kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Ж.Аймауытов "?аратор?ай"

Нажмите, чтобы узнать подробности

О?ушылар?а м?тіндегі негізгі ойды, идеяны ??ындыру.
Ж?сіпбек Аймауытов ?мірбаяны,шы?армашылы?ымен таныстыру.
??стар,жыл ??стары т?сінік беру.?аратор?айды? тіршілігін баяндау.
2)О?ушылар?а ??старды ?ор?ау?а, олар?а тиіспеуге,?я жасап ?арсы алу?а т?риелеу.3)??стар?а деген ?ызы?ушылы?ын арттыру.

Саба?ты? барысы:  І. ?йымдастыру кезе?і.
Балаларды? назарын саба??а аудару, о?у ??ралдарын дайындау.
С?леметсі?дер ме, балалар! Мен сендермен ж?здескеніме ?уаныштымын.
Б?гінгі к??іл к?йлері? ?алай?
ІІ.?й тапсырмасын с?рау.
Сансызбай Сар?ас?аев.1925-1995 жылы »Шыбы?»
М?тін мазм?нын с?рау.,?айталау с?ра?тарына жауап алып, ??гімені б?гінгі к?нмен салыстыра отырып, ?ткен саба?ты ?орытындылау.
Ба?ыт Темірге ?андай ?сыныс жасады?
Темірді? б?л ?сыныс?а келісе ?ойма?анын ?андай с?зінен бай?ау?а болады.?
Ба?ытты? табанды,е?бек?ор екенін оны? ?андай іс ?рекетінен бай?айсы??
Темірді? к??ілін неліктен ?кініш кернеді?
Темірге ?андай ке?ес айтар еді??

1 Е?бек туралы ма?ал м?тел айт?ызу.

2 ?й тапсырмасын ?орытындылау.

Суретпен ж?мыс

«Жасыл ел» туралы естігендері? бар ма?

«Жасыл ел » тобын ??р?ан адамдар немен айналысады?

Адам денсаулы?ын жа?сарту ?шін таби?ат аясында та?ы да ?андай ж?мыс ат?ар?ан д?рыс?Таби?аттан еш?ашан ?аша алмайсы?, ?уел бастан егіз болып жарал?асы?дар.

Ол ауырса сені? де ауыр?аны?.
Ол сауы?са сені? де сауы??аны?. Дегенді ?алай т?сінеміз?

Таза болса таби?ат,
Аман болар адамзат.

Таби?ат тазалы?ы – адам денсаулы?ыны? кепілі. Алуан т?сті г?лдер ал?абы, сайра?ан ??стар, б?ла? сылдыры, биік таулар, жар?ыра?ан к?н, таза ауа адамдар?а саулы? пен ?уаныш сыйлайды.

20 наурыз -20 с?уір « жасыл желек», к?галдандыру айлы?ы ж?ріп жатыр.

Таби?ат деген –жер. Б?рімізді? асыраушымыз,анамыз- Жер-ана,Таби?ат –Ана дейміз.

«Кімні? ойы ж?йрік» с?ра?- жауап. Жасырын суретті ашу.

С?ра?тар мынадай:1.К?ктем айларын ата ?
2.??стар?а ?алай к?мектесеміз?
3.??стар?а ?яны не ?шін жасайды?
4.??старды? ?андай пайдасы бар?

Ж?сіпбек Аймауытов. ?аратор?ай.
?ызы?ушылы?ын ояту.    Тірі таби?ат?а нелер жатады?
ІІІ. Жа?а саба?: Жа?а саба?ты т?сіндіру.

?аза?тан шы??ан бес арысты? бірі Ж.Аймауытов 1889 жылы Павлодар облысыны? Баянауыл ауданына ?арасты б?рын?ы «?ызыл ту», ?азіргі Ж?сіпбек Аймауытов ауылы.?кесі кедей бол?анмен, ар?ы аталары Д?ндебай мен ?уан ата? –абыройлы,бай, ел арасында білікті кісілер екен.
Ж?сіпбек жастайынан арабша хат тану, о?у ?йренген. 1907 жылдан бастап Баянауылда?ы орысша –?аза?ша екі класты? мектебінде, Керекудегі (Павлодар ) ?азыналы? ауыл шаруашылы? мектебінде, Керекудегі екі класты орыс ?аза? мектебінде тиіп –?ашып о?иды. Бір жа?ынан бала о?ытып,?аражат табады.
1911 -19140жж ауылда м??алім болып істейді.
1914 жылы Семейдегі о?ытушылар семинариясына ?абылданады.Оны 1918 жылы ая?тап шы?ады.
?аза?ты? к?рнекті жазушысы, драматург,публицист, ?аза? ?дебиетін ?алыптастырушыларды? бірі. Мансабы. Жазушы.
1931 жылы ?айтыс болды. «Тор?ай», «?арт?ожаны? ту?ан жері»,»А?білек »,»Кітап о?у» т.б. ??гімелері бар.

Ой ?оз?ау.  ??стар туралы не білеміз? Ма?ынаны тану.

??стар –жануарларды? е? к?п тара?ан т?рі. Оларды? т?рлері к?п.

?й ??стары,жабайы ??стар болып б?лінеді. Пайдасы: зиянкестермен к?реседі.

 ??стар- бізді? досымыз.
Сирек кездесетін т?рлері «?ызыл кітап?а »енгізілген. ??стар таби?ат к?ркі.Оларды ?ор?ау керек. ?ажетсіз ату?а,оларды ?стау?а болмайды. ??стар таби?ат?а с?н береді. Оларды? ?уені таби?атты ??лпыртып, адамдарды? к??іл – к?йін к?тереді. ??старды? т?рлері к?п. Оны? ішінде жыл ??стары туралы ??гімелесек Хал?ымыз ??старды? келуіне, кетуіне ?арап болжамдар жаса?ан. Мысалы :?арлы?аш т?мен ?шса, к?н жылы болады ??с ж?нін ?рпитсе, жа?быр жауады. Жыл ??сы ?аптап келсе, к?ктем ерте келеді. Жа?быр жауарда ?ар?алар у-да шу болады.
Жыл ??стары дегеніміз – сал?ын т?се жылы жа??а ?шып кетіп, к?ктемде ?айта ?шып келетін ??стар. Ол ??стар?а к?кек, ?арлы?аш, а??у, ?аратор?ай, б?лб?л, то?ылда?, ?йрек, ?аз,тырна.

?аратор?ай -?зі кішкене ??с, ?те пайдалы ??с. Орман ?ор?аушысы. Ауыл?а ?аратор?ай келісімен к?нні? к?зі ашылып, к?н жылынады. ?аратор?айды ?нге ?осып шыр?а?ан.


Кітаппен ж?мыс. М?тінді т?тас м?нерлеп о?у.
Д?птермен ж?мыс.
?она?ым ?ол басындай, мінезі ?ор?асындай.
М?тінді т?сіндіру.
С?ра?тар?а жауап алу.
?амбар ата не жасады?
Балалар ?андай с?зге т?сінбей ?алды?
Б?л с?зді сен ?алай т?сінесі??
«?аратор?ай» ??гімесімен та?ырыбы ??сас та?ы ?андай шы?арма о?ыды? ?

Саба?ты ?орыту:
М?тіндегі негізгі ой
М?тін не берді, не ?йретті?      Ойын :»Таби?аттан не ?йрендім?»
- Біз судан тазалы?ты ?йрендік.
– Біз таби?аттан ?айырымдылы?ты ?йрендік.
–Біз ??стардан дос болуды ?йрендік.
– ??стардан аспанда ?шуды, тік ?ша?пен ?шуды ?йрендік.
– Біз а?аштан т?зімді болуды ?йрендік.
–Біз к?ннен мейірімділікті ?йрендік
«??с ?ясын б?збайы?» ?. Т?рманжанов.

Жылды? ?ай мезгілінде болсын е?бек етіп, ата-аналары?а к?мектесулері? керек. Таби?атты ?ор?ай білейік.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Ж.Аймауытов "?аратор?ай"»


Сабақтың тақырыбы: Жүсіпбек Аймауытов. Қараторғай.

Сабақтың мақсаты: 1)Оқушыларға мәтіндегі негізгі ойды, идеяны ұғындыру.
Жүсіпбек Аймауытов өмірбаяны,шығармашылығымен таныстыру.
Құстар,жыл құстары түсінік беру.Қараторғайдың тіршілігін баяндау.
2)Оқушыларға құстарды қорғауға, оларға тиіспеуге ,ұя жасап қарсы алуға тәриелеу.3)Құстарға деген қызығушылығын арттыру.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, әңгіме кестесі,құстар суреті.

Сабақтың әдісі: сұрақ жауап,ойын,түсіндіру.

Сабақтың түрі: жаңа білім беру.

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.
Балалардың назарын сабаққа аудару, оқу құралдарын дайындау.
Сәлеметсіңдер ме, балалар! Мен сендермен жүздескеніме қуаныштымын.
Бүгінгі көңіл күйлерің қалай?
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.
Сансызбай Сарғасқаев .1925-1995 жылы »Шыбық»
Мәтін мазмұнын сұрау.,қайталау сұрақтарына жауап алып, әңгімені бүгінгі күнмен салыстыра отырып , өткен сабақты қорытындылау.
Бақыт Темірге қандай ұсыныс жасады?
Темірдің бұл ұсынысқа келісе қоймағанын қандай сөзінен байқауға болады.?
Бақыттың табанды ,еңбекқор екенін оның қандай іс әрекетінен байқайсың?
Темірдің көңілін неліктен өкініш кернеді?
Темірге қандай кеңес айтар едің?

1 Еңбек туралы мақал мәтел айтқызу.

2 Үй тапсырмасын қорытындылау.

Суретпен жұмыс

«Жасыл ел» туралы естігендерің бар ма?

«Жасыл ел » тобын құрған адамдар немен айналысады?



Адам денсаулығын жақсарту үшін табиғат аясында тағы да қандай жұмыс атқарған дұрыс?Табиғаттан ешқашан қаша алмайсың, әуел бастан егіз болып жаралғасыңдар.

Ол ауырса сенің де ауырғаның.
Ол сауықса сенің де сауыққаның. Дегенді қалай түсінеміз?

Таза болса табиғат,
Аман болар адамзат.

Табиғат тазалығы – адам денсаулығының кепілі. Алуан түсті гүлдер алқабы , сайраған құстар , бұлақ сылдыры, биік таулар, жарқыраған күн, таза ауа адамдарға саулық пен қуаныш сыйлайды.

20 наурыз -20 сәуір « жасыл желек» , көгалдандыру айлығы жүріп жатыр.

Табиғат деген –жер. Бәріміздің асыраушымыз,анамыз- Жер-ана,Табиғат –Ана дейміз.

«Кімнің ойы жүйрік» сұрақ- жауап. Жасырын суретті ашу.

Сұрақтар мынадай:1 .Көктем айларын ата ?
2.Құстарға қалай көмектесеміз?
3.Құстарға ұяны не үшін жасайды?
4.Құстардың қандай пайдасы бар?

Жүсіпбек Аймауытов . Қараторғай.
Қызығушылығын ояту. Тірі табиғатқа нелер жатады?
ІІІ. Жаңа сабақ: Жаңа сабақты түсіндіру.

Қазақтан шыққан бес арыстың бірі Ж.Аймауытов 1889 жылы Павлодар облысының Баянауыл ауданына қарасты бұрынғы «Қызыл ту», қазіргі Жүсіпбек Аймауытов ауылы.Әкесі кедей болғанмен , арғы аталары Дәндебай мен Қуан атақ –абыройлы ,бай , ел арасында білікті кісілер екен.
Жүсіпбек жастайынан арабша хат тану, оқу үйренген. 1907 жылдан бастап Баянауылдағы орысша –қазақша екі кластық мектебінде , Керекудегі (Павлодар ) қазыналық ауыл шаруашылық мектебінде , Керекудегі екі класты орыс қазақ мектебінде тиіп –қашып оқиды. Бір жағынан бала оқытып,қаражат табады.
1911 -19140жж ауылда мұғалім болып істейді.
1914 жылы Семейдегі оқытушылар семинариясына қабылданады.Оны 1918 жылы аяқтап шығады.
Қазақтың көрнекті жазушысы , драматург,публицист, қазақ әдебиетін қалыптастырушылардың бірі. Мансабы. Жазушы .
1931 жылы қайтыс болды. «Торғай», «Қартқожаның туған жері»,»Ақбілек »,»Кітап оқу» т.б. әңгімелері бар.

Ой қозғау. Құстар туралы не білеміз? Мағынаны тану.

Құстар –жануарлардың ең көп тараған түрі . Олардың түрлері көп.

Үй құстары,жабайы құстар болып бөлінеді. Пайдасы: зиянкестермен күреседі.

Құстар- біздің досымыз.
Сирек кездесетін түрлері «Қызыл кітапқа »енгізілген. Құстар табиғат көркі.Оларды қорғау керек . Қажетсіз атуға ,оларды ұстауға болмайды.. Құстар табиғатқа сән береді. Олардың әуені табиғатты құлпыртып, адамдардың көңіл – күйін көтереді. Құстардың түрлері көп. Оның ішінде жыл құстары туралы әңгімелесек Халқымыз құстардың келуіне, кетуіне қарап болжамдар жасаған. Мысалы :қарлығаш төмен ұшса , күн жылы болады Құс жүнін үрпитсе, жаңбыр жауады. Жыл құсы қаптап келсе, көктем ерте келеді. Жаңбыр жауарда қарғалар у-да шу болады..
Жыл құстары дегеніміз – салқын түсе жылы жаққа ұшып кетіп, көктемде қайта ұшып келетін құстар. Ол құстарға көкек, қарлығаш, аққу, қараторғай, бұлбұл, тоқылдақ, үйрек, қаз,тырна.

Қараторғай -өзі кішкене құс, өте пайдалы құс. Орман қорғаушысы. Ауылға қараторғай келісімен күннің көзі ашылып , күн жылынады. Қараторғайды әнге қосып шырқаған.


Кітаппен жұмыс. Мәтінді тұтас мәнерлеп оқу.
Дәптермен жұмыс.
Қонағым қол басындай , мінезі қорғасындай.
Мәтінді түсіндіру.
Сұрақтарға жауап алу.
Қамбар ата не жасады?
Балалар қандай сөзге түсінбей қалды?
Бұл сөзді сен қалай түсінесің?
«Қараторғай» әңгімесімен тақырыбы ұқсас тағы қандай шығарма оқыдың ?

Сабақты қорыту:
Мәтіндегі негізгі ой
Мәтін не берді, не үйретті? Ойын :»Табиғаттан не үйрендім?»
- Біз судан тазалықты үйрендік.
– Біз табиғаттан қайырымдылықты үйрендік.
–Біз құстардан дос болуды үйрендік.
– Құстардан аспанда ұшуды , тік ұшақпен ұшуды үйрендік.
– Біз ағаштан төзімді болуды үйрендік.
–Біз күннен мейірімділікті үйрендік
«Құс ұясын бұзбайық» Ө. Тұрманжанов .

Жылдың қай мезгілінде болсын еңбек етіп, ата-аналарыңа көмектесулерің керек. Табиғатты қорғай білейік.

Алматы облысы Ақсу ауданы Қаракөз ауылы Б.Садырбайұлы атындағы

орта мектебі,бастауыш сынып мұғалімі Иманғалиева.А.С.
























Алматы облысы Ақсу ауданы Қаракөз ауылы Б.Садырбайұлы атындағы

орта мектебі,бастауыш сынып мұғалімі Иманғалиева.А.С.

Сабақтың тақырыбы: «Көкшетау» І.Жансүгіров.

Сабақтың мақсаты: Білімділігі: І.Жансүгіровтың өмірі мен шығармашылығы жайлы айта отырып,өлең мазмұнын дұрыс түсініп, мәнерлеп оқуға үйрету.

Дамытушылық: Оқушылардың танымдық белсенділігін, байланыстырылып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту.

Тәрбиелігі:Туған елдің,туған жердің табиғатының әсемдігі мен көркемдігін паш етуге, аялауға тәрбиелеу.


Сабақтың түрі:аралас сабақ.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, іздену, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: интербелсенді тақта, слайдтар.
Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгендеу, сабаққа назарларын аудару.
3.Үй тапсырмасын сұрау.
•Үйге қандай тапсырма берілді?
•Қали Сапарбаев «Туған жердің ыстығы-ай»
•Әңгіменің мазмұнын айту. Бұл әңгімеде не туралы баяндалған?
•Нар түйе, ботасы жайында әңгімеленген.
•Түйенің қандай түрлерін білесіңдер?
•Нар түйе, қос өркешті (айыр өркешті).
•Нар түйенің аналығын, аталығын қалай аталады? (Аруана, мая, лек).
•Қос өркешті түйенің аналығын, аталығын қалай атайды? (Інген, бура).
•Түйе малының сүтін қалай атайды? (қымыран, шұбат).
•Мәтін соңындағы сұрақтарға жауап алу.
4Үй тапсырмасын бекіту: Ақынның айтайын деген негізгі ойы не?
Сонымен балалар адам баласы тұрмақ жан-жануарлар, аң, құстар тіпті жәндіктердің өздері туған жеріне, еліне, баласына деген ыстық махаббатты, сезімін білдік.
Осындай өз елінің табиғатын көркем сөздермен бейнелей білген тағы бір ақын, жазушы ағамыздың шығармасымен танысамыз.
•Ендеше, балалар біз бүгін І. Жансүгіровтың «Көкшетау» өлеңімен танысамыз.

5.Жаңа сабақ.Көкшетау (Слайд көрсету)

•І.Жансүгіров туралы не білесіңдер?
•Өткен сыныптарда қандай өлеңімен таныстыңдар?
Ә) Слайд.
Б) Сабақтың мақсатын таныстыру.
•І.Жансүгіров біздің жерлесіміз.Ол кісінің атында Талдықорған қаласында үлкен оқу орны бар. Ақсу ауданының орталығында көшелер де бар.
•Ал, біз бүгін Ілияс атамыздың «Көкшетау» өленің оқып, түсінуге тырысамыз.
• Бұл өлеңде ақын айшықты, көркем, бейнелі сөздерді көркемдікті байқап, сүйсініп көрсетеді.

Оқулықпен жұмыс. Интербелсенді тақтадан Көкшетауды,Бурабай тауын,Оқжетпес, Жұмбақтасты көрсету.
Оқжетпес пен Жұмбақтас қалай пайда болғаны туралы аңыз айту. Өлеңді мәнерлеп ,түсініп оқу.•Әр шумаққа көңіл бөле отырып талдау. Сөздік жұмыс (Дәптерге жазу)
Шипа-ем, алап-жазық дала, бетеге-шөп, масаты – мата, оқшырайып – ерекше,
балауса-көк құрақ шөп.
6.Түсінгендерін байқау. (тексеру)
•Таудың көркемдігі мен әсемдігі өлеңнің қай шумағында айтылған?
•Ақын тауды кімге теңейді?•Өлеңдегі бейнелі, көркем сөздерді сызбаға сүйеніп, айтып көрелік.
Бір нәрсені басқалардан бөлектеп, көзге түсетіндей етіп көрсету үшін көркем, бейнелі, сөздер қолданады. Оны теңеу дейді. «Мысалы: момақан тау» «Жомарт тау»Теріп жазу.Өлеңдегі көркем,бейнелі сөздерді мына сызбаға қарап сүйеніп теріп жазайық. Қандай тас? Қандай тау?

Жаңа сабақты бекіту:Сабақта қандай таулар аталды?

«Көкшетау» өлеңінде қандай айшықты, көркем,бейнелі сөздер шебер қолданылған?

7.Қорыту:•Бүгін не жайлы білдік?
•Саған бұл өлең ұнады ма?
•Өз туған ауылың жайында не айтар едің? Үйге тапсырма:І.Жансүгіровтің «Көкшетау» өлеңін түсініп оқу.

«Туған жер» тақырыбына екі шумақ өлең шығару.

Оқушыларды бағалау.


















Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Начальные классы

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 4 класс

Скачать
Ж.Аймауытов "?аратор?ай"

Автор: Иман?алиева Алмаг?л Советбек?ызы

Дата: 27.02.2016

Номер свидетельства: 299538


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Проверка свидетельства