Та?ырыбы: Т?тті -1000,ал денсаулы? біреу:

Та?ырыбы: Т?тті -1000,ал денсаулы? біреу:
Ма?саты:
1. Д?рыс тама?тану туралы білімдерін ж?йелеу, ке?ейту.Тазалы? гигиенасы туралы ережелерді ?айталау.
2. Д?ниетанымын, ой - ?рісін п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру.
3. Д?рыс тама?та білуге т?рбиелеу.
Т?рі: Аралас саба?
К?рнекілігі: тама?тану туралы с?здер, ережелері, плакаттар, ?ызы?ты тапсырмалар т. б.
Ж?ру барысы:
І ?йымдастыру б?лімі
1. «Кім шапша?» (с?ра? – жауап 2. « Жа?даяттарды шешу 3. «Тауып к?р» (Дастархан басында са?талатын ырым – тыйымдар)
4. «Ойлан тап» (денсаулы??а ?атысты ж?мба?тар шешу)
5. «Жал?асын тап» (ма?ал - м?телдер)

Психологиялы? ахуал

К?ндей жадырап,

Айдай арайлап,

Ж?лдыздай жар?ырап,

Судай м?лдір таза к??ілмен

Б?гінгі к?німізді бастайы?.
І. Кіріспе б?лім.
М??алім:
- Балалар, сендерге Данышпан атай хат ар?ылы ж?мба? жіберіпті. Егер сол ж?мба?ты? шешуін тапса?дар, ?мірдегі басты байлы?ты? не екенін т?сінесі?дер ж?не б?гінгі саба?ымызды? да сол ж?мба?ты? жауабымен ты?ыз байланысты.
Оны к?ткен адамдар,
?за? ?мір с?реді.
?адірін білген жарандар,
Байлы? осы деседі. (денсаулы?)

М??алім:
Хал?ымыз ?р?ашанда денсаулы?ты бірінші орын?а ?ойып, бірінші байлы? - денсаулы? деп сана?ан. Дені сау, е?бек?ор, а?ылды азамат болып ?су ?шін, д?рыс тама?тана білу ?ажет.
Ол ?шін к?нделікті ішетін асымыз ??нарлы, пайдалы, д?румендерге бай болу ?ажет. Сонымен ?атар, тама?тану ережелерін де са?тауымыз ?ажет.
Б?гінгі саба?та осылар туралы толы?ыра? білетін боламыз.
І кезе? «Кім шапша?» деп аталады. Б?л кезе?де с?ра?тар берілді. Сол с?ра??а жауап бересіздер.
1. Д?рыс тама?тану дегеніміз не?
2. ?андвй заттар та?ам ??рамына кіреді?
3. Тама?тануды? негізгі ережелерін ата?
4. Тама?тану ережесін б?зу ?андай зардаптар?а ?кеп со?ады?
5. ?андай та?ам т?рлерін білесі?дер?
6. Тама?тану ережесін б?зу ?андай зардаптар?а ?кеп со?ады?

М??алім:
Арты? болмас, білгені?.
Бірнеше жыл б?рын Чехияда, жо?ары сынып о?ушылары, ?аттыр?ан ??лпынайы мен кілегейі бар балм?зда?ты жеп, эпидемия тіркелген болатын. Зертханалы? сараптаманы? н?тижесінде атал?ан кілегейді? орнында ?зі емес, м?здал?ан А гепатиті болып шы?ты. Сонды?тан да балм?зда?, газдал?ан сусындар, чипсы т/б зиянды та?амдардан бойымызды аула? ?ста?ан ж?н!

М??алім:
Денсаулы? ?ркімні? ?з ?олында. Денсаулы?ты адам баласына таби?ат сыйла?ан басты байлы?. Денсаулы?ты жо?алту о?ай, ?алпына келтіру ?иын. Сонды?тан адамны? денсаулы?ыны? мы?ты болуы адамны? ?зіне байланысты. Жа?ымды, жа?ымсыз заттарды д?рыс та?дау ар?ылы салауатты ?мір с?руге болады.
II кезе? «Жа?даяттарды шешу» деп аталады., Соны? шешу жолын айтасыздар.

Самат та?ерте? саба??а асы?ыс тама?танып шы?ты. Анасы баласыны? б?л ісіне кейіп: 1.«Денсаулы?ы?ды б?засы? ?ой, отырып асы?пай д?рыс тама?танса? ?айтер еді?» деді. Самат анасына: « Д?рыс тама?тануды? денсаулы??а ?сері ?анша?» деді.
- ?алай ойлайсы?дар, Саматты? айт?аны д?рыс па?
Жауабы::
Саматты? айт?аны д?рыс емес. Денімізді? сау болуы ?шін е? алдымен
тиімді тама?тану ?ажет

2.Айг?л ба?ты аралап келе жат?ан. Бір кезде алдына топ етіп алма т?сті. ?зі ?ып - ?ызыл, ?п - ?лкен, Айг?л ?уанып кетті. ?ызы?ып ?олына алды.
Дереу жемек боп аузына апара бергенде алма о?ан:- Айг?л, сен алдымен мені жу,- деді ?олынан сусып т?сіп.- Неге?- деді Айг?л та?ыр?ап.- Жумай жесе?, іші? ауырады,- деді алма сілкініп ?алып.- Міне, к?рмейсі? бе, ?сті - басым ша? тоза?.
Айг?л ?ялып ?алды. Апасы да ыл?и: «?олы?ды жу»,- дейтін. Енді соны ?зіне мына алма да айтып т?р. Айг?л а?ылды алманы? айт?анын істеді.
Сендерде осындай жа?дай болды ма?
Тазалы?ты? денсаулы??а ?андай ?сері бар?
:
3.Арман мен Жандос кеше саба?тан кейін « Денсаулы?» жайлы ой б?лісті. Арман анасынан естіген ??гімесі бойынша « Денсаулы?ты сатып алу?а болады» деді Ал Жандос б?л ой?а келіспеді. Ол
« Денсаулы?ты а?ша?а сатып ала алмаймыз» деді.
- Сендер не деп айт?ан болар еді?дер?

III кезе?: «Дастархан басында са?талатын ырым - тыйымдар»Т ыйым с?здерді? ма?ынасын айту
1.Нанды бір ?олмен сындыру?а болмайды.
2. Тама?ты жатып ішуге болмайды. Дені сау адам д?рыс отырып тама?танады. Ал отыра алмайтын адам жатып ішеді. Сонды?тан м?гедек адамны? ?ылы?ын жасама. Д?рыс отырмаймын деп денсаулы?ы?ды б?зып алма.
3. Ас ?стінен аттама
Астан ?лкен емессі?
4. ?кесі отыр?анда баласына бас тартылмайды.
5. Дастархан?а бірінші нанды ?келіп ?ояды
6. Ас ішкен ыдысты т??керіп ?ою?а болмайды
7. Ас ішіп бол?ан со? «тойдым» деуге болмайды, «?ана?ат» деу керек.
8. Ерте?гі асты тастама
Кешкі ас?а ?арама.
Бала?а ми жеуге болмайды.
Ми жемейді жас бала,
Миды ?сын бас?а?а,
Былжыр болып ?семіз,
Ынжы? болу мас?ара.
9. ?она??а сыны? ыдыспен ас беруге болмайды. Себебі сыны? ыдыспен ас беру – ?она?ты сыйла?анды?. Ж?не сыны? ыдыспен ас ішу – жаман ырым. Б?л ж?зі? сынып, к??ілі? жарым болсын дегенді білдіреді.
10. Дастарханнан аттау?а болмайды.
11. ?ле жегенше,
А?айынмен б?ле же.
12. Ас ішу кезінде ізет, сыйласым, инабаттылы? р?сімдері са?талу керек.
- Халы? ?уанышты да, ?ай?ыны да дастархан басында б?ліскен. ?сиет айту, бата беру, достасу б?рі де дастархан басында шешілген. Сонды?тан да халы? дастарханды «??тхананы? берекесі» деп ?асиет т?тады

IV кезе? «Ойлан тап» деп аталады. Б?л кезе?де ж?мба?тарды? шешімін табу керек.
Іске с?т!
Ж?мба?тар шешу.
1. Одан кір ?ор?ады
Судан б?л ?ор?ады. (сабын)
2. Д?мі де жо?, т?сі де жо?
Пайдаланбас кісі жо?. (су)
3. Жуынып бол?анда
Ж?реді ?олында. (орамал)
4. Т?йістіреді к?зі?ді к?зі?е
Жолы?тырады ?зі?ді ?зі?е. (айна)
5. ?алтамда жатыр
Тістері бар батыр. (тара?)
Б?те?кесін, пальтосын
?зі кие білмейді
Б?л баланы кім дейді? (жал?ау)
К?зінен жас кетпейді
Балалардан шеттейді
Б?л баланы кім дейді? (жылауы?)
Шы?пай жатып к?шеге
?сті басы кірлейді
Б?л баланы кім дейді? (сала?)

V кезе? «Жал?асын тап» деп аталады. Б?л кезе?де денсаулы??а ?атысты ма?алдарды? жал?асын табу.
Ет етке, сорпа бетке.
Ерте?гі асты тастама, кешкі ас?а ?арама!
Ас т?р?ан жерде ауру т?рмайды.
?зі тоймасты? к?зі тоймас.
?ле жегенше б?ле же.
Ауру астан,
Дау ?арындастан.
Т?ні сауды? жаны сау.
К?зі? ауырса, ?олы?ды тый.
Іші? ауырса, аузы?ды тый.
Ауру азы?ымен.

Дидактикалы? ойын: « Егер де.- не болар еді?»
- Егер де к?н болмаса не болар еді?
- ?немі ?ара??ы, ?ор?ыныш болар еді.
- Егер де су болмаса не болар еді?
- Ш?птер ??р?айды, ш?лдейміз.
- Егер де ауа болмаса не болар еді?
- Дем ала алмаймыз.
?орытындылау
Дана хал?ымыз басты жеті байлы?ты? е? ал?аш?ысы «Бірінші байлы? – денсаулы?» деп білген.
Денсаулы?ты са?тау ?шін ?ажетті н?рселер: ?орша?ан ортаны таза ?стау, белсенді ?оз?алыста болу, д?рыс тама?тану, зиянды ?деттерден аула? болу, рухын таза са?тау, адам ?з денсаулы?ына ??ыптылы?пен ?арау.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Та?ырыбы: Т?тті -1000,ал денсаулы? біреу: »

Тақырыбы: Тәтті -1000,ал денсаулық біреу:
Мақсаты:
1. Дұрыс тамақтану туралы білімдерін жүйелеу, кеңейту.Тазалық гигиенасы туралы ережелерді қайталау.
2. Дүниетанымын, ой - өрісін пәнге деген қызығушылығын арттыру.
3. Дұрыс тамақта білуге тәрбиелеу.
Түрі: Аралас сабақ
Көрнекілігі: тамақтану туралы сөздер, ережелері, плакаттар, қызықты тапсырмалар т. б.
Жүру барысы:
І Ұйымдастыру бөлімі
1. «Кім шапшаң» (сұрақ – жауап 2. « Жағдаяттарды шешу 3. «Тауып көр» (Дастархан басында сақталатын ырым – тыйымдар)
4. «Ойлан тап» (денсаулыққа қатысты жұмбақтар шешу)
5. «Жалғасын тап» (мақал - мәтелдер)

Психологиялық ахуал

Күндей жадырап,

Айдай арайлап,

Жұлдыздай жарқырап,

Судай мөлдір таза көңілмен

Бүгінгі күнімізді бастайық.
І. Кіріспе бөлім.
Мұғалім:
- Балалар, сендерге Данышпан атай хат арқылы жұмбақ жіберіпті. Егер сол жұмбақтың шешуін тапсаңдар, өмірдегі басты байлықтың не екенін түсінесіңдер және бүгінгі сабағымыздың да сол жұмбақтың жауабымен тығыз байланысты.
Оны күткен адамдар,
Ұзақ өмір сүреді.
Қадірін білген жарандар,
Байлық осы деседі. (денсаулық)

Мұғалім:
Халқымыз әрқашанда денсаулықты бірінші орынға қойып, бірінші байлық - денсаулық деп санаған. Дені сау, еңбекқор, ақылды азамат болып өсу үшін, дұрыс тамақтана білу қажет.
Ол үшін күнделікті ішетін асымыз құнарлы, пайдалы, дәрумендерге бай болу қажет. Сонымен қатар, тамақтану ережелерін де сақтауымыз қажет.
Бүгінгі сабақта осылар туралы толығырақ білетін боламыз.
І кезең «Кім шапшаң» деп аталады. Бұл кезеңде сұрақтар берілді. Сол сұраққа жауап бересіздер.
1. Дұрыс тамақтану дегеніміз не?
2. Қандвй заттар тағам құрамына кіреді?
3. Тамақтанудың негізгі ережелерін ата?
4. Тамақтану ережесін бұзу қандай зардаптарға әкеп соғады?
5. Қандай тағам түрлерін білесіңдер?
6. Тамақтану ережесін бұзу қандай зардаптарға әкеп соғады?

Мұғалім:
Артық болмас, білгенің...
Бірнеше жыл бұрын Чехияда, жоғары сынып оқушылары, қаттырған құлпынайы мен кілегейі бар балмұздақты жеп, эпидемия тіркелген болатын. Зертханалық сараптаманың нәтижесінде аталған кілегейдің орнында өзі емес, мұздалған А гепатиті болып шықты. Сондықтан да балмұздақ, газдалған сусындар, чипсы т/б зиянды тағамдардан бойымызды аулақ ұстаған жөн!

Мұғалім:
Денсаулық әркімнің өз қолында. Денсаулықты адам баласына табиғат сыйлаған басты байлық. Денсаулықты жоғалту оңай, қалпына келтіру қиын. Сондықтан адамның денсаулығының мықты болуы адамның өзіне байланысты. Жағымды, жағымсыз заттарды дұрыс таңдау арқылы салауатты өмір сүруге болады.
II кезең «Жағдаяттарды шешу» деп аталады. , Соның шешу жолын айтасыздар.

Самат таңертең сабаққа асығыс тамақтанып шықты. Анасы баласының бұл ісіне кейіп: 1.«Денсаулығыңды бұзасың ғой, отырып асықпай дұрыс тамақтансаң қайтер еді?» деді. Самат анасына: « Дұрыс тамақтанудың денсаулыққа әсері қанша?» деді.
- Қалай ойлайсыңдар, Саматтың айтқаны дұрыс па?
Жауабы::
Саматтың айтқаны дұрыс емес. Деніміздің сау болуы үшін ең алдымен
тиімді тамақтану қажет

2.Айгүл бақты аралап келе жатқан. Бір кезде алдына топ етіп алма түсті. Өзі қып - қызыл, үп - үлкен, Айгүл қуанып кетті. Қызығып қолына алды.
Дереу жемек боп аузына апара бергенде алма оған:- Айгүл, сен алдымен мені жу,- деді қолынан сусып түсіп.- Неге?- деді Айгүл таңырқап.- Жумай жесең, ішің ауырады,- деді алма сілкініп қалып.- Міне, көрмейсің бе, үсті - басым шаң тозаң.
Айгүл ұялып қалды. Апасы да ылғи: «Қолыңды жу»,- дейтін. Енді соны өзіне мына алма да айтып тұр. Айгүл ақылды алманың айтқанын істеді.
Сендерде осындай жағдай болды ма?
Тазалықтың денсаулыққа қандай әсері бар?
:
3.Арман мен Жандос кеше сабақтан кейін « Денсаулық» жайлы ой бөлісті. Арман анасынан естіген әңгімесі бойынша « Денсаулықты сатып алуға болады» деді Ал Жандос бұл ойға келіспеді. Ол
« Денсаулықты ақшаға сатып ала алмаймыз» деді.
- Сендер не деп айтқан болар едіңдер?

III кезең: «Дастархан басында сақталатын ырым - тыйымдар»Т ыйым сөздердің мағынасын айту
1.Нанды бір қолмен сындыруға болмайды.
2. Тамақты жатып ішуге болмайды. Дені сау адам дұрыс отырып тамақтанады. Ал отыра алмайтын адам жатып ішеді. Сондықтан мүгедек адамның қылығын жасама. Дұрыс отырмаймын деп денсаулығыңды бұзып алма.
3. Ас үстінен аттама
Астан үлкен емессің
4. Әкесі отырғанда баласына бас тартылмайды.
5. Дастарханға бірінші нанды әкеліп қояды
6. Ас ішкен ыдысты төңкеріп қоюға болмайды
7. Ас ішіп болған соң «тойдым» деуге болмайды, «қанағат» деу керек.
8. Ертеңгі асты тастама
Кешкі асқа қарама.
Балаға ми жеуге болмайды.
Ми жемейді жас бала,
Миды ұсын басқаға,
Былжыр болып өсеміз,
Ынжық болу масқара.
9. Қонаққа сынық ыдыспен ас беруге болмайды. Себебі сынық ыдыспен ас беру – қонақты сыйлағандық. Және сынық ыдыспен ас ішу – жаман ырым. Бүл жүзің сынып, көңілің жарым болсын дегенді білдіреді.
10. Дастарханнан аттауға болмайды.
11. Өле жегенше,
Ағайынмен бөле же.
12. Ас ішу кезінде ізет, сыйласым, инабаттылық рәсімдері сақталу керек.
- Халық қуанышты да, қайғыны да дастархан басында бөліскен. Өсиет айту, бата беру, достасу бәрі де дастархан басында шешілген. Сондықтан да халық дастарханды «Құтхананың берекесі» деп қасиет тұтады

IV кезең «Ойлан тап» деп аталады. Бұл кезеңде жұмбақтардың шешімін табу керек.
Іске сәт!
Жұмбақтар шешу.
1. Одан кір қорқады
Судан бұл қорқады. (сабын)
2. Дәмі де жоқ, түсі де жоқ
Пайдаланбас кісі жоқ. (су)
3. Жуынып болғанда
Жүреді қолында. (орамал)
4. Түйістіреді көзіңді көзіңе
Жолықтырады өзіңді өзіңе. (айна)
5. Қалтамда жатыр
Тістері бар батыр. (тарақ)
Бәтеңкесін, пальтосын
Өзі кие білмейді
Бұл баланы кім дейді? (жалқау)
Көзінен жас кетпейді
Балалардан шеттейді
Бұл баланы кім дейді? (жылауық)
Шықпай жатып көшеге
Үсті басы кірлейді
Бұл баланы кім дейді? (салақ)

V кезең «Жалғасын тап» деп аталады. Бұл кезеңде денсаулыққа қатысты мақалдардың жалғасын табу.
Ет етке, сорпа бетке.
Ертеңгі асты тастама, кешкі асқа қарама!
Ас тұрған жерде ауру тұрмайды.
Өзі тоймастың көзі тоймас.
Өле жегенше бөле же.
Ауру астан,
Дау қарындастан.
Тәні саудың жаны сау.
Көзің ауырса, қолыңды тый.
Ішің ауырса, аузыңды тый.
Ауру азығымен.

Дидактикалық ойын: « Егер де..- не болар еді?»
- Егер де күн болмаса не болар еді?
- Үнемі қараңғы, қорқыныш болар еді.
- Егер де су болмаса не болар еді?
- Шөптер құрғайды, шөлдейміз.
- Егер де ауа болмаса не болар еді?
- Дем ала алмаймыз.
Қорытындылау
Дана халқымыз басты жеті байлықтың ең алғашқысы «Бірінші байлық – денсаулық» деп білген.
Денсаулықты сақтау үшін қажетті нәрселер: қоршаған ортаны таза ұстау, белсенді қозғалыста болу, дұрыс тамақтану, зиянды әдеттерден аулақ болу, рухын таза сақтау, адам өз денсаулығына ұқыптылықпен қарау.