Саба?ты? та?ырыбы: Жануарлар д?ниесін ?ор?ау.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділігі: о?ушыларды? білімін арттыра отырып,о?ушылар?а жануарлар д?ниесін ?ор?ау, ?оры?тар ж?не ?ызыл кітап жайлы ма?л?мат беру.
Дамытушылы?ы: ?осымша деректер ар?ылы о?ушыларды? п?нге ?ызы?ушылы?ын арттыру, с?здік ?орын байыту,шы?армашылы? ізденіске ба?ыт беру.
Т?рбиелілігі: жаратылысты? ?р м?шесін с?йе білуге,жануарларды ?ор?ау?а, іздемпазды??а,таби?атты аялау т?рбиелеу.
Саба?ты? ?дісі: С?ра?-жауап, т?сіндіру.
Саба?ты? т?рі: Жа?а ??ым беру.
П?н аралы? байланыс:Математика,?аза? тілі, ?дебиеттік о?у, ??Н
Саба?ты? к?рнекілігі: Слайд, деректі фильм, тест,топтастыру,
Саба?ты? барысы: І. ?йымдастыру.
1.Кезекші жауабы.
2. Саба??а даярлау: К?нні? с?ні –шуа?ымен,
?ысты? с?ні- ?ыраумен.
К?лді? с?ні- а??умен,
О?ушы с?ні- біліммен.
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау:
Жануарларды? таби?атта?ы ж?не адам ?міріндегі ролі
1топ: Жануарлар мен ?сімдіктерді? адам ?міріне пайдасы.
2 топ:?сімдіктерді? к?бейуіне жануарларды? ?сері.
3 топ: Жануарларды? санитарлы? ?ызметі.(слайд)
?ткен саба?ты бекіту:
Д/ф не к?рдік?
И? таби?атты? с?лулы?ын к?рдік. Осы с?лулы?ты ?ор?ау ?шін ?андай ж?мыс ат?арылып жатыр. Б?гінгі та?ырыбымызда со?ан то?таламыз.
ІІІ. Жа?а саба?: 1.Кіріспе
- Олай болса, б?гін жануарлар д?ниесін ?ор?ау жайлы білетін боламыз.
- Ол ?шін «Жануарлар д?ниеcін ?ор?ау» та?ырыбын о?иы?.
М?тінмен ж?мыс:
М?тінді топ?а б?ліп о?ып т?сіндіріп беру.
1) А?су- Жаба?алы 1926 ж Жамбыл облысы
2) Алматы мемлекеттік таби?и ?оры?ы 1931ж Алматы
3) Наурызым мемлекеттік таби?и ?оры?ы 1931ж ?останай
4) Барсакелмес м.т.?. 1939ж ?ызылорда облысы
5) ?ор?алжын м.т.?. 1968ж. А?мола облысы.
6) Мар?ак?л м.т.?. 1976ж. Шы?ыс ?аза?стан облысы.
8) Батыс Алтай м.т.?. 1992ж. Шы?ыс ?аза?стан облысы.
9) Алак?л м.т.?. 1998ж. Алматы облысы.
10) ?аратау м.т. ?. 2004ж.О?т?стік ?аза?стан.
7) ?стірт м.т.?. 1984ж. Ма??ыстау облысы.
?стірт ?оры?ында Ар?ар, ?ас?ыр, ??лан, дуада?,а?б?кен, ?ара??йры?тар мекендейді.
- Ар?ар- денесі ірі,аша т?я?ты, салма?ы 70ж?не 40 кг Бозашы ?оры?шасында кездеседі.
-??ландар- ?аза? даласында ?йір-?йрімен топталып ж?рген. ??ланды есепсіз аулау салдарынан ?аза? жерінен ??рып кетуіне ?кеп со?ты. Со??ы уа?ытта Бозашы ?оры?шасына Т?ркменстаннан ?келіп к?бейтілді.
-Дуада?- е? ірі ??старды? бірі. Ересек дуада?ты? салма?ы -16 кг. Ол ?нсіз ж?ретін са? ??с.
-А?б?кендер- Ман?олияда, ?алма? даласында, ?аза?станда ?ана са?тал?ан. А?б?кендер ш?л, ш?лейіт,далалы айма?тарда тіршілік етеді. 2010жылы Жайы?та 12мы? бас а?б?кен ?ырылды «орны толмас ?лтты? трагедия» болды.
Суретпен ж?мыс
Топтастыру.
1948 жылы а?ылшын ?алымы Питер Скотт «?ызыл кітапты?» негізін ?алады.О?ан жойылып бара жат?ан жануарларды енгізді.?аза?станда «?ызыл кітабы» 1977 жылы,1991 жылы,1996 жылы ??деліп шы?ты. Егер осы кітап?а енген жануарлар?а ?иянат жаса?ан адам мемлекет тарапынан айыпп?л т?лейді немесе жазаланады.
«?ызыл кітапты?» ма?саты: Саны азай?ан ?сімдіктер мен жануарларды есепке алу.
Жойылып кеткен жануарлар «?ара кітап?а» енгізілген.
Д?птермен ж?мысы (С?здік ж?мыс)Жосып ж?ретін-тобымен жортып ж?ретін.
Мамырлайтын-жазда суда тіршілік ететін ??старды? суда бойжазуы.
??рып кету- жойылып кету
О?ушыларды дауыстап о?ыту.
Сергіту с?ті.
Шы?армашылы? ж?мыс:
1-топ: Жануарлар?а байланысты ж?мба?тар. 2-топ: ?стірт ?оры?ына байланысты ша?ын ??гіме жазу. 3-топ: Жануарларды ?ор?ауда сен ?андай ?лес ?осар еді??
ТЕСТТІК ТАПСЫРМАЛАР
1. Ж?ндіктер, балы?тар, ?осмекенділер,бауырымен жор?алаушылар,??стар.С?т?оректілер деп-
а) жануарлар д?ниесі: ?) жануарларды? аттарын: б) жануарларды? к?пт?рлілігін: в) жануарлар класын айтады:
2. Ж?ндіктерді? 3 белгісі:
а) ?анаты, 6 ая?ы, м?ртшасы: ?) ая?ы, тырна?ы, ?анаты: б) 3б?лікті денесі, тырна?ы, ?анаты: в) тырна?ы,6 б?лікті денесі, 6ая?ы:
3. ?ызыл кітап?а:
а) ??сты? 29 т?рі; ?) ??сты? 56 т?рі; б) 56 ??с; в) барлы? ??стар енгізілген;
4. Балы?тар.тыныстайды:
а) ?кпесімен; ?) ?анатымен; б) желбезегімен; в) торсылда?ымен;
5. Тіршілік ету ортасы деп-
а) тіршілікке ?олайлы ортаны; ?) т?р?ызыл?ан ?оныс мекені; б) бейімделіп мекен етуі; в) орналасу ерекшелігін айтады.
Д?рыс жауап; 1. б) 2. а) 3. ?) 4. б) 5. а)
?орытындылау:
-Сонымен біз б?гін саба?та не білдік? Таби?атты са?та?дар??старды атпа?дар. Г?л жайна?ан жерімді, Аяла?дар са?та?дар.
Міне,балалар б?гін біз саба?та жануарлар д?ниесін ?ор?ау, ?оры?тар ж?не ?ызыл кітап туралы с?з ?оз?ады?. Б?л ?азіргі та?да ?зекті м?селелерді? бірі екендігі белгіл. Таби?атты ?ор?ау бізді? ?олымызда.
?й тапсырмасы: М?тінді о?ып мазм?нын айту?а дайындалу.Осы та?ырып бойынша эссе жазу.
Ба?алау.