Yuzalarni taqqoslash

Sana: ___________ 2020-yil                    Fan: Matematika                  

Mavzu:      Yuzalarni  taqqoslash

Darsning maqsadi: Ta’limiy: O’quvchilarni “  Yuzalarni  taqqoslash ” xossalari bilan tanishrirish, bilim ko`nikma hosil qilish. F.k.1. o‘rganilgan matematik tushunchalarni qabul qila oladi, tegishli misollar keltira oladi; Tarbiyaviy: Sport bilan shug`ullanishni targ`ib qilish, ish bajarishda tozalikka, ozodalikka, tartibga rioya qilishga o`rgatish. T.k.3. o‘rganilgan mavzu doirasida o‘qituvchi bilan birgalikda o‘quv masalasini qismlarga ajrata olish;  o‘qituvchi bilan birgalikda masala yechimiga yaqinlashish darajasini baholay olish va zarur hollarda o‘z  faoliyatini to‘g‘irlay olish; Rivojlantiruvchi: O’quvchilarda matematik nutq, xotira, tafakkurni, yozuv ko’nikmalarini rivojlantirish. O’quvchilarning faolligini oshirish, olingan bilimlarini hayot bilan bog’lash F.k.3: sodda real hodisalarni matematik tilda ifodalash usullarining samarali ekanligini tushuna olish.

Darsning  turi:Yangi bilim beruvchi:

Darsning metodi:   savol javob, tushuntirish

Darsning jihozi: Mavzuga oid ko’rgazma, tarqatmalar.kitob

Darsning shiori: «Men yulduz bo'lmoqchiman »

                           Darsning borishi.

I.Tashkiliy qism.

Salomlashish,

davomatni aniqlash,

o`quvchilarni o`quv qurollarini nazoratdan o`tkazish,

aylanma daftarlarni almashtirish.

II. O’tgan mavzuni so’rash va mustahkamlash. O`tilgan darsda “Takrorlash” yuzasidan savol-javob o`tkazish, uy vazifasini  bajarilishini tahlili o`tkazilib no`to`g`ri bajarilgan misollar yuzasidan ko`rsatma beraman.

III.   Yangi mavzu bayoni: 1-misol orqali  O'qituvchi ko'rgazma asosida tushuntiradi.

1-misol. Sinf doskasining yuzi u osilgan devordan kichik. Daftar varag‘i va muqovasining yuzalari birbiriga teng. Rasmni tahlil qiling. Uchburchak yuzi aylana yuzidan …? (kattami yoki kichikmi?)

2-misol. Boshqa kattaliklar kabi taqqoslanayotgan yuzalarning tomonlari bir xil kattaliklarda o‘lchanishi kerak. Masalan, faqat santimetr yoki faqat detsimetrlarda. Vaziyatga qarab turli yuzalarni o‘lchash uchun jadvalda keltirilgan yuza o‘lchov birliklaridan foydalaniladi.

IV. Yangi  mavzuni  mustahkamlash.   

3-topshiriq. Bir-birining ustiga joylashtirib taqqoslashning iloji bo‘lmagan hollarda taqqoslanayotgan yuzalar bir xil o‘lchamli kvadratlarga bo‘linadi va har bir yuzadagi kvadratlar soni taqqoslanadi.

Bu shakllar bir-biriga ustma-ust tushmaydi. Ularning yuzalari teng ekanligini isbotlang.

4-misol. ABCD to‘g‘ri to‘rtburchakda 1 cm2 dan nechta joylashdi? Demak, ABCD to‘g‘ri to‘rtburchakning yuzi          cm2 ga teng.

5 - misol. Kvadratning tomoni 3 marta orttirilsa, uning yuzi necha marta ortadi? Chizib ko‘rsating.

6 - masala.  Uchburchakning bir tomoni 18 cm. Ikkinchi tomoni birinchi tomonidan 20 mm qisqa. Uchinchi tomoni ikkinchi  tomonining  3/4  qismiga teng. Uchburchakning  perimetrini toping.

Yulduzni aniqlash: Test, musobaqa jarayonida kirn ko'p mashina yig'gan bo'lsa, shu o'quvchi ko'p mashina eksport qilib, yurt ravnaqiga o'z hissasini qo'shgan hisoblanadi deb rag'batlantiriladi.

V. O`quvchilarni baholash va uyga vazifa: Darsda faol qatnashgan, doskada misol masala bajargan va  birinch bo`lib  bajargan o`quvchilarni baholayman. Uyga vazifani e`lon qilaman.

VI. Uyga vazifa:   7 – 8 – misol. Bajarilishi yuzasidan ko`rsatma berib darsni yakunlayman.

7- misol. Taqqoslang:

8 dm2   >   40 cm2                         1 dm2    <    5 cm2 + 150 cm2

5 dm2   <  500 cm2                      10 dm2   < 1000 cm2

8-masala.

 Ekin maydonining yuzi 300 m2 ga teng. Uning 1/6 qismiga qulupnay, 4/ 6 qismiga esa pomidor ekildi.  Bulg‘or qalampiri uchun qancha joy qoldi?

S  -   300  m2

Qulupnay  - 1/6 qismiga

Pomidor – 4/6 qismiga

Qalampir - ? m2

Yechish :

300 : 6 = 50

4 * 50 = 200

200 + 50 = 250

300 -  250 = 50

 Javob :  50 m2  maydonga qalampir  ekiladi.