1.Білімділік: о?ушыларды? с?з ??рамы туралы ал?ан білімдерін ?айталай отырып, т?бірге ж?рна? пен жал?ауды? жал?ану т?рлерін тапсырмалар орындау барысында ме?герту, шы?армашылы? ізденіске баулу.
П?н аралы? байланыс: ана тілі, халы? ауыз ?дебиеті
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і. Психологиялы? дайынды?
Балалар саба?ымызды шатты? ше?бермен бастайы?.
?уан,шаттан!
?уан, шаттан!
?уанатын к?н б?гін.
?айырлы та?!
?айырлы к?н!
К?ліп шы?ты к?н б?гін!
- Балалар, б?гінгі саба?ымызда топпен ж?мыс ж?ргізіледі. ?р топ ?здеріні? топтарыны? атын, алдары?да?ы тапсырмаларды орындау ар?ылы аны?тайды. Тапсырманы орында?ан о?ушы саба?ты? со?ына дейін ?пай жинайды, сол бойынша ба?аланады.
1-топ Ж?мба? шешу
?зын мойын,
Екі ішек,
?атар-?атар тепкішек.
Басып к?рсе? бір-бірлеп, /Домбыра/
?н шы?ады к?мбірлеп
Ереже с?рау,домбыра с?зіне с?йлем ??рау.
2-топ Кестені толтыр
Т?бір
?осымша
?осымшалы с?з
?арыш
-?а
?арыш?а
-кер
?арышкер
?ш
?шты
б?ркіт
б?ркітші
3-топ Ж?мба? шешу
Са?алы жо? шашы бар,
Бет- аузы жо? басы бар.
Белін бекем байла?ан,
?о?ысты ?оймай айда?ан. / Сыпыр-?ыш /
4- топ
Т?бір с?зге ?осымша ?осып жаз.
?ша? келдім
міндім
т?стім
к?рдім
ІІ. О?ушы білімін жан-жа?ты тексеру
(О?улы?пен ж?мыс. Д?птермен ж?мыс)
292-жатты?у. М?тінді т?сініп, м?нерлеп о?ы. ?арамен жазыл?ан с?здерді теріп жаз.Ж?рна? пен жал?ауды тиісті белгілермен белгіле.Шо?ан туралы білетіні?ді айт. /1-о?ушы?а жатты?уды? шартын о?ыту./
Ары?тау шегір к?з баланы? екі т?рлі ?ана ермегі бар. Бірі – екі сиырды? б?зауын ба?ып, енесіне жамыратпай жаю. Екіншісі – саздан балшы? алып, ойыншы? жасау. Оны? ?ке- шешесі – к?зетші.
Т?ре ауылы к?зекке келгенде, сары бала сондай ?уанды. Ала жаздай зары?а жал?ыз ойна?анда?ы ойынан кетпейтін досы бар. Ол т?ре баласы – Шо?ан.
М?тіндегі ?арамен жазыл?ан ж?рна?ы бар с?здерді к?шіріп жазу.
/балшы?,ойыншы?,к?зетші/
4-топ «Жал?ау»
М?тіндегі ?арамен жазыл?ан жал?ауы бар с?здерді к?шіріп жазу.
/ сиырды?,саздан, к?зекке,досы,баласы/
293-жатты?у. М?тінге ат ?ойылады. ?р топтан бір о?ушы та?та?а шы?ып орындайды. Бас?алары да д?птерлеріне к?шіріп жазады. ?ар деген с?зді с?ра?тарды? ретіне ?арай ?згертіп жазады.
Просмотр содержимого документа
«Ж?рна? пен жал?ау»
Жұрнақ пен жалғау
Қарасай ауданы Үшқоңыр ауылы
М.Әуезов атындағы орта мектебінің
бастауыш сынып мұғалімі
Мизанова Бакжан Амангельдиевна
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: оқушылардың сөз құрамы туралы алған білімдерін қайталай отырып, түбірге жұрнақ пен жалғаудың жалғану түрлерін тапсырмалар орындау барысында меңгерту, шығармашылық ізденіске баулу.
2. Дамытушылық: оқушылардың алған білім, білік дағдыны қолдану, сөздік қорын байыту.
3. Оқушыларды ұйымшылдыққа, еңбекқорлыққа, бірін- бірі сыйлауға тәрбиелеу.
Сабақтың типі: бекіту сабағы
Қолданылатын әдістер: семантикалық карта, анализ жасау, сұрақ-жауап,
Пән аралық байланыс: ана тілі, халық ауыз әдебиеті
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі. Психологиялық дайындық
Балалар сабағымызды шаттық шеңбермен бастайық.
Қуан,шаттан!
Қуан, шаттан!
Қуанатын күн бүгін.
Қайырлы таң!
Қайырлы күн!
Күліп шықты күн бүгін!
- Балалар, бүгінгі сабағымызда топпен жұмыс жүргізіледі. Әр топ өздерінің топтарының атын , алдарыңдағы тапсырмаларды орындау арқылы анықтайды. Тапсырманы орындаған оқушы сабақтың соңына дейін ұпай жинайды, сол бойынша бағаланады.
1-топ Жұмбақ шешу
Ұзын мойын,
Екі ішек,
Қатар-қатар тепкішек.
Басып көрсең бір-бірлеп, /Домбыра/
Үн шығады күмбірлеп
Ереже сұрау,домбыра сөзіне сөйлем құрау.
2-топ Кестені толтыр
Түбір
Қосымша
Қосымшалы сөз
ғарыш
-қа
ғарышқа
-кер
ғарышкер
ұш
ұшты
бүркіт
бүркітші
3-топ Жұмбақ шешу
Сақалы жоқ шашы бар,
Бет- аузы жоқ басы бар.
Белін бекем байлаған,
Қоқысты қоймай айдаған. / Сыпыр-ғыш /
4- топ
Түбір сөзге қосымша қосып жаз.
Ұшақ келдім
міндім
түстім
көрдім
ІІ. Оқушы білімін жан-жақты тексеру
(Оқулықпен жұмыс. Дәптермен жұмыс)
292-жаттығу. Мәтінді түсініп, мәнерлеп оқы. Қарамен жазылған сөздерді теріп жаз.Жұрнақ пен жалғауды тиісті белгілермен белгіле.Шоқан туралы білетініңді айт. /1-оқушыға жаттығудың шартын оқыту./
Арықтау шегір көз баланың екі түрлі ғана ермегі бар. Бірі – екі сиырдың бұзауын бағып, енесіне жамыратпай жаю. Екіншісі – саздан балшық алып, ойыншық жасау. Оның әке- шешесі – күзетші.
Төре ауылы күзекке келгенде, сары бала сондай қуанды. Ала жаздай зарыға жалғыз ойнағандағы ойынан кетпейтін досы бар. Ол төре баласы – Шоқан.
Мәтіндегі қарамен жазылған жұрнағы бар сөздерді көшіріп жазу.
/балшық,ойыншық,күзетші/
4-топ «Жалғау»
Мәтіндегі қарамен жазылған жалғауы бар сөздерді көшіріп жазу.
/ сиырдың,саздан, күзекке,досы,баласы/
293-жаттығу. Мәтінге ат қойылады. Әр топтан бір оқушы тақтаға шығып орындайды. Басқалары да дәптерлеріне көшіріп жазады. Қар деген сөзді сұрақтардың ретіне қарай өзгертіп жазады.
-Балалар, қар сөзіне жалғанған қосымшалар жалғау ма жұрнақ па?
- Жалғау.
- Не себепті жалғау деп ойлайсыңдар?
- Себебі ол сөз мағынасын өзгертпей, сөз бен сөзді байланыстырып тұр.
Сергіту сәті
«Түбір» тобы
294-жаттығу. Оқушылар бірігіп ребусты шешеді. Шешуінде шыққан балықшы деген сөзді қатыстырып сөйлем құрайды.
«Қосымша» тобы
Оқушылар бірігіп ребус шешеді. Шешуінде шыққан малшылар деген сөзді қатыстырып сөйлем құрайды.
«Жұрнақ» тобы
Оқушылар бірігіп ребусты шешеді. Шешуінде шыққан оқулық деген сөзді қатыстырып сөйлем құрайды.
Осы сөз туралы қандай өлең,мақал-мәтел,жұмбақ білесің?
«Жалғау» тобы
Мақалдағы қарамен жазылған сөздерді сөз құрамына талда.
Жалғыздың үні шықпас,
Жаяудың шаңы шықпас. /Мағынасын ашу/
295-жаттығуды«Кім жылдам» ойынымен орындаймыз.
Ойынның шарты: Түбір сөздер мен жалғауларды бір-бірімен сәйкестендіріп түбірге қосқандардың жалғау екендігін дәлелде.
Наурыз -да
Бала -ға
Қала- -ның
Көмір -ді
-Жалғау.
-Не себепті жалғау деп ойлайсыңдар?
-Себебі ол сөз мағынасын өзгертпей, сөз бен сөзді байланыстырып тұр.
