Саба? жоспары
Саба?ты? та?ырыбы: Жолаушыдан жолаушы жолы? болсын с?райды. ?. Т?рманжанов
Саба?ты? ма?саты:
1. ?ле? мазм?ны мен идеясын аша отырып, ?мірмен байланыстыру?а м?мкіндік беру.
2. ?ле? тіліне м?н бере отырып, талдау, зерттеу ж?мыстары ар?ылы шы?армашылык? да?дыларын дамыту.
3. Хал?ымызды? салт-д?ст?рі мен ?дет-??рпын, м?дени ерекшелігін балаларды? сана-сына сі?іру, ойландыру. Адамгершілік ?асиеттерге баулу.
Саба?ты? т?рі:Жа?а материалды ме?герту
Сабакты? корнекілігі: ?осымша материалдар, плакат, бор, маркер, «Инсерт» кестесі, т.б.
Саба?ты? барысы:
?йымдастыру кезе?і.
А)о?ушылармен амандасу
?)о?ушыларды? ??рал-жабды?тарын т?гендеу
б)о?ушыларды? назарын саба??а аудару
Психологиялы? дайынды? кезе?і
Армысы?,Жер ана!
Армысы?,К?к аспан!
Армысы?, адал дос
Жылуыма жылу ?ос.
Жа?а саба?
I. ?ызы?ушылы?ты ояту.
Окушылармен ерекше, м?н бере амандасу.
- Балалар, амандасуды? да т?р-т?рі болады екен. Соны? ж?н-жосы?ы? білген ж?н болады. Сендерге мен ?ожанасырды? ?ылы?ы туралы бір ??гіме окып берейін.
?ожанасырды татар хал?ы Насреддин деп атайтынын т?сіндіру.
С?лемні? де с?ті бар
Бірде Насреддин жолаушылап келе жатса, біреулер ?айтыс бол?ан кісіні жерлеуге апара жатыр екен.
- Уа, жолдары? болсын, бар?ан жерлері?де бакытты болы?дар! - деп Насреддин олар?а акжолтай айтады.
?лгілер м?ны? созіне ашуланып, алып келіп сабайды да, ?андай тілеу айту керек екенін ?йретеді. Ала?аны?ды аспан?а жайып, «Уа, Жарат?ан ием, мар??мны? жанын ж?ннатка жіберіп, жаткан топыра?ын жайлы ете г?р!» деу керек дейді.
Насреддин оны жаттап алып, ж?ніне ж?ре береді. Жолшыбай ?н салып, би билеген к??ілді топка кезігеді. ?йлену тойы екен. Б?л оларды? ортасына тізе б?гіп, ала?анын аспан?а жаяды да, ?лгінде жаттап ал?ан тілеуін сарнап ?оя береді. Той?а жинал?андар оны сол жерде сілей-тіп сабайды да, той-думан с?тінде д??а о?ымай, ?н салып, би билеуі керектігін т?сіндіреді.
?ожа оны ішіне т?йіп, ал?а оза береді. Жолшыбай о?ан а?шы кездеседі. Ол б?таны? т?біне б??ып, ?оянды а?дып жатыр екен. Насреддин бакыра ?н айтып, тапырактап билей ж?нел-генде, ?оян ?ркіп кетеді. А?шы ашуланып, оны т?мпештеп сабап алады да, а? аула?анда біресе е?бектеп, біресе б??пактап, сыбдыр шы?армай а?ырын ж?ру керектігін т?сіндіреді.
Насреддин м?ны да есіне са?тап калды. Одан ?рі ж?ріп келе жатканда ?ой ба?ып ж?рген шопан?а жолы?ады. Насреддин о?ан біресе е?бектеген. біресе б?кпа?та?ан ?алпы мысы?табандап жакындай т?седі. Одан ?ойлар ?ркіп, жан-жа??а бытырай ?ашады. Ал шопан болса, ?ожаны мал ?рлайтын ?ры?а жорып, аямай тая??а жы?ты.
Татаршадан аударган М. Ізім
- Балалар, осы ?ожанасыр туралы ??гімені естігеннен кейін ?андай ?орытынды ой жасау?а болады?
Окушыларды? пікірлері ты?далады.
- ?ожанасыр ?ылы?тарын ты?да?анда, кандай сезімде болды?дар?
(?ялу, ?кініш, к?лкі келтіретін,.)
Сонымен, с?лемдееу т?ртібі мен р?сімдері болатынын, ол т?рлі жа?дайга байланысты ?рт?рлі екенін ажырату керек. Сендер калай амандык с?растырасы?дар?
Окушыларды? с?здері. Топтау сызбасы.
- ?ндемей амандасу?а бола ма?
- ?здері? м??алімге кай уакытта ?нсіз амандасасы?дар? (М??алім сыныпка кіргенде).
Окушылар?а т?улікті? ?ш мезгілінде ?ш т?рлі амандык с?рау р?сімі де бар екенін айту.
Сергіту с?ті
II. Ма?ынаны тану.
- ?азак халкыны? ?дет-??рпында та?ы баска да с?лем с?рау р?сімдері бар. Ол туралы білгілері? келе ме? Олай болса, ?.Т?рманжановгы? «Жолаушыдан жолаушы жолы? болсын с?райды» деген ?ле?імен танысып к?рейік.
?ле?ді іштей о?у.
О?у кезе?інде о?ушыны? ?здігінен ж?мыс жасау да?дысын дамыту ?шін «Инсерт» страте-гиясын ?олдану ?олайлы. Белгілер ?шін 4 та?ба ?сынылады:
«V» - б?рыннан білемін, «+» - мен ?шін жа?алы?, «-» - мен бас?аша ойлап ем. «?» - т?сінбедім, с?ра?ым бар.
О?у кезінде о?ушылар ?ле? жолдарыны? т?сына осы белгілерді карындашпен (?лсіз) ?ойып отырады. О?у ая?тал?ан кезде та?балары бар кесте толтырылады.
Кесте ?лгісі:
«V»
«+ »
«-»
«?»
Бала-ша?а?ыз аман ба?! Ауыл-айма? аман ба?
Армысыз! К?йлі-куатты бармысыз!
«С?райды» дегенді айтады деп ойладым
Ескерту. О?ушы ?зі жаз?ан кестесінен о?ы?ан кезде та?тада?ы кестені м??алім толтыруы тиіс. 3, 4 боліктері бойынша білмеген, т?сінбеген, бас?аша ойла?ан с?здер мен тіркестер бойынша ж?мыс ж?ргізу керек.
Саба? жоспары
Саба?ты? та?ырыбы: Жолаушыдан жолаушы жолы? болсын с?райды. ?. Т?рманжанов
Саба?ты? ма?саты:
1. ?ле? мазм?ны мен идеясын аша отырып, ?мірмен байланыстыру?а м?мкіндік беру.
2. ?ле? тіліне м?н бере отырып, талдау, зерттеу ж?мыстары ар?ылы шы?армашылык? да?дыларын дамыту.
3. Хал?ымызды? салт-д?ст?рі мен ?дет-??рпын, м?дени ерекшелігін балаларды? сана-сына сі?іру, ойландыру. Адамгершілік ?асиеттерге баулу.
Саба?ты? т?рі:Жа?а материалды ме?герту
Сабакты? корнекілігі: ?осымша материалдар, плакат, бор, маркер, «Инсерт» кестесі, т.б.
Саба?ты? барысы:
?йымдастыру кезе?і.
А)о?ушылармен амандасу
?)о?ушыларды? ??рал-жабды?тарын т?гендеу
б)о?ушыларды? назарын саба??а аудару
Психологиялы? дайынды? кезе?і
Армысы?,Жер ана!
Армысы?,К?к аспан!
Армысы?, адал дос
Жылуыма жылу ?ос.
Жа?а саба?
I. ?ызы?ушылы?ты ояту.
Окушылармен ерекше, м?н бере амандасу.
- Балалар, амандасуды? да т?р-т?рі болады екен. Соны? ж?н-жосы?ы? білген ж?н болады. Сендерге мен ?ожанасырды? ?ылы?ы туралы бір ??гіме окып берейін.
?ожанасырды татар хал?ы Насреддин деп атайтынын т?сіндіру.
С?лемні? де с?ті бар
Бірде Насреддин жолаушылап келе жатса, біреулер ?айтыс бол?ан кісіні жерлеуге апара жатыр екен.
- Уа, жолдары? болсын, бар?ан жерлері?де бакытты болы?дар! - деп Насреддин олар?а акжолтай айтады.
?лгілер м?ны? созіне ашуланып, алып келіп сабайды да, ?андай тілеу айту керек екенін ?йретеді. Ала?аны?ды аспан?а жайып, «Уа, Жарат?ан ием, мар??мны? жанын ж?ннатка жіберіп, жаткан топыра?ын жайлы ете г?р!» деу керек дейді.
Насреддин оны жаттап алып, ж?ніне ж?ре береді. Жолшыбай ?н салып, би билеген к??ілді топка кезігеді. ?йлену тойы екен. Б?л оларды? ортасына тізе б?гіп, ала?анын аспан?а жаяды да, ?лгінде жаттап ал?ан тілеуін сарнап ?оя береді. Той?а жинал?андар оны сол жерде сілей-тіп сабайды да, той-думан с?тінде д??а о?ымай, ?н салып, би билеуі керектігін т?сіндіреді.
?ожа оны ішіне т?йіп, ал?а оза береді. Жолшыбай о?ан а?шы кездеседі. Ол б?таны? т?біне б??ып, ?оянды а?дып жатыр екен. Насреддин бакыра ?н айтып, тапырактап билей ж?нел-генде, ?оян ?ркіп кетеді. А?шы ашуланып, оны т?мпештеп сабап алады да, а? аула?анда біресе е?бектеп, біресе б??пактап, сыбдыр шы?армай а?ырын ж?ру керектігін т?сіндіреді.
Насреддин м?ны да есіне са?тап калды. Одан ?рі ж?ріп келе жатканда ?ой ба?ып ж?рген шопан?а жолы?ады. Насреддин о?ан біресе е?бектеген. біресе б?кпа?та?ан ?алпы мысы?табандап жакындай т?седі. Одан ?ойлар ?ркіп, жан-жа??а бытырай ?ашады. Ал шопан болса, ?ожаны мал ?рлайтын ?ры?а жорып, аямай тая??а жы?ты.
Татаршадан аударган М. Ізім
- Балалар, осы ?ожанасыр туралы ??гімені естігеннен кейін ?андай ?орытынды ой жасау?а болады?
Окушыларды? пікірлері ты?далады.
- ?ожанасыр ?ылы?тарын ты?да?анда, кандай сезімде болды?дар?
(?ялу, ?кініш, к?лкі келтіретін,.)
Сонымен, с?лемдееу т?ртібі мен р?сімдері болатынын, ол т?рлі жа?дайга байланысты ?рт?рлі екенін ажырату керек. Сендер калай амандык с?растырасы?дар?
Окушыларды? с?здері. Топтау сызбасы.
- ?ндемей амандасу?а бола ма?
- ?здері? м??алімге кай уакытта ?нсіз амандасасы?дар? (М??алім сыныпка кіргенде).
Окушылар?а т?улікті? ?ш мезгілінде ?ш т?рлі амандык с?рау р?сімі де бар екенін айту.
Сергіту с?ті
II. Ма?ынаны тану.
- ?азак халкыны? ?дет-??рпында та?ы баска да с?лем с?рау р?сімдері бар. Ол туралы білгілері? келе ме? Олай болса, ?.Т?рманжановгы? «Жолаушыдан жолаушы жолы? болсын с?райды» деген ?ле?імен танысып к?рейік.
?ле?ді іштей о?у.
О?у кезе?інде о?ушыны? ?здігінен ж?мыс жасау да?дысын дамыту ?шін «Инсерт» страте-гиясын ?олдану ?олайлы. Белгілер ?шін 4 та?ба ?сынылады:
«V» - б?рыннан білемін, «+» - мен ?шін жа?алы?, «-» - мен бас?аша ойлап ем. «?» - т?сінбедім, с?ра?ым бар.
О?у кезінде о?ушылар ?ле? жолдарыны? т?сына осы белгілерді карындашпен (?лсіз) ?ойып отырады. О?у ая?тал?ан кезде та?балары бар кесте толтырылады.
Кесте ?лгісі:
«V»
«+ »
«-»
«?»
Бала-ша?а?ыз аман ба?! Ауыл-айма? аман ба?
Армысыз! К?йлі-куатты бармысыз!
«С?райды» дегенді айтады деп ойладым
Ескерту. О?ушы ?зі жаз?ан кестесінен о?ы?ан кезде та?тада?ы кестені м??алім толтыруы тиіс. 3, 4 боліктері бойынша білмеген, т?сінбеген, бас?аша ойла?ан с?здер мен тіркестер бойынша ж?мыс ж?ргізу керек.
Н?тижесінде:
О?ушылар м?тінді зерттей о?у?а да?дыланады. «Инсерт» стратегиясын ?лкенірек м?тінге де с?тті пайдаланып, о?ушыны? ?здік ж?мысын ?йымдастырып, оларды? ?ызы?ушылы?ын, белсенділігін арттыру?а жа?дай ту?ызылады. Балалар ?ызы?а талдайды. Бір-бірін ты?дап отырады. Берілген м?тін немесе ?ле?ді бірнеше рет о?у?а тура келеді.
Та?тада?ы толтырыл?ан кесте бойынша о?ушыларды? ж?мысына корытынды жасайды. Оларды? к?ре білгендерін, ойлана білгендерін, ?мірмен байланыстыра ал?андарын, естеріне т?сіру аркылы ?орытынды жаса?андарын, сауатты жазып, т?сіндіріп айта ал?андарын тал-дап айту керек.
