Дебатты? та?ырыбы: «Мектепте о?у формасын са?тау?а міндетті /емес »
Дебатты? ма?саты: Адамны? білімін ?исынын, с?йлеу шеберлігін, ?зекті м?селе т??ірегінде ?р т?рлі к?з?арастарды тал?ылай отырып, ?з ойларын ашы? жеткізе білуге, шешендік ?нерлерін дамыту болып табылады.
Міндеті: Б?л ?ткен мен ?азіргіні бірт?тас етіп ?абылдауды ?алыптастыру, тарихи фактілерге т?л?алы? к?з?арасты ж?не олар?а т?н ?арама-?айшылы?тарды т?сінуді орны?тыру, сонымен ?атар о?и?алар?а ??былыстар?а ж?не процестерге интерпретация жасауда талдаушылы?ты ?йрету, ?ылыми д?ниетанымды ?алыптастыру.
?леуметтік т?р?ыдан белсенді т?л?алар т?рбиелеу
жастарды сынай ойлау?а баулу
?з бетімен білім алу?а талпындыру
жа?а ?леуметтік-психологиялы? ?абілеттерді? ?алыптасуына ы?пал ету
І. Саяси формат бойынша ?теді.
Саяси форматта на?ты проблема (м?селе) бар, ж?не ?кімет тобы оны шешу керек. Оны шешу ?шін ?кімет тобы механизм енгізеді.
?з с?здері?із барлы? ?ауым?а т?сінікті болу ?шін ?олданатын терминдік с?здерге аны?тама енгізіп кетесіз, б?л диффиниция немесе кілттік с?з деп аталады. Мысал: инфляция – а?шаны? ??нсыздануы т.б. Кілттік с?здерге к?п уа?ыт жіберіп керек жо?, ?арапайым с?здерге аны?тама керек жо?.
Келесі айтатын н?рсе ?арарды? ?зектілігі. Я?ни, неге біз б?л та?ырыпты ?арастыруымыз керек, міне соны айтуы?ыз керек.
Келесі ма?ызды н?рсе б?л Status Quo немесе ?алыптас?ан жа?дай деп аталады. Б?л жерде к?біне статистикалы? м?лімет енгізіледі. Мысалы, ?арар банктер туралы болса, онда: ?Р бір мемлекеттік ж?не 12 жекеменшік банктер бар. олар 10 млн. халы??а ?ызмет к?рсетеді. Осы ?алыптас?ан жа?дайды 2 минуттан кем емес уа?ыт ж?мсау керек ж?не проблема осы ?алыптас?ан жа?дайдан шы?у керек.
Мысалы: ?Р азаматтары к?бінесе жекеменшік банктерге барады, ал оларды? банкрот болып ?алу ?аупі бар.
Содан кейін осы проблеманы? шы?у себептері туындайды ж?не оларды айтып кету керек, олар бірнеше болу м?мкін, бастысы сізді? механизмізден кейін осы себептер проблемамен ?оса жойылу керек.
Себептерін айтып бол?аннан кейін ?кіметті? басты ж?мысы Шешу жолдары басталады.
Шешу жолдарында басты 4 с?ра??а жауап беру керек: Кім??ашан??алай??анша?
Міне, жо?арыда айтыл?андарды? барлы?ын премьер-министр 5 минутта айтып ?лгеру керек. Уа?ытты? ?айта ?алып ?алуы ?лкен минусты білдіреді. Осы жерде айтып кету керек ?рбір спикер ?зіне с?зін айя?тау ?шін жарты минут уа?ыт ала алады. Б?л негізгі уа?ыттан б?лек.
Осыдан кейін оппозиция тобыны? к?шбасшысы шы?ып, 4 минут бойы ?арыслы? с?зін с?йлейді.
Ол ?з с?зінде (?рине, амандасу ж?не ?зін таныстыру) ?арарды айтып кету керек. Е? бастысы – оппозиция тобы кейсті е?гізу міндетті емес екенін білу керек. Ол тек ?кіметті? кейсін ??латумен болады. Ал кейбір жа?дайларда ?кімет тіптен кейс е?гізбесе, немесе ?те ?лсіз кейс ?сынса, оппозицияны? ?арсылы? келтірер с?зі болма?ан жа?дайда ?ана ?з кейсін ?сыну м?мкіндігі бар.
?детте ?кіметпен келісе салуды? арты нашар. Т?реші “б?лар дайын емес шы?ар” деп же?іліс бере салуы м?мкін немесе ол жа?сы ойын к?руге келді, ал сіз барлы?ымен келіссе?із – б?л д?рыс емес ж?не же?ілгенні? белгісі.
Сонымен оппозиция неден бастайды? ?арарды айт?аннан кейін кілттік с?зден, я?ни диффинциядан бастау т?уір болады. Диффиниция?а м??ият болу керек, А4 форматты ?а?аз?а жазып, ?асына ?з диффиниция?ызды бірден жазып ?лгеру керек, шы? одан ?арау о?ай болады ж?не ?а?аз?а ??іліп т?рмайсыз т?решіні? алдында (б?л жайт т?решілрерге ж?не отыр?ан парламентарийлерге ?намайды). Алайда кейбір келтірілген кілттік с?здер дауласу?а жатпайды, я?ни олар д?рыс келтірілген, б?ларды мойындау керек, “біз келісеміз” деп айтып кету керек. мысалы: жастар – б?л 14-29 жастар аралы?ында?ы ?Р азаматтары (б?л за?да осылай жазыл?ан, сонды?тан ?арсы шы?ып керек жо?). Ары ?арай барлы? кейсті? жа?тары бойынша то?талып, ?арсылы? келтіріп кету керек, біра? осында да барлы?ына бірдей келтіре беріп керек емес, на?ты т?сініп алу ?ажет.
Саяси форматта басты орында Шешу жолдары орын алады. Сонды?тан е? басты ?а?ты?ыс н?ктелері шешу жолдарында болу керек. Б?нда барлы? Кім? ?ашан? ?алай? ?анша? деген барлы? с?ра?тар?а арсы шы?у міндетті емес, алайда пікір-сайысшылар ?детпен барлы?ына тиісе береді. Ж?не ма?ыздысы – ол н?тиже! Н?тижеге міндетті т?рде ?арсылы? келтіру керек, оны жасамаса?ыз, т?реші сізге же?іліс ?ою?а ???ылы. Осыны? барлы?ы 8 минутта жасалатын ж?мыс, сонды?тан ?а?аз?а не айдала?а ?арай бермей арасында тайм киперге ?ара?ан да абзал.
Келесі с?з с?йлеу кезегі – ?кімет тобыны? м?шесінде, оны? уа?ыты 4минут. Ол жа?а ?ана ?арсылы? келтіріп кеткен оппозиция тобыны? к?шбасшыны? с?здеріне ?арсылы? келтіріп, ?з кейстерін ?алпына келітіріп, ары ?арай жал?астыра, дамыта алады.
Осыдан кейін 4минут бойы оппозиция м?шесі с?з с?йлейді. Ол тек ?кімет тобыны? екінші спикеріні? с?зіне ?арсылы? келтіреді.
Міне, ойынны? негізгі б?лімі ая?талды, оны сіздерге т?реші айтады, ал сіздер т?рып кетпей оны ты?дап отырасыздар. Келесі келген адамдар, я?ни парламентарий с?з с?йлейді, ?рбіреуіне 1 минуттан уа?ыт беріледі. О?ан сіз еш ?арсылы? білдіре алмайсыз, ол ?зіні? жеке ойын айтады. Кейін сараптама кезінде сіздер “мана парламентарий осылай айтты” деп оны? с?здерін ?олдана алмайсыз, б?л ережеге ?айшы.
Осыдан кейін ойынны? сараптама б?лімі басталады, сараптама?а бірінші болып оппозиция к?шбасшысы шы?ады, оны? уа?ыты 4 минут. Ол тек ойынды сараптайды, еш?андай жа?а аргумент енгіуге болмайды.
Содан со? ?кімет тобыны? премьер-министрі с?з с?йлейді, оны? уа?ыты 5 минут. Ол ал?аш?ы уа?ытын ребатл?а алу?а ???ылы, я?ни оппозицияны? 2 спикеріні? с?зіне ребатл жасайды. Кейін сараптама?а к?шеді.
?арсылы?тар:
3 негізгі т?рі бар:
1. Жа?а аргумент – сараптамада жа?а аргумент енгізілсе, ?арсылас топ т?решіге осы туралы т?рып айту керек, айтпаса, т?реше б?л туралы жаза алмайды.
2. Уа?ыт лимиті – т?реші уа?ыт ая?тал?аны туралы белгі берсе, ал спикер ары ?арай с?йлей берсе, ?арсылас топ ?арсы шы?у керек, тек ?ана сонда ?арсылы? саналады.
3. Жеке бас?а ?олс??ушылы? – спикерлерді? біреуі сізді? жеке басы?ыз?а тиіссе, онда т?рып ?арсылы? білдіресіз. Мысалы: сіз естіген жо?сыз – б?л ?арсылы? ретінде ?абылдамайды; Сізді? ??ла?ы?ыз естімейді – б?л ?арсылы? ?абылданады.
Просмотр содержимого документа
«Т?рбие са?аты "Желто?сан ыз?ары" »
Мен мамандық әлеміндемін
«Менмамандық әлеміндемін» Мақсат: білімділік - мамандық туралы түсінік беру, оқушыларға қолдау көрсету, жоспарларын анықтау, мамандық таңдаудың қыр - сырларын меңгеру; Дамытушылық: өз қалаулары бойынша мамандықты дұрыс таңдай білге баулу, мақсат қоя білуге икемділіктерін қалыптастыру; Тәрбиелік: тұлғалық өсудің алғы шарттарын қалыптастыра отырып елімізге өз үлесін қоса білетін адал маман иесі болуға тәрбиелеу:
Қайырлы күн! Құрметті Қазақстанның жарқын болашақтары! «Мен мамандық әлеміндемін» атты кешімізді біз бастаймыз. Кешке қош келдіңіздер. Белгілі бір мамандық иесі болу әрбір азаматтың арманы. Маман иесі болған соң, әрбір адам өз мамандығы бойынша қызмет етіп еліміздің экономикасын дамытуға халықтың әл-ауқатын жақсартуға өз үлесін қосу керек. Мамандық дегеніміз - адамның белгілі бір қызмет атқаруына мүмкіндік беретін материалдық не рухани өндірісте алған білімі мен өмірлік дағдысының жиынтығы. Мамандық таңдау жасөспірімдік кезеңде қабылданатын жауапты шешімдердің біреуі болып табылады. Мамандық таңдау басқа да таңдаулар сияқты көп мөлшердегі бірнеше нұсқа бойынша шешім қабылдау болып табылады және әртүрлі факторларды ескеру қажеттілігі болып табылады. Ұстаз деген ұлағаттың шырайы Қадірінің тиетұғын қайыры Ұстаз деген шуағы мол шапағат Шаршамайтын, шалдықпайтын тәйірі деп Мектептегі барлық ұстаздарға Сіздердің құрметтеріңізге ән: Қазіргі таңдағы болашақ үлкен мамандық иелерімен таныстырып өтсек Мамандық алғың келе ме? Мамандық өзі немене Айналаң толған мамандық Айналаң толған өнеге Тыңдайық кәне ойлайық Білімге терең бойлайық - деп мектеп директорының орынбасары Мынжасарова Айжамал әпкейге сөз кезегін береміз Талмасын қанат, сөнбесін үміт Армандар алға жалғасын Соқса да дауыл, өрт болсын өмір Қанаттар балғын талмасын Алдағы келешек өмірге қажет мамандықты таңдау әр шәкірттің арманы. Әркім өзінің жұмысын қызықты болуын қалайды. Сондықтан да бүгінгі кеш қонақтарына сөз берсек деген ойымыз бар. Келесі кезекте оқушылардың сауалдарына береміз Сұрақ менен, жауап сенен сауалнамасын оқушылар арасында жүргізіп көрейік 1.Өзіңнің болашақ мамандығыңды таңдадың ба? 2.Сен өз мамандығың туралы не білесің? 3.Кім мамандығын әлі таңдаған жоқ? 4.Сенің мамандық таңдауыңа кім әсер етті? 5.Қай жақта оқығанды ұнатасың? 6.Сен оқуға түскеннен кейін оқудың қиындығына төзе аласың ба? 7.Адамның мамандық таңдауы оның әлеуметтік жағдайына әсер ете ме? 8.Кім болғың келеді, қандай мамандықты таңдайсың? 9.Жоғары оқу - орнына түсуге өз күшіңе сенесің бе? 10.Болашақ мамандығы жайлы кіммен ақылдастың? 11.Өзіңді ҰБТ- ға байланысты мазалап жүрген ойлар туралы айт? 12.Сенің арманың не? 13.«Армансыз адам – қанатсыз құспен тең» деген сөздің мағынасын ашып бер? 14.Сіз емтиханға кешігіп қалсаң не істер едің? Ендігі кезекте Қазақстандағы ұлттық университеттермен таныстырып өтсек. Келесі кезекте аты аталмайтын көп адамдар ескере бермейтін және бүгінгі қоғамға қажетті, сұранысқа ие болып жүрген мамандықтарға тоқталсақ Аниматор - суретке жан бітіруші. Мультипликатор - мультфилмдерге арналған суреттер салушы. 3D - аниматор - үш деңгейлі графиканы өңдеуші дизайнер. Мұндай мамандар мультфильмдерді және арнайы эффектілер мен телевидениеге арналған заставкаларды жасайды. Қазіргі таңда шетелдік кинолар мен мультфильмдер, телеарналар осынысымен өтімді болып отыр. Витражист - көрмедегі және дүкендердегі заттарды тартымды етіп орналастыра білетін мамандар. Олар сөрелердің және олардың бөлшектерінің дизайнын жасап, көрме кешендерін әрлендіреді. Декоратор - түрлі мекемелерді, ғимараттардың ішін әсемдеуші. Театр түсірілімдеріне арнайы сурет, графика, сәулет туындыларын таңдап, техникалар жарықтандыру құрылғыларын орнатушылар. Бүгінде біздің театрларымыздың сахналары әлі ескі үлгімен жасалған. Ал шетелдік театрлардың барлығы заманға сай көркемделуі арнайы мамандардың араласуымен жүзеге асады. Интерьер дизайнері - үйіміздің кеңсеміздегі жиһаздарымызды талғаммен орналастыра білетін мамандар. Бұл да қазіргі заманның таптырмайтын мамандары. Импресарио немесе продюсер – түрлі мерекелік іс-шараларды ұйымдастырушы. Бұларды белгілі бір өнер адамының агенті деуге болады. Аса бір қабілетті, ізденімпаздықты, тапқырлықты қажет ететін мамандық. Көркемдік әрлеуші - көшелерде ілінген жарнамаларды, сауда орындарын, қоғамдық тамақтану залдарын әсемдеушілер. Клипмейкер - бейне және дыбыс жазу маманы. Олар жарнама идеяларын ойлап, қысқа бейне хабарламалар жасайды.
Колорист - түстердің ұтымды қолданудың маманы. Көркемдік суретші - басылымдарды көркемдік және техникалық жағынан әрлеуші маман. Грим жасаушы суретші. Бұл мамандықтың құрамына төрт мамандық сыйып кетеді, яғни шығармашылық бірлестік деп те айтуға болады. Бұл бірлікке қоюшы - режиссер, оператор, қоюшы - суретші және сахналық киім таңдау мен грим жасау суретшісі кіреді. Суретші кейіпкерге тән бет - бейнені жасап, режиссермен тығыз байланыста жұмыс істейді. Мамандық таңдау кезінде ескеріңіз: өзіңнің қызығушылығыңды, бейімділігіңді, құштарлығыңды, яғни осындай іс-әрекетті істегенді ұнатамын; өз мүмкіншілігің - білімің, қабілетің, денсаулығың, яғни істей аламын; еңбек нарығы сұранысы, кадрлардың қажеттілігі, яғни керек маман дегенді. Ендігі кезекті апайлар мен ағайларға сұрақ бергіміз келіп отыр Басшы болып елді басқару қиын ба? Әлде мансап па? Сізді күнделікті бір сарынды мектептегі өмір жалықтырмай ма? Сіз мектебімізде ұстаз болып ұзақ жылдар бойы қызмет етіп келесіз. Қызықты сәттеріңізді еске түсіріңізші? Сіз ұстаздық қызметтен зейнеткерлікке шықтыңыз делік. Қайта мектепке келгіңіз келмей ме? Осы мамандықты таңдағаныңызға өкінбейсіз бе? Мамандығыңыз өзіңізге ұнай ма? Келесі кезекте «Сергіту сәтіне» береміз. Бұл ойында кешке келген қонақтарымыз шақырылады. Гүлдер таратылады. Гүл ішіндегі сұрақтар 1.Абайдың «Көзімнің қарасы» әнін орындаңыз 2.Бір жаңылтпаш айтыңыз 3.Мұқағалидің өлеңінен үзінді айтыңыз 4.«Мамандығым - махаббатым» дегенді қалай түсінесіз 5.Болып жатқан сериалдың бір кейіпкерін сомдаңыз 6.Рахаттанып демалыңыз «Жағдаяттықсұрақтар» 1. Сен өзіңе ұнаған мамандықты таңдадың, бірақ ол мамандыққа ата-анаң қарсы. Сен ол кезде не істер едің? 2. Ата-анаң саған бір мамандықты таңдап берді, бірақ ол мамандық саған ұнамады. Сен ата-анаңның шешіміне қарсы боласың ба? 3.Өз бойыңда қандай қасиеттер бар? 4. Егер таңдау шектеулі болса қандай мамандықты қалар едің? (моторист, аспазшы, даяшы, бағбан, жүргізуші, күзетші, электрик, дәнекерлеуші) 5. Сен мұғалім болуды армандайсың. Мұғалім мамандығын қатты ұнатасың. Бірақ өзіңе ұнамаған мамандықтың грант иегері атандың. Ол мамандыққа жаның қас. Не істейсің? Мен мамандық әлеміндемін» атты тақырыбындағы кешімізді қорытындылау үшін қонақтарға сөз береміз. Кештен алған әсерлеріңізді бір-бір ауыз сөзбен жеткізсеңіздер. Ән: Құрметті апайлар, ағайлар, қонақтар, оқушылар бүгінгі біздің кездесу кешімізге келгендеріңізге көп-көп рахмет. Сау саламатта болыңыздар!
