Саба?ты? та?ырыбы: Б?рінен де жа?сы. Ы.Алтынсарин.М?тін.

Қарағанды облысы білім басқармасының

«Психикалық дамуы артта қалған балаларға

арналған мектеп-интернаты» КММ

Бастауыш сынып мұғалімі

Нурбергенова Маргарита Нурбергеновна

Пәні: Ана тілі.1 сынып.

Сабақтың тақырыбы: Бәрінен де жақсы. Ы.Алтынсарин. Мәтін.

Мақсаты: Білімдік: Мәтін туралы алғашқы мағлұмат беру, мәтінді түсініп оқуға үйрету, мазмұнын ашу, мәтін мен сөйлемнің айырмашылықтарына тоқталу, оларды айыра білуге үйрету.

Дамытушылық. Оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеуіне ықпал ету. Ойлау шеберлігін, сөйлеу мәдениетін жетілдіру.

Тәрбиелілік. Оқушыларды ізеттілікке, әдептілікке тәрбиелеу. Аналарды аялау,құрметтеуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың көрнекілігі:суреттер, қима қағаздар,оқулық.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру бөлімі.

- Балалар, қазір қай жыл мезгілі?

–Қыстың соңғы күні.

-1наурыздан бастап көктем келеді.

- Балалар, тыңдаңдаршы, бұл ненің даусы? (су ағысы, құстар даусы естіліп тұрады.)

-Көктемде жердегі барлық тіршілікке жан бітеді.

-Осы табиғаттағы тіршілік иелерінің барлығымен сәлемдесіп алайық!

–Сәлеметсіздер ме?

-Сәлем демекші біз осы кеше қандай тақырып өткен едік, есімізге түсірейікші?

-Өтепберген Ақыпбекұлының «Сәлем берем үлкенге» өлеңі.

Оқушыларға мәнерлеп оқыту.

-Өлең не жайында екен?

-Өздерің үлкендермен қалай сәлемдесесіңдер?

Ассалаумағалейкум- деген не мағына береді?Алланың нұры жаусын

-Олай болса , «Сәлем-сөздің анасы»дейді екенбіз.

ІІ. Жаңа сабақ. Есік қағылып,сәлемдесіп, почташы хат әкеледі.

- Балалар, бүгін біздің сабағымызға «Негештен» хат келіпті.Бірақ хатта айтылған ой түсініксіздеу, сөйлемдердің орны ауысып кеткен сияқты.

Ал, мен оқимын. «Сондықтан мен анамды жақсы көремін.Менің анам өте мейірімді.Ол менің жақсы бала болып өсуімді қалайды».

–Не түсіндік?

–Түсініксіздеу.

Берілген сөйлемдердің орнын ауыстырып оқып, мазмұнын түсінеміз. «Менің анам өте мейірімді. Ол менің жақсы бала болып өсуімді қалайды. Сондықтан мен анамды жақсы көремін.»

- Негеш неге мұндай хат жазды деп ойлайсыңдар?

-8 наурыз аналар мерекесі жақындап қалды ғой.

Осы тәрізді мысалдар арқылы сөйлемдердің өзара мағыналық байланыста айтылуынан мәтін құралатыны байқатылады.

-Әріп не? Дыбыс ше? Буын неден құралады?Әліпбиде неше әріп бар?

-Енді осы білетінімізді сызбаға келтіріп көрелік:

Дыбыс..... Буын....... Сөздер _____ Сөйлемдер_____ Мәтін

119 – жаттығу. Ы.Алтынсариннің «Бәрінен де жақсы» деген мәтінін оқып беремін.

Оқушыларға оқыту.

-Авторы туралы не білесіңдер?

-Ыбырай атамыз қазақ даласына білім жарығын тұңғыш алып келген.

Ыбырай Алтынсарин (1841-1889) — қазақтың аса көрнекті ағартушы-педагогы, жазушы, этнограф, фольклоршы.Туып-өскен жері — Қостанай облысының Қостанай ауданы, Арқарағай ауылы. Осы өңірде, Тобыл өзенінің жағасынан топырақ бұйырған. Тікелей өзінің араласуымен халықтан жинаған қаржыға мектеп үйін және интернат салып, 1864 жылы 8 қаңтарда мектептің жаңа ғимаратын салтанатты түрде ашады.

-Мәтінде не туралы айтылған?

-Кішкене қыз өз анасы туралы не айтты?

Сөздік жұмыс. Топты адам - көп адам

Өз аналарың туралы әңгімелеңдер.

-Ана туралы қандай тақпақ білесіңдер?

-Ананы неге теңейміз?

–Күнге.

-Себебі ол күн сияқты жылуын, мейірімін береді.

-Қандай? -Мейірімді, ақылды, әдемі, шебер, өнерлі.т/б

Тақтада күн бейнесіне сөздер топтастыру.

«Көктем» мезгіліндегі өзгеріс, адамдар тіршілігі туралы әңгімелеу.

-Көктемде жан-жануарлар, барлық тіршілік иесі оянады.

-Көктемде ағаш отырғызамыз, күтіп-баптаймыз.

Сергіту сәті.Тербеледі ағаштар

Алдымнан жел еседі.

Кіп-кішкентай ағаштар,

Біп-биік боп өседі.

Дәптермен жұмыс.

1.Мәтіндегі сөйлемдерді реті бойынша көрсету.

Оқушыларға мәтіндегі сөйлемдерді бір – бірден оқыту.

- Осы мәтінде неше сөйлем бар? (Бес сөйлем)

- Әр сөйлемде неше сөз бар?

2.Көркем жазу. Жж Сс Зз жазса жатқызса

120-жаттығу.

Өлеңді мәнерлеп оқып, көшіріп жазу.Оқушыларға хормен оқыту.

Дәптерге күн, ай аты жазылып, Жақан Смақовтың «Ақ мамам» өлеңін жаздыру.

121-жаттығу. Мысық, әтеш, тиін суреттерін тақтада көрсету арқылы ребусты шешу.Мәтін.

Толықтыру тесті.

Төмендегі ережені толықтыр. Мәтін- ......

а/Дұрыс құрылған бір сөйлем.

ә/ Өзара мағыналық байланыста айтылатын бірнеше сөйлем.

б/Өзара мағыналық байланысқан бірнеше сөз.

- Балалар,ойын ойнап бір сергіп алайық.

Оқулықтан тыс тапсырма. «Алма жинау» ойыны.

Кел, балалар, ойнайық!

Тектен-текке тұрмайық.

Жемістерді жинайық!

Ойын шарты: Алма ағаштағы алмаларды кішісінен үлкеніне қарай ретімен орналастыру.

1-алма.Менің Әсел деген сіңілім бар.

2-алма.Ол сурет салуды ұнатады.

3-алма.Ол менен үлгі алады.

4-алма.Сондықтан мен жақсы оқушы болуым керек.

• Мәтінде неше сөйлем бар?

• Мәтінге ат қой.

ІІІ. Қорытынды.

Білемін. Не білдім? Білгім келеді?

IV. Үйге тапсырма.

1.«Ана» тақырыбына әңгіме құра.

2.Сәйкестендіру тестін шешу.

V. Бағалау.