Ма?ал -м?телдер сайысы

Ана тілім –қазақ тілі

«Сөз мәйегі -мақал»

Мақсаты: оқушылардың –мақал-мәтелдер туралы білімдерін кеңейту, салыстыру, ажырата білу дағдылары мен оқу, талдау, машықтарын қалыптастыру;

Дамытушылық: оқушылардың ойлау, сөйлей білу шеберлігін дамыту, сөз саптау қабілетін арттыру, сөйлеу мәдениеттерін жетілдіру, түрлі амал-тәсілдер арқылы іздендіре отырып шығармашылыққа баулу;

Тәрбиелік: оқушыларды ана тілін ардақтап бағалай білуге, сөз қадірін терең ұғынуға тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі мен әдебиеті, орыс тілі, сурет.

Көрнекілігі: мақал –мәтелдер жинағы, суреттер, слайд, қағаз, түрлі түсті қарындаштар.

Түрі: сайыс.

Сайыс барысы:

1-жүргізуші: - Сәлеметсіздер ме, осы мектептің оқушылары мен ұстаздары! Бәріміз осы жерде дүниеге келіп, бәріміз де осы таңғажайып Қазақстан мемлекетінде тұрамыз және әр алуан тілде сөйлейміз. Оның себебі, Қазақстан – көп ұлтты мемлекет. Сондықтан бүгінгі мейрам - Тілдер күні.

2- жүргізуші: -Здраствуйте, учащие и учителя, нашей школы! Жители необъятного Казахстана! Все мы радились в этой прекрасной стране, а говорим на разных языках. И все потому, что Казахстан – многонациональное государство. Сегодня мы празднуем День языков. Ежегодно 22 сентября Казахстане отмечается День языков. Это общий праздник для всех народов Казахстана.

1-жүргізуші: - Қазақстанда 130-дан астам ұлттар тұрады. Олардың бәрі өз ана тілдерін сақтап сөйлеседі. Олар: украин, ағылшын, неміс, корей,түрік, өзбек және тағы басқа.

2- жүргізуші: - Давайте каждый сидящий здесь поздоровается на «своем родном» языке.

Украинцы: -Здоровеньки булы;

Немцы: -Гутен таг;

Болгары: -Добер ден;

Румыны: -Буна зиуа.

Язык – это окно в мире. Чем лучше ты владеевь языком, тем больше прав у тебя называться человеком.

У Расула Гамзатова есть прекрасные слова: «Для меня языки народов –как звезды на небе. Я хотел бы, чтобы все звезды слились в одну огромную, занимающую полнеба звезду. То есть, солнце.Пусть сияют и звезды. Пусть у каждого будет своя звезда.

Я люблю свою звезду – мой родной язык. Я верю тем геологам, которые говорят, что и маленькой горе может оказаться много золота».

1-жүргізуші: -Бүгінгі сайыстың жақсы өтуіне тілектеспіз. Оқушылар енді сайысымызды бастайық.

2- жүргізуші: Теперь мы вам предлагаем принять участие в интереснейшем конкурсе.

Шыңғыс Айтматов: «Тіл жоқ жерде, ұлт жоқ».

Максим Горький: «Тіл аспап сияқты, оны жақсы білу керек, оны меңгеру керек».

Бауыржан Момышұлы: «Тіл дегеніміз – қай халықтың болмасын, кешегі, бүгінгі ғана емес,ертеңгі де тағдыры».

Махмұт Қашқари: «Игі істің басы –тіл, тәрбие басы –тіл».

Нұрсұлтан Назарбаев: «Тілден артық қазына жоқ, тілден артық қасиет жоқ».

Ал енді сайысымызды бастайық.

I . Үй тапсырмасы.

Шарты: Топтың атын және ұраның дайындап келу. Әр топ өздерін таныстырады.

1.топ: «Сұңқар». Ұраны: Сұңқардай қалықтаймыз, Ізденуден жалықпаймыз!

2.топ: «Тұлпар».Ұраны: Тұлпардай жүйрік болу арманымыз, Жетуге соған тырысамыз!

II. Аудармашылар сайысы.

Шарты: Берілген мақал-мәтелдерді орыс тіліне аудару.(Әр дұрыс жауапқа бір жұлдызшалардан беріледі).

1 топқа

1. Тазалық денсаулық кепілі. (Чистота- залог здоровья.)

2. Еңбек оздырады. (Труд прословяет.)

3. Не ексең, соны орасың. (Что посеешь, то и пожмешь.)

2 топқа

1. Отан –оттан да ыстық. ( Родина –жарче огня.)

2. Оқу-білім бұлағы, білім өмір шырағы. (Учение –родник знаний, знание –лучик жизни.)

3. Отансыз адам ормансыз бұлбұл. (Человек без Родины, что соловей без леса.)

III. Үшінші сайысымыз «Жеті жұрттың тілін біл.»

Шарты: Сұрақтарға жауап тауып орысшаға аудару.

1 топқа

1. Футболшының алаңдағы ойнайтын заты? (доп-мяч)

2. Қабат-қабат қаттама, ақылың болса аттама. (кітап-книга)

3. Бірінші байлық (денсаулық-здоровье)

2 топқа

1. Сағат сайын қағылады, тек мектептен табылады. (қоңырау-звонок)

2. Ең қымбат адам (ана-мать)

3. 5 пен бестің қосындысы (он-десять)

IV. Келесі сайысымыз берілген мақал –мәтелдерді дұрыс құрастыру.

(Әр дұрыс жауапқа бір жұлдызша)

1 топқа

1. Құрмет, тілге, құрмет-елге.

2. Жерде, тіл, жоқ, ұлт, жоқ.

3. Тас жарады, тас, тіл жармаса бас, жарады.

2 топқа

1. Мектеп, білім –теңіз, кеме.

2. Ыстық, Отан, оттан да.

3. Жау алмайды, досы көпті, ақылы көпті, дау алмайды.

V. Мақалдың жалғасын тап.

Шарты: Көп нүктенің орнына керекті сөзді қойыңдар.

1 топқа

1. ............ – инемен құдық қазғандай. (кітап, оқу, тіл.)

2. Оқусыз .................. жоқ, білімсіз күнің жоқ. (Отан, тәрбие, білім.)

3. Учение -........... , а не учение –тьма.

2 топқа

1. Не имей сто рублей, а имей сто ....... .

2. Ашу дұшпан, ақыл - ........ (дос, қас, ақыл.)

3. Білекті бірді жығады, білімді ........... жығады. (бір, мыңды,оқу.)

VI. Сурет сайысы.

Шарты: Берілген мақал –мәтелдер бойынша сурет салу.

1 топқа

1. Адам досымен мықты, ағаш тамырымен мықты.

1. топқа

1. Білім –теңіз, мектеп –кеме.

VI. «Өнерлі өрге жүзер».

Тіл туралы өлең жолдарын айту.

1 топқа

1. Туған тілім –тірлігімнің айғағы,

Тілім барда айтылар сыр ойдағы!

Өссе тілім –мен де бірге өсемін,

Өшсе тілім – мен де өшемін! Ә. Тәжібаев.

2 топқа

1. Ана тілін білмеген –

Ақылы жоқ желікбас.

Ана тілін сүймеген

Халқын сүйіп жалықпас! Б. Сарноғаев.

2- жүргізуші: - Спасибо всем, кто принял участие в нашем литературном журнале. До новых встреч!

1. жүргізуші: - Әр халықтың ана тілі білімнің кілті. Біздің жастарымыз ана тіліне жетік, мәдениетті болсын!

1 – тапсырма

Аудармашылар сайысы.

Шарты: Берілген мақал-мәтелдерді орыс тіліне аудару.(Әр дұрыс жауапқа бір жұлдызшалардан беріледі).

1 топқа

1. Тазалық денсаулық кепілі.

2. Еңбек оздырады.

3. Не ексең, соны орасың.

------------------------------------------------------------------------------------

1 – тапсырма

Аудармашылар сайысы.

Шарты: Берілген мақал-мәтелдерді орыс тіліне аудару.(Әр дұрыс жауапқа бір жұлдызшалардан беріледі).

1. топқа

1. Отан – оттан да ыстық.

2. Оқу- білім бұлағы, білім өмір шырағы.

3. Отансыз адам ормансыз бұлбұл.

2 - тапсырма

«Жеті жұрттың тілін біл.»

Шарты: Сұрақтарға жауап тауып орысшаға аудару.

1 топқа

1. Футболшының алаңдағы ойнайтын заты?

2. Қабат-қабат қаттама, ақылың болса аттама.

3. Бірінші байлық.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

2 тапсырма

«Жеті жұрттың тілін біл.»

Шарты: Сұрақтарға жауап тауып орысшаға аудару.

1. Топқа

1. Сағат сайын қағылады, тек мектептен табылады.

2. Ең қымбат адам.

3. 5 пен бестің қосындысы.

1. – тапсырма

Мақал –мәтелдерді дұрыс құрастыру.

(Әр дұрыс жауапқа бір жұлдызша)

1. топқа

1. Құрмет, тілге, құрмет-елге.

2. Жерде, тіл, жоқ, ұлт, жоқ.

3. Тас жарады, тас, тіл жармаса бас, жарады.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

3– тапсырма

Мақал –мәтелдерді дұрыс құрастыру.

(Әр дұрыс жауапқа бір жұлдызша)

1. топқа

1. Мектеп, білім –теңіз, кеме.

2. Ыстық, Отан, оттан да.

3. Жау алмайды, досы көпті, ақылы көпті, дау алмайды.

1. – тапсырма

Мақалдың жалғасын тап.

Шарты: Көп нүктенің орнына керекті сөзді қойыңдар.

(Әр дұрыс жауапқа бір жұлдызша)

1. Топқа

1. ............ – инемен құдық қазғандай. (кітап, оқу, тіл.)

2.Оқусыз .................. жоқ, білімсіз күнің жоқ. (Отан, тәрбие, білім.)

3.Учение -........... , а не учение –тьма.

4– тапсырма

Мақалдың жалғасын тап.

Шарты: Көп нүктенің орнына керекті сөзді қойыңдар.

(Әр дұрыс жауапқа бір жұлдызша)

1. топқа

1. Не имей сто рублей, а имей сто ....... .

2. Ашу дұшпан, ақыл - ........ (дос, қас, ақыл.)

3. Білекті бірді жығады, білімді ........... жығады.

(бір, мыңды,оқу.)

1. – тапсырма

Сурет сайысы.

Шарты: Берілген мақал –мәтелдер бойынша сурет салу.

1. топқа

1. Адам досымен мықты, ағаш тамырымен мықты.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

1. – тапсырма

Сурет сайысы.

Шарты: Берілген мақал –мәтелдер бойынша сурет салу.

1. топқа

1. Білім –теңіз, мектеп –кеме.

«Өнерлі өрге жүзер».

Тіл туралы өлең жолдарын айту.

1 топқа

1. Туған тілім –тірлігімнің айғағы,

Тілім барда айтылар сыр ойдағы!

Өссе тілім –мен де бірге өсемін,

Өшсе тілім – мен де өшемін!

Ә. Тәжібаев.

-----------------------------------------------------------------------------

«Өнерлі өрге жүзер».

Тіл туралы өлең жолдарын айту.

1. топқа

1. Ана тілін білмеген –

Ақылы жоқ желікбас.

Ана тілін сүймеген

Халқын сүйіп жалықпас!

Б. Сарноғаев.

1-жүргізуші: - Сәлеметсіздер ме, осы мектептің оқушылары мен ұстаздары! Бәріміз осы жерде дүниеге келіп, бәріміз де осы таңғажайып Қазақстан мемлекетінде тұрамыз және әр алуан тілде сөйлейміз. Оның себебі, Қазақстан – көп ұлтты мемлекет. Сондықтан бүгінгі мейрам - Тілдер күні.

2- жүргізуші: -Здраствуйте, учащие и учителя, нашей школы! Жители необъятного Казахстана! Все мы радились в этой прекрасной стране, а говорим на разных языках. И все потому, что Казахстан – многонациональное государство. Сегодня мы празднуем День языков. Ежегодно 22 сентября Казахстане отмечается День языков. Это общий праздник для всех народов Казахстана.

1-жүргізуші: - Қазақстанда 130-дан астам ұлттар тұрады. Олардың бәрі өз ана тілдерін сақтап сөйлеседі. Олар: украин, ағылшын, неміс, корей,түрік, өзбек және тағы басқа.

2- жүргізуші: - Давайте каждый сидящий здесь поздоровается на «своем родном» языке.

Язык – это окно в мире. Чем лучше ты владеевь языком, тем больше прав у тебя называться человеком.

У Расула Гамзатова есть прекрасные слова: «Для меня языки народов –как звезды на небе. Я хотел бы, чтобы все звезды слились в одну огромную, занимающую полнеба звезду. То есть, солнце.Пусть сияют и звезды. Пусть у каждого будет своя звезда.

Я люблю свою звезду – мой родной язык. Я верю тем геологам, которые говорят, что и маленькой горе может оказаться много золота».

1-жүргізуші: -Бүгінгі сайыстың жақсы өтуіне тілектеспіз. Оқушылар енді сайысымызды бастайық.

2- жүргізуші: Теперь мы вам предлагаем принять участие в интереснейшем конкурсе.

2- жүргізуші: - Спасибо всем, кто принял участие в нашем литературном журнале. До новых встреч!

1- жүргізуші: - Әр халықтың ана тілі білімнің кілті. Біздің жастарымыз ана тіліне жетік, мәдениетті болсын!

1.топ: «Сұңқар». Ұраны: Сұңқардай қалықтаймыз, Ізденуден жалықпаймыз!

1 топқа

1. Туған тілім –тірлігімнің айғағы,

Тілім барда айтылар сыр ойдағы!

Өссе тілім –мен де бірге өсемін,

Өшсе тілім – мен де өшемін! Ә. Тәжібаев.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.топ: «Тұлпар».Ұраны: Тұлпардай жүйрік болу арманымыз, Жетуге соған тырысамыз!

2 топқа

1. Ана тілін білмеген –

Ақылы жоқ желікбас.

Ана тілін сүймеген

Халқын сүйіп жалықпас! Б. Сарноғаев.

1. топ

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

2- топ:

Топтын аты: «Сұңқар».

Ұраны: Сұңқардай қалықтаймыз, Ізденуден жалықпаймыз!

---------------------------------------------------------------------------

Топтын аты: «Тұлпар».

Ұраны: Тұлпардай жүйрік болу арманымыз, Жетуге соған тырысамыз!

Бағалау парағы

1 топ «Сұңқар» 5 сынып		2 топ «Тұлпар» 6 сынып
1 тур
2тур
3 тур
4 тур
5 тур
6 тур