DAVLAT VA HUQUQ ASOSLARI FANIDAN (8-sinflar uchun o’quv uslubiy qo’llanma)
DAVLAT VA HUQUQ ASOSLARI FANIDAN (8-sinflar uchun o’quv uslubiy qo’llanma)
Bugungi kunda huquqiy demokratik davlat va fuqarolik jamiyatini barpo etish maqsadi albatta yoshlarning huquqiy ongi va bilimini qay darajada ekanligiga bog`liqdir. Mamlakatimiz aholisining 60 foizdan ortig`ni yoshlar tashkil etishini inobatga olsak ularning katta kuch va salohiyatga ega ekaniga guvoh bo`lamiz.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«DAVLAT VA HUQUQ ASOSLARI FANIDAN (8-sinflar uchun o’quv uslubiy qo’llanma)»
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI SAMARQAND VILOYATI XALQ TA’LIMI BOSHQARMASI KATTAQO`RG`ON SHAHAR XALQ TA`LIMI BO`LIMI
2-UMUMIY O’RTA TA’LIM MAKTABI
DAVLAT VA HUQUQ ASOSLARI FANIDAN
(8-sinflar uchun o’quv uslubiy qo’llanma)
Muallif : Sayyora Po’latova
Kattaqo’rg’on shahar – 2020.
Bugungi kunda yoshlarning huquqiy ongi va madaniyatini yuksaltirish hozirgi davrning ustuvor masalalaridan biri hisoblanadi .Bugungi kunda huquqiy demokratik davlat va fuqarolik jamiyatini barpo etish maqsadi albatta yoshlarning huquqiy ongi va bilimini qay darajada ekanligiga bog`liqdir . Mamlakatimiz aholisining 60 foizdan ortig`ni yoshlar tashkil etishini inobatga olsak ularning katta kuch va salohiyatga ega ekaniga guvoh bo`lamiz .
Siz uchun havola etilayotgan ushbu qo`llanmada yoshlarning huquqiy ongi va bilimini oshirishga alohida e`tibor qaratildi hamda Davlat va huquq asoslari fanidan dras beradigan fan o`qituvchilari va iqtidorli o`quvchi yoshlar uchun mo`ljallangan.
Taqrizchilar:
Isanova Z.Sh. 2- maktab direktori , xalq ta`limi a`lochisi
Ergashev Sh. F Kattaqo`rg`on shahar XTB ijtimoiy- gumanitar fanlar uslubchisi .
Toirov X. O. 2- maktab o`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari
Kirish so`z
“Bizning faoliyatimiz eng muhim Konstitutsiyaviy qoidaga ,ijtimoiy adolat tamoyilini ta`minlashga qaratilishi shart. Ijtimoiy adolat bu siyosiy qarashlari ,jinsi ,millati ,tili va diniy e`tiqodidan qat`iy nazar qonun oldida barcha fuqarolarning tengligini ta`minlashdir.”
Sh.Mirziyoyev
Zamonaviy bilim va intelluktual salohiyatga ega ,ilg`or texnologiyalar va xorijiy tajribalarni o`zlashtirgan ,o`z xatti harakatlarini oqibatiga javob bera oladigan ,huquqiy madaniyatli shaxslar yurtimizning ertangi kunini belgilovchi asosiy kuchdir .Shuning uchun ham biz zamon talabiga javob bera oladigan ma`nan yetuk ,jismonan sog`lom avlodni tarbiyalash oldimizga qo`yilgan eng muhim vazifalardan biridir . 2017- yil 7- fevralda qabul qilingan harakatlar strategiyasining 2- yo`nalishi “qonun ustuvorligini va sud huquq tizimini yanada isloh qilish “ deb nomlanishidan ham ko`rishimiz mumkinki ushbu masalaga davlat siyosati darajasida e`tibor berilmoqda .
Davr talabiga javob bera oladigan sadoqatli , huquqiy ongi yuksak yoshlarni tarbiyalashda huquqiy kitoblar ,ommaviy axborot vositalari hamda ta`lim dargohlarida o`zlashtirilayotgan huquqiy bilimlarni ahamiyati katta .
Sizga havola etilayotgan ushbu o`quv uslubiy qo`llanmada 8-sinf davlat va huquq asoslari fanidagi mavzular bo`yicha savol –javoblar hamda ularga doir testlar taqdim etildi.
Bu qo`llanma huquq fanidan dars beruvchi o`qituvchilar hamda o`z ustida ishlovchi, iqtidorli o`quvchi yoshlar va boshlang`ich huquqiy bilimlarni o`rganish istagida bo`lgan aholi uchun mo`ljallangan. Prezidentimiz Sh .Mirziyoyev tomonidan olib borilayotgan bugungi islohotlar jarayonida butun Ozbekiston xalqining huquqiy saviyasi yuksalib bormoqda . O`tkazilayotgan sud jarayonlarining 30 foizi sayyor sudlarda olib borilishi ,kodekslar qabul qilinishi .qonun qabul qilinishidan oldin xalq muhokamasiga qo`yilishi fikrimizning yaqqol dalilidir .
8-sinf Davlat va huquq asoslari fani bo`yicha mavzulashtirilgan savol-javoblar to`plami .
1-MAVZU: MUSTAQILLIK BU HUQUQDIR
8-sinf darslik qachon nashr etilgan?
Javob: 2019-yil
2)Darslik muallifi kimlar ?
Javob :O.Karimova,N.Ismatova,Sh.Sariqov,O Amonova
3)Qachondan inson huquq va erkinliklariga bo`lgan e`tibor jonlana boshlandi ?
Javob :Kishilik jamiyatining oxirgi yuz yilligida
4)Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi qachon kim tomonidan qabul qilingan ?
Javob:1948-yil 10-dekabr BMT bosh assambleyasi tomonidan.
5)Deklaratsiyaning tarixiy ahamiyati nimada?
Javob:Uilk marotaba inson huquqlarini himoya qilishni xalqaro muammo darajasiga ko`tardi .
6)O`zbekiston 1-bo`lib qaysi xalqaro huquqiy hujjatni imzoladi?
Javob:Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi 1992-yil 2-mart
7)Referendum so`zining manosi ?
Umumiy ovoz berish
8)Mustaqillikqanday huquqlarni berdi ?
-daxlsizlik(hudud va chegara)
-shlarni fuqorolikka qabul qilish va fuqorolikdan mahrum qilish
-Konstitutsiya,kodeks va qonunlar qabul qilish
-qurolli kuchlarini tashkil qilish
-xalqaro aloqalar olib boorish
-budjet ,moliya va soliq tizimini joriy qilish
-milliy valyutasini joriy qilish
-sud ishlarini mustaqil yuritish
-davlat ramzlari va poytaxtiga egalik qilish
-davlat tiliga egalik qilish
-o`z taraqqiyot yo`lini o`zi belgilash
-referendum o`tkazish tartibini belgilash huquqi
9) Fuqorolarga teng huquq va erkinliklarini kim ta`minlaydi?
Javob :davlat
10)”Davlat o`z faoliyatini inson va jamiyat farovonligini ko`zlab ,ijtimoiy adolat va qonuniylik prinsiplari asosida amalga oshiradi”Ushbu fikr qaysi manbadan olingan?
Javob: O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi
11)”Mustaqillik bu eng avvalo huquqdir” deb kim aytgan?
Javob : I.A.Karimov
12)O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 20 –moddasini ayting ?
Javob ;Fuqorolar o`z huquq va erkinliklarini amalga oshirishda boshqa shaxslarning davlat va jamiyatning ,qonuniy manfaatlari ,huquq va erkinliklariga putur yetkazmasliklari shart.
13) MUSTAQIL INSON KIM?
Javob:O`z yurtida erkin va baxtli hayot kechiradigan ,huquqlaridan foydalana oladigan inson
14) Harakatlar strategiyasi qaysi yillarni o`z ichiga oladi?
Javob: 2017-2021yillarni
15) Harakatlar strategiyasining 2- yo`nalishi qanday nomlanadi?
Javob:Qonun ustuvorligini ta`minlash va sud huquq tizimini yanada islox qilish.
16) Shavkat Mirziyoyevning ijtimoiy adolat to`g`risidagi fikrini ayting?
Javob:Bizning faoliyatimiz eng muhim konstitutsiyaviy qoidaga ijtimoiy adolat tamoylini ta`minlashga qaratilishi shart. Ijtimoiy adolat bu siyosiy qarashlari ,jinsi, millati ,tili va diniy e`tiqodidan qat`iy nazar qonun oldida barcha fuqorolarning tengligini ta`minlashdir.
2-MAVZU: SHAXS
Instinkt nima ?
Javob: insonlarni tabiiy extiyojlarini qondirish chog`ida namoyon bo`ladigan sifati
2)Individ bu:
Javob: Har bir aloxida odam
3)Insonning shaxs sifatida shakllanishida kimlarning ta`siri katta?
Javob: oila, maktab ,qo`ni-qo`shni, mahalla, do`st
4)Insonning qanday shaxsga aylanishi ko`p jihatdan nimaga bog`liq?
Javob: Davlatning yoshlar talim tarbiyasiga qaratilgan siyosatiga.
5) Islohotlar markazida nima turadi?
Javob: shaxs ,uning erkinligi,manfaatlari ,orzu istaklari, intilishlari
6)Shaxs bu ……
Javob: o`ziga hos hususiyatlar ,xoxish istaklar, orzu va intilishlar Bilim ko`nikma malakalarga ega ,ma`naviy dunyosi boy bo`lgan inson tushuniladi
7)mamlakatimizning jahon arenasidagi raqobatbardoshligini belgilab beradigan omil?
Javob: Inson kapitali
3-MAVZU: JAMIYAT VA DAVLAT
1)Jamiyatning shakllanish bosqichlarini ayting?
Javob:1-To`da raxbari yo`lboshchi
2-Urug` jamoa raxbari urug` boshligi
3-Qabila raxbari qabila boshlig`i
2)Mehnat qurollarining takomillashuvi nimaga olib keldi?
Javob ;Mehnat taqsimoti va tabaqalashuvga
3)Kishilarning maxsus guruhlarini maqsadi nima edi ?
Javob: Xususiy mulkchilik munosabatlari va mulkdorlar manfaatini muhofaza qilish
4)Jamiyatning eng sodda ko`rinishi nima?
Javob :maxsus kishilar jamoasi
5)Jamiyat so`zining lugaviy manosi ?
Javob :Arabcha jamoa jamlangan birlashgan
6)Jamiyat so`ziga ta`rif bering ?
Javob: -Murakkab ijtimoiy tuzilma
-Ma`lum bir hududda yashovchi o`z manfaatlarini birgalikda himoya qiluvchi va ehtiyojlarini birgalikda qondirish uchun birlashgan kishilardan iborat jamoa
-jamiyat –mavqei ujtimoiy kelib chiqishi va qiziqishlariga ko`ra birlashgan kishilar jamoasi
-biror bir maqsad yo`lida doimiy harakatdagi tashkilot
7)Ibn Sino Jahonga qanday nom bilan tanilgan?
Javob :Sayx ur rais
8)Ibn Sino Qanday g`oyalar bilan tanildi?
Javob: Jamiyat ,fuqorolik,Davlat boshqaruviga oid
9)Ibn Sino nechta asar yozgan?
Javob:450ta 160ga yaqini yetib keigan
10) Ibn Sino qanday kasblar egasi bo`lgan?
Javob: qomusiy olim ,tabiatshunos ,faylasuf ,agronom ,tilshunos, matematik ,musuqashunos, huquqshunos,yozuvchi shoir
11)Ibn Sino yashagan yillar?
Javob:980-1037
12)Konstitutsiyaning 63-moddasini ayting?
Javob :Oilajamiyatning asosiy bo`g`inidir hamda jamiyat va davlat muhofazasida bo`lish huquqiga ega .Nikoh tomonlarning ixtiyoriy roziligi va teng huquqliligiga asoslanadi
4-MAVZU: DAVLAT
1)jamiyatning shakllangan siyosiy instituti nima ?
Javob :Davlat
2)davlatning onasi nima?
Javob ;Jamiyat
3-Insoniyatning ibtidoiy jamoa tuzumidan svilizatsiya tomon burilishi qanday jarayon hisoblanadi?
Javob :davlatning tashkil topishi
4-Qadimgi sharqda svilizatsiyalashgan davlat qachon tashkil topdi?
Javob:mil avv IV-IIImingyilliklarda
5-Markaziy Osiyoda qachon davlat paydo bo`ldi?
Javob:I mingyillik boshlarida
6-O`zbekistonda Xorazm va Baqtriya davlati qachon paydo bo`idi?
Javob :Imingyillik Iyarmi ,mil avv VII-VI asrlar
7-Xorazm va Baqtriya hududiga qayerlar kirgan?
Javob :Sirdaryodan O`rta Afg`onistongacha bo`lgan yerlar
8-Xorazm davlatining poytaxti qayer bo`lgan?
Javob: Ko`zaliqir
9-Jamiyatni dastlab kimlar boshqargan?
Javob: Hamma odamlar hokimiyati
10)Ibtidoiy demokratiya o`rniga qanday hokimiyat paydo bo`ldi?
Javob:Alohida odamlar hokimiyati
11)dastlab davlat boshqaruvi nimaga asoslangan edi?
Javob :Majbirlash usuliga
12)Davlat bu …..
Javob:muayyan huquq tartibot asosida uyushgan ,yagona hukmronlik o`rnatgan va yagona hokimiyatga bo`ysinuvchi odamlar ittifoqidir
13-Davlatning belgilarini tartib bilan sanang?
Javob :
1.Fuqoralar ma`lum bir hududga birlashadilar
2.Boshqaruv apparatiga ega bo`ladi
3.huquqning mavjudligi
4. O`z budjetiga ega bo`lishi
5.O`z suverenitetiga ega bo`lish
14 Davlat bu ……………..
Javob :maajbur qilish kuchiga yani hokimyatiga ega bo`lgan , o`z fuqoralari shuningdek hududida istiqomat qiluvchi barcha insonlarning manfaatini himoya qiladigan ,boshqa davlatlar bilan siyosiy iqtisodiy , madaniy aloqalarni amaiga oshiradigan mustaqil siyosiy tashkilotdir
15)A .Temur davlatida qanday belgilar mavjud edi ?
Javob :adolatli davlat belgilari
16)A.Temur yashagan yillar?
Javob :1336-yil 9-aprel dan 1405 –yil 18-fevralgacha
17)A.Temurning to`liq ismi nima?
Javob :Amir Temur Ko`ragon ibn Amir Tarag`ay Bahodir
18)”Davlatu saltanat uch narsa bilan tikdir:mulk,xazina lashkar.Dono vazir bularning har uchalasini tadbirkorlik bilan yaxshi ahvolda saranjom tutadi.”Bu kimning fikri?
Javob :A.Temur
19)I.A.Karimovning davlat haqidagi fikrini ayting.
Javob:Davlat inson maanfaatlari va huquqlari,uning tinch totuv hayoti va kelajagini tashkil etish va himoyalash kabi ulugvor maqsadlarga xizmat qiluvchi tashkilotdir.
20)A.Temur shiori nima edi?
Javob :Kuch adolatda adovatda emas.
21)Xalq davlat idoralariga emas ,davlat idoralari xalqimizga xizmat qilishi kerak. Ushbu fikrlar kimga tegishli Shavkat Mirziyoyevga
5-MAVZU :DAVLAT FUNKSIYALARI
1)Davlat funksiyalari bu….
Javob:Davlat faoliyatining asosiy yonalishlari bo`lib ,ularda davlatning ijtimoiy jihatlari ro`yobga chiqariladi
2 Davlat funksiyalarini tasniflang
Javob: 1- faoliyat ko`rsatish joyi bo`yicha (ichki, tashqi)
2-muddati bo`yicha (doimiy, vaqtinchalik)
3-ijtimoiy jihatdan muhimligi bo`yicha (asosiy,asosiy bo`lmagan)
4-amajga oshirishning huquqiy shakli bo`yicha(huquqni ijod qilish,ijro qilish,sud)
3)O`ta muhim tasniflash belgisi qaysi ?
Javob:Faoliyat ko`rsatish joyi bo`yicha
4)Davlatning iqtisodiy vazifalariga nimalar kiradi?
Javob ;Iqtisodiy siyosatni ishlab chiqish va iqtisodiyotga ta`sir o`tkazish
Iqtisodiyotning davlat sektori (zavod-fabrikalar ,dalalar,konlar )
ni boshqarish ;bozor munosabatlari va narx siyosatini yo`lga qo`yish
5)Davlatning ijtimoiy vazifalariga nimalar kiradi?
Javob:Aholining yordamga muhtoj qismini himoyalash;
Sog`liqni saqlash va ta`lim tizimini qo`llab-quvvatlash;
Aholini ijtimoiy ne`matlar bilan ta`minlash.
6)Siyosiy-huquqiy vazifalarga nimalar kiradi?
Javob:Fuqarolarning huquq va erkinliklarini himoya qilish;
Qonuniylik va tartibni ta`minlash;
Tinchlik va millatlararo totuvlikni saqlash;
7)Madaniy-ma`rifiy vazifalarga nimalar kiradi?
Javob:Ilm-fan, ta`limni rivojlantirish;
Milliy madaniyatni va san`atni rivojlantirish.
8)Moliyaviy vazifalarga nimalar kiradi?
Javob:Soliq tizimi va bojxona nazorati;
Pul aylanmasi ustidan nazorat;
Moliya sohasidagi boshqa faoliyatlari.
9)Xavfsizlik va himoyalash borasidagi vazifalarga nimalar kiradi?
Javob:Aholining huquq va erkinliklarini ta`minlash;
Tabiat muhofazasi;
Mulk daxlsizligini ta`minlash;
Huquqiy tartibotni o`rnatish.
10)Ichki funksiyalarga nimalar kiradi:
Javob:Fuqarolarning huquq va erkinliklarini ta`minlash;
Barcha mulkchilik shakllaridagi mulkni himoyalash va boshqalar
11)Tashqi funksiyalarga nimalar kiradi?
Javob :Tinchlikni ta`minlash va xalqaro aloqalar
12) Davlatning mavjudligi nimada o`z aksini topadi?
Javob :Davlat funksiyalarida
6-MAVZU: DAVLATNING BOSHQARUV SHAKLI
1)Davlat qanday asoslarga ko`ra turlarga bo`linadi?
Javob:Boshqaruv shakli hududiy tuzilishi siyosi tartibi
2)Davlatning boshqaruv shakli deganda nimani tushunamiz?
Javob: Davlat hokimiyati ,uning idoralarining aholi bilan munosabati,aholining ushbu idoralarni shakllantirishda ishtirok etish darajasi tushuniladi
3)Davlat boshqaruv shakliga ko`ra necha turga bo`linadi?
Javob:Respublika va monarhiya
4)Monarxiya bu…
Javob :Oliy hokimiyat davlat boshlig`ining qo`lid abo`lgan boshqaruv shakli
Yunoncha yakka hokimlik
5)O`zbekiston tarixida monarxiya tipidagi davlat qaysi?
Javob: temuriylar davlati
6)A.Temur davrida qozilar kimga hisob bergan?
Javob:A.Temurga
7)”Buyuk bobolarimizning manaviy olami haqida fikr yuritganda,Sohibqiron Amir Temur haqida alohida to`xtalishimiz tabiiydir.Chunki tengsiz azm-u shijoat mardlik va donishmandlik ramzi bo`lgan bu mumtoz siymo buyuk saltanat barpo etib ,davlatchilik borasida o`zidan ham amaliy ham nazariy meros qoldirdi ,ilmu fanmadaniyatbunyodkorlik din va manaviyat rivojiga keng yo`l ochib berdi”ushbu so`zlar qaysi manbadan olingan?
Javob:I.a.Karimov yuksak manaviyat yengilmas kuch
8) Monarxiya davlati belgilari.
Javob :Monarx davlatni rasmiylashtiradi
Davlatni yaka o`zi boshqaradi
Hokimiyatni ilohiylashtiradi
Monarx o`z faoliyatida mustaqil
Hokmiyatni alohida tartibi mavjid
Umrbod boshqaruv
Oqibati uchun yuridik javobgar emas
9)Monarxiya necha turga bo`linadi?
Javob :Mutloq yoki cheklangan(Parlamentar)
10) Nima uchun mutloq monarxiya deyiladi?
Javob:Boshqaruv biror idora bilan cheklanmaydi
11)Cheklangan monarxiya sinonimlari
Javob; Konstitutsiyaviy ,parlament boshqaruvi
12) cheklangan monarxiyaga misol keltiring
Javob :Buyuk Britaniya,DAniya,Norvegiya ,Shvetsiya
13)Respublika so`zining manosi va uqanday shakllarda bo`ladi?
Javob Yunoncha umumiy ish prezidentlik va parlamentar
14)Respublikaning o`ziga xos belgilar
Hokimiyat oliy idoralarining saylab qo`yilishi
Vakolatlarning taqsimlanishi
Qarorlar saylagan muddat davomida qabul qilinadi
Sudlar obro`si baland
Davlat ishlarida fuqorolar ishtirok etadi
15) Prezidentlik respublikasida prezidentni kim saylaydi?
Javob:Xaiq
16)Parlamentar respublikasida prezidentni kim saylaydi?
Javob :Parlament
17)Prezidentlik respublikasiga misol ayting.
Javob: AQSh Braziliya Argentina Meksika
18)Parlamentar respublikaga misol ayting.
Javob :ItaliyaGermaniya Portugaliya Gretsiya Irlandiya Hindiston
19)”Davlat ishlarining 9uiushi kengash mashvarat bir ulushi qilich bilan bajo keltirilishini angladim”Fikr kimniki?
Javob ;A.Temur
20)”agar hokimiyat atrofida adolat hukm surmasa ,u inqirozga yuz tutadi”fikr kimniki?
Javob: Abu Bakr Xorazmiy
21) Fozil davlat uning aholisi o`zaro yordam berishiga ,insonparvarlikka ,insoniy mehr oqibatga uning eng oliy boylik ekanini payqab olishga ,yaxshilashga asoslanishi kerak ushbu fikrlar kimniki?
Javob: Farobiy
7-MAVZU DAVLATNING TUZILISH SHAKLI
1) Davlatning tuzilish shakli nima?
Javob Uning ma`muriy hududiy tashkil etilishidir
2)Davlat tuzilishiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?
Javob :Unitar federativ konfederativ
3)Unitar so`zining ma`nosi?
Javob:Lotincha oddiy yagona
4)Uniar davlat belgilari?
Yagona konstitutsiya
Yaagona pul birligi
Hududiy tuzilmalarga bo`linish
Yagona fuqorolik
5)Federativ davlat subyektlari nima deb ataladi?
Javob Shtat o`lka respublika amirlik
6)Federativ davlatda asosiy hokimiyat vakolati kimga beriladi?
Javob : markaziy organga
7)Federativ davlat bu …..
Javob :Bir necha davlatlarning birlashuvidan hosil bo`lgan murakkab ittifoqdosh davlat
8)Federativ davlat belgilari?
Hudud subyektlar yig`indisidan iborat
Oliy hokimiyat federal idoralarga tegishli
Umumiy konstitutsiya mavjud
Har biri o`z konstitutsiyasi va hokimiyatiga ega
Yuqori palata federatsiya a`zolari manfaatlarini himoya qiladi
8)Hozir nechta federative davlat bor?
Javob ;20ta
9)Federativ davlatga misol ?
Javob Sobiq sovet ittifoqi ,Chehoslavakiya Yugoslaviya
10)Konfederatsiya so`zining ma`nosi ?
Javob:lotincha ittifoq uyushma
Suvereniteti va mustaqilligini saqlab qolgan holda biror bir maqsadga erishish uchun birlashgan davlatlar ittifoqi
11)Konfederatsiya belgilari?
Maqsadga erishish uchun birlashadi
Mustahkam bo`lmagan tuzilma
Yagona hudud mavjud bo`lmaydi
Umumiy fuqorolik yo`q
Tarkibdan erkin chiqishi mumkin
Nulifikatsiya (qarorni qo`llamaslik)huquqi bor
Uncha ko`p bo`lmagan masalalarni hal etadi
Sarmoyasi a`zolarning ixtiyoriy badallaridan iborat
8-MAVZU SIYOSIY TARTIBOT
1)Siyosiy tartibot nima?
Hokimiyat ustida turgan siyosiy kuchlarning davlatni boshqarishda qo`llaydigan usul va uslublari yig`indisi
2)Siyosiy tartib nechchiga bo`linadi?
Javob :2ga demokratik nodemokratik
3-Demokratiya bu -……..
Javob :yunoncha xalq hokimiyati belgilari quyidagilar
Shaxs iqtisodiy jihatdan erkin bo`ladi
Huquq va erkinliklar kafolatlanadi
Ozchilikning ko`pchilikka bo`ysunishi
Hokimiyat vakolatlarining bo`linishi
Pluralizm(hur fikrlilik)
Qonun ustuvorligi
4)”har qaysi jamiyatning demokratik nuqtai nazardan yangilanishi va yuksalishi taraqqiyot mahsulidir “ kimning fikri
Javob : I.A.Karimov Yuksak ma`naviyat yengilmas kuch
5)Demokratiya turlari ?
Javob :bevosita bilvosita
6)Demokratiyaga zid tartibot bu-
Javob :nodemokratik tartibot
7)Fashistik tartibotga misol keltiring va qaysi ishlarni o`z ichiga oladi?
Javob:Germaniya va Italiya 1933-1945-yillar.
8)Davlat organlari nima?
Javob: Qonunga muvofiq ravishda o`z tizimiga,ijtimoiy hayotning muayyan sohasini boshqarish bo`yicha aniq belgilangan vakolatiga ega bo`lgan Davlat idorasi yoki muassasasi .
9)Davlat organlari qanday turlarga bo`linadi?
Vakillik organi(qonun chiqaruvchi ,mahalliy hokimiyat organlari)
Ijroiya organlari (president ,hukumat vazirlik ,davlat qo`mitalari, prokuror IIB ,adliya vazirligi )
Mahalliy organlar(viloyat tuman shahar hokimliklari)
Sud va konstitutsiyaviy nazorat idoralari
10)Davlat mexanizmi nima?
Javob :JamiyatniBoshqarish va xalq manfaatlarini himoyaqilishni amalga oshiradigan davlat organlarining yaxlit tizimi
11) “podshoh o`zlarini adolat bilan bezatishlari kerak ,xalq bunday podshohga ehtirom ko`rsatishi zarur.” Fikr kimniki?
Javob Abdulloh Muqni
12)Men demokratik jamiyatni eng avvalo qonunga quloq solish deb bilamanushbu fikr kimniki?
Javob :I.A. Karimov
9- MAVZU HUQUQIY DAVLAT
davlatni huquqqa bo`lgan munosabatiga qarab qanday turlarga bo`linadi?
Javob :Etatik Huquqiy Oraliq
2)Etatik Davlat belgilari ?
qonun o`rnini ko`pincha qatiy buyruq va farmoyishlar egallaydi
Fuqorolar huquqlari qatiy cheklanadi
Fuqorolar shaxsiy hayoti boshqaruv tasiri ostida bo`ladi
Davlat organlari va mansabdor shaxslarga ko`p vakolatlar beriladi
Misol Kuba sobiq Sovet ittifoqi
3)Huquqiy davlat bu-…….
Huquqning ustuvorligi hamda sud mustaqilligi ta`minlanadigan ,inson huquqlari va erkinliklari ta`minlanadigan ,kofolatlanadigan davlat hiokimiyati vakolatlar bo`linishi tamoyili asosida amalga oshiriladigan demokratik davlatdir .
4) The World Justice Projekt xalqaro tashkilotining qonun ustuvorligi indeksida davlatlarning joylashuvini ayting
1-Yaponiya
2-Singapur
3- O`zbekiston,Daniya ,Gonkong
4-AQSh Belgiya Norvegiya Estoniya Rossiya
5) Huquqiy davlatning asosiy belgilari
Huquqning ustuvorligi
Inson huquqlarining ta`minlanishi
Davlat va fuqoroning bir-biri oldidagi o`zaro munosabati
Hokimiyatning qonuniyligi
Hokimiyat vakolatlarining taqsimlanishi
Sudning mustaqilligi
Huquqni muhofaza qilish mehanizmining samarali ishlashi
Yuqori darajadagi huquqiy madaniyat
Demokratiyaning rivojlanganligi va takomillashganligi
6)Konstititsiyaning 32-moddasini ayting ?
Javob :O`zbekiston Respublikasining Fuqorolari jamiyat va davlat ishlarini boshqarishda bevosita hamda o`z vakillari orqali ishtirok etish huquqiga egadirlar .Bunday ishtirok etish o`zini o`zi boshqarish ,referendumlar o`tkazish va davlat organlarini demokratik tarzda tashkil etish yo`li bilan amaiga oshiriladi
10-MAVZU FUQOROLIK JAMIJATI
Abu Nasr farobiy o`zining fozil odamlar shahri asarini qaysi asarga asoslanib yozdi?
Javob: Talxis –u navomisi Aflotun (Aflotun qonunlari moxiyati)
2)Aflotunning aytishicha ,eng mushkul ish qonunni joriy qilishdir .Qonunga shubha bilan qarash hamda qonun ustidan arz qilish eng oson ishdir Xalq qonunlarga ehtiyoj sezishi va ularni o`rganishi zarur ushbu fikrlar kimniki ?
Javob : Abu nasr Farobiy
3)Farobiyning aytishicha davlat raxbarining nechta xislati bo`lishi kerak ?
Javob : 12ta
4)Farobiyning fikricha adolatli jamiyatning asosiy belgilari?
Fozil davlat raxbari va a`zolari
Qonun qoidalarning mavjudligi ularga hammaning bo`ysunishi
Ilm fan taraqqiyoti
Insonlarda yaxshi axloq va xulqning shakllanganligi
Urushga qarshi bo`lib tinchlik o`rnatilishi
5) jamiyat tushunchasi qachon paydo bo`ldi?
Javob : Fuqorolik haqidagi tasavvurlar paydo bo`lgan davrda?
6)Fuqorolikjamiyati haqidagi tushuncha qaysi manbada uchraydi?
Javob: Sharqda hammurapi qonunlari va Turonda avestoda Ellada ,Rimda
7)Fuqorolik jamiyati nima ?
Javob : Komil fuqorolardan yani uzviy bog`liqlikda bo`lgan hamda axloqiy siyosiy va huquqiy madaniyatga ega odamlardan iborat bo`lgan jamiyat
10) Fuqorolik jamiyatining asosiy belgisi ? Javob :Yuksak darajada rvojlanganlik
11) fuqorolik jamiyatida hayot nimaga asoslanadi ?
Javob :huquqqa
12)Fuqorolik jamiyati asoslari qaysi sohalarda namoyon bo`ladi?
Javob:ijtimoiy iqtisodiy manaviy
13) “adolat oxiratda najot ,Dunyoda saodat boshi” fikr kimniki?
Javob : ALI Ibn Abu tolib
14) O`rta asrlardagi ilmlarning ilk tasnifchilaridan biri Farobiyga qanday nomlar berilgan?
Javob : Al muallimu soniy ,Sharq Arastusi
15) Farobiyning asli ismi va yashagan yili ?
Javob: Abu Nasr Ibn Muhammad Ibn Uzlug` Tarxon Farobiy (873-950)
16 )Farobiy asarlari?
Javob :Qonunlar haqida kitob (kitob fin navomis ).Masalalar manbai (uyun Ul Masoil ) ILMlarning kelib chiqishi va tasnifi ,mantiqqa kirish ,Fazilatli xulqlar
11-MAVZU FUQOROLIK JAMIYATINING ASOSLARI
1)Bugun nechta hohukumat notijorat tashkilotlari bor ?
Javob 5000
Fuqorolik jamiyati Institutlari bu….
Javob: Ombudsman ,inson huquqlari bo`yicha milliy markaz ,ijtimoiy fikr jamoatchilik markazi ,qonun hujjatlari monitoring instituti
3)uchunchi sector bu ?
Javob :Fuqorolik jamiyati
4)Fuqorolik jamiyatini shakillantirishnimg muhim elementi qaysi?
Javob : Huquqning ustuvorligi
5)Fuqorolik jamiyati ijtimoiy negizining o`zagi bu ?
Javob ; Yoshlar
6) “Davlat ishlarining 9ulushi kengash mashvarat tadbir va mashvarat qolgan bir ulushi qilich bilan bajo keltirilashini angladim “ fikr kimniki?
Javob A Temur
12-MAVZU: O`ZBEKISTON RESPULIKASIDA HUQUQIY ISLOHOTLAR.
1)Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish vafuqorolik jamiyatini rivojlantirish milliy konsepsiyasi Oliy majlis qo`shma majlisi tomonidan qachon qabul qilindi?
Javob :2010-yil 12-noyabr
2)Konsepsiyadagi 6ta yo`nalishni ayting?
Javob : davlat hokimiyati va boshqaruvni demokratlashtirish
Sud huquq tizimini isloh qilish
Axborot va so`z erkinligini taminlash
Saylov qonunchiligini rivojlantirish
Fuqorolik jamiyati institutlarini rivojlantirish
Demokratik bozor islohotlarini liberallashtirish
3)Huquqiy ong nima ?
Javob ; Insonning o`z marifat va manaviyat darajasiga tayangan holda jamiyatda amal qilayotgan huquqiy talab va normalarning mazmunini tushunish va mohiyatini anglashdir
4)Huquqiy madaniyat nima?
Javob : Fuqoroning o`z haq huquqlarini huquqiy ongiga tayangan holda o`zgalar manfaatiga zid kelmaydigan tarzda amalga oshirilishi tushuniladi
4)”Inson tarbiyasining darajasi bishqaning huquqini hurmat qilish bilan belgilanadi” ushbu fikr kimniki?
Javob Muhammad Kamol Pilov
13-MAVZU: O`ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA DAVLAT BOSHQARUVI
1)O`zbekiston suverenitetining huquqiy asosi nima ?
Javob :Konstitutsiya (1992 08 12 12-chaqiriq 11-sessiya)
“tabiiyki har qanday davlatning yuzi obro` e`tibori uning Konstitutsiyasi hisoblanadi” Fikr kimniki?
Javob I.Karimov
4)O`zbekiston xalqi nomidan kim ish olib boradi ?
Javob: Prezident va Oliy Majlis
5)Konstitutsuyaning 11- moddasini aytng ?
JavobO`zbekiston respublikasining davlat hokimiyati tizimi –hokimiyatning qonunchiqaruvchi ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo`linish prinsipiga asoslanadi
6)boshsiz mamlakat jonsiz tanaga o`xshaydi bejon tanning ahvoli vayronalikka yaqindir ushbu fikr kimniki?
Javob :A, Temur
7)Konstitutsiyaning 106- moddasini ayting?
Javob:O`zbekiston respublikasida sud hokimiyati qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi hokimiyatlardan ,siyosiy partiyalardan ,boshqa jamoat birlashmalaridan mustaqil holda ish yuritadi
8)Konstitutsiyaning 98- moddasini ayting ?
Javob : O`zbekiston Respublikasi vazirlar mahkamasi ijro etuvchi hokimiyatni amalga oshiradi .Vazirlar Mahkamasi o`z Faoliyatida O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi va Prezidenti oldida javobgardir
14-MAVZU DAVLAT BOSHLIG`I
1)Prezident institutining joriy etilishi…..prinsip jihatdan yangi bosqichga ko`tarilishni bildiradi ushbu fikr qaysi manbadan olingan ?
Javob: I.Karimov O`bekiston mustaqillikka erishish ostonasida
2)Prezident so`zining ma`nosi ?
Javob lotincha oldinda o`tiruvchi
3)Prezidentning Vazirlar Mahkamasi raisi lavozimi qachon tugatilib Prezident ijro etuvchi hokimiyat boshlig`i ekanligi normasi qachon kiritildi?
4)Prezident maqomi qaysi moddada berildi?
Javob: 89
5)Prezident qachondan o`z vazifasiga kirishgan hisoblanadi ?
Javob :Oliy Majlisda qasmyod qabul qilgan paytdan boshlab
6) Prezident lavozimiga nomzodga qanday talablar qo`yiladi?
Javob:35yoshdan kichik bo`lmasligi,davlat tilini yaxshi bilishi,kamida 10yil O`zbekistonda yashagan bo`lishi,O`zbekiston fuqorosi bo`lishi.
7)Prezident qanday saylanadi?
Javob :Yashirin ovoz berish yo`li bilan umumiy teng to`g`ridan to`g`ri saylov huquqi orqali yashirin ovoz berish yo`li bilan 5yil muddatga saylanadi
8)Prezident nima qabul qiladi ?
Javob:Farmon farmoyish qaror
9)Vakolati tugashi bilan Prezident qanday lavozimni egallaydi?
Javob: Senat a`zosi
10)Oliy majlisning senati va qonunchilik palatasi qanday hollarda tarqatib yuborilishi mumkin?
Javob:Ular o`rtasida hal qilib bo`lmaydigan ixtilof yuz berganda, Konstitutsiyaga zid qaror qabul qilinganda prezident Konstitutsiyaviy sud bilan maslahatlashib qaror asosida tarqatadi
11)2010-yil12-noyabr qo`shma majlisdagi 96- moddaga o`zgartirish kiritish taklifi mazmuni nima edi?
Javob:prezidentning vaqtincha vakolati senat raisiga yuklatiladi
12) Prezident vakolati senat raisi zimmasiga yuklatilgachPrezident saylovi qancha muddatda o`tkaziladi?
Javob: 3oy ichida
13)96- moddaga o`zgartirish kiritilishining asosiy maqsadi nima ?
Javob :Hal qilib bo`lmas nizolarning,hokimiyat tangligi va boshqa ko`ngilsiz oqibatlarning oldini olish
14)91-moddani ayting ?
President o`zvazifasini bajarib turgan davrda boshqa haq to`lanadigan lavozimni egallashi,vakillik organinig deputati bo`lishi,tadbirkorlik faoliyati bilan shug`ullanishi mumkin emas
15)Qudratimizga shak shubha qilsangiz biz qurgan imoratlarga boqing bu kimning fikri?
Javob :A.Temur
15-MAVZU O`BEKISTON RESPUBLIKASIDA QONUN CHIQARUVCHI ORGAN
1)Oliy Majlis bu ……..
Javob :Davlat hokimiyatining oliy vakillik organi bo`lib ,qonun chiqaruvchi hokimiyatni amalga oshiradi
2)2palatali parlamentni amalga oshirish bo`yicha referendum qacho o`tkazildi?
Javob: 2002-yil 27-yanvar
3)Oliy majlisni tubdan islox qilishdan ko`zlangan maqsad?
Oliy Majlis faoliyati jarayonuda o`zini tiyib turish va maanfaatlar muvozanati tizimni shakllantirish
Qonun ijodkorligi sifatini jiddiy ravishda oshirish
Umumdavlat va hududiy manfaatlarning mutanosibligiga erishi
4)Konstitutsiyaning 76-moddasini ayting?
Javob :O`zbekiston Respublikasining oliy majlisi oliy davlat vakillik organi bo`lib ,qonun chiqaruvchi hokimiyatni amalga oshiradi Ozbekiston respublikasi Oliy Majlisi 2 palatadan qonunchilik palatasi va senatdan iborat .O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi va senatining vakolat muddati 5yil
5)Senat vakillari kimlardan iborat ?
Javob:xalq deputatlari mahalliy kengashlaridan iborat
6)Qonunchilik palatasi kimlardan iborat?
Javob: qonun yaratish uchun zarur bilim tajribava malakagaega yuqori saviyadagi mutahasislardan
7) 77-moddaga ko`ra qonunchilik palatasi deputati soni nechta ?
Javob: 150ta
8)qonunchilik palatasining deputati necha nafari saylanadi?
Javob 135ta
9)15nafarichi ?
Javob :ekalogik harakatdan
10)Senatning necha nafar a`zosi saylanadi?
Javob:84ta (viloyatlardan6ta)
11)Senatning 16nafar a`zosichi ?
Javob: Fan madaniyat xodimlaridan
12)huddi Farobiy kabi adolatli shoh orqali eng baxtli jamiyat qurish g`oyasini kim ilgari surdi?
Javob:Beruniy(973-1048)
13) Beruniy hokimlar haqida qanday fikrlarni bayon etgan?
Javob:Podshoh jamiyatga hizmat qilishi yaratuvchilik ongiga ega bo`lishi,dehqonlar haqida qayg`urishi,tabaqalar o`rtasida tenglik o`rnatish,olimlarga g`amho`rlik qilish
Javob:25 yoshdan kichik bo`lmagan,5yil O`zbekistonda yashagan O`zbekiston fuqorosi
15) Bitta shxs 1vaqtning o`zida ham deputat ham senat bo`lishi mumkinmi?
Javob: yo`q
16)Spikerni kim saylaydi ?
Javob:Deputatlar
17)senat raisi va o`rinbosarlarini kim saylaydi?
Javob:Prezident taqdimiga binoan senatorlar
18)Deputat va senatlar daxlsizlik hiquqidan qanday foydalanadilar?
Javob: qonunchilik palatasi yoki senat roziligisizjinoiy ,ma`muriy javobgarlikka tortlishi,ushlab turilishi qamoqda saqlanishi mumkin emas
16-MAVZU O`ZBEKISTON RESPUBLIKASINIG IJRO ETUVCHI HOKIMIYAT ORGANLARI
1_)Ijro etuvchi hokimiyat organlari tizimiga nimalar kiradi?
Vazirlar mahkamasi
Vazirliklar
Davlat qo`mitalari
Boshqaruv funksiyasini amalga oshiruvchi konsern va uyushmalar
Viloyat tuman shahar hokimiyatlari
2)ijro etuvchi hokimiyatni kim amalga oshiradi?
Javob: Vazirlar mahkamasi
3)Vazirlar mahkamasining tarkibi qanday shakllanadi:
Javob:Bosh vazir taqdim etgan nomzodlar ichidan tanlab olinib,Prezident tomonidan tasdiqlanadi
4)Bosh vazir qanday tasdiqlanadi?
Javob;Prezident taqdimiga binoan Oliy Majlis Tasdiqlaydi
5)Vazirlar mahkamasining a`zolari ni kim tasdiqlaydi?
Javob:Bosh vazir taqdimiga binoan president tasdiqlaydi
6)Vazirlar mahkamasi tarkibiga kimlar kiradi ?
Javob: Bosh vazir ,bosh vazir o`rinbasari, vazirlar , davlat qo`mitalarining raislari,Qoraqalpog`ston respublikasi hukumatining boshlig`i
7)Vazirlar mahkamasi nima chiqaradi?
Qaror va farmoyish
8)vazirlar mahkamasi vazifalariga nimalar kiradi?
Javob: iqtiisodiyotning ,ijtimoiy va ma`naviy sohaning samarali faoliyatiga raxbarlikni ,qonunlar qarorlar farmon va farmoyishlarning ijrosini ta`minlaydi
Davlat budjetini ishlab chiqadi Oliy Majlisga taqdim qiladi va bajarilishini taminlaydi;
Oliy majlisga davlat budjetinig bajarilishi haqida hisobot beradi;
Yagona moliya pul kredit siyosati yuritilishini ta`minlaydi;
Madaniyat fan maorif ijtimoiy taminot ekalogiya sohasida yagona davlat suiyosati yuritilishni ta`minlaydi
Mamlakatni mudofaa qilish ,davlat havfsizligi tashqi siyosatni amalga oshirishni ta`minlash chora tadbirlarini ko`radi;
Qonuniylik fuqorolarning huquq va erkinliklarini taminlash ,xususiy mulkva jamoat tartibini muhofaza qilish ,jinoyatchilikka qarshi kurash bo`yicha chora tadbirlarni amalga oshiradi
9)Vazirlar Mahkamasi kimning oldida javobgar hisoblanadi?
Javob :Prezident va Oliy Majlis
10)Qachon Vazirlar Mahkamasi to`laligicha istefoga chiqadi?
Javob:Oliy majlis yangi saylanganda
11)Konstitutsiyaning 98-moddasini ayting?
Javob:O`zbekiston Respublikasi Bosh vaziri:1)Vazirlar Mahkamasi faoliyatini tashkil etadi va unga raxbarlik qiladi,uning samarali ishlashi uchun shaxsan javobgar bo`ladi;
2)Vazirlar Mahkamasining majlislarida raislik qiladi uning qarorlarini imzolaydu;
3)Xalqaro munosabatlarda Vazirlar mahkamasi nomidan ish ko`radi ;
4)O`zbekiston respublikasi qonunlarida nazarda tutilgan boshqa vazifalarni bajaradi….
12)Prezident hukumat majlisida raislik qilish huquqiga egami?
Javob: ha
13)Qaysu buyuk alloma adolatli jamiyat talimotini yaratishga uni rivojlantirishga kata hissa qo`shgan?
Javob: Ibn Sino
14)”hukumat so`zlovchi qonun ,qonun esa gung hukumatdir” fikr kimniki?
Javob : Sitseron Mark Tulley
15) O`zbekistonda amal qilgan o`ziga xos yangilik bo`lgan tizim….
Javob: Mahalla tizimi
16)Nima davlat boshqaruvi sohasida markazlashtirishni cheklashga imkoniyat yaratadi?
Javob: vertikal boshqaruv organlarini vakolatini qisqartirish hisobiga gorizontal boshqaruv organlari vakolatini kengaytirish yani vazifalarning bir qismi Respublika darajasidan mahalliy (viloyat,tuman ,shahar) boshqaruvga o`tkazilishi
17-MAVZU O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI SUD TIZIMI
1)KOnstitutsiyaning 106- moddasini ayting ?
Javob: O`zbekiston respublikasida sud hokimiyati qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi hokimiyatlardan ,siyosiy partiyalardan ,boshqa jamoat birlashmalaridan Mustaqil holda ish yuritadi
2)Konstitutsiyaning 112-moddasini ayting
Javob
Sudyalar mustaqildirlar, faqat qonunga bo`ysunadilar .Sudyalarning odil sudlovni amalga oshirish borasidagi faoliyatiga biron-bir tarzda aralashishga yo`l qo`yilmaydi vabunday aralashish qonunga muvofiq javobgarlikk a tortishga sabab bo`ladi.
Sudyalarning daxlsizligi qonun bilan kafolatlanadi
3)113-moddani ayting.
Javob:hamma ishlarda sudlar ochiq ko`riladi.Ishlarni yopiq majlisda tinglashga qonunda belgilangan hollardagina yo`l qo`yiladi
4)116-moddani ayting.
Ayblanuvchi himoyalanish huquqi bilan ta`minlanadi.Tergov va sud ishini yuritishning har qanday bosqichida malakali yordam olish huquqi kafolatlanadi.Fuqorolarga korxona ,muassasa va tashkilotlarga yuridik yordam berish uchun advokatura faoliyat ko`rsatadi. Advokatura tashkil etish va uning ish tartibi qonun bilan belgilanadi
5)sud tizimi nima ?
Qo`yilgan maqsad va vazifalarga ko`ra tuzilgan hamda muayyan vakolatlarga ega bo`lgan sudlar majmuidir .
6)Sud tizimi qanday tashkil topadi ?
Javob :107-moddaga kora saylash va tayinlash orqali
7) sudlarni tashkil etish qaysi qonunlarga ko`ra belgilangan?
Javob:Konstitutsiyaviy sud to`g`risidagi va boshqa qonunlarda .
8)Sud tizimi tarkibini sanang.
Konstitutsiyaviy sud
Oliy sud
Oliy ho`jalik sudi
Qoraqalpog`ston respublikasi viloyatlar ,Toshkent shahar fuqorolik va jinoyat sudlari
Fuqorolik va jinoyat bo`yicha tuman ,shahar sudlari
Harbiy sudlar
Qoraqalpogiston viloyatlar Toshkent shahar xo`jalik sudlari
8)108-moddani ayting .
O`zbekiston respublikasi Konstitutsiyaviy sudi qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi hokimiyatlarning hujjatlari Konstitutsiyaga qanchalik mosligiga doir ishlarni ko`radi…..
9)110-modda ni ayting.
Javob: O`zbekiston respublikasi oliy sudi fuqorolik jinoiy ma`muriy sud ishlarini yuritish sohasida sud hokimiyatining oliy organi hisoblanadi.
U tomonidan qabul qilingan hujjatlar qatiy va o`zbekiston respublikasining barch hududida bajarilishi majburiydir.O`zbekiston Respublikai Oliy sudiQoraqalpog`iston oliy sudlari viloyatlar shaharlar tumanlararo tuman sudlari va harbiy sudlarning sudlov faoliyati ustidan nazorat qilish huquqiga ega
10)sud idoralarining davlat tomonidan kafolatlanishi qaysi hujjatda o`z aksini topgan?
Javob:BMTning “Sud idoralarining mustaqilligiga oid asosiy tamoyillar ” nomli hujjatida
11)Sudning qarori nima bilan ta`minlanadi?
Javob:Davlat majburlov kuchi bilan
12)111-moddani ayting.
Mulkchilikning turli shaklariga asoslangan korxonalar ,muassasalar ,tashkilotlar o`rtasidagi shuningdektadbirkorlar o`rtasidagi ,iqtisod sohasida va uni boshqarish jarayonida vujudga keladigan ho`jalik nizolarini hal etish Oliy ho`jalik sudi va ho`jalik sudlari tomonidan ularning vakolatlari doirasida amalga oshiriladi
13)odil sudlovning huquqiy asosini nima belgilab beradi?
Javob: Oshkoralik tamoyili
14) sud ishlarini o`zbek ,qoraqalpoq va aholi ko`p so`zlashdigan tilde olib borilishi nechanchi moddada yozilgan?
Javob:115
15)sud tizimining xalqaro andazalarga mosligini ta`minlovchi jihat bu-….
Javob:Aybsizlik prezumsiyasi (jiddiy yutuq)
16) Sudyalarning vakolat muddati va maqomi qanday?
Javob:Vakolati 5yil maqomi bir xil
17) Amir temur tizimi davridagi sud tizimi?
Javob:
Fuqorolik sudi –aholi qozisi
Harbiy sud –lashkar qozisi
Shariat sudi islom qozisi
Amaldorlar sudi –hizmatchilar qozisi
18) harbiy sud bu -……?
Javob/:Tribunal
19)Taxt vorislari uchun hukmni kim chiqargan?
Javob: Amir
20)Sud tizimini demokratlashtirishda liberallashtirishda olib borilgan ishlar?
JAVOB:
Qonunlarga o`zgartirishlar kiritildi
Kadrlar tanlash adliya vakolatidan chiqarilib,prezident huzuridagi sudyalarni tanlash oliy malaka komissiyasi zimmasiga yuklatildi
Fuqorolik va jinoyat sudlari tashkil etildi
Shikoyatlarni yashirin ko`rish tugatildi
21)sudyalar qarorni davlat nomidan chiqaradilar va bu nimani anglatadi?
Javob: qarorni so`zsiz bajarilishini.
22)”agar sud hokmiyati ijro hokimiyati bilan birlashsa, u holda sud hay`ati sitamgarga aylanadi”bu kimning fikri
Javob: Monteskiyo
18-MAVZU: HUQUQ
1)HUQUQ NIMANI IFODALAYDI?
Javob: davlat irodasini
2)Huquq nima?
Javob: Davlat tomonidan o`rnatilgan va u tomonidan himoya qilinadigan barcha uchun majburiy bo`lgan xulq atvor qoidalari tizimidir.
3)Huquq qachon paydo bo`lgan ?
Javob: Davlat bilan bir vaqtda
Huquq atamasi necha hil manoda qo`llanadi?
Javob:2xil obyektiv va subyektiv
5)Obyektiv huquq bu -…..
Javob : Huquq normalarining yig`indisi
5)Subyektiv huquq nima ?
Javob biror bir shaxs yoki guruhga tegishli huquq
6)Huquq funksiyalarini ayting?
Javob : tartibga solish ,qo`riqlash , tarbiyalash
7)axloq nima?
Javob : kishining jamiyatdagi xulq atvorini tartibga soluvchi talab va qoidalar yig`ndisi
8)tartibga solish bu-…
Javob jamiyatdagi ijtimoiy munosabatlarni va alohida shaxs xulq atvorini kerakli yo`nalishga solish
9)qo`riqlash bu -….
Javob: huquqiy muhofaza va yuridik mas`uliyat choralarini ,ularni qo`llash tartibini o`rnatish
10)Tarbiyalash bu-….
Turmushda nimalarni qilish mumkinligini belgilaydi kerak bo`lsa majburlaydi jazolaydi
19-MAVZU: HUQUQ NORMALARI
1)HUQUQ TIZIMINING eng asosiy dastlabki elementi bu-….
Javob: huquq normasi
2)Huquq normasi bu-….
Javib: davlat tomonidan belgilanadigan,kafolatlanadigan, muhofaza qilinadigan barcha uchun majburiy bo`lgan xulq atvor qoidalaridir
3)Huquq normasining asosiy vazifasi?
J:ijtimoiy munosabatlarni tartibga solish
4)Huquq normasining tarkibiy qismi ?
J:Gipoteza –faraz qilish yunoncha
Dispozitsiya-lotincha bayon qilish
Sanksiya –lotincha majburiy chora
5)norma harakatga kelishi uchun zarur bo`ladigan shart sharoitlar bayon etiladigan element ?
J:Gipoteza
6)xulq atvor qoidalarining o`zi ifodalanib, huquq subyektlarining huquq va majburiyatlarini belgilab beradigan element?
J: Dispozitsiya
7)huquq normalari bajarilmagani uchun davlat tomonidan qo`llandigan majburlov chorasi bayon etilgan element ?
J: sanksiya
8)Jinoyat kodeksi 203-moddasining suv yoki suv havzalaridan foydalanish shartlarini buzish qaysi qismga misol bo`ladi?
J :gipoteza
9)Shu moddaning og`ir oqibatlarga sabab bo`lsa qismi ?
J: Dispozitsiya
10) Eng kam oylik ish haqining …….. qismi ?
J:sanksiya
11)Konstitutsiya moddalari asosan nimalardan iborat ?
J:gepoteza va sanksiya
12) 6-modda nimadan iborat?
J:dispozitsiya
13)ozod bo`lish uchun qonunlarning quliga aylanishga to`g`ri keladi bu kimning fikri
J: sitseron mark tulley
14)huquq normasining belgilari ?
J: davlatning xalqning irodasini aks ettiradi
Davlat tomonidan normativ hujjatlarda aks ettiriladi
Muhofaza qilinib majburlov kuchi bilan ta`minlanadi
Eng muhim ijtimoiy munosabatlarni mustahkamlaydi
20-MAVZU: HUQUQ TARMOQLARI
1)huquq tizimi bu- J: Bu jamiyatdagi huquq normalarining bir butun voqealik sifatida harakatlanishi ,huquq normalari va sohalarini muayyan izchillikda ,o`zaro uzviy aloqadorlikda joylanishi
2) huquq normasi nima uchun turlarga ajratiladi?
J: qaysi obyektga nisbatan ishlatilishini aniqlashtirish uchun
3)huquqiy tartibga solish (boshqaruv)ning predmetini nima tashkil qiladi ?
J: ijtimoiy munosabatlarning hilma hilligi
4)Huquqiy tartibga solish (boshqarish)huquqi nima ?
J:huquqning ijtimoiy munosabatlarga ta`sir ko`rsatishga yordamlashadigan yo`llari, usullari vosalarining yig`indisidir.
5)huquq tizimi nechhiga bo`linadi?
J: 2ga
Ichki va xalqaro
6)mamlakatning ichki huquq tizmi nechchiga bo`linadi?
2ga :moddiy huquq va protsessual huquq
7)Protsessual huquqqa nimalar kiradi ?
J: fuqorolik p ,jinoyat p, xo`jalik p,
8)huquq institutlari bu -…….?
J:o`zaro bog`langan bir turdagi ijtimoiy munosabatlarni tartibga soluvchi huquqiy normalar guruhidir
Masalan konstitutsiyaviy huquq sohasida prezidentlik instituti ,fuqorolarning huquq va erkinliklari instituti , jinoyat huquqida javobgarlik instituti ,oila huquqida nikoh instituti
9)huquq normalari tomonidan tartibga solinadigan munosabatlar majmui nima?
J:huquq sohasi
21-MAVZU HUQUQIY MUNOSABATLAR VA ULARNING TUZILISHI
1)huquqiy munosabat bu -…
J: huquq normalari bilan tartibga solinadigan ijtimoiy munosabatlardir ,ishtirokchilar o`rtasidagi yuridik aloqalar bo`lib ularning o`zaro huquq va majburiyatlarida namoyon bo`ladi
2)huquqiy munosabatning 2 elementi?
J: obyekt va subyekt ,huquqiy munosabat mazmuni
3)huquqiy munosabat mazmuni nimani o`z ichiga oladi ?
J:subyektiv huquq va yuridik majburiyatni .
4)Huquqiy munosabat elementlari nechta ?
J:4ta obyekt subyekt subyektiv huquq , yuridik majburiyat
Subyektlardan nima talab qilinadi ?
J: huquq va muomala layoqati
6)huququy munosabatlarning obyekti bu ?
J:huquqiy munoabat ishtirokchilarining harakati nimaga qaratilgan bo`lsa o`sha narsa
7)Subyektchi ?
J: ishtirokchilari
8)huquqiy layoqat necha yoshda paydo bo`ladi ?
J: 0 yoshda
9)muomala layoqati bu -…?
J: o`zharakatlari asosida huquqlarni amalga oshirish va yuridik majburiyatlarni bajara olish imkoniyatidir to`liq 18yoshdan beriladi.
Uyosh va ruhiy salomatlik bilan bog`liq
10) huquq manbai nima?
J : davlat irodasini muayyan normativ huquqiy hujjatlar , qonun aktlarida ifodalash ,bayon qilish usuli va shaklidir
11)huquq manbaalarining 4shaklini ayting ?
J:huquqiy odat yuridik pretsedent ,normative huquqiy hujjat halqaro shartnoma .
12)Qonunchilik bu -…?
J:Vakolatli davlat organlarining qonun chiqarish faoliyati hamda har bir vakolatli davlat organinig qatiy belgilangan huquqiy normative hujjatlarni chiqarish huquqigab egaligidir hozir hozir Buyuk Britaniyada bor
13)yuridik pretsedent -……?
J: sudning umummajburiy ahamiyatga ega bo`lgan aniq bir ish bo`yicha qaroridir u AQSh, Buyuk Britaniya ,Kanada va Avstraliya
14)Normativ huquqiy hujjat -…?
J: eng muhim huquq manbai bo`lib vakolatli davlat organing belgilangan tartibda qabul qilgan yuridik huquqiy hujjati bo`lib ,umummajburiy xulq atvor qoidalarini o`z ichiga oladi
Normativ huquqiy hujjatlarni nechta turi bor ?
Javob: 5ta
Konstitutsiya ,qonun
Farmon
Hukumat qarorlari va farmoyishlari
Vazirliklar ,davlat idoralarining buyruq va yo`riqnomalari
Mahalliy ijroiya organlarinig qarorlari
16) xalqaro shartnoma -?
Xalqaro huquqning 2 yoki bir necha subyekti tomonidan qabul qilingan bitim bo`lib huquq va majburiyatlarni belgilovchi .o`zgartiruvchi ,bekor qiluvchi hujjatdir
HUQUQ-8 sinf test savollari
1 VARIANT
1. Ibtidoiy jamoa tuzumi davrida qanday qoidalar mavjud bo’lgan?
A) O’ziga hos
B) Yozilmagan
C) Yaxshi-yomon
D) Qoida bo’lmagan
2. Davlatning uchinchi belgisi, ya’ni ustuni qaysi javobda to’g’ri berilgan?
A) Davlat apparati
B) Huquqning mavjudligi
C) Budjetning mavjudligi
D) Davlat suveriniteti
3. O’zbekiston Respublikasining 2011-yil 12-dekabrda qabul qilingan qonuni bilan O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasini nechanchi moddasiga tuzatish kiritilgan?
A) 78-modda
B) 86-modda
C) 90-modda
D) 111-modda
4. Huqu tartibot va xavfsizlikni ta’minlash bo’yicha indeksda birinchi o’rinni qaysi davlat egallagan ?
A) O’zbekiston
B) Daniya
C) Yaponiya
D) Singapur
5. Bugungi kunda fuqarolik institutlarining roli va ahamiyatini kuchaytirishga, fuqarolarning eng muhim ijtimoiy-iqtisodiy muaommolarini hal etishga qaratilgan qanchadan ortiq qonun hujjatlari qabul qilingan?
A) 100 B) 200 C) 500 D) 1000
6. Hokimiyatning birdan-bir manbai bu- …
A) huquq B) davlat C) xalq D) qonun
7. 973-1048-yillarda yashab o’tgan alloma ?
A) Abduholiq Muqniy B) Abu Ali ibn Sino
C) Abu rayhon Beruniy D) Monteskiyo
8. Sud tizimi uchun kadrlar masalalari bilan shug’ullanish vazifasi qaysi organ vazifasidan chiqarildi?
A) Ichki Ishlar Vazirligi
B) Prezident huzuridagi insititut
C) Adliya Vazirligi
D) Konstitutsiyaviy sud
9. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 20-moddasiga tegishli fikrlarni toping?
A) Konstitutsiya va qonunlar ustunligi so’zsiz tan olinadi
B) Mulkdor o’z mulkiga o’z xohishicha egalik qiladi
C) Shaxsning, davlat va jamiyatning huquq va erkinliklariga putur yetkazmasligi shart
D) Fuqorolar konstitutsiya va qonunlarga rioya etishi zarur
10. Abu Ali ibn Sino mashhur qomusiy olim, tabiatshunos, faylsuf, agronom, tilshunos, matematik, musiqashunos, huquqshunos va … dir.
A) Falakkiyotshunos
B) Mantiqshunos
C) Shoir
D) Tarbiyashunos
11. Qanday tuzilishdagi davlatda yagona hudud mavjud bo’lmaydi?
A) Unitar B) federativ
C) konfederativ D) monarxiya
12. Davlat tuzilishiga ko’ra Unitar bo’lgan davlatlarni toping. 1. Buyuk Britaniya 2.Fransiya 3. Shvetsiya 4.Italiya 5.Kanada 6.Meksika 7.Misr 8. Yaponiya
A) 1, 2,3 4, 5, 8
B) 3, 4, 5, 6, 7, 8
C) 1, 3, 5, 6, 7, 8
D) 1, 2, 3,4 7, 8
13.“Podsho o’zlarini adolat bilan bezatishlari kerak, xalq bunday podshohga ehtirom ko’rsatishi zarur” – ushbu fikrlar muallifi kim?
A) Ali ibn Abu Tolib
B) Abdulloh Muqniy
C) Amir Temur
D) Muhammad Kamol Pilav
14. Qaysi javobda etatik davlatning to’rtinchi belgisi mustahkamlangan?
A) Davlat organlari va mansabdor shaxslarga haddan tashqari ko’p vakolatlar beriladi
B) Qonun o’rnini ko’pincha qat’iy buyruq va farmoishlar egallaydi
C) Davlat iqtisodiy-ijtimoiy munosabadlarni va hatto, fuqarolarning shaxsiy hayotini ham o’z boshqaruvi ta’siriga olishga intiladi
D) Davlat o’z fuqarolari, siyosiy birlashmalari va tashkilotlarning erkinligini qat’iy cheklab qo’yadi
15.Qaysi normativ-huquqiy hujjatni O'zbekiston Respublikasining Prezideyti ham, O'zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasi ham chiqarishi mumkin? А) farmon B) qonun С) qaror D) farmoyish
16.”Davlat inson manfaatlari va huquqlari,uning tinch-totuv hayoti va kelajagini tashkil etish va himoyalash kabi ulug’vor maqsadlarga xizmat qiluvchi tashkilotdir”ushbu fikr mualifini toping.
A)A.Temur B) Z.M.Bobur
C) A.X.Saidov D) I.A.Karimov
17.Yosh bolalarga vasiylik necha yoshdan to'xtatiladi?
А) 6 yosh B) 12 yosh
С) 14 yosh D) 16 yosh
18.Davlat funksiyasi nima?
А) davlat organlarining normativ huquqiy hujjatlar chiqarishga doir faoliyati
B) davlat faoliyatining asosiy yo'nalishlarini ifodalovchi vazifalarni amalga oshirish va muayyan maqsadga erishish
С) davlatning o'z fuqarolari huquqlarini kafolatli amalga oshirishga doir faoliyati
19.Quyida sanab o'tilgan organlardan qaysi biri qonun chiqarish tashabbusi huquqiga ega emas?
А) O'zbekiston Respublikasining Prezidenti
B) O'zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasi
С) O'zbekiston Respublikasining Bosh prokurori
D) O'zbekiston Respublikasining Adliya vaziri
20.Ushbu konstitutsiyaviy qoidada yetishmayapgan so’zlarni aniqlang.”O’zbekiston Respublikasida barcha fuqarolar … bo’lib, jinsi, irqi, millati, tili, dini, ijtimoiy kelib chiqishi, e’tiqodi, shaxsi va ijtimoiy mavqeidan qat’iy nazar, qonun oldida tengdirlar.”
A) Bir xil huquq layoqatiga ega B)Bir xil huquq va majburiyatlarga ega. C) Bir xil huquq sub’yektlikka ega D) Bir xil huquq va erkinliklarga ega
21. O‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgandan keyin qo‘shilgan birinchi xalqaro-huquqiy hujjat qaysi?
A)Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi
B) Bola huquqlari to‘g‘risidagi konvensiya
C) Korrupsiyaga qarshi konvensiya
D) Xalqaro terrorizmga qarshi
22. O‘zbekiston Respublikasining “Sudlar to‘g‘risida”gi Qonuni qachon qabul qilingan?
A) 2004 yil 14 mayda
B) 2004 yil 14 dekabrda
C) 2005 yil 14 mayda
D) 2005 yil 14 dekabrda
23. “Ibtidoiy demokratiya” nimani bildiradi?
A) kambag`allar hokimiyatini
B) qonunning ustuvorligini tan oladigan hukumatni
C) qabila ishlarini boshqarishda hammaning ishtirok etishini
D) shunday davlatki, bunda jamiyatdagi munosabatlar yuqori darajada rivojlangan bo`ladi
24. Hyqyq me'yorlari deb nimaga aytiladi?
A) Gipoteza, dispozitsiya, sanksiya
B) Hatti-harakatlarning hamma uchun majburiy me'yorlari
C) Davlat tomonidan o'rnatiladigan,qo'riqlanadigan hatti-harakat qoidalari
D) Urf-odatlardan kelib chiqadigan huquqiy munosabatlar
25. Davlatning ichki funksiyalarida birini aniqlang:
A) Atrofdagi davlatlar bilan madaniy munosabatlarni o`rnatish;
B) Chegaralarni mustahkamlash va tashqi xavf-xatardan mudofaa qilish;
C) Xalqaro iqtisodiyot munosabatlarini yaxshilash;
D) Fuqarolarning huquq va erkinliklarini ta'minlash.
26. Qanday davlatda qonun o`rnini ko`pincha qat'iy buyruq va farmoyishlar bosadi?
A) Lotincha so`z bo`lib, qoida, harakat degan ma'nolarni buldiradi;
B) Lotin tilidan olingan bo`lib, ish, harakat degan ma'noni bildiradi'
C) Yunoncha so`z bo`lib, shart-sharoit degan ma'noni bildiradi'
D) Yunoncha so`z bo`lib, faraz qilish, fikr yuritish degan ma'noni bildiradi
28. Voyaga yetmagan o'spirin jinoyat sodir etgani uchun qancha miqdorda jarima solinadi?
A) Eng kam ish haqqining 2 baravaridan 20 baravarigacha
B) Eng kam ish haqqining 1 baravaridan 5 baravarigacha
C) Eng kam ish haqqining 3 baravaridan 5 baravarigacha
D) Oylik maoshning 40 foizigacha
29. Aqli raso jismoniy shaxslar necha yoshdan boshlab har qanday jinoyatlari uchun javob beradilar?
A) 14 yoshdan
B) 15 yoshdan
C) 16 yoshdan
D) 18 yoshdan
30. O`zbekiston Respublikasining "Oila kodeksi" qachon amalga kiritilgan?
A) 1997 yil 1- avgustdan;
B) 1998 yil 1- maydan;
C) 1998 yil 1-sentyabrdan;
D) 1999 yil 1-yanvardan.
31. O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 50-moddasi nimaga bag`ishlangan?
A) Xotin-qizlar va erkaklar teng huquqli;
B) Barcha fuqarolar Konstitutsiyada belgilab qo`yilgan burchlarni bajaradilar;
C) Fuqarolar atrof tabiiy muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo`lishg majburlar;
D) Fuqarolar qonun bilan belgilangan soliqlar va mahalliy yig`imlarni to`lashga majburdirlar.
32. 14 yoshli voyaga yetmaganlar haftasiga necha soat ishlashlari mumkin?
A) 10 soat
B) 12 soat
C) 24 soat
D) 36 soat
33. Quyidagilardan unitary davlatlarni toping:
A) Fransiya, Finlandiya, Portugaliya
B) Kanada, Braziliya, Misr
C) Belgiya, Shveytsariya, Pokiston
D) Norvegiya, Meksika, Avstriya
34. O`zbekiston Respublikasining “Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to`g`risida”gi qonuni qachon qabul qilingan?
A) 1992 yil 2 sentabrda
B) 1994 yil 5 mayda
C) 1996 yil 26 aprelda
D) 1998 yil 18 avgustda
35. “Respublika” so`zining lug`oviy ma’nosi …
A) “xalq boshqaruvi”
B) “umumiy ish”
C) “xalq hokimiyati”
D) “Umumxalq ovozi”
36. “Xalq hokimiyatchiligi” bu - …
37. “Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiya”ga O‘zbekiston qachon qo‘shilgan?
38. “Prezident” so`zining lug`oviy ma’nosi …
39. O`zbekistida Oliy vakillik organi bu - …
40. O`zbekiston qachon BMTga qachon a’zo bo`lgan?
41. Prezidentimiz tomonidan “ Ish bilarmonlik muhitini yanada tubdan yaxshilash tadbirkorlikga keng erkinlik berib chora tadbirlari ” to’g’risidagi farmon qachon qabul qilindi?
1. Qonun ustivorligini ta’minlash bo’yicha jahonda qaysi davlat birinchi o’rinda turadi?
A) O’zbekiston B) Norvegiya
C) Koreya D) Yaponiya
2.Oliy Majlis deputatlari faoliyatlari bilan bog’liq xarajatlar belgilanganligi konstitutsiyani nechanchi moddasida ko’rsatib o’tilgan?
A) 36- modda B) 87- modda
C) 88- modda D) 79-modda
3.Mulkchilikning turli shakllariga asoslangan korxonalar, muassasalar, tashkilotlar o’rtasidagi, shuningdek tadbirkorlar o’rtasidagi, iqtisodiyot sohasida va uni boshqarish jarayonida vujudga keladigan xo’jalik nizolarini hal etish…..
A) Oliy sud va mahalliy sudlari tomonidan ularning vakolatlari doirasida amalga oshiriladi.
B) Oliy xo’jalik sudi va xo’jalik sudlari tomonidan ularning vakolatlari doirasida amalga oshiriladi.
C) Oliy Xakamlik sudi va xakamlik sudlari tomonidan ularning vakolatlari doirasida amalga oshiriladi.
D)Soliq idoralari tomonidan amalga oshiriladi
4. 16 yoshdan 18 yoshgacha bo’lgan xodimlarni haftasiga ish soati qancha?
A)24 B)36 C) 40 D) 48
5. Konstitutsiyaga muvofiq yer, yer osti boyliklari, suv, o`simlik va hayvonot dunyosi qanday boylik?
A) Ommaviy mulk B) Ummummilliy boylik
C) Davlat mulki D) Hokimiyatga qarashli
6.Davlat funksiyasi deganda nimani tushinasiz?
A)Davlat hokimiyatini amalga oshiruvchi shakildir
В)Davlat ijtimoiy hokimiyatdir.Umumiy funksiyalardan iborat
С)Davlat faoliyatinig asosiy yo’nalishlarini ichki va tashki funksiyalaridan iborat
D)Davlatning iqtisodiy,ijtimoy huquqiy vazifalarini tartibga soladi.
7.O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlis Qonunchilik palatasi necha nafar deputatlardan tashkil topgan?
A) 100 nafar B) 120 nafar
С) 150 nafar D) 250 nafar
8. O’zbekiston Respublikasining Oliy majlisi qanday hokimiyatni amalga oshiradi?
A) qonun chiqaruvchi hokimiyat
B) qonun chikaruvchi va ijro etuvchi hokimiyat
C) ijro etuvchi hokimiyat
D) qonunlarning bajarilishini nazorat qiladi.
9. Fuqarolik jamiyatida asosiy andoza va hal qiluvchi bo'g'in....
A) Siyosiy partiyalar B) Fuqarolar.
С)Davlat. D) Oila
10. O’zbekiston Respublikasi “Fuqarolik kodeksi”ga binoan insonning to’la muomala layoqati necha yoshdan vujudga keladi?
A) 16 yoshdan B)18-yoshdan
C) Tug’ilgandan boshlab D) 6 -yoshdan
11. Qoraqalpog’iston Respublikasining Konstitutsiyasi qachon qabul qilingan?.
A) 1993-yil 9-aprel B) 1990-yil 14-dekabr
C) 1992-yil 9-aprel D) 1991-yil 8-dekabr
12.Huquqiy normalar qanday normalar tarkibiga kiradi?
A) ijtimoiy; B) texnikaviy
C) tabiiy D) rasmiy.
13. Axloq qanday tushuncha ?
A) axloq —jamoa a'zolari tomonidan rioya qilinishi shart bo'lgan yurish-
B) axloq —jamoa a'zolarining yurish-turish qoidalari bo'lib, davlat
C) axloq — odob qoidalari bo'lib, huquqiy davlat sharoitida keladi;
D) axloq — kishilarning majburiy xulq-atvor qoidalari hisoblanib, davlat apparati tarkibida paydo bo'lgan.
14. Voyaga yetmagan , mehnatga layoqatli farzandlar o’z ota onalari haqida g’amxo’rlik qilishga majburdirlar nechanchi modda?
A) 69 B) 87 C) 64 D) 66
15. Davlat tuzilishiga ko’ra unitar bo’lgan davlatlarni toping? 1. Buyuk Britaniya 2. Fransiya 3.Shetsiya 4.Italiya. 5. Kanada 6. Meksika 7.Misr 8. Yaponiya
A) 1,2,3,4,5.8 B) 3,4,5.6.7.8
C) 1,3,5,6,7,8 D) 1,2,3,4,7,8
16. 14 yoshga to’lmagan voyaga yetmaganlar qanday bitimlarni tuzishga haqli?
A) Bitimlarni faqat ota-ona roziligi bilan tuzish mumkin
B) Mayda maishiy bitimlar
C) Faqat shartnomalar tuzishga haqli
D) Qonunda belgilanmagan
17. Mamlakatda ichki huquq tizimi necha tarmoqqa bo’linadi?
A) 3 ga, moddiy , ma’naviy , madaniy
B) 2ga , moddiy , ma’naviy
C) 2 ga , moddiy , protsesual
D) 3 ga , moddiy , protsesual , xalqaro
18. Odamlarning ijtimoiy qonunlari ustivor bo’lgan, yuksak shakllangan mushtarak birligi bu…
A) davlat B) jamiat
C) hukumat D) mahalla
19. Farobiy adolatli jamiyat asosiy yo’llarini nechaga bo’lib bayon etadi?
A) 5 ga B) 4 ga C)2 ga D) 3 ga
20. Boshqaruv shakliga qo’ra davlatlar necha guruhga bo’linadi ?
A) 3 B) 4 C) 2 D) 5
21. Davlat tuzilish shakliga ko’ra O’zbekiston ?
A) Unitar
B) Unitar unsurga ega federativ davlat
C) Federativ
D) Federativ unsurga ega unitar davlat
22. O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining necha nafar a'zosi Prezident tomonidan tayinlanadi?
A) 16 nafar. B) 100 nafar
C) 84 nafar D)15 nafar
23. O’zbekiston Respublikasida o’lim jazosini bekor qilish to'g'risidagi Prezident farmoni qachondan kuchga kirdi?
A) 2007 yil 7 dekabr B) 2009 yil 5 dekabr
C) 2008 yil 1 yanvar D) 2008 yil 5 dekabr
24. Amir Temur yashagan yillarni aniqlang
А)1336-1405 В)1336-1370
С)1370-1405 D)1336-1404
25. O’zbekiston Respublikasining Davlat bayrog’i to’grisidagi qonun qachon qabul qilingan?
A) 1993 yil 14 – dekabr B) 1989 – yil 18 – fevral
C) 2000-yil 14 – dekabr D) 1998 –yil 10 – avgust
26. O`zbekistonda davlat hokimiyati …… bo`linadi.
A) sudlar, prokuratura va qurolli kuchlarga
B) Vazirlar Mahkamasi, hokimiyatlar va sud organlariga
C) qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga
D) Oliy Majlisning ikki palatasiga
27. O`zbekistonda Prezidentlik lavozimi qachondan joriy etilgan?
A) 1990 yil 24 martdan
B) 1990 yil 20 iyundan
C) 1991 yil 31 avgustdan
D) 1991 yil 29 dekabrdan
28. O`zbekiston Respublikasining Mustaqillik deklaratsiyasi qachon qabul qilingan?
A) 1990 yil 24 martda
B) 1990 yil 20 iyunda
C) 1991 yil 31 avgustda
D) 1991 yil 29 dekabrda
29. Oliy Majlis Qonunchilik palatasiga saylovlar qachon bo`lgan?
A) 2012 yil 21 yanvarda
B) 2012 yil 21 dekabrda
C) 2013 yil 21 dekabrda
D) 2014 yil 21 dekabrda
30. Oliy Majlis Qonunchilik palatasi necha nafar deputatlardan iborat?
A) 86 nafar
B) 100 nafar
C) 120 nafar
D) 150 nafar
31. Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputatligiga nomzodini qo`ygan shaxs necha yil O`zbekiston hududida muqim yashagan bo`lishi kerak?
A) Butun umr
B) 3 yil
C) 5 yil
D) 10 yil
32. Vakolat muddati tugashi bilan iste’foga chiqqan Prezident …..
A) Umrbod Konstitytsion Sud a’zosi bo`lib qoladi
B) Umrbod Qonunchilik palatasi a’zosi bo`lib qoladi
C) Umrbod Davlat maslahatchisi bo`lib qoladi
D) Umrbod Senat a’zosi bo`lib qoladi
33. Davlat tomonidan o‘rnatilgan va himoya qilinadigan barcha ichun majburiy bo‘lgan xulq-atvor qoidalarining tizimi nima deb ataladi?
A) Konstitutsiya
B) Davlat
C) Ahloq
D) Huquq
34. Quyidagi qayd etilgan elementlardan qaysilari qatnashmasa ham, jamiyat tashkil topishi mumkin?
A)Xalq
B) Madaniyat
C)huquq
D)davlat
35. O‘zbekiston hududida ilk davlat uyushmalari qacon uzil-kesil tashkil topdi?
A) Miloddan avvalgi IV- III asrlarda
B) Miloddan avvalgi V- IV asrlarda
C) Miloddan avvalgi VI-V asrlarda
D) Miloddan avvalgi VII-VI asrlarda
36. O`zbekiston Respublikasining “Odam savdosiga qarshi kurashish to`g`risida”gi qonuni qachon qabul qilingan?
37. Huquqiy layoqat bu….
38. Davlatning belgilarini sanab bering?
39. Oliy Majlis Qonunchilik palatasini kim boshqaradi?
40. Jamiyatda huquqiy madniyatni yuksaltirish Milliy dasturi qachon qabul qilingan?
41. O’zb. Res. Oliy Majlisi quyi palatasining vakolatlari nechta va nechanchi moddada belgilangan?
42. Advakaturani tashkil etish ta rtibi haqida konstitutsiyaning nechanchi moddasida berilgan?
43. Bugungi kunda uchinchi sector deb nom olgan institut bu…
44. Shanhay hamkorlik tashkilotiga O’zbekiston qachon a’zo bo’lgan?
45. “Yoshlarni rag’batlantirish” to’g’risida Prezident farmoni qachon e’lon qilindi?
48. Ozodlikdan maxrum qilish voyaga yetmaganlarga muddati qancha?
49. Qonunchilikni amalga oshirish kishilarning o’zaro munosabatlari mustahkam intizom o’rnatish tartibi nima deb ataladi?
50. 14 yoshga to’lgan voyaga yetmaganlar jinoyat subyekti bo’lishi mumkin jinoyatlar ro’yhati jinoyat kodeksining nechanchi moddasida berilgan?
HUQUQ-8 sinf
3 VARIANT
1. Sanksiya-...
A) Lotin, bayon qilish
B) Lotin, majburiy chora
C) Yunoncha,faraz qilish
D) Yunoncha, fikr yuritish
2.Davlatning huquqqa bo’lgan munosabatiga qarab qanday turlarga ajratish mumkin?
A) Huquqiy va demokratik
B) Etatik,huquqiy va oraliq
C) Monarxiya va respublika
D) Unitar va federativ
3. O’zbekiston Respublikasi tarkibida…
A. 12 ta viloyat, 128 ta tuman,119 ta shahar, 1056 ta shaharcha bor
B. 12 ta viloyat, 143 ta tuman,109 ta shahar, 1046 ta shaharcha bor
C. 12 ta viloyat, 168 ta tuman,119 ta shahar, 1065 ta shaharcha bor
D. 12 ta viloyat, 148 ta tuman,118 ta shahar, 1036 ta shaharcha bor
4. Monarxiya respublikadan nimasi bilan farq qiladi?
A) referendum va ommaviy saylov e’lon qilinishi.
B) hukumatning parlament asosida tuzilishi
C) Prezident va parlament oldida hukumatniong ikki yoqlama javobgarligi
D) Hokimiyatning bir shaxs qo’lida bo’lib uning meros qilib berilishi.
5. O’zbekiston Respublikasining “Davlat mustaqilligi asoslari to’g’risida”gi qonun qachon qabul qilindi?
A) 1991 yil 31 avgust
B) 1991 yil 1-sentabr
C) 1991 yil 29- dekabr
D) 1991 yil 20 iyun
6. Jinoyat nima?
A) Jamiyat uchun xavfli bo’lgan qilmish
B) Qonunga bo’ysunmaslik
C) Qonun bilan ish qo’rish
D) Qonunni buzish
7. 2008-yil 8-yanvarda O’zbekiston Respublikasining qaysi qonuni kuchga kirgan?
A) “Ta’lim to’g’risida”gi qonun
В) Oila kodeksi
С) “Sudlar to’g’risida”gi qonun
D) “Bola huquqlari to’g’risida”gi qonun
8. Boshqaruv shakliga qo’ra davlatlar necha guruhga bo’linadi ?
A) 3 B) 4 C) 2 D) 5
9. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan 2014-yil 16-aprelda imzolagan “O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining ayrim moddalariga o’zgartirishlar va qo’shimchalar kiritish to’g’risida”gi Qonunga muvofiq qaysi moddalarga o’zgartirishlar kiritildi?
A) 72,32,93,99,101 va 112
B) 32,78,93,98,103 va 117
C) 27,37,96,99,101 va 112
D) 28,32,95,99,101 va 117
10. Jamiyatda huquqiy madaniyatni yuksaltirisn milliy dasturi qachon qabul qilingan?
A) 1997 yil 29 avgust
B) 2009 yil 5 dekabr
C) 2008 yil 1 yanvar
D) 2008 yil 5 dekabr
11. 15 yoshdan 16 yoshgacha bo’lgan bolalarning ish soatlari haftasiga necha soat bo’lishi lozim?
A) 36 soat
B) 32 soat
C) 24 soat
D) 28 soat
12. Aholining yordamga muhtoj qismini himoyalash….?
A) davlatning moliyaviy vazifasi
B) davlatning iqtisodiy vazifasi
C) davlatning ijtimoiy vazifasi
D) Siyosiy-huquqiy vazifasi.
13. Argentina davlat boshqaruv shakli quyidagi qaysi davlat boshqaruvi bilan o’xshash?
A) Gretsiya B) Italiya
C) Meksika D) Daniya
14. AQShda har 100 ming aholiga to’g’ri keladigan qamoqdagilar sonini toping?
A) 611 kishi B) 166 kishi
C) 738 kishi D) 814 kishi
15. Prokuratura organlarini tashkil etish uchun vakolat va faoliyat ko’rsatish tartibi qonun bilan belgilanadi normasi qaysi moddada belgilangan?
A) 116-modda B) 121- modda
C) 123- modda D) 120- modda
16. Sud jarayonida oqlovchi bilan qoralovchi o’rtasidagi e’tiroz qanday atama bilan ataladi?
A) so’roq B) hakam
C) paritent D) replica
17. 2008-yil 4-aprelda O’zbekiston Respublikasi qaysi konvensiyani ratifikatsiya qildi?
A) Ishga qabul qilish uchun eng kichik yosh to’g’risidagi konvensiya
B) Birovlar mehnatini og’ir shartlarini taqiqlash konvensiyasi
C) Bola huquqlari to’g’risidagi konvensiyasi
D) Inson huquqlari umumjahon deklarasiyasi
18. Jamiatning shakllangan siyosiy instituti bu…
A) fuqorolik jamiyati B) siyosiy tartibot
C) jamiyat D) davlat
19. Tinchlik va millatlararo totuvlikni saqlash davlatning qanday vazifasiga kiradi?
A) himoyalash B) siyosiy huquqiy
C) ijtimoiy D) iqtisodiy
20. Mamlakatning iqtisodiy sohadagi rivojlanishini taminlash davlatning qaysi funksiyasiga kiradi ?
A) tashqi B) ichki
C) uning funksiyasiga kirmaydi D) madaniy funksiyaga kiradi
21. Farobiy adolatli jamiyat asosiy yo’llarini nechaga bo’lib bayon etadi?
A) etatik B) huquqiy
C) monarhiya D) nodemokratik
22.Fuqorolik jamiyatini xususiyatlari nechta sohada namoyon bo’ladi?
A) 2 ta B)4ta
C)3 ta D) 5 ta
23. Oliy Majlisning inson huquqlari bo’yicha vakili qachon tashkil etilgan?
A) 1995-yil 18-fevral B) 1990-yil 1-dekabr
C) 1991-yil 1- noyabr D) 1997-yil 24- aprel
24. “Qamoq” jazosi necha yoshdan boshlab qo‘llaniladi?
A) 13 yoshdan
B) 14 yoshdan
C) 16 yoshdan
D) 18 yoshdan
25. 15 yoshli voyaga yetmaganlar haftada necha soat ishlashlari mumkin?
27. To`la muomala layoqati necha yoshdan boshlab vujudga keladi?
A) 14 yoshdan
B) 15 yoshdan
C) 16 yoshdan
D) 18 yoshdan
28. Suvtrinitet-bu...
A) Davlatning ichki hayoti va tashqi munosabatlarda mustaqilligi
B) Davlat boshqaruvining o‘ziga xosligi
C) Davlatning boshqa davlatlar bilan teng huquqliligi
D) Mustaqillik e'lon qilish
29. Dispozitsiya-bu...
A) Bayon etish
B) Faraz qilish, fikir yuritish
C) Majburiy chora
D) Me'yoriy hujjat
30. Sanksiya so‘zining ma'nosi qanday?
A) Bayon yetish
B) Faraz qilish, fikir yuritish
C) Majburiy chora
D) Me'yoriy hujjat
31. Kishilarning jamiyatdagi xulq-atvorini tartibga soluvchi talab va qoidalar yig‘indisi-bu....
A) Qonun
B) Huquq
C) Ahloq
D) Madaniyat
32.Aholini huquq va erkinliklarini taminlash davlatning qaysi vazifasiga kiradi?
A) siyosiy-huquqiy vazifasiga
B) xafsizlik va himoyalash borasidagi vazifasiga
C) moliyaviy vazifasiga
D) ijtimoiy vazifasiga
33. Quyidagi jazolar orasidan qo’shimcha jazolarni aniqlang?
A) muayyan huquqdan maxrum qilish B) jarima
C) huquqni tiklash javobgarligi D) xizmat bo’yicha cheklash
34. Jamoa hokimyati bu…
A) ibtidoiy demokratiya B) urug’chilik jamoasi
C) jamiyat D) siyosiy tartibot
35. Davlat funksiyalarining belgilari nechta?
A) 4 ta B) 3 ta C) 5 ta D) 2 ta
36. Emansipasiya bu - ….
37. O`zbekiston Respublikasining davlar ramzlariga hurmatsizlik qilinsa jinoyat kodeksiga ko`ra qanday jazo qo`llaniladi?
38. Huquqiy munosabatlarni vujudga keltiruvchi, o‘zgartiruvchi yoki bekor qiluvchi hodisa va harakatlar...
39. Xuquqiy norma qanday elemntlardan tashkil topgan?
40. Insonlarning huquqiy layoqati qachondan vujudga keladi?_
41. Agar qonun avvalgi qabul qilingan tahririda tegishincha O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi deputatlari va Senati a’zolari umumiy sonining kamida uchdan ikki qismidan iborat ko’pchilik ovozi bilan ma’qullansa, qonun O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan necha kun ichida imzolanishi va e’lon qilinishi kerak?
42. Kim O'zbekiston Respublikasi Prezidenti bo'lish huquqiga ega?
43. O`z harakatlari asosida huquqlarni amalgam oshirish va yuridik majburiyatlani bajarish qoidalari…
44. Prezident so'zining ma'nosi
45. Prezidentimiz I.A.Karimovning “Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi” nechanchi yilda Oliy Majlis Qonunchilik palatasi va Senatining qo’shma yig’ilishida ilgari surilgan ?
46. Huquqbuzarga nisbatan davlat tomonidan qo’llaniladigan ehtiyot chorasi nima?
47. “Ishorat va Tanbexat” asari muallifi kim?
48. Ishga qabul qilinishga 16 yoshdan ruxsat berilishi mehnat kodeksining nechanchi moddasida berilgan?
49. Adolat-sotsial demokratik partiyasi qachon tashkil topdi?
50.“Qonunlar haqida kitob” asarining muallifi kim?