?останай ?аласы № 11 орта мектебі
?мір ?ауіпсіз негіздері.
М??алім :Тажкенова Майраш Мукешевна
Та?ырыбы: Бастауыш мектеп бала медициналы?. к?мек.
Сынып: 4
Ма?саты:
1. Студенттерді жара?ат ал?ан кезде к?рсетілетін ал?аш?ы к?мекті? негізгі ?діс - т?сілдерімен таныстыру;
2. Студенттерді ал?аш?ы медициналы? к?мекті? практикалы? да?дысын ?алыптастыру;
3. Досты??а, адамгершілікке, біріне - бірі к?мек беруге т?рбиелеу.
??рал - жабды?тар: о?у?а ?ажетті материалдар, жгут, шина, д?рі - д?рмек т?рлері.
Саба?ты? барысы:
?йымдастыру.
Жа?а саба?ты ?абылдау?а дайынды?.
- Жара?ат алу дегенді ?алай т?сінесі?дер?
- Ал?аш?ы к?мек деген не?
Жа?а саба?.
С?ра?тар жина?талып, аны?тама шы?ару.
«Ал?аш?ы к?мек – адам жара?ат ал?ан кезде, адам ?міріне, денсаулы?ына ?ауіп т?нген кезде д?рігер келгенше немесе ауруды аурухана?а жеткізгенше тез арада к?рсетілетін к?мек.»
Жара?ат т?рлерін та?та?а жазу:
?ан кету, сыну, естен тану, улы заттарды? ?серінен естен айрылу, к?ю, электр жара?аты, ?су, газбен улану. (Ма?л?маттар алынып, о?ытушыны? к?мегімен толы?тырылады).: ширатпа салып к?рсету.
Студенттерге ж?птас?ан т?рде ширатпа салу тапсырылады. О?ытушы ба?ылап, ?ажет жерінде т?зетеді. Ірі артерия немесе вена ?ан тамырлары за?ымдан?ан кезде міндетті т?рде ?ан то?тататын жгут немесе сол ?ызметті ат?ара алатын заттарды ?олдану ?ажет. Студенттерден сол заттарды? атаулары с?ралады: орамал, белдік, с?лгі, киімнен жыртылып алын?ан мата, шиыршы?тал?ан жіп.
Демонстрация: жгут салу.
- Не себептен жгутты сал?ан уа?ытты белгілеу ?ажет?
- Жауабы, 1, 5 са?аттан арты? жгутты тартып ?ойса, ая?, ?ол сал болып ?алады немесе тіпті ?лпалары ?ліп кетеді. Сыны?.
Т?тас с?йекті? т?гелдей немесе шамалап б?зылуы. Сыны?тар екі т?рлі болады – ашы? ж?не жабы?.
Ал?аш?ы к?мек к?рсету.
За?ымдал?ан с?йекті ?оз?алмас ?шін иммобилизация жолымен ?ол ая?ты шинамен бекіту немесе кез келген со?ан жарайтын заттармен: тая?ты, а?ашты пайдалану. Егер ашы? сыны? кезінде жара болса, о?ан антисептикалы? ширатпа ?ойылады.
Демонстрация: шина салу.
Студенттерге ж?птасып шина ?ою ж?мысын жасату.
Естен тану (талу).
Ая? астынан аз мерзімге есін жо?алту, ж?рек ?а?ысы мен тыныс алуы ?алыпты, миды? ?аныны? азды?ы бай?алады.
- Естен тану ?ай уа?ытта болуы м?мкін?
Студенттерді? д?рыс жауабын та?та?а жазу.
- ?атты ашуланудан, ?ор?удан, шарша?аннан, к?н ?ткенде, ашы??анда ысты? б?лмеде ?за? отыр?аннан адам есінен танады.
Ал?аш?ы к?мек:
1. Ауру адамды ?ан бас?а ??йылу ?шін басын т?мен ?ойып, ая?ын жо?ары к?теру керек.
2. Жылы к?рпе жабу немесе керісінше денесін сал?ындату ?шін киімін шешу, омырауын ашу.
3. Терезені ашу.
4. М?с?тір спиртін иіскету немесе бетіне суы? су б?рку.
5. Есінен тан?ан адам ?за? уа?ыт ?зіне келмеген жа?дайда ?олдан тыныс алдыру ж?не жабы? ж?рек массажын жасау.
6. Ауру ?з - ?зіне келіп ес жинай баста?анда валериан тамшысын беру.
Электрожара?ат.
Электрожара?ат кезінде адамды тірі алып ?алу ?шін ал?аш?ы к?мекті? дер кезінде к?рсетілуі аса ма?ызды роль ат?арады. Не ?шін резина ?ол?ап кию керек? Естен тану кезінде ?олдан тыныс алдыру ?дісі ?олданылады.
?олдан тыныс алдыру – к?шпен ?кпені желдету, ?кпеге ауа жіберіп, ?кпеден ауаны шы?ару. Е? к?п тара?ан «ауыздан - ауыз?а» ?дісі.
Демонстрация.
?олдан тыныс алу ?дісін ?уырша?ты пайдаланып жасалып к?рсетіледі. ?ш тере? тыныс жіберіледі де 1 минут ішінде 15 рет кеуде ?уысынан, ?кпе ?уысынан басады. Бірнеше рет ?айталайды.
Бекіту. Тестік ж?мыс.
1. Ал?аш?ы к?мек ?ай кезде жасалады?
а) ауруханада
б) д?рігер келгенде
в) д?рігер келгенше немесе аурухана?а жеткізгенше
2. Ірі артерия немесе вена ?ан тамырлары за?ымдан?анда не пайдаланылады?
а) жгут, киімдер
б) ма?та
в) д?рі
3. Сыны?ты? т?рі
а) жабы?
б) ашы?
в) ашы? ж?не жабы?
4. ?олдан тыныс алу ?дісі ?ай кезде ?олданылады?
а) ?ан кеткенде
б) естен тан?анда в) сын?анда
5. ?олдан тыныс алу ?дісін ?алай орындайды?
а) 3 рет тере? тыныс жіберіледі
б) кеуде т?сынан басады
в) 3 тере? тыныс жіберіліп, 1 минут ішінде 15 рет кеуде ?уысынан, ?кпе т?сынан басады.
?орытындылау. ?йге тапсырма.
Ба?алау
