Урок кабардинского языка " Псалъэ лъабжьэ"

Темэр: Псалъэ лъабжьэ.

Мурад нэхъыщхьэхэр: (проблемэ ягъэувхэр)

- (Развивающие). Урокым ехьэл1ауэ упщ1эхэр тэмэму ягъэувыфу, я гупсысэхэр 1уэхугъуэ къек1уэк1ым халъхьэфу, адрей сабийхэм я 1уэху еплъык1э, гупсысэхэр ялъытэу егъэсэн.

-(Образовательные). Псалъэ лъабжьэр, псалъэ зэлъабжьэгъухэр зищ1ысыр егъэщ1эн, псалъэ зэлъабжьэгъухэр псалъэ гупым къыхагъуэтэфу егъэсэн.

- ((Воспитательные). Адыгэбзэ урокыр ялъытэу, яф1эф1у, пщ1э хуащ1у, бзэм ирилэжьэфу, лэжьыгъэ ящ1эм дихьэхыу гъэлэжьэн.

Результатхэр.- (Предметнэ. Предметымк1э ягъуэт щ1эныгъэхэр) Псалъэ лъабжьэк1э, зэлъабжьэгъук1э зэджэр къыжа1эфу, темэм теухуа лэжьыгъэхэр ящ1ыжыфу егъэсэн.

- (Личностнэ УУД-хэр) Я бзэм, я тхэк1эм, зэхэщ1ык1ым зегъэужьын. Пэжыныгъэм, къэбзагъэм, ф1агъэм хуэгъэушын.

(Метапредметнэ результатхэр). Еджэныгъэмрэ, тхэныгъэмрэ хуи1э щытык1эр, зыхуигъэувыж къэлэныр, ар къазэрыгуры1уэр, езым и еплъык1эр.

- (Регулятивнэ УУД).Унэт1ыныгъэ. Урокым и темэр къащ1эфу,егъэджак1уэм игъува мурадхэм хуэк1уэу, гупыуи, т1урыт1уи зэдэлажьэу, я лэжьыгъэр къагъэлъэгъуэфу егъэсэн.

- (Коммуникативнэ УУД) Творческэ лэжьыгъэхэр ящ1ыфу, упщ1эхэр ягъуврэ жэуап тэмэм иратыжыфу, псалъэ шэрыуэхэр къагъэсэбэпыфу, зэгъусэуи(в паре), гупыуи лэжьэфу егъэсэн.

- (Познавательнэ УУД) Выводхэр ящ1ыфу, проблемнэ упщ1эхэр къалъыхъуэрэ жэуапыр къагъуэтыжыфу, ядж урокым нэхъыщхьэр къыхахыфу егъэсэн.

Урокыр зыхуэдэр (тип урока): Темэщ1эр щрагъэдж урок.

Къэгъэсэбэпыпхъэхэр: конспект, компьютер, учебник, экран, карточкэхэр,тетрадь, дневник.

1. (Организ.момент) Психологический настрой.

Егъ. – Урокым ди нэхэр маплъэри – псори ялъагъу

- Ди тхьэк1умэхэр мэда1уэри – псори зэхах

- Ди щхьэхэр ф1ыуэ мэлажьэ, мэгупсысэ

- Ди гум псори идоубыдэ

Ф1ыуэ фылэжьэну,щ1эуэ, гъэщ1эгъуэну куэд къэфщ1эну сынывохъуэхъу!

Нобэрей ди урокыр – урок исследование жыхуи1эм хуэдэу ек1уэк1ынущ.Фэ псори исследователь фыхъунущ иджыпсту, ауэ япэ щ1ык1э а псалъэм и мыхьэнэр адыгэбзэк1э къызэрывгуры1уэр къыжыф1э.

Саб. – Исследователь жи1эмэ – къэхутак1уэ жи1эу аращ.

Словарымк1э еъэджак1уэр йоплъри, япэ щ1ык1э урысыбзэк1э йоджэ, ит1анэ адыгэбзэк1э зэредзэк1. – Ар нэучнэу зыгуэрэхэр къэзыхутэф ц1ыху жи1эу аращ.

- Фи тетрадхэми нобэ дызэреджэнур журнал наблюдениещ.

Фи журнал наблюдениехэр къызэгуэфхи, къэхутэным щыщ1эддзэ махуэмрэ, мазэмрэ ифтхэ.

- Нобэ ноябрым и т1ощ1рэ………….(числор ятх)

Класс лэжьыгъэ

2.- Пэжырытхэмк1э, къабзэрытхэмк1э лэжьыгъэ егъэк1уэк1ын.

- Доскам ит хьэрфхэм къагъэлъагъуэ макъхэр сыт хуэдэ? (сабийхэм къыжа1э)

Къ,къу,к1у. к1, л1, п1, т1, щ1, 1. 1у, ц1,ф1. Хьэрфхэр хэту сабийхэм псалъэхэр къахь, орфограммэхэр, макъ дэк1уашэ п1ыт1ахэр щ1атхъэ (доскам), иужьк1э къабзэрытхэ лэжьыгъэу хьэрф «Щ1, щ1» щатх тетрадым (зэратхынур доскам егъэджак1уэм щегъэлъагъуэ).

-Егъ. – Зэрыфтхар фигу ирихьыжмэ (+) фогъэув, иримыхьмэ (-) фогъэув.(самооценкэ)

3. (Актуализация опорных знаний)

Щ1эныгъэ я1эхэр къагъэсэбэпурэ кроссворд ящ1.

- Егъ. – Ди къэхутэныгъэм и темэ нэхъыщхьэр къэфщ1эн папщ1эк1э кроссвордым къехыу итын хуей псалъэр къывощ1эри ивотхэ (кроссвордыр зэрыт к1элъымп1эхэр я ст1олыщхьэхэм телъщ, сабийхэр гупу мэлажьэ, япэ зыухым я 1эр къа1эт).

(псалъэхэр псори ек1уэк1ыущ)

- предмет жыжьэхэр гъунэгъуу уэзыгъэлъагъу хьэпшып

- дэк1уейгъуэр гугъущ, къехыжыгъуэр псынщ1эщ

- небэ къебэу джабэм дэк1

- фо зыщ1

- жыгым къыпок1э, псчэ хущхъуэу ябж.

н	э	р	ы	п	лъ	э
				дж	а	б	э
			б	а	б	ы	щ
				б	жь	э
				з	э	р	ы	дж	э

4. Кроссвордыр слайдк1э егъэлъэгъун, къыхэгъэща псалъэ къехыгъуэм къегъэджэн. (оценкэхэр зыхуагъувыж)

-Егъ. – Псалъэхэр тыншу, щыуагъэнщэу къэфщ1амэ (+) фогъэув,

къызыхуэмыщ1ахэм (-) фогъэув.

Лъабжьэ (темэр тетрадым иратхэ)

5. -Темэщ1эм елэжьын.

-Егъ.- Лъабжьэ-р зищ1ысыр сыт, лъабжьэ зи1энк1э хъунухэр сыт?

- Саб. – Жыг лъабжьэ, дзэ лъабжьэ, къэк1ыгъэхэм я лъабжьэ, псалъэм и лъабжьэ, н.къ.

- Мы псалъэхэр мыхьэнэк1э зэтехуэрэ? (хьэуэ)

- Сыт хуэдэ вывод пщ1ы хъуну т1э?

-Саб. – Мы псалъэр мыхьэнэ куэд зи1э псалъэщ.

-Егъ.- Нобэрей урокым дэтхэнэ лъабжьэра дджыну фигугъэр?

Сабийхэм «сэ сызэригугъэмк1э, сэ сызэреплъымк1э» псалъэхэр къагъэсэбэпурэ темэр къыжа1э.

6. - Псалъэ лъабжьэк1э зэджэ правилэр сабийхэм яже1эн, псалъэм къызэрыхагъэщыр егъэлъэгъун.

-Жьэры1уатэу ягъэзащ1э.Лэжьыгъэ 72. Псалъэухахэм гъурыгъуурэ къоджэр, иужьк1э зэгъусэу (парами) псалъэ зэлъабжьэгъухэр къагъуэт, лъабжьэр къыхагъэщ. Псалъэхэм зэлъабжьэгъук1э щ1еджэр къыжа1э.

- Псалъэ зэлъабжьэгъухэр тэмэму къэзыгъуэтахэм (+) ягъэув, щыуагъэ хэзыщ1ыхьахэм (-) ягъэув.

7.- Иджыри къэс къэтхутахэр къыдопщытэж.(сабийхэм жа1э)

а) Хьэрф Щ1-р дахэу ттхащ

б) кроссвордыр къэтщ1ащ

в) лъабжьэмрэ, зэлъабжьэгъухэмрэ зищ1ысыр къэтхутащ, ахэр къэдгъуэтыфу зедгъэсащ.

8.- Зыгъэпсэхугъуэ дакъикъэ (физминутка)

- Лэжьыгъэ 73 жьэры1уатэу ягъэзащ1э. Йоджэхэр, лъабжьэр къагъуэт, зэлъабжьэгъук1э уеджэ щ1эхъунум и щхьэусыгъуэр къыжа1э.

9. -Егъ. – Ди исследованием пыдощэ.

псы джанэ уадэ

Мы унэ ц1ык1ухэм щ1эт1ысхьэну хуейуэ псалъэ зэблагъэ гуп къэк1уащи, щхьэж и благъэхэм деж ефшал1эт. Зэгъусэу мэлажьэхэр (гупыурэ). Псалъэхэм я лъабжьэгъухэр карточкэм тету,щхьэж и унэм щ1агъэт1ысхьэж

- уадэшхуэ, уадэф1, уадэжь, уадэкъу, джанэф1, джанэщ1э, джанэшхуэ, джанэжь, псыкъуий, псыпц1э, псынэ, псыф1, псышхуэ. Иужьк1э гуп къэс зы къыхэк1ыурэ, доскам псалъэ зэлъабжьэгъухэр къыщыф1едзэ.

10- Урокым щаджар къызэщ1экъуэжын.

-Тест лэжьыгъэ (слайдк1э къэгъэлъэгъуэн)

-Егъ. – Упщ1эхэм феджи, щыуагъэ зыхэтыр къэвгъуэт, зэрыщытын хуейри къыжыф1э:

а) Псалъэ гупым зэмыщхьу яхэт 1ыхьэм лъабжьэк1э йоджэ.

б) Зы лъабжьэм къытек1а псалъэхэм, псалъэ зэгъунэгъук1э йоджэ.

в) Адыгэ псалъэу хъуам зэщхьу яхэт 1ыхьэм зэлъабжьэгъук1э

йоджэ. (егъэдж. щапхъэ къахуехь)

-Гупхэр ф1ыуэ фылэжьауэ флъытэмэ (+) фогъэув, нэгъуэщ1у щытмэ(-) фогъэув.

Итог урока.

- Къыжыф1эт, сыт зыгуэр къыщ1ахутэр? Сабийхэм жэуапхэр къат. (щ1эуэ зыгуэрхэр къащ1эн, ар нэгъуэщ1хэм я деж нахьэсын щхьэк1э)

- Дызэджа темэр ф1ыуэ къывгуры1уа? Къызыгуры1уахэм фи 1эр ф1этыт.

- Хэт къыгуры1уа темэр, нэгъуэщ1хэм яжри1эжыфын хуэдэу?

- Хэт къыгуры1уа, ауэ нэгъуэщ1хэм яжримы1эжыфын хуэдэу?

-Хэт иджыри ф1ы дыдэу къызыгурымы1уар? (апхуэдэ яхэтмэ я 1эр я1эт)

Темэр къэтхутэху( +,- ) зыхуэвгъувахэр фобжыжри, и щ1агъым цифрэк1э щ1ывотхэ дапщэ хъуми.

Унэ лэжьыгъэ. Лэжьыгъэ …….. Фоджэри, условием тету фогъэзащ1э.

Иужь дыдэу оценкэхэр яхуэгъувын, зэрылэжьам ехьэл1ауэ ф1ыщ1э псалъэхэр яже1эн.