?діс-т?сілдер: с?ра?-жауап, ой жина?тау, ой ?орыту,
т?сіндіру, к?рнекілік, т?жірибе.
Барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і
1. Психологиялы? жа?даят
-Балалар, орнымыздан т?рып, экран?а ?арап, мына дыбыс?а к??іл б?лейік.
/суды? сар?ыра?ан дыбысы/
-Міне, осындай таби?атты? тамаша ?німен ?ндескен к??іл-к?йіміз ?андай?
/3 топ к??іл-к?йлерін білдіреді/
-ендеше, мына белгілер ар?ылы топ?а б?ліне ?ояйы?.
2.»Алтын ереже» ?абылдау
-Тынышты?ты са?тау;
-Саба?та белсенділік таныту;
-Бір-бірімізді ты?дау
3.Б?гінгі к?нні? ауа райын д?птерлеріне белгілеу
ІІ.?й тапсырмасын тексеру
-Біз «Пайдалы ?азбалар» тарауын ая?тады?. Осы тарау?а байланысты білімдерімізді орта?а салайы?. Сендерді? жауап берулері?е ?арай топ жетекшілері мынадай 100 білім, 80білім, 50 білім таратып отырады.
1.С?ра? беріледі.
-Пайдалы ?азба дегенмізі не? Оны? т?рлері туралы не білеміз?
( Флипчарт?а т?сіре ?ойы?дар)
2.Слайдта?ы тапсырмалар орындалады.
-Енді с?л сергіп алайы?. Ми?а шабуыл жасай отырып, мына логикалы? с?ра??а жауап бере ?ойы?дар.
-Біз т?з кенге жатпайтын пайдалы ?азба т?рі екенін білеміз.
Логикалы? тапсырма
Ж?к арт?ан екі т?йе жол?а шы?ты. Біреуіне т?з, екіншісіне ма?та артыл?ан болатын. Ма?та арт?ан т?йе же?іл ж?ріп келе жат?ан. Алдарында ?зен а?ып жатты. Т?з арт?ан т?йе ?зеннен же?іл ?тті де, судан ?ре? ?тіп келе жат?ан екінші т?йеге ?улана ?арады. Неге? ?андай жа?дай болды?
Сонымен т?з суды тез ?ткізіп жібереді, ?рісуда еріп кетеді. Ал ма?та суды сі?іріп алады. Одан біз суды? ж???ыш екенін білеміз. Ендеше бізді? б?гінгі саба?ымыз су, таби?атта?ы су айналымы туралы болма?.
/Слайдтан та?ырып, ма?сат ашылады/
-Топпен а?ылдасып су туралы не білеміз стикерге жазып, жапсыру
НЕНІ БІЛЕМІН?
-Енді, д?ние ж?зі картасына назар аудары?дар, не айта аласы?дар?
-??рылы??а ?ара?анда су к?п.
-ия, балалар, статистика?а с?йенсек:
Жерді? 3/4 б?лігін су алып жатыр екен.
М?хиттар б?кіл жерді? 97 % ??райды ж?не ?шеуі бірігіп (Тыны?, Атлант, ?нді) 350 млн шаршы км аума?ты алып жатыр
-Су туралы не білетінімізді жазды?. Енді т?жірибе жасап к?рейік.
2- топ?а ста?анмен су, кант, т?з, ?асы?, топыра? беріледі.
3-топ?а ста?анмен су, ма?та, тарелка, кесе беріледі.
-Балалар, суды? «?лы саяхатшы» екенін білесі?дер ме? Ол бір орында отыр?анды ?натпайды. Оны? ?йгілі ертегідегі желді? ба?ытыны? ?згеруімен лезде ?шып кетіп жататын ?аза? ертегісіні? кейіпкері ?а?ба? шал?а ??састы?ы бар. Су да ауа ?ысымы ?згере ?алса сапар?а аттану?а ?зір т?рады. Ол сапар?а шы??анда бірде ?ар?а, бірде м?з?а, бірде су?а, бірде бу?а айналып кейіпін ?згертіп отырады.
- -Сонда ол таби?атта ?андай к?йде кездеседі?
-Ж?не ол ?немі айналыста болады.
Мына ш?йнекте су ?айнап т?р. Су ?айна?ан кезде не пайда болады.
-Бу.
-Бу ?айда кетті?
Судан бу к?теріледі.. ?орытынды. Су алдымен бу т?рінде жо?ары к?теріліп, сал?ындады. Бу су?а айналды, су?айтадан т?мен ?арай тамшылай бастады. Б?л ?оз?алыс ?айталана береді. С?йтіп су айналымы жаса?андай болды.
/Слайдпен ж?мыс/
Суды? осы сия?ты ?згерісі таби?атта да болып т?рады. К?н с?улесі ?ызуынан су жер ж?не ?оймалар бетінен буланады. К?н не??рлым ?аттыра? ?ыздыр?ан сайын, булану да жылдамдайды.Біра? к?нні? к?зі к?рінбей т?р?ан, тіпті ?ысты? ?зінде де кезде де булану ж?ріп жатады. Булану ?немі ж?реді. К?н с?улесіні? ?серінен а?аштар мен ?сімдік жапыра?тарында?ы, б?талар мен ш?птесін ?сімдіктердегі су буланады.
Жыл?а, ?зен, к?лдер бетінен де су буланып, аспан?а к?теріліп, б?лт?а айналады. Сосын жауын-шашын т?рінде ?айтадан жерге т?седі.
-Міне, осыны таби?атта?ы су айналымы деп атаймыз.
Сергіту с?ті
Тамшы болып тамайы?
Ары?пен бірге а?айы?.
К?лшік болып жиналып,
К?нге ?олды б?л?айы?.
К?н к?зімен ??р?айы?,
Орнымызды табайы?.
О?улы?пен ж?мыс
«?абыр?а?а ?арап о?у» стратегиясы
-Орындарына келген балалар, м?тінде ?андай математикалы? цифрлар, я?ни су?а байланысты санды? м?ліметтер берілді. Соны д?птерлері?е т?сіре ?ойы?дар.
Балалар, суды ?немдеуіміз керек. Арал те?ізі 10м де?гейге т?мендеді. Арал те?ізіні? суы жа?адан 100-деген км-ге ?ашы?тады. Ашыл?ан Арал те?із т?бінен миллионда?ан тонна т?з ?шады. Арал те?ізі «?асіреті» ашы? жарияланып, д?ниеж?зілік масштаб?а шы?ты.
/Слайдпен ж?мыс/
-Суды ?немдеп ?ана емес, оны ?ор?ауымыз да керек. Со??ы кезде завод, фабрикалардан шы??ан ?алды?тар су ?оймаларына ??йылуда. Тіпті адамдарды? ?зі су?а к?л-?о?ыстар ла?тырып, суды ластайды.
Су ж?ргізер тіршілікті? тамырын,
Су жо? болса тіршілік тамам, бауырым
Суды? біздер біле т?ра ма?ызын,
К?п бол?ан со? ?мытамыз ?адірін
Суды ?астерлеп ?ор?ау-барлы?ымызды? парызымыз екені ??ран-?арімде де жазыл?ан. Сол ж?нінде бейнефильмді тамашала?дар.
Кестені толтырту
НЕНІ ?ЙРЕНДІМ?
НЕНІ БІЛГІМ КЕЛЕДІ?
?й тапсырмасы:
1.Д?птерге таби?атта?ы су айналымын бейнелеп келу
2.Эссе жазу
1-топ:Су Жер бетінен жойылып кетсе, не болар еді?
2-топ:?рбір о?ушы, ?рбір адам суды са?тауы ?шін не істеу керек?
3-топ:Су?а ?ауіп т?ніп т?р дегенді ?алай т?сінесі?дер?
Ба?алау: Жина?ан ба?а ?лшемдері бойынша:
100 білімді к?п жина?андар—«5»
80 білімді к?п жина?андар- «4»
50 білімді к?п жина?андар- «3»
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Су.Таби?атта?ы су айналымы»
Дүниетану. 4-сынып
Сабақтың тақырыбы: Су. Табиғаттағы су айналымы
Мақсаты: Судың табиғаттағы айналымы туралы ұғым
қалыптастырамын; судың физикалық қасиеттерінің
үш күйде кездесуін, судың қасиеттері туралы
алған білімдерін пысықтаймын; оқушылардың өткен
сыныптарда алған білімдері мен күнделікті өмірден
білетіндерін қорытамын; су, оның адам өміріндегі
маңызы, оны қорғау туралы білімдерін нығайтамын;
пәнге деген қызығушылығын арттырамын; ой-өрісін,
есте сақтау қабілетін, шығармашылығын дамытамын;
адамгершілікке, табиғатты қорғауға,
үнемділікке тәрбиелеймін.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақта қолданылатын
көрнекіліктер: карта, шыны ыдыс, су, мұз,
бейнефильм слайдтар.
Сабақта қолданылатын
әдіс-тәсілдер: сұрақ-жауап, ой жинақтау, ой қорыту,
түсіндіру, көрнекілік, тәжірибе.
Барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
1. Психологиялық жағдаят
-Балалар, орнымыздан тұрып, экранға қарап, мына дыбысқа көңіл бөлейік.
/судың сарқыраған дыбысы/
-Міне, осындай табиғаттың тамаша үнімен үндескен көңіл-күйіміз қандай?
/3 топ көңіл-күйлерін білдіреді/
-ендеше, мына белгілер арқылы топқа бөліне қояйық.
2.»Алтын ереже» қабылдау
-Тыныштықты сақтау;
-Сабақта белсенділік таныту;
-Бір-бірімізді тыңдау
3.Бүгінгі күннің ауа райын дәптерлеріне белгілеу
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру
-Біз «Пайдалы қазбалар» тарауын аяқтадық. Осы тарауға байланысты білімдерімізді ортаға салайық. Сендердің жауап берулеріңе қарай топ жетекшілері мынадай 100 білім, 80білім, 50 білім таратып отырады.
1.Сұрақ беріледі.
-Пайдалы қазба дегенмізі не? Оның түрлері туралы не білеміз?
( Флипчартқа түсіре қойыңдар)
2.Слайдтағы тапсырмалар орындалады.
-Енді сәл сергіп алайық. Миға шабуыл жасай отырып, мына логикалық сұраққа жауап бере қойыңдар.
-Біз тұз кенге жатпайтын пайдалы қазба түрі екенін білеміз.
Логикалық тапсырма
Жүк артқан екі түйе жолға шықты. Біреуіне тұз, екіншісіне мақта артылған болатын. Мақта артқан түйе жеңіл жүріп келе жатқан. Алдарында өзен ағып жатты. Тұз артқан түйе өзеннен жеңіл өтті де, судан әрең өтіп келе жатқан екінші түйеге қулана қарады. Неге? Қандай жағдай болды?
Сонымен тұз суды тез өткізіп жібереді, әрісуда еріп кетеді. Ал мақта суды сіңіріп алады. Одан біз судың жұққыш екенін білеміз. Ендеше біздің бүгінгі сабағымыз су , табиғаттағы су айналымы туралы болмақ.
/Слайдтан тақырып, мақсат ашылады/
-Топпен ақылдасып су туралы не білеміз стикерге жазып, жапсыру
НЕНІ БІЛЕМІН?
-Енді, дүние жүзі картасына назар аударыңдар, не айта аласыңдар?
-Құрылыққа қарағанда су көп.
-ия , балалар, статистикаға сүйенсек:
Жердің 3/4 бөлігін су алып жатыр екен.
Мұхиттар бүкіл жердің 97 % құрайды және үшеуі бірігіп (Тынық, Атлант, Үнді) 350 млн шаршы км аумақты алып жатыр
-Су туралы не білетінімізді жаздық. Енді тәжірибе жасап көрейік.
2. Тәжірибе жасау.
1- топқа стақанмен су , қасық қызыл және көк жолақтар беріледі
2- топқа стақанмен су, кант, тұз, қасық, топырақ беріледі.
3-топқа стақанмен су, мақта, тарелка, кесе беріледі.
-Балалар, судың «ұлы саяхатшы» екенін білесіңдер ме? Ол бір орында отырғанды ұнатпайды. Оның әйгілі ертегідегі желдің бағытының өзгеруімен лезде ұшып кетіп жататын қазақ ертегісінің кейіпкері Қаңбақ шалға ұқсастығы бар. Су да ауа қысымы өзгере қалса сапарға аттануға әзір тұрады. Ол сапарға шыққанда бірде қарға, бірде мұзға, бірде суға, бірде буға айналып кейіпін өзгертіп отырады.
- -Сонда ол табиғатта қандай күйде кездеседі?
-Және ол үнемі айналыста болады.
Мына шәйнекте су қайнап тұр. Су қайнаған кезде не пайда болады.
-Бу.
-Бу қайда кетті?
Судан бу көтеріледі. . Қорытынды. Су алдымен бу түрінде жоғары көтеріліп, салқындады. Бу суға айналды, суқайтадан төмен қарай тамшылай бастады. Бұл қозғалыс қайталана береді. Сөйтіп су айналымы жасағандай болды.
/Слайдпен жұмыс/
Судың осы сияқты өзгерісі табиғатта да болып тұрады. Күн сәулесі қызуынан су жер және қоймалар бетінен буланады. Күн неғұрлым қаттырақ қыздырған сайын, булану да жылдамдайды.Бірақ күннің көзі көрінбей тұрған, тіпті қыстың өзінде де кезде де булану жүріп жатады. Булану үнемі жүреді. Күн сәулесінің әсерінен ағаштар мен өсімдік жапырақтарындағы, бұталар мен шөптесін өсімдіктердегі су буланады.
Жылға, өзен, көлдер бетінен де су буланып, аспанға көтеріліп, бұлтқа айналады. Сосын жауын-шашын түрінде қайтадан жерге түседі.
-Міне, осыны табиғаттағы су айналымы деп атаймыз.
Сергіту сәті
Тамшы болып тамайық
Арықпен бірге ағайық.
Көлшік болып жиналып,
Күнге қолды бұлғайық.
Күн көзімен құрғайық,
Орнымызды табайық.
Оқулықпен жұмыс
«Қабырғаға қарап оқу» стратегиясы
-Орындарына келген балалар, мәтінде қандай математикалық цифрлар, яғни суға байланысты сандық мәліметтер берілді. Соны дәптерлеріңе түсіре қойыңдар.
Балалар, суды үнемдеуіміз керек. Арал теңізі 10м деңгейге төмендеді. Арал теңізінің суы жағадан 100-деген км-ге қашықтады. Ашылған Арал теңіз түбінен миллиондаған тонна тұз ұшады. Арал теңізі «қасіреті» ашық жарияланып, дүниежүзілік масштабқа шықты.
/Слайдпен жұмыс/
-Суды үнемдеп қана емес, оны қорғауымыз да керек. Соңғы кезде завод, фабрикалардан шыққан қалдықтар су қоймаларына құйылуда. Тіпті адамдардың өзі суға күл-қоқыстар лақтырып, суды ластайды.
Су жүргізер тіршіліктің тамырын,
Су жоқ болса тіршілік тамам, бауырым
Судың біздер біле тұра маңызын,
Көп болған соң ұмытамыз қадірін
Суды қастерлеп қорғау-барлығымыздың парызымыз екені құран-қарімде де жазылған. Сол жөнінде бейнефильмді тамашалаңдар.
Кестені толтырту
НЕНІ ҮЙРЕНДІМ?
НЕНІ БІЛГІМ КЕЛЕДІ?
Үй тапсырмасы:
1.Дәптерге табиғаттағы су айналымын бейнелеп келу
2.Эссе жазу
1-топ:Су Жер бетінен жойылып кетсе, не болар еді?
2-топ:Әрбір оқушы, әрбір адам суды сақтауы үшін не істеу керек?
3-топ:Суға қауіп төніп тұр дегенді қалай түсінесіңдер?
