?азту?ан жырау

?азту?ан жырау

Сыныбы: 9 П?ні: ?аза? ?дебиеті

Саба?ты? та?ырыбы: ?азту?ан жырау

Саба?ты? ма?саты:

а) Білімділік: о?ушылар?а Х? ?асырды? жырауы ?азту?ан С?йініш?лы туралы, оны? тол?аулары кейінгі ?рпа??а жеткен м?ралары туралы толы? ма?л?мат беру.

?)Т?рбиелік: жырау ?ле?дерін, тол?ауларын о?ыта отырып, о?ушыларды ата мекенін, ту?ан жерін, елін с?юге т?рбиелеу. Адалды??а, ойлылы??а, таби?атты аялай с?юге ?йрету.

б)Дамытушылы?: ?тілген материалдарды тияна?ты ме?геруге, ойлау белсенділігі мен шы?армашылы? ?абілеттерін дамыта т?суге ы?пал ету.

Саба?ты? т?рі: Дамыта о?ыту элементтерін пайдалану.

Саба?ты? типі: Жа?а саба?.

Саба?ты? ?дісі: С?ра?-жауап, т?сіндірмелі,баяндау.

К?рнекілігі: ?азту?анны? портреті, Бес ?асыр жырлайды. І том. Интерактивті та?та

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і

ІІ. ?й тапсырмасын с?рау.

1. Асан ?ай?ы туралы не білесі?дер?

2. Асан ?ай?ы тол?ауларыны? басты та?ырыптары.

3. А?ынны? алдына ?ой?ан арманын танытатын шы?армасы «К?лде ж?рген ?о?ыр ?аз» ?ле?інен жатта?андарын с?рау. «Жер?йы?» туралы с?раймын.

ІІІ. Жа?а саба?.

1 ?. С?йініш?лыны? туып-?скен ?онысы Еділден б?лініп шы??ан А?туба, Базан ?зендеріні? бойы, ?азіргі Красный Яр ?аласы т?р?ан ма?ай. Т?ркі тайпаларыны? ?скербасы. ?зіне арна?ан мада? жырларында былай тол?айды:

Б?дырай?ан екі шекесі,

М?здай ?лкен к?белі.

?ары ?намды с?лтандайын ж?рісті,

Адырналы ш?йі жібек о??а кірісті.

М?нар бол?ан к?нді аш?ан,

М?сылман мен к?уірді?,

Арасын б?зып ?тіп дінді аш?ан,

С?йініш?лы ?азту?ан.

Б?л жолдардан ?азту?анны? жоры?шы жырау бол?анды?ы к?рінеді. Міне, балалар, кеудесі тола жыр, к?мейі к?мбірлеген орта ?асырлы? жырауды? портреті.

2. ?. С?йініш?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ын т?сіндіру

3. ?азту?анны? а?ынды? ?уатын танытатын шы?армасы «Ала? да, ала? ала? ж?рт» тол?ауы. Ол оны? ту?ан жерімен ?оштасу жыры. Б?л тол?аудан кейін ?аза? поэзиясына азы? бол?ан образдары ?шыратамыз. ?ле?ді о?ы?анда о?ушысын баурап алатын ерекше бір к?ш бар сия?ты. А?дап ?араса? ?згеше еште?е де жо?.

?арпайым с?з тіркестері. Алайда осы ?арапайым с?з тіркестеріні? ?зінде адамды елітер ?аншама сезім жатыр десе?ізші!

4. М?тінді м?нерлеп о?у. О?ушылар?а о?ыту ?деби талдау ж?ргізу.

№

Мазм?ны

Тілі

Ой-т?жырым, ма?ал-м?телмен

І б?лім

Жырауды? ту?ан жеріне деген шексіз махаббаты.

Ассонанс, аллитирация, ?айталау, те?еу, те?еулі эпитет

Ту?ан жерді? к?ні де ысты?, к?лі де ысты?.

ІІ

б?лім

Еділ мен Жайы? бойыны? с?лу таби?аты.

?сірелеу, те?еу, ?айталау.

Жер байлы?ы, ел байлы?ы. Жері байды? елі бай.

ІІІ

б?лім

Еділ бойында ?ал?ан т?ркі тілдес рулар?а тілеген тынышты?,ел бірлігі.

Бірлік т?бі береке

Та?ырыбы

Ту?ан жеріне, еліне, атамекеніне деген с?йіспеншілік

Идеясы

Елді, жерді ?ор?ай білуге, с?йе білуге ?йрету.

Т?сініксіз с?здермен ж?мыс

Жабысы – ?аза? жыл?ысыны? байыр?ы ?арабайыр т??ымы.

Жаба?ы – 6 ай мен 1 жас аралы?ында?ы тай.

Батташы?ы – шатырма г?лділер т??ымдасына жататын тамыры с?бізге ??сас, к?п жылды? ш?птесін ?сімдік.Онда эфир майы бол?анды?тан, оны жас к?йінде мал жемейді.

Кежі – ?йді? бір т?рі.

І?.Бекіту.

1.?азту?ан С?йініш?лы осындай артына мол м?ра ?алдыр?ан жырауларды? бірі.Ол тек жырау, рубасы, батыр,?скербасы ?ана емес, к?йші екенін де айта кету керек.

2. Б.Тілеухановты? орындауында ?азту?анны? жырауды? «Ала?да,ала?, ала? ж?рт» тол?ауын интерактивті та?тадан ты?дау.

?. Ба?алау

?І. ?йге тапсырма: ?азту?ан жырауды? ?мірін о?ып, «Ала? да ала?, ала? ж?рт» ?ле?ін жаттау?а.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?азту?ан жырау»

Сыныбы: 9 Пәні: Қазақ әдебиеті

Сабақтың тақырыбы: Қазтуған жырау

Сабақтың мақсаты:

а) Білімділік: оқушыларға ХҮ ғасырдың жырауы Қазтуған Сүйінішұлы туралы, оның толғаулары кейінгі ұрпаққа жеткен мұралары туралы толық мағлұмат беру.

ә)Тәрбиелік: жырау өлеңдерін, толғауларын оқыта отырып, оқушыларды ата мекенін, туған жерін, елін сүюге тәрбиелеу. Адалдыққа, ойлылыққа, табиғатты аялай сүюге үйрету.

б)Дамытушылық: өтілген материалдарды тиянақты меңгеруге, ойлау белсенділігі мен шығармашылық қабілеттерін дамыта түсуге ықпал ету.

Сабақтың түрі: Дамыта оқыту элементтерін пайдалану.

Сабақтың типі: Жаңа сабақ.

Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, түсіндірмелі,баяндау.

Көрнекілігі: Қазтуғанның портреті, Бес ғасыр жырлайды. І том. Интерактивті тақта

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

1. Асан қайғы туралы не білесіңдер?

2. Асан қайғы толғауларының басты тақырыптары.

3. Ақынның алдына қойған арманын танытатын шығармасы «Көлде жүрген қоңыр қаз» өлеңінен жаттағандарын сұрау. «Жерұйық» туралы сұраймын.

ІІІ. Жаңа сабақ.

1 Қ. Сүйінішұлының туып-өскен қонысы Еділден бөлініп шыққан Ақтуба, Базан өзендерінің бойы, қазіргі Красный Яр қаласы тұрған маңай. Түркі тайпаларының әскербасы. Өзіне арнаған мадақ жырларында былай толғайды:

Бұдырайған екі шекесі,

Мұздай үлкен көбелі.

Қары ұнамды сұлтандайын жүрісті,

Адырналы шәйі жібек оққа кірісті.

Мұнар болған күнді ашқан,

Мұсылман мен кәуірдің,

Арасын бұзып өтіп дінді ашқан,

Сүйінішұлы Қазтуған.

Бұл жолдардан Қазтуғанның жорықшы жырау болғандығы көрінеді. Міне, балалар, кеудесі тола жыр, көмейі күмбірлеген орта ғасырлық жыраудың портреті.

2. Қ. Сүйінішұлының өмірі мен шығармашылығын түсіндіру

3. Қазтуғанның ақындық қуатын танытатын шығармасы «Алаң да, алаң алаң жұрт» толғауы. Ол оның туған жерімен қоштасу жыры. Бұл толғаудан кейін қазақ поэзиясына азық болған образдары ұшыратамыз. Өлеңді оқығанда оқушысын баурап алатын ерекше бір күш бар сияқты. Аңдап қарасаң өзгеше ештеңе де жоқ.

Қарпайым сөз тіркестері. Алайда осы қарапайым сөз тіркестерінің өзінде адамды елітер қаншама сезім жатыр десеңізші!

4. Мәтінді мәнерлеп оқу. Оқушыларға оқыту Әдеби талдау жүргізу.

№	Мазмұны	Тілі	Ой-тұжырым, мақал-мәтелмен
І бөлім	Жыраудың туған жеріне деген шексіз махаббаты.	Ассонанс, аллитирация, қайталау, теңеу, теңеулі эпитет	Туған жердің күні де ыстық, күлі де ыстық.
ІІ бөлім	Еділ мен Жайық бойының сұлу табиғаты.	Әсірелеу, теңеу, қайталау.	Жер байлығы, ел байлығы. Жері байдың елі бай.
ІІІ бөлім	Еділ бойында қалған түркі тілдес руларға тілеген тыныштық,ел бірлігі.		Бірлік түбі береке

Тақырыбы

Туған жеріне, еліне, атамекеніне деген сүйіспеншілік

Идеясы

Елді, жерді қорғай білуге, сүйе білуге үйрету.

Түсініксіз сөздермен жұмыс

Жабысы – қазақ жылқысының байырғы қарабайыр тұқымы.

Жабағы – 6 ай мен 1 жас аралығындағы тай.

Батташығы – шатырма гүлділер тұқымдасына жататын тамыры сәбізге ұқсас, көп жылдық шөптесін өсімдік.Онда эфир майы болғандықтан, оны жас күйінде мал жемейді.

Кежі – үйдің бір түрі.

ІҮ.Бекіту.

1.Қазтуған Сүйінішұлы осындай артына мол мұра қалдырған жыраулардың бірі.Ол тек жырау, рубасы, батыр,әскербасы ғана емес, күйші екенін де айта кету керек.

2. Б.Тілеухановтың орындауында Қазтуғанның жыраудың «Алаңда,алаң, алаң жұрт» толғауын интерактивті тақтадан тыңдау.

Ү. Бағалау

ҮІ . Үйге тапсырма: Қазтуған жыраудың өмірін оқып, «Алаң да алаң, алаң жұрт» өлеңін жаттауға.