С?йлем м?шелеріні? байланысы 3- сынып

Тақырыбы: Сөйлем мүшелерінің байланысы

Мақсаты: оқушыларға сөйлем мүшелерінің өзара байланысын түсіндіру. Тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлем мүшелерін пысықтау.

Міндеттері: Білімділік: оқушыларға сөйлем мүшелерінің ішінен тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелерді талдату. Сөйлем мүшелеріне талдау барысында сөздерге сұрақ қою. Сол арқылы сөздердің өзара байланысын дәлелдеу.

Дамытушылық: оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін дамыту, суретпен жұмыс арқылы шығармашылыққа баулу, сөздік қорларын арттыру.
Тәрбиелік: ұқыптылыққа, жинақылыққа тәрбиелеу. Өз ойын еркін жеткізе білуге баулу.

Сабақ түрі: дәстүрлі
Сабақ типі: жаңа сабақ
Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, логика әлемі.
Қолданған әдіс - тәсілдер: сұрақ - жауап, талдау, түсіндіру, суретпен жұмыс, тест, оқулықпен жұмыс, ойын
Көрнекілігі: қима парақтар, сюжетті суреттер

Әдіс-тәсілдері: талдау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ойын, тест

Сабақтың жоспары:

1. Ұйымдастыру кезеңі-3мин.

2. Үй тапсырмасын тексеру-10мин.

3. Жаңа сабақ-15мин.

4. Сабақты бекіту-5мин.

5. Үйге тапсырма беру-3мин.

6. Қорытындылау-6мин.

7. Бағалау-3мин.

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі:

А) Сәлемдесу.

Ә) Оқушыларды түгендеу.

Б) Сабаққа зейіндерін аударту.

Күндей жадырап,

Айдай арайлап,

Жұлдыздай жарқырап

Бүгінгі сабағымызды бастаймыз.

Үй тапсырмасын тексеру:

Гүлдерге көбелек қондыру ойынын ойнату. Сұрақ-жауап әдісін пайдалану:

-Баяндауыш дегеніміз не?

-Ол қандай сұрақтарға жауап береді?

-Баяндауыш қай сөз табына жатады?

-Мысал келтір: жинады, биледі, жүгірді, жарқылдады...

-Сын есім дегеніміз не?

-Сын есімге мысал келтір: ақ, жасыл...

Сюжетті суреттер көрсетіп, сұрақ-жауап әдісін пайдалану. Мақсаты тұрлаулы мүшелерді пысықтау.

Не? Сағат, шәугім, майшам...

Кім? Оқушы, бала, жұмысшы...

Не істеді? Жуынды, жүгірді, сабаққа кешікті...

-бастауыш пен баяндауыштың арасына сызықша қандай уақытта қойылады?

-Сөйлем мүшелері нешеге бөлінеді?

екіге:тұрлаулы, тұрлаусыз.

Сөйлем мүшелері

Тұрлаусыз

Тұрлаулы

Бастауыш пен баяндауыштан өзге сөйлем мүшелері жатады. Қызметі; сөйлемдегі ойды толықтырып тұрады. М\ы: Мен шықтым. Мен далаға шықтым. Мен тауға шықтым. Мен көшеге шықтым....

Бастауыш пен баяндауыштан құралады. М\ы: Қар жауды. Жел соқты. Әжем келді. Сабақ басталды....

Жаңа сабақ:

Психологиялық дайындық

Ш.Құдайбердіұлының «Кел, балалар оқылық!» өлеңінің бір шумағымен бастау.

Мағынаны тану

79-жаттығу. Сөйлемдерді оқы. (топтық жұмыс)

Кішіпейіл бала үлкендерді үнемі сыйлайды. Далада қар жапалақтап жауып тұр. Қыста мал қорада тұрады. Жақсы бақташы малды отты жерге бағады.

Талдау үлгісі: Кішіпейіл бала үлкендерді үнемі сыйлайды

Бала не істейді? Бала сыйлайды

Қандай бала? Кішіпейіл бала.

Қалай сыйлайды? Үнемі сыйлайды.

Кімдерді сыйлайды? Үлкендерді сыйлайды.

80-жаттығу.(өзіндік жұмыс)Жаңылтпашты оқы. Оның құрамындағы сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талда.

Шешей отты көсеумен көседі.

Көсеумен кесек-кесек тезек төседі.

Оқушылар сөйлем мүшелеріне сұрақ қойып, бағынышты сөзді табады.

81-жаттығу. Жақшадағы сөзді сөйлемнің мазмұнына қарай өзгертіп жаз.

Бота

Әділдің түйесі боталады. Бота сүп-сүйкімді. Әсіресе (бота) көзі әдемі-ақ. Балалар (бота) қатты қызықты. (Бота) сипалап, қасынан кетпей қойды.

Бота

Әділдің түйесі боталады. Бота сүп-сүйкімді. Әсіресе ботасының көзі әдемі-ақ. Балалар ботаға қатты қызықты. Ботаны сипалап, қасынан кетпей қойды.

Өзіндік жұмыс. Оқушылар сөйлем мүшелерінің байланысын сызбамен көрсетеді.

Сабақты бекіту. 82-жаттығу. Сөйлемдерді көшіріп жаз. Сөйлем мүшелеріне талда. Олардың байланысын сызбамен көрсет. Өзіндік жұмыс.

Марат ойыншықпен ойнады.

Мал өрістен қайтты.

Қайсар дүкенге келді.

Әсия төсекті әдмілеп жинады.

Қорытындылау. Ережені хормен жатқа айту.

Тест

1)Зат еcімді тап:

А) оқыды Б) оқымысты В) оқушы

2)Сын есімді тап:

А) бала Б) сырғанады В) ал-қызыл

3)Қайтті ? Неғылды? Не істеді? Қай сөз табының сұрақтары;

А) сын есімнің Б) зат есімнің В) етістіктің

4)Сөйлемдегі бастауыш болатын сөзді тап:

Бүгін Арушан шахматтан жеңіспен оралды.

А)жеңіспен Б) оралды В) Аружан

5)Сөйлемдегі баяндауыш болатын сөзді тап:

Оқушылар есепті тез шығарды.

А) есепті Ә) оқушылар В) шығарды

Үйге тапсырма. Ережені жаттау, 83–жаттығу. Ребусты шеш. Сөйлемдегі сөздердің байланысын тап.

Бағалау: сабаққа белсене қатысып, ережелерді жатқа білетін оқушыларды бағалау.