kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Т?рт т?лік мал туралы жырлар.?ой.

Нажмите, чтобы узнать подробности

Т?рт т?лік жырлары. ?ой.

Саба?ты? та?ырыбы: Т?рт т?лік жырлары. ?ой. 
Саба?ты? ма?саты: Ауыз ?дебиеті т?рлеріні? бірі - т?рт т?лік жырлары туралы т?сінік беру. Мал шаруашылы?ыны? ма?ызын ??ындыру

?ой  малыны? адам ?міріндегі ма?ызын сипаттап, ?асиетін, пайдасын айту.

Т?рбиелік ма?саты: О?ушыларды е?бекс?йгіштікке, малды к?ту, ба?у, ?адірлеуге баулу

Дамытушылы? ма?саты: О?ушыларды ойын ар?ылы танымды? іс - ?рекетін, ойлауын, тілін ж?не шы?армашылы? ?абілетін дамыту

Саба?ты? типі: ашы? саба?
Саба?ты? т?рі: аралас  саба?
Саба?ты? ?дісі: т?сіндірмелі-к?рнекілік (с?ра?-жауап, ?з бетінше ж?мыс, о?улы?пен ж?мыс, д?птермен ж?мыс, ассоциация, ??гіме жазу)
Саба?ты? к?рнекілігі: т?рт т?лік суреттерінен б?ктеме,ж?мба?тар, ма?ал – м?телдер, «Пірлерін тап» ойыны, слаидтар, ?ой ж?нінен то?ыл?ан киім т?рлері, киіз, елтірі ?алпа?, т.б
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.

Б?ріміз  т?райы?      

К?ннен жылу алайы?

Алтын к?н, жар?ын к?н

Шуа?ы?ды т?ге бер

Арайы?нан н?р ал?ан

Біз ба?ытты балдыр?ан


ІІ.?й тапсырмасын с?рап, ба?алау
«Шиб?т, ?ылмойын, ?арынбас» ертегісін сахналау.

ІІІ ?ткенді пысы?тау. Слаидтар ар?ылы ?тілген ертегілерді ж?йелеу

І? Жа?а саба?

Ой ашар:

-Халы? шы?армаларына нелер жатады?

-Ертегілер, ма?ал-м?телдер, ж?мба?тар, т.б

Интербелсенді та?тамен ж?мыс

Т?рт т?лікке нелер жатады? Оларды? т?лдері ?алай аталады?

Жыл?ы-??лын, т?йе-бота, сиыр-б?зау, ?ой-?озы, ешкі- ла?

?аза? хал?ында т?йе, жыл?ы,сиыр, ?ой, ешкі малдарыны? жиынын т?рт т?лік деп атайды.Т?рт т?лік ?аза? ?шін к?лікке, тама??а ?рі киімге жара?ан. Сонды?тан хал?ымыз оларды аса ?адірлеп, ба?ып-к?ткен, олар туралы к?птеген ?ле?-жырлар шы?ар?ан. Т?рт т?лік туралы жырларда ерте заманда?ы халы? санасыны? к?ріністері елес береді. ?асырлар бойы ?алыптас?ан бай т?жірибесі бойынша олар малды? ?рісін, тіршілік таби?атын, ?адір - ?асиетін ?бден зерттеп білген. Малды? еті, с?ті, ж?ні, терісі, м?йізі, с?йегіне дейін ?з ?ажетіне пайдаланып отыр?ан. Мінсе - к?лігі, т?тынса - б?йымы да осы мал бол?ан. Ке? даланы еркін шарлап, к?шіп - ?он?ан хал?ымызды? т?рмыс - тіршілігі т?рт т?лікпен байланысты. «Малым - жаным сада?асы, жаным - арымны? сада?асы» деген ата - бабаларымыз. ?аза?стан жері мал ?сіруге аса ?олайлы. Бізді? жерімізді малсыз елестету м?мкін емес. Сонымен ?атар ата-бабамыз жан-жануарларды? барлы?ыны? иелері бар деп білген. Солар?а жалбарыну ар?ылы молшылы? т?рмыс?а жетуді ойла?ан.Мал басыны? аман болуы, к?беюі соларды? ?олдауымен болады деп т?сініп,олардан к?мек, медет тілейтін ?ле?-жырлар шы?ар?ан

«Пірлерін тап» ойыны ар?ылы ?р т?лікті? пірлерін с?йкестендіру кестесі:
Сиыр - Зе?гі баба
Т?йе - ?амбар ата
Жыл?ы - ?амбар ата
?ой - Шопан ата

Ешкі -Шекшеката

а) Ж?мба?ты шеш: Кішкентай ?ана бойы бар,

Айналдырып киген тоны бар.   (?ой)

?) Ма?ал- м?телдерді т?сініп о?ы.

  • Мал ?сірсе? ?ой ?сір,

         ?німі оны? к?л-к?сір.

  • ?ойды? с?ті ?ор?асын,

         ?ойды ?р?ан о?басын.
Балалар, сендер ?ой туралы не білесі?дер?
?ОЙ

?й жануары
Етін, с?тін та?ам ретінде пайдаланамыз
Аша т?я?ты мал
Момын жануар
Адамны? ?ой ?ста?анына 9 мы?дай жыл бол?ан. ?ойды? 150 – ден астам т?рлері бар. ?ой аша т?я?ты жануар. Оны? ж?нінен киім, алаша, кілем то?иды. Сонымен бірге киіз ?йді? б?ліктері туырлы?ы, ?зігі, т?ндігі жасалады. ?ойды? ??йры? майы т?рлі аурулар?а ем. ?ойшылар ?ойды? ж?нінен ?стап ?арап, ауа - райын болжа?ан. ?ой - т?рт т?лікті? ?са?ы. К?згі терісінен - тон, ?ыс?ы терісінен т?лып тігеді. Ж?нінен киіз басады. Жіп иіріп, ?ол?ап, ш?лы? то?иды. ?ойды? с?ті ?ою, жа?ымды болады.

Сергіту с?ті: Кіп-кішкене, мома?ан
?оша?анды ?натам
С?йеді апам ?озым деп,
«?оша?аным»  ?зі? деп.

«?оша?аным» ?нін айт?ызу
О?улы?пен  ж?мыс:
-  ?ле?ді аудиожазба ар?ылы ты?дату, т?сіндіру
- Бес, алты о?ушы?а о?ыту

       «?ой»  ?ауымдасты?ын ??ру

Д?птермен  ж?мыс:
А?ыра?ан – ?ой мен ?озыны? б?лінген кезі
Жамыра?ан – ?ой мен ?озыны? табыс?ан кезі

?зі?е ?на?ан ма?алды жазып ал. ?ой туралы ??гіме жаз
Тыйым с?здер.
1. ?ой ?ыр?атын ?ыры?ты?ты иесіне бос ?айтармайды.Ж?нгеорап береді.
2. Малды? алдынан бос ыдыспен шы?у?а болмайды.
3. Мал?а дауыс к?теріп ?рысу?а, бала?аттап тіл тигізуге болмайды.

Иесі ?кпелейді.
? ?орытындылау. Ауылы?ды? ?ткені, болаша?ы                                 

?І ?йге тапсырма
Жырды жаттап алу, ?ойды? суретін салу, ?ой туралы тыйым с?здер жинастыру
?ІІ Ба?алау, мада?тау

Жыл?ы-??лын, т?йе-бота, сиыр-б?зау, ?ой-?озы, ешкі- ла?

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Т?рт т?лік мал туралы жырлар.?ой.»

Төрт түлік жырлары. Қой.

Сабақтың тақырыбы: Төрт түлік жырлары. Қой. 
Сабақтың мақсаты: Ауыз әдебиеті түрлерінің бірі - төрт түлік жырлары туралы түсінік беру. Мал шаруашылығының маңызын ұғындыру

Қой  малының адам өміріндегі маңызын сипаттап, қасиетін, пайдасын айту.

Тәрбиелік мақсаты: Оқушыларды еңбексүйгіштікке, малды күту, бағу, қадірлеуге баулу

Дамытушылық мақсаты: Оқушыларды ойын арқылы танымдық іс - әрекетін, ойлауын, тілін және шығармашылық қабілетін дамыту

Сабақтың типі: ашық сабақ
Сабақтың түрі: аралас  сабақ
Сабақтың әдісі: түсіндірмелі-көрнекілік (сұрақ-жауап, өз бетінше жұмыс, оқулықпен жұмыс, дәптермен жұмыс, ассоциация, әңгіме жазу)
Сабақтың көрнекілігі: төрт түлік суреттерінен бүктеме ,жұмбақтар, мақал – мәтелдер, «Пірлерін тап» ойыны, слаидтар, қой жүнінен тоқылған киім түрлері, киіз, елтірі қалпақ, т.б
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.

Бәріміз  тұрайық      

Күннен жылу алайық

Алтын күн, жарқын күн

Шуағыңды төге бер

Арайыңнан нәр алған

Біз бақытты балдырған


ІІ.Үй тапсырмасын сұрап, бағалау
«Шибұт, Қылмойын, Қарынбас» ертегісін сахналау.

ІІІ Өткенді пысықтау. Слаидтар арқылы өтілген ертегілерді жүйелеу

ІҮ Жаңа сабақ

Ой ашар:

-Халық шығармаларына нелер жатады?

-Ертегілер, мақал-мәтелдер, жұмбақтар, т.б

Интербелсенді тақтамен жұмыс

Төрт түлікке нелер жатады? Олардың төлдері қалай аталады?

Жылқы-құлын, түйе-бота, сиыр-бұзау, қой-қозы, ешкі- лақ

Қазақ халқында түйе, жылқы,сиыр, қой, ешкі малдарының жиынын төрт түлік деп атайды.Төрт түлік қазақ үшін көлікке, тамаққа әрі киімге жараған. Сондықтан халқымыз оларды аса қадірлеп, бағып-күткен, олар туралы көптеген өлең-жырлар шығарған. Төрт түлік туралы жырларда ерте замандағы халық санасының көріністері елес береді. Ғасырлар бойы қалыптасқан бай тәжірибесі бойынша олар малдың өрісін, тіршілік табиғатын, қадір - қасиетін әбден зерттеп білген. Малдың еті, сүті, жүні, терісі, мүйізі, сүйегіне дейін өз қажетіне пайдаланып отырған. Мінсе - көлігі, тұтынса - бұйымы да осы мал болған. Кең даланы еркін шарлап, көшіп - қонған халқымыздың тұрмыс - тіршілігі төрт түлікпен байланысты. «Малым - жаным садағасы, жаным - арымның садағасы» деген ата - бабаларымыз. Қазақстан жері мал өсіруге аса қолайлы. Біздің жерімізді малсыз елестету мүмкін емес. Сонымен қатар ата-бабамыз жан-жануарлардың барлығының иелері бар деп білген. Соларға жалбарыну арқылы молшылық тұрмысқа жетуді ойлаған.Мал басының аман болуы, көбеюі солардың қолдауымен болады деп түсініп,олардан көмек, медет тілейтін өлең-жырлар шығарған

«Пірлерін тап» ойыны арқылы әр түліктің пірлерін сәйкестендіру кестесі:
Сиыр --- Зеңгі баба
Түйе --- Қамбар ата
Жылқы --- Қамбар ата
Қой --- Шопан ата

Ешкі --Шекшеката

а) Жұмбақты шеш: Кішкентай ғана бойы бар,

Айналдырып киген тоны бар.   (қой)

ә) Мақал- мәтелдерді түсініп оқы.

  • Мал өсірсең қой өсір,

         Өнімі оның көл-көсір.

  • Қойдың сүті қорғасын ,

         Қойды ұрған оңбасын.
Балалар, сендер қой туралы не білесіңдер?
ҚОЙ

Үй жануары
Етін, сүтін тағам ретінде пайдаланамыз
Аша тұяқты мал
Момын жануар
Адамның қой ұстағанына 9 мыңдай жыл болған. Қойдың 150 – ден астам түрлері бар. Қой аша тұяқты жануар. Оның жүнінен киім, алаша, кілем тоқиды. Сонымен бірге киіз үйдің бөліктері туырлығы, үзігі, түндігі жасалады. Қойдың құйрық майы түрлі ауруларға ем. Қойшылар қойдың жүнінен ұстап қарап, ауа - райын болжаған. Қой - төрт түліктің ұсағы. Күзгі терісінен - тон, қысқы терісінен тұлып тігеді. Жүнінен киіз басады. Жіп иіріп, қолғап, шұлық тоқиды. Қойдың сүті қою, жағымды болады.

Сергіту сәті: Кіп-кішкене, момақан
Қошақанды ұнатам
Сүйеді апам қозым деп,
«Қошақаным»  өзің деп.

«Қошақаным» әнін айтқызу
Оқулықпен  жұмыс:
-  Өлеңді аудиожазба арқылы тыңдату, түсіндіру
- Бес, алты оқушыға оқыту

       «Қой»  қауымдастығын құру

Дәптермен  жұмыс:
Аңыраған – қой мен қозының бөлінген кезі
Жамыраған – қой мен қозының табысқан кезі

Өзіңе ұнаған мақалды жазып ал. Қой туралы әңгіме жаз
Тыйым сөздер.
1. Қой қырқатын қырықтықты иесіне бос қайтармайды.Жүнгеорап береді.
2. Малдың алдынан бос ыдыспен шығуға болмайды.
3. Малға дауыс көтеріп ұрысуға, балағаттап тіл тигізуге болмайды.

Иесі өкпелейді.
Ү Қорытындылау. Ауылыңдың өткені, болашағы                                 

ҮІ Үйге тапсырма
Жырды жаттап алу, қойдың суретін салу, қой туралы тыйым сөздер жинастыру
ҮІІ Бағалау, мадақтау

Жылқы-құлын, түйе-бота, сиыр-бұзау, қой-қозы, ешкі- лақ




Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Начальные классы

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 2 класс

Скачать
Т?рт т?лік мал туралы жырлар.?ой.

Автор: Ершекенова Мейрамгул Пирмуханбетовна

Дата: 12.01.2016

Номер свидетельства: 275851


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства