Биік шы?дарын м??гі м?збен ?ар бас?ан, с?лу шыршалы ормандарына ?араса, к?з тоймайтын ?сем таулар кімді болса да ?ызы?тырмай ?оймайы. Тау шы?ынан к?н с?улесе к?терілген кезде орман іші ??тарды? ??йкілжата сайра?ан ?ніне б?лінеді.
Тау баурайында са?ырай а??ан ?зендер мен к?корай шал?ындар, шыршалар, ?ия шат?алдар к?зді? жауын алады, «са?ан тартар сыимыз тек к?ркемдік пен емес, м?лдір таза ауамыз, майда лепті самалымыз, тіл ?йірер жеміс – жидегіміз, ?анатты ??старымыз, т?я?ты а?дарымыз, алуан – алуан бас?а да жануарларымыз. Таби?атты арда?тап, ?ор?андар» дегендей болды.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Сабақтың әдісі: сұрақ – жауап, ойын, талдау – жинақтау.
Сабақтың барысы :
Ұйымдастыру кезеңі (оқушыларды сабаққа дайындау )
Әбір адам – туысым, досым, жұрағат
Әрбір сабақ – үйрену, ұғу, ұлағат
Әрбір ісім – тірлік, тірек, адамдық
Әрбір сөзім – шындық, бірлік, адалдық.
Бүгінгі сабақты жұмбақ шешуден бастайық.
Үлкен – үлкен түйені тастапты атам шөгеріп,
Өркеші бұлтқа тиеді,
Бауыры жатыр көгеріп.(тау)
Ендеше назарымызды слайдқа аударайық. Слайдта таулар, тау өсімдіктері мен жануарлар бейнесі көрсетіп жатқанда Ж. Жабаевтың «Таулар, таулар» өлеңі оқылды.
Үй тапсырмасын сұрау. «Тауға шығу ойыны »
Қойылатын сұрақтар: 1.Орманның пайдасы
2. Су қоймасы өсімдіктері
3. Таудың түрлері
4. Таулы жерде өсетін өсімдіктер мен тіршілік ететін жануарлар неліктен алуан түрлі ?
5. Дала даланың түрлері.
6. Қызыл кітап деген не ?
Таудың шынына жеттік. Осы мәңгі қарлы тау етегінде қандай аң тіршілік етеді? Ол
туралы не білесіндер? Барыс (ілбісін) күшті, дембелші, ұзын құйрықты, терісі теңбілді мысық. 15 жыл өмір сүреді. Аналығы 2 жылда 1 рет ұрпақ береді. Түяқтылардан басқа, сарышұнақ, қоян, кекілік, ұлармен қоректенеді. Өзінің күштілігі, ептілігі мен құпиялығына байланысты барыс үнемі ертегіде аңыз, ертегі кейіпкері болатын, ал қазір Қазақстанның мемлекет белгісі. Барыс өте сирек
кездемсетін аң, сондықтан Қызыл кітаптың барлық тұріне енгізілген.
Үй жұмысын пысықтау
Сергіту сәті
Жаңа сабақ. Сөзжұмбақ шешу.
1. Басыр сүір төбе
2. Ең үлкен теңіз
3. Қазақстанның орталық бөлігі
4. Тауда өсетін бұта
5. Қылқан жапырақты ағаш
6. Ең үлкен құрлық
Қорғау сөзі шығады
Ш
О
Қ
Ы
Ж
Е
Р
О
Р
Т
А
С
А
Р
Ы
А
Р
Қ
А
Ы
Р
Ғ
А
Й
Қ
А
Р
А
Ғ
А
Й
Е
У
Р
А
З
И
Я
Биік шыңдарын мәңгі мұзбен қар басқан, сұлу шыршалы ормандарына қараса, көз тоймайтын әсем таулар кімді болса да қызықтырмай қоймайы. Тау шыңынан күн сәулесе көтерілген кезде орман іші құтардың құйкілжата сайраған әніне бөлінеді. Тау баурайында сақырай аққан өзендер мен көкорай шалғындар, шыршалар, қия шатқалдар көздің жауын алады, «саған тартар сыимыз тек көркемдік пен емес, мөлдір таза ауамыз, майда лепті самалымыз, тіл үйірер жеміс – жидегіміз, қанатты құстарымыз, түяқты аңдарымыз, алуан – алуан басқа да жануарларымыз. Табиғатты ардақтап, қорғандар» дегендей болды.
Кербез де сұлу маралдар, мықты арқарлар, алып қозықұмайлар, паң да епті барыстар мекендейтін таулар әлемін сақтап, келесі ұрпаққа жеткізу үшін Қазақстан Респубикасында бір неше ұлттық табиғи парктер ұйымдастырылған.
Қорық – ерекше табиғи аумақ, мұндағы тіршілік ететін өсімдіктер және жануарлар дүниесімен қоса сақтау, табиғат кешендерінің табиғи даму заңдылықтарын анықтау.
Ақсу Жабағылы
Наурызым
Алматы
Барсакелмес
Қорғалжын
Марқакөл
Алакөл
Батыс Алтай
Қаратау
Үстірт
Ұлттық табиғи парктер – туристер мен тынығушылырдың кіріп көріуіне рұқсат етіледі, бірақ олар табиғатты қорғаудың ретін сақтау қатаң түрде талап етіледі.
Ақсу – жабағлы қорығына тоқталу .
Ұлттық табиғи парктер
Баянауыл
Іле Алатауы
Қарқаралы
Алтынемел
Көкшетау
Қатон Қарағай
Топтастыру стратегиясы
Дәптермен жұмыс.
Қорықтарды көшіріп жазу.
Қызыл кітапқа енген өсімдіктер мен жануарлар атап өту, суреттерін көрсету ҚР–да ең алғашқы 1978жылы шыққан. Оған жануарлардың 87 түрі кірген.
Қорытындылау. Қорықтардың ұйымдастыру мақсаттары.
Табиғат, оны қорғау жайлы мақал – мәтелдер, тыим сөздер айтқызу, өлеңдер оқыту