Сабақтың тақырыбы: Ұзындық бірліктері - километр, миллиметр
Сабақтың мақсаты: оқушыларды ұзындықтың жаңа өлшемдерімен - миллиметрмен, километрмен таныстыру; миллиметрге дейінгі дәлдікпен өлшеуге үйрету.
Тірек білімдерін жетілдіру.
Есептермен ауызша жұмыс жүргізу.
• Үйдің биіктігі 16 м, ал сарайдың биіктігі 4 м. Сарай үйге қарағанда неше метрге аласа?
• Бақта 16 шие ағашы бар. Бұл алмұрт ағашына қарағанда 4 ағашқа кем. Бақта неше алмұрт ағашы бар?
• Құрылысқа 15 машина құм және 3 машина цемент әкелінді. Құрылысқа барлығы неше машина материал әкелінді?
• Дүкенге 310 кг көкөніс әкелінді. Егер 220 кг сәбіз әкелінген болса, неше килограмм қызылша әкелінді?
• Бірінші орамда 30 м сәтен, ал екінші орамда одан 10 м артық сәтен бар. Екінші орамда неше метр сәтен бар?
Оқулықпен жұмыс.
Жаңа материалды енгізу үшін балаларға белгілі ұзындық бірліктері мен олардың өзара қатынасы туралы білімді қайталау керек. Тақтаға алдын ала ұзындығы әртүрлі кесінділер сызып қою керек және балаларға ұзындығы 1 см және 1 дм кесінділерді дәптерге сызу тапсырылады. Содан кейін сызғышты қарап, кішкене сызықтардың нені білдіретінін, мүндай ұзындықтың кішкентай бірлігінің не үшін керек екені сұралады. Содан кейін мұғалім миллиметр туралы түсінікті бергеннен кейін оқушылар 1-жаттығуды орындайды.
Содан соң тақтада берілген кесінділердің ішінен ұзындығы 1 метрге тең кесінді таңдалынып алынады және неге сынып кабинетінің ұзындығын сантиметрмен өлшеудің, ал дәптердің ұзындығын метрмен өлшеудің қолайсыз екендігі анықталады. Балаларға мынадай сұрақ қойылады: «Үлкен қашықтықты (қалалар мен ауылдың арасы) қандай өлшем бірлігімен өлшейтінін кім біледі?». Осындай жұмыстардан кейін оқулық бойынша берілген түсіндірулермен танысады. Мұғалім «километр» деген сөздің мағынасын түсіндіреді: «Біз «километр» деген сөзді жиі естиміз. «Метр» деген сөз француз тілінен аударғанда «өлшем» деген ұғымды білдіреді. Ал сонда «кило» деген сөз қандай мағына беруі мүмкін? «Кило» сөзі «мың» деген мағынаны береді. Шындығында, 1 км = 1000 м».
Алғашқы пысықтау жұмысы үшін 2-жаттығу ауызша орындалады. Жаңа сабақты қалай меңгергендерін тексеру үшін перфокарталар беріледі. Мұнда қалдырылған сөздерді табуға берілген тапсырмалар жазылған.
Дециметрдің жартысы - бұл 5.
5 дм = 50. 1000 м - бұл 1.
5 см-де 50. бар. 200 мм = 2.
1. 10 мм бар. 3 дм 4. = 34 см
Өткен материалды қайталау.
8-жаттығуды (1-қатар) балалар тақтада жан-жақты түсіндіре отырып орындайды, ал 2-қатарды өз беттерінше орындайды.
3-есепке алдын ала талдау жұмысы жүргізіліп алады: «3-күні саяхатшылардың неше километр жүргенін бірден анықтауға бола ма? Есептің сұрағына жауап беру үшін нені білу керек? Саяхатшылардың 2-күні неше жол жүріп өткенін қалай білуге болады? Неге азайту арқылы табамыз? Саяхатшылардың 1 және 2-күні қанша жол жүргенін біле отырып, олардың екі күнде қанша жол жүргенін таба аламыз ба?»
6-тапсырмаларды оқушылар мұғалімнің жетекшілігімен орындайды. Өзіндік жұмыс үшін 7-тапсырманы да беруге болады. 8-тапсырма алдыңғы сабақтарға ұқсас орындалады.
ҮІ. Сабақты қорыту.
Сабақты қорытындылау, үйге тапсырма беру, оны түсіндіру.№5 есеп, 221 бет.
ҮІІ. Бағалау.
-жаттығу. Ребусты шеш.
