Білім беру салалары: «Таным»
Б?лімдері: «Экология негіздері»
Та?ырыбы: «Жануарларды? ?ыс?ы тіршілігі»
Ма?саты:
Білімділік: Балалар?а жануарлар туралы т?сінік беру.?й жануарлары мен жабайы а?дар, жануарлар жайлы т?сініктерін ке?ейту.
Дамытушылы?: Жануарларды ажырата білуге ?йрету. Жануарлар тіршілігі жайлы айту.
Т?рбиелік: ?ам?орлы??а, е?бекс?йгіштікке т?рбиелеу.
К?рнекілік: Жануарлар суреттері
С?здік ж?мыс: ?й жануарлары, жабайы жануарлар мен а?дар.
Балалар мен сендерді шатты? ше?беріне ша?ырамын.
?азір жылды? ?ай мезгілі?
Олай болса «?ыс» жайлы та?па? айтайы?.
?ыс келді, ?ыс иы?тап,
?алды аюлар ?йы?тап.
?ыс келді, ?ыс м?з-?арлы,
?ыраулы да, ыз?арлы.
?ыс келді, ?ыс боранды,
?ырат к?рпе оранды.
Балалар бізге к?жек ?она??а келіпті, сендермен бірге суреттер тамашала?ысы келетінін айтады.
Балалар сендерді? ?йлері?де жануарлар, малдар бар ма?
?й жануарларын атайы?шы.
Малдарды адамдар т?рмыс жа?ыдайына пайдалану ?шін асырайды.
Малдарды? пайдасы ?те к?п. Малды? с?ті, еті, ж?ні, терісі бізге к?п пайда ?келеді.
?йдегі малдар?а ?ыста ересек адамдар ?ам?орлы? к?рсетеді.?олдан ш?п, жем, су беріп асырайды.
Ал жазда малдар даладан ?оректенеді.
Малды? с?ті мен етінде денсаулы??а пайдалы д?румендер ?те к?п.
Жабайы жануарлар олар дала а?дары. Себебі, олар ормандарда, тауларда ?мір с?реді сонды?тан оларды? ?ыс?ы тіршілігі, ?й жануарынан бас?аша болып келеді.
Алдымен жабайы а?дарды атайы?:б??ы, тиін, т?лкі, ?ас?ыр, аю, ?оян т.б.
Мысалы аю апанда ?йы?тайды. ?й?ы?а жат?ан жануарлар ?з денесіндегі майын ?орек етеді.
Ол к?ктем шы?ып, ?ар ерігенше осылай ?й?ыда болады. Апанда жатып ?зіні? кішкентай ?онжы?ын туады. Аю – а?ылды, иіс сезгіш, жырт?ыш а?. Біра? ешкімге тиіспейді. К?біне ?сімдікпен ?оректенеді. Жазда жеміс-жидек тереді.
?оян ?ыста ?йілген мияларды? т?бінде, не а?аш ?уысында ?ыстайды. ?орегі т?рлі ш?птер, а?аш ?абы?тары. Ол жылы тоныны? ар?асындасуы??а то?байды. ?ыста а? тон киіп, ал жазда ?о?ыр тонын киеді. ?зі ?ор?а?, с?бізді, ?ыры??абатты жа?сы к?реді.
?ыста тиін ?р жердегі ?зі ты??ан азы? ?орымен ?оректенеді. ?те аязды суы? к?ндері а?аш ?уысында?ы ?ясында отырып, к?зде жина?ан азы?ын жейді.
К?з кезінде т?лкі тыш?анды оп-о?ай аулайтын еді. ?ыс т?сісімен тыш?андар ?ар астына кетіп, оларды табу о?ай емес. Т?лкі – иісшіл, са???ла?, ?ыра?ы к?з а?. Ол ?ар астында?ы тыш?андарды? сыбдырын, ши?ылын тез ести ?ояды. Сол жерді? ?арын ая?ымен аршып жібіріп, тыш?анды тез-а? ?стап алады.
Сергіту с?ті. ?зын ??ла? с?р ?оян
Естіп ?алып сыбдырды,
Ойлы – ?ырлы жерлермен
Ыт?ып – ыт?ып ж?гірді.
?арап еді артына
?иы?ын сап к?зіні?,
Келе жат?ан томпа?дап
К?жегі екен ?зіні?.
«Кім тап?ыр» ?леміне саяхат жасаймыз. Ж?мба? шешу:
Орманда т?рады, ?зі бір ?у, ж?рген жері ай?ай да шу. (Т?лкі)
Ор?ы?ан ?ор?а?, к?зі ?ыли еді,
?ыс пен жазда екі т?рлі тон киеді. (?оян)
Жазда ?ыдырыды,
?ыста тыны?ады. (Аю)
Б?тадан- б?та?а секірген,
Кішкентай ?ана шапша? а?.(Тиін)
Суретпен ж?мыс а?дарды? балаларын атайы?.
Е? бірінші ?й жануарларын атайы?. Сиыр- бызау, ат- ??лын, т?йе-бота, ?ой- ?озы, ешкі-ла?, ит- к?шік.
Жабайы а?дар: аю- ?онжы?, т?лкі-к?шік, ?оян-к?жек, до?ыз-торай, ?ас?ыр-б?лтірік.
Саба?ты ?орыту:
- Балалар орманда ?андай а?дар ?мір с?реді?
- Олар немен ?оректенеді?
- Дала жануарлары мен ?й жануарларына? айырмашылы?ы неде?
- ?ыста ?ай жануар орманда ?йы?тап жатады?
- ?ай жануар ?ор?а??
Тау?а шы?сан – ?алы? ?ар,
Сай?а т?ссе? – ?алы? ?ар,
Шырша ?сті – ?алы? ?ар,
Бай?а?дар, ?ар астында
?йы?тап жат?ан аю бар.
?йге тапсырма: жабайы а?дарды? суретін салу.
