Енді б?гінгі бізді? жа?а саба?ымызда М?хтар ?уезовты? туыс?ан бауыры Ахмет ?уезовты? "Жас М?хтар"атты кітабында?ы М?хтар туралы естелігінен алын?ан ?зіндімен танысамыз. Ахмет ?уезов 1897 ж
Ма?сатымыз :М?хтарды? жас кезінен бастап,атасынан естіген,білгендерін ж?не нені о?ып ?йренгенін танып білеміз.
М?хтар ?уезов туралы,Ахмет ?уезовты? естелігінен.
М?хтар ес білгелі Абайдан ?лкен т?рбие алды,?лгі -?неге алды.Атам ескіше о?ып,хат танып,?ріпті жаза баста?ан со?, М?хтар?а, б?рімізге Абайды? ?ле?ін ?арас?зін ?йрете бастады. Есімізге т?сірейік М.?уезовты? ?мірбаяны,ту?ан жері, жылы.М?хтар Омархан?лы ?уезов ?азіргі Семей облысыны? Абай ауданында (б?рын?ы Шы??ыс болысы) 1897 жылы 28-ші ?ырк?йекте д?ниеге келген. ?кесі Омархан, атасы ?уез – екеуі де хат танитын сауатты, бала т?рбиесіне сал?ырт ?арамайтын сарабдал, сали?алы адамдар. О?улы?ымызды ашып, Жас М?хтар ?зіндісін ты?дайы?.
О?улы?пен ж?мыс:
М??алімні? о?уы.
2. О?ушылар?а Іштей о?у. Тізбектей о?у.
3.М?тінні? негізгі ойын табу.
М?хтар бала кезінен бастап о?ып –?йренуге зерек болды.М?хтар бала кезінен бастап нені о?ып ?йренді? Абайды? ?ле?дерін,?арас?зін ?йренді.Халы? ауыз ?дебиетін ?йренді. Абайды? ?арас?зі бойынша естілген н?рсені ?мытпас ?шін не істеу керек?
1). М?хтарды кішкентай кезінде "?о?ыр ?озым"деп ата?ан.
2).?аза?ты? ата-салты бойынша М?хтарды атасы ?уез бен ?жесі Дін?сіл бауырларына басып,т?рбиесіне ал?ан.
3).М?хтарды? ?кесі Омархан,анасы Н?ржамал,М?хтар ?лдан жал?ыз,т?рт апасы,бір ?арындасы бол?ан.Екінші анасы Мадинадан ?зімен ??ралыптас Біл?л деген бауыры бол?ан.
4).М?хтар ?уезовті? бала кезі туралы туыс?ан бауыры Ахмет ?уезовті? "Бала Т?рар","Жас М?хтар"деген естелік кітаптары бар.
VІ.Т?сінгендерін тексеру : ?орытынды:
1.Жас М?хтар кімдерден ?лгі-?неге,т?рбие алды?
Атасы М?хтар?а нені о?ытып ?йретті?(д?рысын белгілеу)
Жас М?хтар
-атасы мен ?жесінен+
-Абай мен оны? есті балаларынан+
-халы?тан
-?ке-шешесінен
-бауырларынан
Жас М?хтар атасынан(о?ыту)
-хат таныды
-Абай ?ле?дері мен ?арас?здерін ?йренді
-халы? ауыз ?дебиетін ?йренді(батырлар,жырлар,эпосты? жырлар,ертегілер)
Атасы ?андай жырлар мен ертегілер айтып берді? ("Е?лік-Кебек","Айман-Шолпан" эпосты? жырлар, "Алпамыс","?обыланды " жырлары", "К?н астында?ы К?нікей ?ыз" атты ?иял-?ажайып ертегісін).
VІІІ. ?йге тапсырма: 1.Т?сініп о?у. № 3 тапсырма М?хтар ?уезов туралы деректерді ізде (2-3 сыныптарды?ы о?улы?тар мен кітапханадан ?ара ) ж?не оларды мына сызбалар бойынша жаз.
М?хтар ?уезов кім? Мен М?хтар ?уезов туралы не білдім?
Ба?алау.
Ба?алайы? білімді
Кімдер к?зге ілінді
"Бестік" ба?а к?п болсын!
"Екі" деген жо? болсын!
?атыс?андары?ыз?а мы? ал?ыс!
Болсын ?ркез мол табыс!
Саба?ымыз ая?талды.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Тақырыбы: Мұхтар туралы. Жас Мұхтар. Ахмет Әуезов.
Мақсаты:
Оқушыларды Мұхтар Әуезовтың жастық шақтағы өмірімен таныстыра отырып,оқып,байланыстырып сөйлеуін,шығармашылық ой-өрісі мен сөздік қорларын кеңейту,адамгершілікке ,мейірімділікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, талдау,іздену.
Сабақтың көрнекілігі: суреттер,кесте,интерактивті тақта,aktiv studio
Сабақтың барысы:
І .Ұйымдастыру кезеңі: Сабаққа әзірлік.
Сабақты біз бастайық,
Көңілге ой тастайық.
Бәрін ұғып алайық,
Әр сөзге зер салайық.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру. Өткен сабақта біз қандай әңгімені оқып білдік?
Өткен сабақпен байланыс
1).Мұхтар Әуезов туралы не білеміз?
2).Үй жұмысына байланысты тапсырмалар орындау.
1.Мұхтар кім?
-ақын-
-жазушы \
-аудармашы\
-әдебиет зерттеуші\
-жыршы-
-драматург(пьеса жазушы)\
-Абайды әлемге танытқан\
2.Мұхтар Әуезовтың "Жетім"әңгімесін түсініп оқу.
(1-2 оқушыдан мазмұнын сұрау)
3).Әңгіме бойынша құрылған мына жоспарды оның мазмұнына қарай қайта реттеу.
1.Ағашқа сүйеніп қатып қалған бала.в
2.Қасымның әжесінен айырылуы. а
3.Тау ішіндегі қорқыныш.б
4.Иса мен Қадишадан көрген қорлығы. ә
3.Сұрақ –жауап:
а)Әңгіме қалай басталады? Табиғатты суреттеуден.Жаз мезгілі еді. Күн батып, кеш батқан кез.
ә)Жападан жалғыз келе жатқан бала кім? Жетім бала –Қасым. Ойында үлкен мұң , қабағында қайғысы бар Қасым еді.
б)Әңгімеде Қасым жетімдіктің қалай көрген? Исаның балалары мен әйелінен таяқ жеуі,жеті ит деген ауыр сөзден.Үнемі аштық,күтімсіздік,ауыр жұмыс істеп жүрді.
в)Әңгімеде қараңғы түнде қорқыныш елесі қалай берілген? Тісі ақсиған,ұзын бойлы қолында пышағы бар қара кісі.Қап-қараңғы түн.Ертегілерде айтылатындай түнде кездесетін жын-шайтандар,қара түндей жалмауыздар,сау адамды қағып кететіндей перілер елестеді.
г)Бала не себепті өліп кетті? (Дұрысын белгілеу)
-аштықтан+
-әжесін сағынғаннан-
-жалаңаштықтан,суық өткен.
-қорқыныш елестен,қатты қорқаннан+
-қара кісі пышағынан-
4) Тест жұмысы : үш қатардан көшбасшы сайлау.Оларға дұрыс жауапты беру.тексерту.
І."Жетім" әңгімесінде табиғаттың қай мезгілі суреттелген?
VІІ. ."Жетім" әңгімесінде табиғат пен Қасымның жағдайында қандай ұқсастық бар?
1)аштық-жалаңаштық пен шөлді дала
2)Жетімдік пен сусыз жер
3)Қарлы боран мен азап, қорлық
4)қатал тағдыр мен қара бұлтты суық күн+
Көшбасшы өз қатарындағы оқушылардың кім қанша сұраққа жауап бергендіктері туралы айтады. Бағалау реті:
"5"- 6,7 балл
"4"- 4,5 балл
"3"- 2,3 балл
"2"- 0,1 балл
Үй жұмысын қорытындылау:
Қазақтың ұлы жазушысы Мұхтар Әуезовтің "Жетім"әңгімесінен Қасымның жетімдіктің қорлығы мен азабынан ажал құшқанын білдік.
ІІІ. Мақсат қою кезеңі:
1.Сабақтың мақсатын,тақырыбын хабарлау.
Енді бүгінгі біздің жаңа сабағымызда Мұхтар Әуезовтың туысқан бауыры Ахмет Әуезовтың "Жас Мұхтар"атты кітабындағы Мұхтар туралы естелігінен алынған үзіндімен танысамыз.Ахмет Әуезов 1897 ж
Мақсатымыз :Мұхтардың жас кезінен бастап,атасынан естіген,білгендерін және нені оқып үйренгенін танып білеміз.
Кіріспе:
Мұхтар Әуезов туралы,Ахмет Әуезовтың естелігінен.
Мұхтар ес білгелі Абайдан үлкен тәрбие алды,үлгі -өнеге алды.Атам ескіше оқып,хат танып,әріпті жаза бастаған соң, Мұхтарға, бәрімізге Абайдың өлеңін қарасөзін үйрете бастады. Есімізге түсірейік М.Әуезовтың өмірбаяны,туған жері, жылы .Мұхтар Омарханұлы Әуезов қазіргі Семей облысының Абай ауданында (бұрынғы Шыңғыс болысы) 1897 жылы 28-ші қыркүйекте дүниеге келген. Әкесі Омархан, атасы Әуез – екеуі де хат танитын сауатты, бала тәрбиесіне салғырт қарамайтын сарабдал, салиқалы адамдар. Оқулығымызды ашып, Жас Мұхтар үзіндісін тыңдайық.
Оқулықпен жұмыс:
Мұғалімнің оқуы.
2. Оқушыларға Іштей оқу. Тізбектей оқу.
3 .Мәтіннің негізгі ойын табу.
Мұхтар бала кезінен бастап оқып –үйренуге зерек болды.Мұхтар бала кезінен бастап нені оқып үйренді? Абайдың өлеңдерін,қарасөзін үйренді.Халық ауыз әдебиетін үйренді. Абайдың қарасөзі бойынша естілген нәрсені ұмытпас үшін не істеу керек?
1). Мұхтарды кішкентай кезінде "Қоңыр қозым"деп атаған.
2).Қазақтың ата-салты бойынша Мұхтарды атасы Әуез бен әжесі Дінәсіл бауырларына басып,тәрбиесіне алған.
3).Мұхтардың әкесі Омархан,анасы Нұржамал,Мұхтар ұлдан жалғыз,төрт апасы,бір қарындасы болған.Екінші анасы Мадинадан өзімен құралыптас Біләл деген бауыры болған.
4).Мұхтар Әуезовтің бала кезі туралы туысқан бауыры Ахмет Әуезовтің "Бала Тұрар","Жас Мұхтар"деген естелік кітаптары бар.
VІ.Түсінгендерін тексеру : Қорытынды:
1.Жас Мұхтар кімдерден үлгі-өнеге,тәрбие алды?
Атасы Мұхтарға нені оқытып үйретті?(дұрысын белгілеу)
Жас Мұхтар
-атасы мен әжесінен+
-Абай мен оның есті балаларынан+
-халықтан
-әке-шешесінен
-бауырларынан
Жас Мұхтар атасынан(оқыту)
-хат таныды
-Абай өлеңдері мен қарасөздерін үйренді
-халық ауыз әдебиетін үйренді(батырлар,жырлар,эпостық жырлар,ертегілер)
Атасы қандай жырлар мен ертегілер айтып берді? ("Еңлік-Кебек","Айман-Шолпан" эпостық жырлар, "Алпамыс","Қобыланды " жырлары", "Күн астындағы Күнікей қыз" атты қиял-ғажайып ертегісін).
VІІІ. Үйге тапсырма: 1.Түсініп оқу. № 3 тапсырма Мұхтар Әуезов туралы деректерді ізде (2-3 сыныптардығы оқулықтар мен кітапханадан қара ) және оларды мына сызбалар бойынша жаз.
Мұхтар Әуезов кім? Мен Мұхтар Әуезов туралы не білдім?
