Қордай ауданы. Жамбыл ауылы
Ж Жабаев атындағы орта мектеп.
Ержанава Гүлсім Бисенбаевна
Тәрбие сағаты.
Сабақтың тақырыбы: Тамақ-денсаулық тірегі
Сабақтың мақсаты:1.Тамақтың қадір қасиетін біле отырып,
қазақтың ұлттық тағамдардының жасау
жолдарын білуге үйрету
2.Ұлттық тамақ түрлерінің атауларын біліп,
олардың ден-саулыққа пайдасын ұғындыру.
3.Оқушыларды сүйіспеншілікке,іскерлікке
талғампаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас сабақ.
Сабақтың әдісі: сұрақ, жауап, түсіндіру.
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру.
2. Психологиялық сәт.
Оқушыларды түгендеу, психологиялық сәт.
Дастархан басында,
Әдеттен біз озбаймыз.
Үлкендердің қасында,
Қолды бұрын созбаймыз.
Тамақ ішер кезде енді,
Сөйлемейміз күлмейміз.
Астан басқ өзгені;
Елемейміз білмейміз.
Біз бүгін «Тамақ-денсаулық кепілі» атты тәрбие сағатымызды жүргізгелі отырмыз. Ең бірінші мына сұраққа жауап берейік.
Тамақ не үшін керек?
Өмір сүру,әл жинау, ден-саулықты болу үшін қажет.
Ертеде ата-бабаларымыз тамақты еттен,ұннан,сүттенжасап отырған Адамзат баласы бұл тағамдарды осы уақытқа дейін ішіп келеді.
Біз кәзір әр түрлі тамақтардың түрлерін,оның пайдаларын білу үшін жарыс ойынын ұйымдастырамыз.
Балалар мен сендерді 3 топқа бөлеміз.
1-топ еттен жасалған тамақ түрлерін айтады(шұжық,ет,қазы,қарта,
қуырдақ т.б)
2-топ ұннан жасалған тағамдардың түрлерін айтады(бауырсақ,шелпек,тоқаш, нан)
3-топ сүттен жасалған тағам түрлерін атайды(қаймақ,айран,ірімшік,май,құрт)
Енді балалар қаймақ туралы мақал-мәтелдерді айтайық.
1-топ:
Ас ішерде керек, көлік көшерде керек.
Ет етке, сорпа бетке.
Нан болса ,ән болады.
Тамақтың дәмін тұз келтірер.
Ауру астан, дау қарындастан.
2-топ:
Ас адамның арқауы.
Ашта жеген құйқаңды ,тоқта ұмытпа.
Кісінің қаны ет, жаны қымыз.
Бір күн дәмін татқанға, мың күн сәлем.
3-топ:
Алтын күміс тас екен,арпа бидай ас екен.
Судың да, сұрауы бар.
Қырсыққанда быламыққа тіс сынар.
Нансыз өмір жоқ.
Еттің бәрі қазы болмас, иттің бәрі тазы болмас.
Жарайсыңдар олай болса мына сөз жұмбақты шешейік.
1. Қараңғыны не дейміз?(түн)
2.5 тің көршісі? (төрт)
3.Бал жинаушы жәндік? (ара)
4.Әкенің әкесі?(ата)
5.Биік жар?(тау)
6.Түнде көретін құс? (үкі)
7.Тарғыл сөзін тағы қалай атаймыз? (ала)
8.Жауардың үйі?(ін)
9. Су көлігі? (кеме)
Жарайсыңдар біз осы тамақтардың көбісін осы төрт түліктерден аламыз. Сонымен қатар өсімдіктерден де аламыз.
1-топ жануарлардың ,2-топ өсімдіктерден, 3-топ екеуінің ортақ қасиетін табады.
1-топ 3-топ 2-топ
Енді балалар біз қандай тағам қандай ауруға ем.
Маладың сүті ден-саулыққа пайдалы.
Қымыз бен шұбат өкпеге ем.
Сорпа қан толтырып,адамға әл береді
Ешкінің майы салқын тигенде ем.
Сиыр майы жараға ем.
Жылқы майы жөтелге ем.
Қандай тиым сөздерді білесіңдер..
1-топ
Суға түкірме көкті жұлма.
Нанды баспа,ақты төкпе.
Тамақты қорлама.
Нанды бір қолыңмен үзбе.
Ас үстіненаттама, астан үлкен емессің.
Нанды үгітпе.
Асқа отырар алдынан міндетті түрде қолды жуыу керек.
Кір қолымен тамақ ішсең тәрбиесіздік қана емес,ден саулыққа қауіпті.
Дастархан басына кешікпеген жөн.
Тамақ ішерде бәріне ас болсын деген жөн.
Асықпай іш тамақты, жалама аяқ табақты.
Енді балалар бәйге ойынын ойнайық.
111
3
2
2
10
100000
2
1.Тамақтың ең ұлысы не (нан) 10 оң жата
2.Жесең тісіңе, жемесең түсіңе кіреді.(ет)10 орта
3.Cоғым деген не? (қыста сойылған ет)10 сол жақта
4.Қай малдын майы тез қатады.?(сүр ет) 20 оң жақта
5.Өңкей еттен қуырылған тамақ (қуырдақ) 20 ортадағы
6.Ең құрметті қонаққа не тартады?) (бас) 20 сол жақтағы
7.Қызбен күйеугек малдың қандай мүшелерін береді? (төс, құйымшақ)30 оң жақтағы
8.Піскен бастағы таңдайды алып бергенде не деп ырым етеді?(шебер бол деп) 30 ортадағы
9.Жаңа туған малдың сүті?( уыз)30 сол жақтағы
10.Малдың майы ащы ішекке өрілген тамақ (жөргем)40 оң жақтағы
11.Ұн мен майды араласырып бүйенге салып пісірген тамақтың түрі қандай? (бұжы)40 ортадағы
12.Дастарханан үзілмейтін тағам? (нан)40сол жақтағы
13.Сұрауы бар зат? (су)50 оң жақтағы
14.Май айныса не себеді? (тұз)50 ортадағы
15.Қыста қалған ет (сүр ет)
Енді балалар әр топ өзінің тамақтары туралы тақпақтар айтайық.
1-топ:
Қазы-қарта,жал жая,
Сүр ет шұжық балдайды.
Құмыртатын таңдайды,
Қуырдағы қандай ды.
2-топ:
Нан ардақты адал ас,
Кәрі жас одан аттамас.
Ақ дастархан үстінде,
Қол жумай оны ұстамас.
3-топ:
Ыстық-ыстық сүт ішсең,
Дәмі кетпес таңдадайдан.
Бой жадырап кеттенен,
Буы шығар маңдайдан.
Енді балалар біз кішкене эссе жазайық.
1-топ Тамақтың пайдасы.
2-топ Менің сүйікті тамағым.
3-топ Тамақ денсаулық пайдасы.
Балалар эсселерін оқиды.
Балалар тамақ туралы бес жолды өлең жазайық.
Сабақты қайталау қорыту.
Ән: Қазақтың дастарханы.
