Саба? жоспары "Негізгі ж?не туынды етістік"

Саба?ты? та?ырыбы: «?аза? тілі» п?ні бойынша 3 сынып?а арнал?ан «Негізгі ж?не туынды етістік».

Ма?саты: О?ушылар?а негізгі ж?не туынды етістік туралы топтастырыл?ан ??ымды ?алыптастыру. Оларды ажырата білуге баулу. О?ушылармен ?з бетімен ж?мыс жасау?а, теориялы? ойлауын, с?йлеу тілін дамыту. ?йымшылды??а, досты??а, адамгершілікке т?рбиелеу.

К?рнекілігі: Суреттер, ребустар, ою – ?рнектер, слайд, тест ж?мыстары.

?дісі: С?ра?-жауап, Венн диаграммасы, СКТ ?дісі.

Т?рі: д?ст?рлі емес саба?.

П?наралы? байланыс: Математика, бейнелеу, е?бекке баулу.

Саба?ты? барысы: ?йымдастыру кезе?і. Психологиялы? дайынды?.

?лкенге де сіз,

Кішіге де сіз.

Бар адам?а ??рметпен,

Бас иеміз біз.

?й тапсырмасымен ж?мыс: О?ушыларды білімді белсенді ме?геруге дайындау кезе?і.

Слайд 1

?ызы?ушылы?ты ояту сатысы.

(Білгенін еске т?сіреді, мазм?нын т?сінуге талаптана белсенділігі артады, ми ?ыртысы іске ?осылады.)

Мына сандарды кім ретімен ?ойып, о?ып береді. Сонда жасырын с?з табы шы?ады.

245 249 371 389 451 643 789

Ережесін с?рау.

Б?гінгі саба?ымызда ?аза?ты? ою-?рнектері бойынша то?тала отырып, кілемше жасау. Халы? шебері ою-?рнекті ?сімдік, жануар, ??с, ?арыш денелер бейнесіне ??сатып ??растыра білген. Ою-?рнекті т?рмысты? м?ліктер мен б?йымдарды безендірген. ?аза? тілі саба?ымызда ?рбір жатты?улар?а то?тай отырып, «?ажайып кілемше» ??растырамыз. Ережені с?рау. Етістік нешеге б?лінеді?

Т?бір с?з негізгі етістік (о?ы, ж?р, жаз, ки).

Т?бір с?зге жал?ан?ан ж?рна? ар?ылы туынды етістік (т?рле, ойлан, а?та).

Слайд 2.

ІІ. Ма?ынаны тани білу сатысы.

(Жа?а идеяны ?абылдайды, ескі мен жа?аны ?штастырады, ойлау ?абілетін ке?ейтеді, не т?сінгенін аны?тайды). «Т?марша» оюы ?шб?рыш т?стес. Тіл к?зден са?тайды. 21-жатты?у. Д?лелдеу ?лгісі: А?та-туынды, ?йткені оны? т?бірі-а?. «А?» с?зі сын есім, ал о?ан –та ж?рна?ы жал?ан?анда ?имылды білдіріп т?р. Сонды?тан ол туынды етістік болады.22-жатты?у. С?здерді о?ы: т?р, ар?ан, ем, ара, сабын, бу, тіс.

Берілген зат есімдерге –ла, -ле, -да, -де, -та, -те ж?рана?тарыны? тиістісін жал?ап,туынды етістік жаса.
Туынды етістіктерді жаз.
Ал?аш?ы ?ш с?зден жаса?ан туынды етістікті ?атыстырып, ?ш с?йлем ??ра.

Слайд 3.

ІІІ. Ой тол?аныс сатысы.

(?йренгенін ?абылдайды, іштей ойлану?а ?йренеді, ой алмасады. Белсенді т?рде ?з білімін на?тылау жолын ?арап, ?згерістер енгізіледі. Сол білім ар?ылы ?зіні? ?згергенін сезеді.) «?ош?ар м?йіз» ою-?рнегі ?ойды?, ешкіні?, сиырды? екі м?йізін ?ана бейнелейді ж?не кейде «ыр?а?», кейде «ілмек» деп аталатын оюларды «?ош?ар м?йіз» дейді. 23-жатты?у. Сын есімдерге –ла, -ле, -да, -де, -та, -те ж?рна?тарын жал?ап, туынды етістік жаса. А?, ?са?, к?ркем, жа?сы, о?, жа?а, ірі.

Туынды етістіктерді жаз.
Туынды етістіктерді? ішінен ?зі? ?ала?ан ?ш-т?рт с?зді ?атыстырып с?йлем ??ра.

Слайд 4.

IV. Баспалда? ойыны. «Етістік» с?зінен баспалда? жаса. Сергіту с?ті.

Слайд 5.V. Сатылай комплексті талдау.(Сатылай комплексті талдау- о?ушыларды? тіл білімі салалары бойынша ме?герген теориялы? білімдерін практикалы? т?р?ыдан талдап, саралап ме?гертуді? е? ?ажетті ??ралы). «Ирек су» к?гілдір к?к т?сті болады.Тазалы?ты, ?семдікті ба?алайды. Етістікті талдау.

Келеді

1.Б?л с?з: ке-ле-ді.

2.Т?л?асына ?арай: кел негізгі т?бір.

3.??рылысына ?арай – дара. Негізгі т?бірде т?р.

4.С?зде бір лексикалы?, ?ш грамматикалы? ма?ына бар.

5.Лексикалы? ма?ынасы – ?имыл – ?оз?алыс атауы.

6.1 Етістік

6.2. Екінші грамматикалы? ма?ынасы (-е) к?семшені? ж?рна?ына берілген категориялы? грамматикалы? ма?ына – ша?ты? ма?ына.

6.3. ?шінші грамматикалы? ма?ынасы (-ді) жіктік жал?ауы ар?ылы берілген категориялы?, грамматикалы? ма?ына – жа?ты? ма?ына.

7.Келеді. Не істейді? Деген с?ра??а жауап береді. Ендеше, б?л – етістік. Етістік дегеніміз – не істейді? ?айтеді? т.б. с?ра?тар?а жауап беріп, ?имыл – ?рекетті білдіретін с?з табы.

Слайд 6.

VI. С?йкестендіру тест.

(Білім ойын жина?тау, ?орытындылау)

27-жатты?у. Туынды етістіктерді тап.

О?ыса?,. сусын іші?із.

Ая?ы? ауырса,. б?рін білесі?.

К?п ?йы?таса?,. ?олы?мен с?ртпе.

Ш?лдесе?із,. басы? ауырады.

К?зі? ауырса,. к?п ж?рме.

Жаз шы?са,. к?н ысиды.

Полиглот (етістіктерді ?ш тілде айту)

?аза?ша А?ылшын Орысша

Ж?гір run [ран] бегать

О?ы read [рид] читать

Венн диаграммасы (?орытындылау)

Негізгі Туынды

Ойлан, а?та, ж?рме,

к?тпе, киме.

О?ы, ж?р, к?т, ки.

Етістік

Саба?ты ?орыту. Б?гінгі саба?та біз барлы? тапсырманы орындай отырып, ?аза?ты? ?лтты? ою-?рнекпен тігілген кілемшесін ??растырып бітірдік.Ба?алау. ?йге тапсырма. 24-жатты?у. 121-бет.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Саба? жоспары "Негізгі ж?не туынды етістік"»

Сабақтың тақырыбы: «Қазақ тілі» пәні бойынша 3 сыныпқа арналған «Негізгі және туынды етістік».

Мақсаты: Оқушыларға негізгі және туынды етістік туралы топтастырылған ұғымды қалыптастыру. Оларды ажырата білуге баулу. Оқушылармен өз бетімен жұмыс жасауға, теориялық ойлауын, сөйлеу тілін дамыту. Ұйымшылдыққа, достыққа, адамгершілікке тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Суреттер, ребустар, ою – өрнектер, слайд, тест жұмыстары.

Әдісі: Сұрақ-жауап, Венн диаграммасы, СКТ әдісі.

Түрі: дәстүрлі емес сабақ.

Пәнаралық байланыс: Математика, бейнелеу, еңбекке баулу.

Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі. Психологиялық дайындық.

Үлкенге де сіз,

Кішіге де сіз.

Бар адамға құрметпен,

Бас иеміз біз.

Үй тапсырмасымен жұмыс: Оқушыларды білімді белсенді меңгеруге дайындау кезеңі.

Слайд 1

Қызығушылықты ояту сатысы.

(Білгенін еске түсіреді, мазмұнын түсінуге талаптана белсенділігі артады, ми қыртысы іске қосылады.)

Мына сандарды кім ретімен қойып, оқып береді. Сонда жасырын сөз табы шығады.

245 249 371 389 451 643 789

Ережесін сұрау.

Бүгінгі сабағымызда қазақтың ою-өрнектері бойынша тоқтала отырып, кілемше жасау. Халық шебері ою-өрнекті өсімдік , жануар, құс, ғарыш денелер бейнесіне ұқсатып құрастыра білген. Ою-өрнекті тұрмыстың мүліктер мен бұйымдарды безендірген. Қазақ тілі сабағымызда әрбір жаттығуларға тоқтай отырып, «ғажайып кілемше» құрастырамыз. Ережені сұрау. Етістік нешеге бөлінеді?

Түбір сөз негізгі етістік (оқы, жүр, жаз, ки).

Түбір сөзге жалғанған жұрнақ арқылы туынды етістік (төрле, ойлан, ақта).

Слайд 2.

ІІ. Мағынаны тани білу сатысы.

(Жаңа идеяны қабылдайды, ескі мен жаңаны ұштастырады, ойлау қабілетін кеңейтеді, не түсінгенін анықтайды). «Тұмарша» оюы үшбұрыш түстес. Тіл көзден сақтайды. 21-жаттығу. Дәлелдеу үлгісі: Ақта-туынды, өйткені оның түбірі-ақ. «Ақ» сөзі сын есім, ал оған –та жұрнағы жалғанғанда қимылды білдіріп тұр. Сондықтан ол туынды етістік болады.22-жаттығу. Сөздерді оқы: төр, арқан, ем, ара, сабын, бу, тіс.

Берілген зат есімдерге –ла, -ле, -да, -де, -та, -те жұранақтарының тиістісін жалғап,туынды етістік жаса.
Туынды етістіктерді жаз.
Алғашқы үш сөзден жасаған туынды етістікті қатыстырып, үш сөйлем құра.

Слайд 3.

ІІІ. Ой толғаныс сатысы.

(Үйренгенін қабылдайды, іштей ойлануға үйренеді, ой алмасады. Белсенді түрде өз білімін нақтылау жолын қарап, өзгерістер енгізіледі. Сол білім арқылы өзінің өзгергенін сезеді.) «Қошқар мүйіз» ою-өрнегі қойдың, ешкінің, сиырдың екі мүйізін ғана бейнелейді және кейде «ырғақ», кейде «ілмек» деп аталатын оюларды «қошқар мүйіз» дейді. 23-жаттығу. Сын есімдерге –ла, -ле, -да, -де, -та, -те жұрнақтарын жалғап, туынды етістік жаса. Ақ, ұсақ, көркем, жақсы, оң, жаңа, ірі.

Туынды етістіктерді жаз.
Туынды етістіктердің ішінен өзің қалаған үш-төрт сөзді қатыстырып сөйлем құра.

Слайд 4.

IV . Баспалдақ ойыны. «Етістік» сөзінен баспалдақ жаса. Сергіту сәті.

Е	к	К
Т	е	с	Е
І	с	т	е	Л
С	ы	р	л	а	Е
Т	а	з	а	Л	а	Д
І	л	і	ң	д	е	р
К	ө	м	е	к	т	е	с

Слайд 5.V. Сатылай комплексті талдау.(Сатылай комплексті талдау- оқушылардың тіл білімі салалары бойынша меңгерген теориялық білімдерін практикалық тұрғыдан талдап, саралап меңгертудің ең қажетті құралы). «Ирек су» көгілдір көк түсті болады.Тазалықты, әсемдікті бағалайды. Етістікті талдау.

Келеді

1.Бұл сөз: ке-ле-ді.

2.Тұлғасына қарай: кел негізгі түбір.

3.Құрылысына қарай – дара. Негізгі түбірде тұр.

4.Сөзде бір лексикалық, үш грамматикалық мағына бар.

5.Лексикалық мағынасы – қимыл – қозғалыс атауы.

6.1 Етістік

6.2. Екінші грамматикалық мағынасы (-е) көсемшенің жұрнағына берілген категориялық грамматикалық мағына – шақтық мағына.

6.3. Үшінші грамматикалық мағынасы (-ді) жіктік жалғауы арқылы берілген категориялық, грамматикалық мағына – жақтық мағына.

7.Келеді. Не істейді? Деген сұраққа жауап береді. Ендеше, бұл – етістік. Етістік дегеніміз – не істейді? қайтеді? т.б. сұрақтарға жауап беріп, қимыл – әрекетті білдіретін сөз табы.

Слайд 6.

VI. Сәйкестендіру тест.

(Білім ойын жинақтау, қорытындылау)

27-жаттығу. Туынды етістіктерді тап.

Оқысаң, ... сусын ішіңіз.

Аяғың ауырса, ... бәрін білесің.

Көп ұйықтасаң, ... қолыңмен сүртпе.

Шөлдесеңіз, ... басың ауырады.

Көзің ауырса, ... көп жүрме.

Жаз шықса, ... күн ысиды.

Полиглот (етістіктерді үш тілде айту)

Қазақша Ағылшын Орысша

Жүгір run [ран] бегать

Оқы read [рид] читать

Венн диаграммасы (қорытындылау)

Негізгі Туынды

Оқы, жүр, күт, ки.

Етістік

Ойлан, ақта, жүрме,

күтпе, киме.

Сабақты қорыту. Бүгінгі сабақта біз барлық тапсырманы орындай отырып, қазақтың ұлттық ою-өрнекпен тігілген кілемшесін құрастырып бітірдік.Бағалау. Үйге тапсырма. 24-жаттығу. 121-бет.