“ Uchburchaklarning turlari ”

Кattaqo`rg`on shahar

Xalq ta`limi bo`limiga qarashli

16-umumiy o’rta ta’lim maktabining

Boshlang`ich ta`lim o`qituvchisi

Xursanova Dilrabo Islomovnaning

“ Uchburchaklarning turlari ”

mavzusidagi bir soatlik

OCHIQ DARS

Ko’pburchaklar ichida men jajji kichigiman,

Mustahkamlik bobida men ancha kuchligiman.

Mavzu: Uchburchaklarning turlari.

A)Ta’limiy maqsad :

o’quvchilarni quyidagilar bilan tanishtirish;

- uchburchak haqida tushuncha;

- uchburchakning turlarini tanishtirish va ularning

perimetrini hisoblashni o’rgatish;

B)Tarbiyaviy maqsad:

• o’z fikrini bayon eta olish va o’zgalar nuqtai nazarini qabul qila olishga o’rgatish;

- jamoa bilan ishlash ko’nikmasini hosil qilish;

C)Rivojlantiruvchi maqsad:

• o’rganganlarini umumlashtirib xulosa chiqara olish;

• chiqarilgan xulosalardan amalyotda to’g’ri foydalana olish.

Mavzuni o’rganish jarayonida o’quvchilar quyidagi bilim va

ko’nikmalarga ega bo’lishlari kerak.

TK1

uchburchak haqida tushunchaga ega bo’ilsh;

uchburchakning perimetri nima ekanligini bilish;

uchburchakning turlari haqida tushunchaga ega bo’lish.

TK2:

Uchburchaklar shaklini chiza olish;

Chizg’ich yordamida berilgan uchburchakning perimetrini o’lchay olish;

Uchburchaklarni tomonlari va burchaklari bo’yicha turlarga ajrata olish.

Darsning uslubi: interfaol

Darsning jihozi:

plakarkar , tarqatmalar , testlar , krossvord , texnika vositasi ( kodoskop)

uchburchaklar modellari (metaldan yasalgan)

Dars rejasi:

1) Tashkiliy qism

a) sinf o’quvchilari bilan salomlashish, davomatni aniqlash

b) guruhlar va guruh sardorlari bilan tanishish

2) Asosiy qism

a) o’tilgan mavzuni so’rash;

b) yangi darsning bayoni;

v) amaliy ish;

s) aqliy hujum;

g) masalalar yechish ( testlar, krossvord , masalalar yechish)

3) Xulosalash

a) g’olib guruhni aniqlash b) aktiv ishtirok etgan o’quvchilarni baholash;

v) uyga vazifa.

I. Tashkiliy qism

Sinf o’quvchilari bilan salomlashib, davomatni aniqlanadi

Darsning shiori: “ Matematika fanlar ichida shoh,

Uning sirlaridan bo’lingiz ogoh !”

II. Asosiy qism:

a) O’tilgan mavzuni so’rash

b) Yangi darsning bayoni :

1. Uchburchaklarning turlari

B

A, B , C nuqtalarni AB, AC, BC kesmalar yordamida

A C tutashtiramiz.

A C

Uchburchakning ixtiyoriy bir tomoni qolgan ikki tomoni yig’indisidan kichik,

ammo ular ayirmasidan katta bo’ladi

2. Uchburchak turlari.

Uchburchakning burchaklari	Uchburchakning atalishi	Ko’rinishi (rasmi)
Hamma burchaklari o’tkir burchak	O’tkir burchakli uchburchak
Burchaklaridan biri to’g’ri burchak	To’g’ri burchakli uchburchak
Burchaklaridan biri o’tmas burchak	O’tmas burchakli uchburchak

Uchburchak tomonlariga ko’ra uch xil bo’ladi:

teng tomonli (muntazam) uchburchak, teng yonli uchburchak, turli tomonli

uchburchak.

Uchburchakning tomonlari	Uchburchakning atalishi	Ko’rinishi (rasmi)
Uchala tomoni o’zaro teng: AB=BC=AC	Teng tomonli (muntazam) uchburchak
Ikkita tomoni o’zaro teng: AB=BC	Teng yonli uchburchak

s) Aqliy hujum

1. Matematika so’zining ma’nosini ayting?

2. Maxraji 10 ning darajasidan iborat bo’lgan kasr qanday kasr deyiladi?

3. Hamma tomoni teng bo’lgan uchburchakning nomini ayting?

4. Maqolni davom ettiring: Ikki o’n besh, …….

5. Maqolni davom ettiring: Bilagi zo’r birni yiqar, …..

g) Masalalar yechish

1) Teng yonli ucburchakning asosi 4 sm, yon tomoni asosidan 2 sm ortiq .

Shu uchburchakning perimetrini toping?

A) 14 sm B) 18 sm C) 16 sm

2) Krossvordlar tarqatiladi (bir xil)

							1
					2
4
		3

1) Uchburchak uchala tomonlari uzunliklari yig’indisi…..... deyiladi;

2) Ikki tomoni teng bo’lgan uchburchak, ......... uchburchak deyiladi;

3) 0⁰ dan katta lekin 90⁰ dan kichik bo’lgan burchak ….. burchak deyiladi

4) Uchala tomoni o’zaro teng bo’lgan uchburchak ........... uchburchak deyiladi.

3) Tarqatmalar

VI. Darsni yakunlash :

Uyga vazifa beriladi

Dars oxirida 3 ta o’quvchi qizlar chiqib “Uchburchak” qo’shig’ini

aytib berishadi .

Uchburchak erur nomim,

Mahkam uchta tomonim.

Uch yonda posbon uchim,

Ko’p ishga yetar kuchim

Ba’zan teng tomonliman,

Ba’zida teng yonliman

Burchagim o’tmas, o’tkir,

Goh bittasi to’g’ridir.

Ko’pburchaklar ichida ,

Men jajji kichigiman.

Mustahkamlik bobida,

Men ancha kuchligiman.