| Мақсаты: Оқушылардың «Отан», «туған жер» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
- Туған ел, туған жердің адам өміріндегі маңыздылығын түсіндіру.
- Туған жерге қамқорлық жасай білу іскерліктерін дамыту.
- Туған жерін сүюге, қадірлеуге, әдемілікке тәрбиелеу.
| Ресурстар: (күн, гүл, ағаш, бұлт, мазмұнды суреттер, бейнекөрініс, үнтаспа) |
| 1.Ұйымдастыру кезеңi. Тыныштық сәтi.
Нұрға бөлену. Ыңғайланып отырыңыздар, денелеріңізді түзу ұстаңыздар. Аяқ-қолыңызды айқастырмаңыз. Қолыңызды тізеңізге немесе үстелге қоюға болады. Көздеріңізді жұмуларыңызды өтінемін.
Елестетіп көріңіз: Күн нұры сіздің төбеңізден өтіп, кеудеңізге қарай бойлап барады. Кеудеңіздің орта тұсында гүл түйнегі орналасқан. Гүлдің түйнегі нұрдан баяу ашылып келеді. Балғын және таза әсем гүл сіздің әр ойыңызды, әр сезіміңізді, эмоцияңыз бен тілек-қалауыңызды шайып, жүрегіңіздің қауызын ашты.
Нұр сәулесі сіздің бойыңызға ақырын тарай бастағанын елестетіңіз. Ол біртіндеп күшейе түсуде. Оймен осы нұрды қолдарыңызға түсіріңіз. Сіздің қолдарыңыз нұрға бөленіп, сәуле шашуда. Қолымыз тек жақсы, ізгі істер істейді және баршаға көмектеседі. Нұр аяқтарыңызға тарады. Аяқтарыңыз нұр сәулесін шашуда. Олар сізді тек жақсылық жасау үшін жақсы жерлерге апарады. Олар нұр мен махаббат құралына айналды.
Одан әрі нұр сіздің аузыңызға, тіліңізге тарады. Тіліңіз тек шындықты және жақсы, ізгі сөздер ғана айтады. Нұрды құлақтарыңызға бағыттаңыз, құлақтарыңыз тек жақсы сөз бен әсем әуенді ғана естиді. Нұр көздерімізге де жетті, көзіміз тек жақсыға қарап, бәрінен жақсылықты ғана көреді. Сіздің басыңыз түгелдей нұрға бөленіп, басыңызға тек ізгі, сәулелі ой келеді.
Нұр бірте-бірте қарқын және шұғылана бастайды, сіздің денеңізден шығып, жан-жағыңызға сәуле шашады. Осы нұрды туысқандарыңызға, мұғалімдеріңізге, достарыңызға, таныстарыңызға бағыттаңыз. Нұрды уақытша түсініспей, ренжісіп жүрген адамдарға да бағыттаңыз, олардың да жүрегі нұрға толсын.
Осы нұр бүкіл әлемге: барлық адамдарға, жан-жануарларға, өсімдіктерге, барлық тірі жанға таралсын... Ғаламның барлық түпкір-түпкіріне нұр бағыттаңыз. Ойша айтыңыз: «Мен нұрлымын... Нұр менің ішімде... Мен Нұрмын».
Осындай Нұр, Махаббат және Тыныштық күйінде отыра тұрыңыз...
Енді осы Нұрды жүрегіңізге орналастырыңыз. Нұрға толы бүкіл әлем сіздің жүрегіңізде. Оны осындай әсем қалыпта сақтаңыз. Жаймен көзіңізді ашуға болады.
| Сабақ барысын талдау: |
| 2. Үй тапсырмасын тексеру
«Жақсылыққа жету – үлгі көрсету» тақырыбында эссе жазу |
|
| 3. Жаңа сабақ. («Күннің көзін бұлт басыпты» Тақырыпты таныстыру)
Дәйексөз «Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас» Мақал Түсіндірмелі сөз:
«Туған жердей жер болмас, туған елдей ел болмас.» деген даналығында үлкен мән бар. Туған жер - әрбір адамның жарық дүниеге шыр етіп келген киелі мекені, ең алғаш жұтқан ауасы, табанының бастапқы ізі түскен жері, аялап өсірген алтын бесігі. Адам тағдыры да туған жерімен байланысты. Сондықтан, әрбір адам өзі туып өскен мекенін құрметтеп, оған қамқоршы бола білуі керек. Өз туған жерінің әр тасын, әр құсын қызғыштай қорып, оған деген асқақ сезімін өз қамқорлығы арқылы көрсетіп отырған адамды ғана туған жерін құрметтейтін адам деуге болады.
|
|
| 4. Әңгімелесу Сұрақ – жауап
- Өздеріңнің туған жерлерің несімен көрікті деп ойлайсыңдар?
- Отанымыз Қазақстанның қандай көрікті жерлерін білесіңдер?
- Неліктен осы аталған жерлеріңді көрікті жерлер, ғажап жерлер деп ойлайсыңдар?
|
|
| 5. Мұғалім сыйы
Қазақстанның көрікті жерлері туралы бейнефильм көрсету
|
|
| 6. Мәтінмен жұмыс Қ. Толыбаев «Күн мен гүлдер» «Джигсо» әдісі
- Гүлдерді, шөптерді кім және қалай оятады екен?
- Осы көріністі өздеріңнің таңда ұйқыдан оянатын сәттеріңмен салыстырып, әңгімелеп беріңдер.
- Мәтіннің соңғы екі сөйлемін оқығанда сендер нені елестетесіңдер?
(Дүние жүзіндегі шуаққа бөленген Гүлдердің бәрі шоқтай жайнап. Жер бетін сәндендіріп жіберген.)
- Әдемілікті, әсемдікті елестетеміз.
- Табиғаттағы әдемілікті, әсемдікті байқағанда, көргенде сендер қандай сезімде боласыңдар. (Жайқалып гүл өсіп тұрған даланың суреті көрсетіледі.)
7. Сахналық көрініс «Әже мен немере» |
|
| 8. Топтық жұмыс «Күн» және «Гүл» топтары.
1 - топқа плакат беріледі. Ол плакаттың дәл ортасында күн бейнесінің ішінде «Табиғат бізге не береді?» деп жазылған. Оқушылар оның жан - жағына түрлі «нұр»
таратады. Мысалы: табиғат бізге ішетін тамақ, киетін киім, жұтатын ауа, сусын, шығармашылық шабыт, қуаныш, дәрі - дәрмек, танып - білу, білім, қазба байлықтар
Осы сөздер нұр болып таралады. Бұл жерде «соғыс, ашаршылық, табыну» сөздері жарамайды, сондықтан себетке тастаймыз
2 - топқа да гүлдің ортасына «Біз табиғатқа не бере аламыз?» деп жазылған плакат беріледі. Аяушылық, қамқорлық, қорғаныш, аялау, жылылық, мейірімділік, қайырымдылық махаббат, реніш, қорқыныш, жирену деген сөздердің ішінен керектісін алып, гүл күлтелерін құрастыру. Керек емес сөзді себетке тастау.
|
|
| 9. Топпен ән айту. Б. Тәжібаев «Туған жер, өзің дегенде»
Алыс кетсем, мен сені аңсай жүрем!
Сағыныштан өзіңе ән сап жүрем, туған жер!
Ауылымның түтіні қымбат маған,
Қымбат маған белдері күн қақтаған, туған жер!
Туған жер, өзің дегенде,
Жүремін әр кез елеңдеп.
Бір сезім билеп алады-ау!
Жүрегім дүрсіл қағады-ау!
Көзді тартып жайнайды-ау далаң гүлден,
Қасиетіңді қашан да балаң білген, туған жер!
Бұл өмірде, шіркін-ай, не жетеді,
Құшағыңда әкем мен анам жүрген, туған жер!
Туған жер, өзің дегенде,
Жүремін әр кез елеңдеп.
Бір сезім билеп алады-ау!
Жүрегім дүрсіл қағады-ау!
Сенсіз ән-күй жанға саз береді ме?
Жарар ма екем сәл ғана керегіңе, туған жер!
Сенсіз көрген жарығым су қараңғы,
Сенсіз көрген қызықтың керегі не, туған жер!
Туған жер, өзің дегенде,
Жүремін әр кез елеңдеп.
Бір сезім билеп алады-ау!
Жүрегім дүрсіл қағады-ау! |
|
| 10. Шығармашылық тапсырма
Алдарыңыздағы суреттерден табиғаттың әсем көрінісін жасайық Мен туған жерді сүйемін, өйткені .... Мен туған жерді қорғаймын, өйткені .... Мен туған жерімді мақтан етемін, өйткені .... Мен туған жерімді ғажайып деймін, өйткені .... Мен табиғатты қорғаймын, өйткені .... Әке асқар тау, ана жағасындағы бұлақ, бала жанындағы құрақ |
|
| 11. Рефлекция
«Кір қыстырғыш» Табиғаттан қандай ой түйдік?
|
|
| 12. Үйге тапсырма
Туған еліңнің өзің мақтан ететін ғажап жерлерінің суретін салып келіңдер
|
|
| 13. Соңғы тыныштық сәтi.
|
|
