Презентация по начальных классов на тему Абай ??нанбаев "?ыс"

Жалпы мақсаты:

Автормен таныстыру арқылы,өлеңнің мазмұны мен идеясын ашу.Мәнерлеп оқу дағдысын қалыптастыру.Топтық,жұптық жұмыс жасайды.

Күтілетін нәтижесі:

Оқушылар өлеңді түсініп және мәнерлеп оқи алады. Өлең мазмұнын әңгімелей алады. Өз ойын ашық және сыни ойлай алады.

Негізгі идея:

Өлеңнің мазмұнын түсіндіру.

Әдіс-тәсілдер:

1.Миға шабул. «Қарша борату» әдісі. (жұмбақ шешу,сұрақ-жауап).

2.Ойқозғау әдісі.

3.АКТ-ні пайдалану,бейнежазба көрсету,өлең тыңдату, слайд көрсету.

4. «ЖИГСО - І» әдісі .Өлеңді түсініп оқу.

5. «Түртіп алу» әдісі.

6. «Ойлан – Бірік - Талқыла»,түрткі сұрақтар.

Сабақтың барысы

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

І.Ұйымдастыру

Оқушылардың көңіл-күйін сұрау. (бармақпен көрсету)

Сабаққа дайындығымыз қалай? (3-рет шапалақ)

Психологиялық дайындық

«Жүректен - жүрекке» шеңбері

– Әрбір еркелетіп айтатын есім гүлге ұқсайды. Гүлдердің бәрі әдемі: раушан да, қызғалдақ та, бәйшешек те – бәрі де өзінше керемет, бәрі де адамға қуаныш сыйлайды. Біздің есіміміз де осындай керемет!

Суретпен топқа бөліп алу.Бағалау парағын тарату.

Оқушылар бармақтарын көрсету,шапалақтау, өз есімдерін таныстыру.

ІІ.Үй тапсырмасы:

Үй тапсырмасын сұрау.

1.Шона Смаханұлы кім?

2. Мысалды өз ойыңмен жалғастырып жаз.«Теңіз Балықтың жалынышты үнін естіп,..» деп бастау.

Оқушылар үйге берілген тапсырманы айтады,оқиды

ІІІ.Қызығушылықты ояту.

 «Қарша борату» әдісі.
Жұмбақ:

Құлағы мен көзі жоқ. Көлге жапқан қақпақ,

Жоқ тіпті қол мен аяғы, Сіресіп тұр -

Бірақ ғажап өнерпаз, Қатты –ақ. (мұз)

Мәнерлеп ою ояды. (аяз)

Қанаты жоқ – ұшады,

Аяғы жоқ – желеді.

Аузы жоқ – ұлиды. (боран)
«Сұрақ-жауап» әдісі.
- Қазір жылдың қай мезгілі?
- Қыс айларын ата?
- Қыс несімен сендерге қызықты?

- Қыс мезгілі дегенде ойымызға не түседі? Жалпы қыс турал не білеміз?

Постер қорғау. Тұсаукесер. (қыс туралы сурет салу,өлең жазу,сөзбен толтыру)

1. «Аппақ шапан киді байтақ кең далам» тақырыбындағы бейнежазба бойынша әңгімелеу.

Оқушылар жұмбақтың шешуін айтады.

1.Қыс мезгілі.

2.Желтоқсан,

қаңтар, ақпан.

Оқушылар бірлесіп жұмыс жасайды,толтырады,қорғайды.

Сергіту сәті.

«Көңілді күн» биі

Оқушылар билейді.

ІV.Мағынаны тану.

«ЖИГСО - І» әдісі.

1.1,2,3,4-ке дейін санап шығу.Оқушыларға өлеңді таратамын.

2.Абай туралы не білеміз? Оқушыларға алдын ала үйге берілген Абай Құнанбаев туралы ізденіп, автор туралы мәлімет жинастырып келеді.

3.Тізбек бойынша өлең шумақтарын тауып,1 шумақтан мәнерлеп оқиды.

4.«Қыс» өлеңін бейнежазбадан тыңдату.

5. «Түртіп алу» әдісі.

Сөздікпен жұмыс:

Соқыр,мылқау – түк көрмейтін,аямайтын қаталдық.

Кәрі құда – қаһарлы,кеселді,қыңыр,қисық құда кейпінде.

Ұшпа – жеңіл,жұқа қар,

Оқшырайтып – бір шекесіне сәндеп кию.

Ажарланды – сұлуланды, өңі кірді.

Бұрқ-сарқ – қатты дауыл,боран болғандағы аяз,жел күшейгенде.

Долданғанда – ашуланғанда.

Шидем – қой жүнінен тоқылған сырт киім.

6. «Ойлан – бірік - Талқыла». Өлеңді талдау.Ортада қорғау.

Түрткі сұрақтар:

1.Ақын қысты кімге теңеген?Шалдың киімдері қандай?

2.Ақын суреттеп отырған шалды кімге ұқсатуға болады?

3.Соқыр-мылқау деген себебі не? Түсі суық дегенді қалай түсінесің?

4.Киім деп отырғаны не? Өлеңдегі шалдың мінезі қандай?

5.Түрі-түсі қандай?Ақын балалар мен малшыны қалай суреттеген?

6. «Кәрі құда» қысты осылайша мінездеу арқылы ақын нені нені көрсетпек болған?(Қыс иезгілінің жайсыздығы әңгіме болады).

Міне,осындай сұрақтарға жауап алғаннан кейін ақын нені суреттеп отыр,осы өлеңінде нені айтпақ болғандығы анықталады. «Үсті-басы-ақ қырау,түсі суық,дем алысы-үскірік,аяз бен қар» балама мағынасында қолданып тұрған сөздер. Үсті басы-ақ қырау,түсі суық деген сөз оралымы қыстағы табиғат көрнісін бейнелейді. «Дем алысы-үскірік.аяз бен қар» деген сөздер қыстың қатал табиғатын суреттеу қызметін атқарып тұр.Бұл жерде Абай «Кәрі құда» кейпінде суреттей отырып,өлі табиғатты жандандыра,қимыл-әрекет үстінде көрсету арқылы жаңаша образ жасап отыр.Қыстың жаңа образы – «Кәрі құда».Мұндай суреттеу тәсілі тек Абай ашқан жаңалық.Біз бұдан Абай атамыздың жаңашыл ақын екендігін көреміз.

Оқушыларға сандарымен отырады.

Абайдың өмірі мен шығармашылығымен танысады,оқиды,талдайды.

Сұрақтарға жауап береді.

V.Ойтолғаныс

1 - топ
...... түсі суық қаптайды аспан,
Күз болып, дымқыл тұман.......
Білмеймін..., тоңғаны ма,
......, бие қашқан, тай жарысқан.
2 - топ......, бәйшешек жоқ бұрынғыдай,
Жастар күлмес, жүгірмес.......
Қайыршы... -... түсі кетіп,
... айырылған ағаш, қурай.
Эссе жазу.(қыс)

«Ыстық орындық» жазған эссесін орындыққа отырып оқу.

Оқушылар өлеңді толықтырып оқиды,кестені толтырады.

VІ.Рефлексия

-Сонымен, балалар, бүгінгі сабақта не білдік? Не ұнады? Не ұнаған жоқ?

Стикерге жазу және тақтаға өзі қалаған смайликтерге ілу.

Үйге тапсырма

● Ақын қысты кімге теңеген?
● Ақын қыстың күшін қалай бейнелеген?
● Ақын балалар мен малшыны қалай суреттеген?
Өлеңді жаттау.

Күнделіктеріне жазып беремін

Бағалау

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.