Внеклассное урок "Көрісу айты"

Сабақтың тақырыбы: «Көрісу айты»

Сабақтың мақсаты: Баланы жан-жақты дамыту. Балаға ұлттық тәлім-тәрбие беру. Өз ұлтының салт-дәстүрлерін білуімен қатар, өзге ұлт дәстүрін қадірлеуге тәрбиелеу. Балаларға қоршаған әлемнің тұтас бейнесін адамдар мен табиғат әлемінің арасындағы өзара байланыс пен тәуелділігін түсінуін қалыптастыру. Қоршаған әлемге деген қызығушылығын арттыру, оны зерттеу үдерісі барысында танымдық құзызерттілігі қалыптастыру әрі дамыту.

Психологиялық қалыптастыру

Топқа бөлу: «Көру айғақтары бойынша бөлу»

1) «Наурыз »тобы

2) «Көрісер айт» тобы

3) «Жарапазан» тобы

Ой толғау: Бейнебаян көрсету

Балалар бүгін жылдың қай мезгілі? (Балалардың жауабы Көктем)

Көктем мезгілінде неше ай бар? (Балалардың жауабы)

Қазір көктем мезгілінің қандай айы? (Балалардың жауабы)

Өте жақсы. Наурыз айында қандай мейрамдар болады? (Балалардың жауабы)

Мағынаны ашу:

Балалар наурыз айының 14-ші жұлдызында қасиетті «Көрісу айты» мерекесі бар. Бұл күн өте қасиетті ай. Алысты жақындатып, өкпе-реніжді тарататын күн.

Бір-біріне қарызын,борышын таратып,бір-бірін кешіретін күн.

“Көрісу айтын” Қазақстанның батыс аймақтарында ғана,яғни біздерде тойлайды,

14- наурыз жыл басы деп санаймыз, ал қалған елдімекендерде “Ұлыстың ұлы күні” 22-наурызда күн мен түн теңеліп, жаңа жылды тойлайды.

Көрісудің ережелері:

1. Екі қолдап

2. Төс тақасып

3. Бір жасыңмен немесе жаңа жылыңмен деген тілектер тілеу

4. Ең алдымен үй ішімен,отбасымен көрісу

5. Көршілермен,тума-туыспен көрісу

Сурет арқылы жұмыстану. Балалардан көрісудің түрлерін сурет арқылы сұрау.

Шағын көрініс. Ортаға АЛДИЯР, Ания, Асел , Рахман , Хусайн

Көрісу айтында атқарылатын істер:

1. Бір күн бұрын үй ішін жинап,киім кишектерді жуып қою

2. Түрлі тәтті тағамдар дайындап қою

3. Сандықта тұрған жаңа заттар мен киімдерді сыртқа шығарып жаю “Жаңа заттар,жаңа киімдерде жаңа жылды көруі тиіс” деген ырыммен

4. Үй ішін безендіріп,дастархан жайып қонақ күтіп және үлкен кісілерге барып сәлемдесу

“Көрісу айты”

Сергіту сәті: Көрісу түрлерін қайталау

Топтық жұмыс: 1топ топтастыру: «Қазақтың ұлттық ойындары»Хусайн

2 топ Вендиаграмма « Наурыз- масленница» Нұрасыл

3 топ Пирамида әдісі «Көрісу» Қорғайды .БАГДАН

Ата-аналар дайындаған тамдарын құрамын, дайындалуын түсіндіреді

Бағданның батасын алу

Ақ тілек бейбітшілік заман болсын!
Елім, жұртым қадірлі аман болсын!
Туғандай бір анадан жамағаттар
Достыққа берік, мықты адал болсын!
Наурыз мейрамы құтты болсын!
Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын!

Сенквейн:

1.Көрісу

2.Жақсы,көңілді

3.Көріседі, құшақтасады, амандасады

4.Бүгін бізде көрісер айт мейрамы

5.Мейрам

Керібайланыс: Киіз үйге тілектерін ілу

Көрініс:

АЛДИЯР

14 наурыз - Көрісу мейрамы. Көрісу күнінде халық қыстан аман - есен шыққанына қуанып, бір - бірімен қол алысады. Таң сібірлеп атысымен, көрісу мерекесін асыға күтіп отырған әрбір отбасы алдын ала дайындалып қойған дастарханын жаяды. Міндетті түрде бауырсақ пісіріп, дастарханға тәтті - пәттісімен қосып үйіп қояды. Отбасының кішілері үлкендеріне қос қолын беріп, көрісіп шығады.

Ания: Бір – біріне «Бір жасыңмен!» дейді. Осы жылға аман - есен жетуіңмен!» дегенді білдіреді. Содан кейін әр отбасы көршілерімен көріседі. Жасы кіші отбасы мүшелері жасы үлкен жанұяларға кіріп, көрісіп шығады. Міндетті түрде әр адам үш үйдің есігін ашу керек, яғни түске дейін үш үйге кіріп, көрісіп үлгеруі керек. Бұл жоралғы жыл бойы балаларымыз тоқ жүрсін, дастарханымыз аралас болсын, қарым - қатынасымызға сызат түспесін деген ниеттен туған.

Асел - Ания әжелерге көрістің бе, балам?

Ания - Иә, әже, көрістім. Төлен атамдарға да кірдім.

Асел - Қаладан ағаларың келдің, осы жаңа көрісіп шықты. Соларға бара ғой, құлыным. Түс болып қалды, үш үйдің есігін ашуға үлгермей қаларсың...
- Пәлі, әлгі Төлен кіріп шықпады. Жолым кіші демейді бұлар.
- Жә, бүгін келмесе, абыр - сабыр боп үлгермеген шығар, ертең кіріп көрісер...

Рахман Бүгінгі күні Қазақстанның батыс аймағына берік орныққан бұл дәстүр жыл сайын жергілікті халық сағына күтетін бірден - бір салт болып отыр. Бұл күні бауырсақ, тәттілерді оқушылар мен мұғалімдер мектепке де апара береді. Көрісіп болған әр адамға тамақ үйлестіріліп, «Бір жасыңмен!» деген тілек айтылады.
Хусайн 14 наурыз күні басталатын Көрісу мейрамы жыл бойы жалғасын табады. Көрісуде ауылда болмай, ауылға енді келген адамды көрген кезде, амандық - саулықтан кейін «Бір жасыңмен!» деп қол алысуымыз керек.
Шаттық пен қуанышқа, ақ бата мен молшылыққа толы бұл мерекеде мәре - сәре болған жұрт осы қарқынмен Жаңа Жылы - 22 наурыз мерекесін қарсы алады..