Просмотр содержимого документа
«Т?рбие са?аты:За?дарды кім шы?арады? »
Тақырыбы: Заңдарды кім шығарады?
Мақсаты:Оқушылардың құқтық сана сезімін қалыптастыру, заң алдындағы жауапкершілігін қалыптастыру, адамгершілік, құқтық сауаттылыққа тәрбиелеу, ойлау, сөйлеу қабілеттерін шындау
Көрнекіліктері: Қанатты сөздер, заңға байланысты газеттер, буклеттер.
Сабақ барысы:
1 жүргізуші: «Құқық әділет пен парасат көзі» тақырыбындағы, «Көшбасшы» құқтық танымдық ойынды бастауға рұқсат етіңіз.
2 жүргізуші: Желтоқсаншылар – біз үшін өшпес бине, ұлтымыздың мақтанышы, еліміздің биік жұлдыздары. Ендеше сол желтоқсанмен құрдас XXI ғасырдың таланты, дарынды жастары- ойыншыларымызбен танысайық.
1 жүргізуші: Қара қылды қақ жарған әділқазы алқаларымен таныстыру.
2 жүргізуші: Ойынымыздың барысына тоқталсақ, ойын 5 кезеңнен тұрады.
I кезең. Бәйге.13 сұрақ, әр сұраққа 10ұпай.
II кезең. Тіл өнер. Мақал айтылады, ішінен бір сөз, яғни құқтық, заң терминдері жазылады.Жасырылған пәндердің өз сандарына сәйкес ұпай жиналады.Бұл кезеңде ең аз ұпай жинаған ойыншыдан бастайды.Бұл кезеңнің соңында ең аз ұпай жинаған екі ойыншымызбен, өкінішке орай қоштасамыз.
III кезең.Тапқырлық. Жүргізуші тапсырманы оқиды, ойлануға 15 сек уақыт жіберіледі, ұпайы аз оқушы сыныптан шыға тұрады. Алдымен ұпайы көп оқушы жауап береді де, соңынан ұпайы аз оқушы жауабын айтады. Дұрыс жауапқа 20 ұпай беріледі. Егер шеше алмаса, ынталарына қарай әділқазылар шешімімен ұпай берілуі керек.
IV кезеңі Жеті жұмбақ.
V кезең. Жорға.Барлығы-15 сұрақ, 1 минутта жауап беріп үлгіруіміз керек.Әр дұрыс жауапқа 1 ұпайдан беріледі. Берілген сұрақтың А және Б нұсқасы болады. Ұпай саны аз оқушы нұсқаны таңдап, ойынды бастайды. Әр кезеңнің соңында әділқазылар ұпайды белгілеп отырады.
1 жүргізуші: Желтоқсанның жойқын желі Қазақстанның барлық түпкір- түпкіріне жетіп, бодандық бұғауын үзіп, отаршылдықтан босаған жаңа егеменді тәуелсіз мемлекет дүниеге келді.
Сонымен ойынымыздың I кезеңі – Бәйге.
1 жүргізуші:
1.Қ.Р Конституциясының 1-бабы,1-тармағы.
( Қ.Р өзін демакратиялық, зайырлы, құқтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады, оның ең қымбат қазынасы- адам және оның өмірі)
2.Қазақ АКСР-нің орталық атқару комитетінің бірінші төрағасы.
3.Балалар құқығы туралы конвенция қашан, қайда қабылданды.
4.Қ.Р егемендігі мен тәуелсіздігін білдіретін аса маңызды 3 құжатты атап көрсетіңіз.( Егемендік туралы декларация, тәуелсіздік туралы заң, Конституция.)
5.Қ.Р құрамы жағынан қандай мемлекет.( Унитарлы)
6.Әнұранның сазы қашаннан бері шырқалып келеді.(1945ж,16 қараша)
7.Қылмысты санаттарына қарай қалай бөлеміз (онша ауыр емес, орташа, ауыр)
8.Парламенттің заң шығару үрдісі неше сатыдан тұрады.( 5 сатыдан)
9.Түрік қағанатында ең жоғарғы билеуші қалай аталады ( Қаған)
10.Қылмыстық жауапкершілік басталған жас шамасы ( Қ.К 15-бап,14-16жас)
11.Қазақстан-2030 ұзақ мерзімді басым мақсаттардың 7- ұзақ мерзімді басымдық қалай аталады.(Кәсіби мемлекет)
12.Адам құқтары туралы халықаралық билл атты әйгілі 3 құқтық құжатты ата (Адам құқтарының жалпыға бірдей декларациясы, азаматтық саясы құқтар туралы халақаралық пакт,1948 жылғы эканомикалық-мәдени құқтар туралы пакт.)
13.Рәміздер туралы Конституцияның 9 бабында қалай аталады.( Қазақстан республикасының мемлекеттік нышандары)
3.Мен.... қылған күні ай жарық болды.(Ұрлық- кража)
4.Би екеу болса... төртеу.( Дау-спор)
5.Әр елдің ... басқа. Иттері қара қасқа. (Заң-закон)
6.Елшіге ... жоқ. (Өлім- смерть)
7.Тақыр жерге су төксен, жүруге тайғақ болар,
Жаманға сырыңды айтсаң, тар жерде .. болар.( Айғақ- доказательство)
8.Ата-ананың қадірін, балалы болғанда білерсің.
Анық достың қадірін.... болғанда білерсің.( Жала- клевета)
9..... «стің- арты игі. ( Әділ-справедливый)
10.Қыдырып ішкен көженің кегнеуі жоқ,
Қыдырып айтқан..... керегі жоқ. ( Билік-власть)
11.Жолға шықсаң сайлаң, бес .... байлаң.( Қару-оружие)
2 жүргізуші: 12.У ішкен бір өледі, ... ішкен мың өледі. ( Ант-клятва)
2 жүргізуші:III кезең- Жеті жұмбақ.(ұпай саны аз оқушы ұяшықты таңдайды)
1.Тарих. Қай мемлекетте саяси режим теократиялық.
А)Ирак ә)Иран б) Ауғаныстан
2.Боилогия. Адам баласының ең алғаш қолға үйреткен жәндігі.
А) Ара ә)Шыбын б) Маса
3.Физика. Қазіргі кезде адамзат үшін ең маңызды мәселе.
А)Экалогия ә) Термоядро б)СПИД
4. Құқықт негіздері. Қылмыстық кодек бойынша алаяқтық жасау қылмыстың қай түрі.
А) Жеке адамға қарсы қылмыс ә) Меншікке қарсы қылмыс б) адамгершілікке қарсы қылмыс
5.Химия. Реакцияны тездететін затты қалай атайды.
А)Катализатор ә)Реакция б) Қосынды
6.Әдебиет. «Ояң қазақ» атты өлеңнің авторы
А) Аймауытов ә) Дулатов б) Байтұрсынов
7.Астраномия. Күн жүйесіндегі ең суық планета
А)Плутон ә) марс б)Ай.
8.Арнайы сұрақ.»Өзіңнен бұрын болған ардагерлердің Қалданға арнайы барып 10 адамды босатып алған Қазбекпен өз кісілерін бармай қайтарған Дербісалыға қайран қаламын.Ал батырларымның арасында байлығы мен батырлығы жөнінен Малайсары, ақылдылығы мен батылдылығы жөнінен Баян биік тұр» қай ханның сөзі.
А)Тәуке ә)Әбілхйыр б)Абылай хан.
1 жүргізуші: Ұпайы аз екі оқушыны құрметпен шығарып салайық.
2 жүргізуші: IV кезеңі.Тапқырлық
Үш аманат.
Ғалымбет кішкентай қайығымен Ертістің бер жағына өтіп шығып еді,қасқырға мініп, шөп арқалап,және бір ешкі жетелеп келе жатқан бір шалға кездесті.
-Ассаламалейкум ,ата!
-Амансыңба балам.Сен қай ұлсың?
-Ата, мен балдырғанның тілшісі Ғалымбекпің ғой,мынай кереметіңіз не ата?
-Ғалымбет болсаң тіпті жақсы болды.Осы үшеуін саған аманат етіп тапсырамын саған.Қасқырды зообаққа тапсыр, шөпті Қабақ атаңа,ешкіні Манап шалға апарып бер.Аманат жолы қиын екенің білесің ғой балам,мен кеттім.
-Білемін, ата,деп Ғалымбт қалып қояды.
-Ғалымбеттің қайығына өзімен бірге әлгі үш аманаттың біреуі ғана сияды.Дегенмен, Ғаламат амалын тауып,ешкімге шөпті жегізбей,қасқырды ешкімге тигізбей,Ертістің арғы жағына екеуін аман есең жеткізеді.
-Бұларды Ғалымбек қалай аман-есен жеткізді.
Шешуі:Әуелі ешкіні ар жаққа апарып тастады да,қайта келіп қасқырды ала кетті.Бұл жолы қасқырды қалдырып,ешкіні өзімен бірге қайтадан бер жаққа өткізеді де,ешкіні жеке қалдырып,шөпті алып кетті.Қасқырдың шөп жемейтіні белгілі,сондықтан, шөппен бірге қасқырдыар жаққа қалдырып,өзі кері кліп ешкіні алып кетті.
1 жүргізуші:Сонымен танымдық ойынымыздың V кезеңі Жорға.
А нұсқасы.
1.»Штандарт» сөзінің мағынасы (полк атауы)
2.Жеті жарғы бойынша қазақ хандарынеше құқтар мен функцияларды меңгерді.(5)
3.Судья сот төрелігін іске асыруы кезінде неге жүгінеді. (Конституция және заң)
4.Парламент депутаты бір мезгілде партияға мүше бола алама?(Жоқ)
5.Заң шығарушы билік (парламент)
6.Президенттің өкілеті мерзімі (7 жыл)
7.Парламенттің жоғары палатасы (Сенат)
8.Конституция бойынша үкіметті кім құрады? (Президент)
9.Конституйия неше бөлімнен тұрады. (9 бөлім)
10.Азаматтарға амнистия туралы актіні кім жариялайды. (Президент)
Б нұсқасы
1.Жеті жарғы қай елдің тұсында шықты. (Тәуке)
2.Сот төрелігін кім жүзеге асырады. (Сот)
3.Парламент неше палатадан тұрады (Екі)
4.Конституциялық кеңес неше мүшеден тұрады. (Жеті)
5.Атқарушы билікті ата (Үкімет)
6.Парламенттің төменгі палатасы (Мәжіліс)
7.Үкіметті кім басқарады (Премьер-министер)
8.Қоғамдық кездесоқ жағымсыз оқиғаны қалай атайды (Инцидент)
9.Сенатың неше депутатын президент тағайындайды? (7)
10.ҚР неке жасы (18)
Жоғарғы кезеңі аяқталғаннан кейін ұпайы аз ойыншыны шығарып саламыз.
