі және әдебиеті пәнінің мұғалімі

Жамбыл облысы Меркі ауданы

Тақырыбы:Тәуелсіздік тұғыры биік болсын!
Сабақтың мақсаты: 
-Оқушыларды ұлтжандылыққа, адамгершілікке, Отанды сүюге тәрбиелеу; 
-Оқушыларға азаттығымыздың қалай келгендігін түсіндіре отырып, өз елін, жерін сүюге, қадірлей білуге баулу. 
-Оқушы бойында патриоттық сезімін қалыптасуына ықпал жасау. 
Сабақтың түрі: тарихи- танымдық тәрбие сағаты. 
Оқыту әдісі: әңгімелесу, пікір алысу. 
Көрнекілік: Слайдтар, суреттер, нақыл сөздер. 
Пәнаралық байланыс: тарих пәні, әдебиет 
Сабақтың барысы: 
Ұйымдастыру кезеңі. 
Әнұран орындау 
Тәуелсіздік бізге оңай келмеді, 
Туымызды бізге ешкім бермеді. 
Ел тізгінің қолына алу жолында, 
Қыршын кетті талай қазақ ерлері. 
Ой ашар: 
1. Балалар біз қандай елміз?(Тәуелсіз) 
2. Қай жылы тәуелсіздік алдық? (1991 жылы 16 желтоқсанда) 
3. Тәуелсіздік дегенді қалай түсінесіздер?
4. Егемен елдің ерекшелігі неде? (Шекарасы, Елбасы, ұлттық рәміздері, Ата заңы, өзіндік экономикасы, шаруашылығы, әлеуметтік жағдайы, салт-дәстүрі болады.) 
5. Қазақ елінің іргесі қай жылдардан қаланды деп ойлайсыздар, ол кезде қазақ елін кім басқарды? 
Эркиной: XV ғасырдың II жартысында Жәнібек, Керей хандарымыз қазақ елін құрып, біздін ата-бабаларымызды бір тудын астына біріктіріп, ел шекарасын белгіледі. Қазақ елі құрылды. Кейіннен бірнеше хандар елімізді басқарды. Алдарыңызда қазақ елінің алғашқы сол кездегі картасы. Осы қазақ елін құрған хандарымыздың ерен еңбегі бүгінгі танда еленіп, ҚР Тұңғыш Президенті мұражайының алдындағы саябаққа биіктігі 12 метрлік ескерткіш орнатылды. Жобаның авторы астаналық жас мүсінші- Ринат Әбенов. Ескерткіштің ашылу салтанатында Н. Ә. Назарбаев: «Елорда тұрғызылған Керей мен Жәнібек хандардың еңселі ескерткіші – мызғымас мемлекетімізге арналған мәңгілік белгі» деген болатын. Сонымен бірге, Есілдің сол жағалауындағы екі көшеге Жәнібек пен Керей аты берілді. 
Дегенмен,1991 жылы егемендік, тәуелсіздік алдық деп қайталап отырмыз. Сіздер үшін бұл түсініксіз жайт болып отыр. Иә, осы аралықта сан ғасырлық тарих,үлкен шежіре жатыр. 
Слайд(Желтоқсан оқиғасы) 
I «Тарихы мол сан тарау» 
Қуаныш:Егемендік –ел болудың белгісі, 
Басқы жұртпен тең жұлдызы, тең күші. 
«Егемендік» деген сөзден естілер, 
Ата жұрттың арғысы мен бергісі. 
Тумарис:Тәуелсіздік алғаннан соң елдің биік рухын бейнелейтін «Тәуелсіздік монументі» Алматыдағы Республика алаңына орнатылды. Ескерткіштің жобасын жасаған сәулетші- Тимур Сүлейменов. Сонымен, біз тәуелсіз елміз, азат елміз, егемен елміз. Ал, тәуелсіз елдің өзіндік ерекшелігі, байлығы болады. Бізде не бар екенін топтастырын көрейік . 
1) Біздің басқару жүйеміз қандай? Біздің Тұнғыш Президентіміз туралы кім не біледі? 
2) Еліміздің ұлттық рәміздеріне тоқталайық. 
Жамбыл: Ту-елдіктің белгісі. Авторы-Ш.Ниязбеков. 1992 жылы Ту бекітілді. Көгілдір түсті, жиегінде оюмен безендірілген, ортасында күн және қыран бейнеленген. 
3) Елтаңба бейнесі. Авторлары- Ш.Уәлиханов, Ж.Мәлібеков. 
4) Әнұран- Отанымыздың салтанатты үні, өр үні. өміршең үні. Оның қалықтай көтерген әуенінде туған жердің рухы мен сазы шымырлай шалқиды . Кеудені мерейлі қуанышқа бөлейді, арманыңда аялай самғатады. 
5) 19993 жылы 28 қаңтарда Қазақстан Республикасының алғашқы Конституциясы қабылданды. 1995 жылы 30 тамызда біздің қоғамымызда өзгерістерге, жаңа талаптарға сай толықтырылған қазіргі Ата заңымыз қабылданды. 
6) Тәуелсіздік туралы өлеңдер.
-Қазақстанда қанша ұлт өкілдері тұрады? 
-Қазақстан көп ұлтты мемлекет. 
Халқының саны-16млн 9600. 
Жалпы халықтың 63%-ын қазақтар құрайды. 
Майра: «Түркі халықтарының ішіндегі ең бай,бейнелі тіл-қазақ тілі». 
Қазақ тілі- 1990 жылдан бастап мемлекеттік мәртебеге ие болды. 2001 жылы наурызда Тіл туралы Заң қабылданды. 
Нұрдаулет: Діні – Ислам. Ислам дінінің негізін салушы- Мұхаммед пайғамбар. Ислам дінінің негізі Сауд Арабиясында қаланды. Қазіргі танда Қазақстан Мұсылмандары діни басқармасының төрағасы Бас мүфти Ержан қажы Маямеров. 

Валютамыз- теңге. «Валюта» баға дегенді білдіреді. Әр елдің өз бағасы бар. АҚШ-та доллар, Ресейде-рубль. 
Балнұр: 1992 жылы 7 мамырда Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері құралды.1992-1998 жылдар аралығында Қарулы Күштер қайта құрылып, 1999 жылы түбегейлі тұрақтандырылды. Бүгінгі таңда бас қолбасшы – Президентіміз Н.Ә. Назарбаев. 
Айзада: 1997 жылы Елорда Ақмола қаласына көшірілді, 1998 жылы Астана деген ат берілді. Стамбулда өткен түркі тілдес халықтар Саммитінде Астана 2012 жылға Түркі әлемінің астанасы деп жарияланды. Елордамызда Астанасы әлемге паш ететін монументтер көрініс тапты . Соның бірі- «Қазақ елі» монументі, биіктігі- 91 м. Ұшар басындағы салмағы 2,5 тонна алтын жалатылған самұрық құс орнатылған. 1990 шаршы метр кеңістікке созылған мәрмәр тастан жасалған. Бас сәулетші-Саматбек Бөкебай. Ал «Бәйтерек» монументінің биіктігі-97 м. Шарының диаметрі-22 м. «Аялы алақан» композициясы 2 кг алтыннан ,6 кг күмістен құйылған. Ол әлемнің жеті кереметінің бірі- Эйфель мұнарасы нысанының қатарына қосылған. Міне, осындай біздің сүйікті астанамызда кеше ғана әлемді аузына қаратқан Еуропадағы Қауіпсіздік және Ынтымақтастык Ұйымына мүше елдердің Саммиті болып өтті. Саммит сөзі- «Шың» дегенді білдіреді. Дәлірек айтсақ, елдердің басшыларының бас қосуы деген түсінікті береді. Саммитте 13 бөлімнен тұратын Астана декларациясы (жарғы ) қабылданды. 56 елден келген елбасылары мен өкілдері бірауыздан ЕҚЫҰ шеңберіндегі өткір мәселелерді бір ізге түсіріп, бейбіт түрде шешу мәселелерін бекітті. 
Айзат: «Мен елімнің ұланымын» 
Сонымен, тәуелсіз елміз.Тәуелсіздігімізге 24 жыл толды. Бұл үлкен мәртебе. Үкімет Тәуелсіздігіміздің 24 жылдығына жалпы ұлттық дайындық жоспарын жасады. Біз осы тәуелсіз елдің ұланымыз, болашағымыз. Елімізді, жерімізді сүйеміз

Сабақты қорытындылау. 
Мұғалім: Оқушылар, бүгінгі сабақтан алған білімдеріне сүйене отырып, өз ой-пікірлеріңді ортаға салыңдар. 
Тәуелсізбін, егеменмін, азатпын, 
Туды міне, ел аңсаған азат күн! 
Елдің туын биік ұстар әрқашан, 
Болашағы сендерсіңдер қазақтың! 
Ән: «Елім менің».