2). Геометрияны? даму тарихынан ?зінді: «Геометрия» с?зі грек тілінен шы??ан. «Гео» - жер, «метео» - ?лшеймін. «Геометрия» Ежелгі Мысырда бізді? д?уірімізге дейін 2000 жыл?а жуы? б?рын, я?ни 4000 жыл б?рын ту?ан. Египет пер?ауыны ?рбір мысырлы??а аз?антай жер б?ліп берген, олар пер?ауын?а жер ?шін салы? т?леп отыр?ан. Біра? Ніл ?зені ыл?и тасып, жер телімдерін басып ?ала бергеннен кейін, пер?ауын жер телімін ?аншалы?ты кішірейіп ?ал?анын, со?ан сай енді ?анша салы? салу керектігін білу ?шін жер ?лшегіштерді жіберіп отырды. «Геометрия» Мысырда осылай туып, одан бас?а елдерге тара?ан.
Ежелгі Грекия мысырлы?тардан оларды? геометриялы? білімдерін ?йренді. На? Ежелгі Грекияда «Геометрия» логикалы? талдау ж?не д?лелдеу ж?йесімен ?ылым ретінде ?алыптасты. Б?л ?ылым геометриялы? фигураларды? ?асиеттері туралы ?ылым?а айналды.
№ 2. Ауызша талдау.
- Тікт?ртб?рышты? ?зынды?ын а, ал енін в деп белгіле?дер. ?ріптерді? к?мегімен тікт?ртб?рышты? ауданы мен периметрін тауып, жазы?дар.
Р = (а + в) ? 2 S = а ? в
№ 3. Т?сіндіріп шы?ару. Ауданы белгілі тікт?ртб?рышты? ?зынды?ы мен еніні? м?мкін н?с?аларын тап. Р = (25 + 5) ? 2 = 100 (см) S = 25 ? 5 = 125 (см2)
Мақсаты: оқушылардың геометриялық фигуралар туралы білімін, геометриялық фигуралардың периметрін және ауданын есептеу тәсілдерін жетілдіру.
Көрнекілігі: сызба, геометриялық фигуралар.
Әдісі: түсіндіру, көрсету, сұрақ-жауап. Сабақтың типі: аралас сабақ
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Сабаққа даярлық, амандасу, түгендеу. Сабақтың қожайыны – оқулық, оның көмекшілері – дәптер, қалам, сызғыш, қарындаш және белгі карточкалары. Баланың зейінін сабаққа аудару.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: № 2, 7.(балалардың жазба жұмысын тексере отырып, жауабын салыстыру)
2). Геометрияның даму тарихынан үзінді: «Геометрия» сөзі грек тілінен шыққан. «Гео» - жер, «метео» - өлшеймін. «Геометрия» Ежелгі Мысырда біздің дәуірімізге дейін 2000 жылға жуық бұрын, яғни 4000 жыл бұрын туған. Египет перғауыны әрбір мысырлыққа азғантай жер бөліп берген, олар перғауынға жер үшін салық төлеп отырған. Бірақ Ніл өзені ылғи тасып, жер телімдерін басып қала бергеннен кейін, перғауын жер телімін қаншалықты кішірейіп қалғанын, соған сай енді қанша салық салу керектігін білу үшін жер өлшегіштерді жіберіп отырды. «Геометрия» Мысырда осылай туып, одан басқа елдерге тараған.
Ежелгі Грекия мысырлықтардан олардың геометриялық білімдерін үйренді. Нақ Ежелгі Грекияда «Геометрия» логикалық талдау және дәлелдеу жүйесімен ғылым ретінде қалыптасты. Бұл ғылым геометриялық фигуралардың қасиеттері туралы ғылымға айналды.
№ 2. Ауызша талдау.
- Тіктөртбұрыштың ұзындығын а, ал енін в деп белгілеңдер. Әріптердің көмегімен тіктөртбұрыштың ауданы мен периметрін тауып, жазыңдар.
Р = (а + в) ∙ 2 S = а ∙ в
№ 3. Түсіндіріп шығару. Ауданы белгілі тіктөртбұрыштың ұзындығы мен енінің мүмкін нұсқаларын тап. Р = (25 + 5) ∙ 2 = 100 (см) S = 25 ∙ 5 = 125 (см2)
? жәшікте – 162 кг Ж: 9 жәшік керек. (кері есеп құрастыр)
Сергіту сәті.
Қостық біз, көбейттік біз,
Қатты шаршап кеттік біз.
Кәне, тұра қалайық,
Қимылдасын қол-аяқ.
Кірпікті де қағайық,терең демді алайық,
Орнымызға отырып,
Сабаққа назар салайық.
ҮІ.Түсінгендерін тексеру: 1). № 5. Ауызша. Кестенің әр қатары бойынша есеп құрастыр және оларды шығар.
2). № 6. Тақтада түсіндіріп. Белгісіз санды х-пен белгілеп, теңдеу жаз және оны шеш.
Х + 25 = 725 х ∙ 7 = 84
Х = 725 – 25 х = 84 : 7
Х = 700 х = 12
700 + 25 = 725 12 ∙ 7 = 84
ҮІІ . Сабақтың қорытындысы: 1). Жұптық жұмыс. № 7. Тапсырманы орында. Әр қораптан кез келген цифрды алып, үш таңбалы сандар құрастыр және оларды разрядтық қосылғыштардың қосындысы түрінде жаз.
= 700 х = 12
