Тыл с????хтэрэ

Оскуола: Сатаҕай орто оскуолата

Учуутал: Адамова Н.Т.

Кылаас: 1

Предмет: саха тыла

Тиэмэ: Тыл сүһүөхтэрэ

Уруок хаамыыта

Уруок сыала

Тустаах үөрэх предметин үөрэтии түмүгэ (предметные результаты):

• сүһүөҕү аһаҕас дорҕоон үөскэтэрин билии;

• тыл хас сүһүөхтээҕин аһаҕас дорҕоонун ахсаанынан быһаарыы;

• тылы сөпкө сүһүөххэ араарыы;

• аһаҕас дорҕоон соҕотоҕун даҕаны сүһүөх буоларын билии.

Үөрэх сатабылларын сайыннарыы түмүгэ (метапредметные результаты):

• сыал-сорук туруорунан көдьүүстээхтик үлэлиир;

• аһаҕас дорҕоон сүһүөҕү үөскэтэрин билэригэр тирэҕирэн саҥа билиини ылыы;

• бэйэ саҥатын кэтэнии, алҕаһа суох саҥарарга кыһаллыы;

• өс хоһоон суолтатын быһаарарга саҥарар саҥаны сайыннарыы;

• предметтэр бөлөхтөрүн ханыылаан сааһылааһын;

• дорҕоон, тыл анал бэлиэлэрин туһаныы.

Ытык өйдөбүллэри иҥэрии түмүгэ (личностные результаты)

• иллээх-эйэлээх буолуу, бэйэ-бэйэҕэ көмөлөһүү, болҕомтолоох буолуу;

• сэдэх көтөрдөргө, дьиэ кыылларыгар харыстабыллаахтык сыһыаннаһыы.

Уруок тэрилэ

Учууталга: дорҕоон фишкалара, карточкалар, кыталык ойуута, тылдьыт, ПК

Оҕолорго: дорҕоон фишкалара, карточкалар, үөрэнэр кинигэ, тэтэрээт

I. Проблема туруоруу, уруок тиэмэтин таһаартарыы.

Дуоскаҕа лаа, а, оо, үө, мн, эл, тым, стр суруллан тураллар.

Учуутал ыйытар: - Бу туохтарый? Оҕолор эппиэттэрин истии, быһаартарыы.

• Бэлэмнэниллибит карточкаҕа о5о хас биирдиилэрин фишканан суруйар.

• Тугу бэлиэтии көрдүгүт? (мн, стр диэннэргэ аһа5ас дор5оон суох)

• Лаа, а, оо, үө, эл, тым аһа5ас дор5ооннохтор ол аата сүһүөхтэр буолаллар диэн түмүккэ кэлии.

• Сүһүө5ү туох үөскэтэрий? (О5олор эппиэттэрэ)

• Ол аата бу уруокка тугу үөрэтэр эбиппитий? (О5олор эппиэттэрэ)

II. Саҥаны арыйыы уонна туһаныы.

1. Кинигэнэн үлэ с.35 эрч.1

- ойууларынан үлэ: предметтэри ааттаталаа, туох уопсайдаахтарый, туох туһалаахтарый, эһиги сөбүлүүгүт дуо?

- пааранан үлэ тыллары фишканан суруйуу, аһа5ас дор5оону бэлиэтээһин, сүһүөххэ араарыы.

- хастыы сүһүөхтээх тыллар та5ыстылар? То5о?

- эрч.2

- Тыллары ааҕаллар, суолталарын ырыталлар (биир тылынан туох диэххэ сөбүй? Оҥоойу диэн тыл суолтатын быһаарыы).

- Тыллары сүһүөххэ арааран тэтэрээккэ суруйтарыы.

- Тыллар бастакы сүһүөхтэригэр бол5омто уурдаран, аһа5ас дор5оон со5ото5ун да5аны сүһүөх буоларын биллэрии.

2. Дуоска5а үлэ

- көппүт дор5оон буукубатын а5алан туруоруу

-тар -тар _-тар

-тэр -тэр _- йар

Сынньалаҥ

Аһаҕас дорҕооннтон саҕаланар тылларга таһыналлар, бүтэй дорҕоонтон саҕаланар тылларга атахтарынан битийэллэр.

Ынах, саһыл, оҕо, түннүк, былыт, ийэ, доҕор, үөрүү, улар, дьиэ.

III. Чиҥэтии.

с.36 эрч.6

- хоһоону сүһүөххэ арааран аахтарыы

с.36 эрч.5

- Ребуһу таайан, өс хоһоонун таһаараллар. Ис хоһоонун быһаараллар. Олохторуттан манна сыһыаннаах холобур этэллэр.

- Бэлэмнэммит оҕо с.36 эрч.4 сүһүөххэ арааран ааҕар. Кыталык ойуута тыктарыллар.

IV. Буочарга үлэ.

собо, Мичил, күөрчэх, остуол, эһэ суруйаллар, аһа5ас дор5оонун бэлиэтээн сүһүөххэ араараллар.

V. Түмүк.

- Туох саҥаны биллиҥ? (Оҕо эппиэтэ)

- Туохха үөрэнниҥ, тугу сатыыр буоллуҥ?

- Туохха ыарырҕаттыҥ?

Сүһүөҕү аһаҕас дорҕоон үөскэтэр. Тыл хас аһаҕас дорҕоонноох да, соччо сүһүөхтээх