Саба?ты? та?ырыбы: Ою–?рнектер ?лемі
Саба?ты? ма?саты: Ою–?рнектерді ата-бабамызды? ?рпа? т?рбиесіне ерекше м?н бергенін ?ыз балалар?а ??ындыру. О?ушыларды? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру. ?демілікке, ?нерге, ??ыптылы??а, шеберлікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: Сайыс саба?.
П?наралы? байланыс: ?дебиет, музыка, бейнелеу ?нері.
Ж?ргізуші: ??рметті ?стаздар, о?ушылар! Б?гінгі 5-7 сынып о?ушылары «Ою-?рнектер ?лемі» атты ашы? сайыс саба?ы ?ткізгелі отырмыз.
Е?бек саба?ы ?ыздарды? к?ркемдік таным т?сінігін ке?ейтуде, ?ол?нер т?рлерін о?ытып ?йренуге баулу ар?ылы оларды? ?здігінен ізденіп ж?мыстар ж?ргізуіне, шеберлік де?гейін арттырып ынта-ы?ыласын молайту?а, ?семдік пен с?лулы?ты к?ріп, ба?алай білуге ?йретеді.
?діл-?азылар: __________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Сайыс 6 б?лімнен т?рады.
?р б?лім 5 ?паймен ба?аланады.
Сайыс?а 2 топ ?атысады. Бірінші топ – «?нерлі ?рендер», екінші топ – «Шеберлер».
Таныстыру (?р топ ?зін-?зі таныстырады).
??ра? ??рау.
Ма?ал-м?тел.
Кім шапша??
Алтын ?а?па.
?й тапсырмасы.
1)?нерліні? ?олы алтын,
?ле?шіні? с?зі алтын.
Тамаша ша?ырамыз,
Шебер, ?нер топтарын. – дей келе, бірінші б?лім таныстыру, ?р топ ?зін-?зі таныстырады.
2)?стазынан ?лгі ал?ан ?ста болар,
?стаз с?зі - ш?кіртке н?с?а болар.
Асыл с?зін ??ынып ал?ыр ш?кірт,
Екі айт?ызбай есіне ?стап алар, - деп ?р топ м??алімні? берген дайын ?лгілерін ?йлесімді етіп, ??ра? ??рау тиіс.
3)Табылар бойларынан кемел білім,
Ар?алап келіп т?р?ан ?нер ж?гін.
Б?гінгі ма?ал-м?тел сайысында,
К?реміз сайыскерлер даналы?ын, - деп ма?ал-м?тел сайысы.
4)«Кім шапша?» ойыны.
Ою-?рнекке ?араса?,
??кей м?йіз тігілген.
?айсысын ?аласа?,
?иып ал, сыз?ан ізі?мен.
?ию о?ай деме?дер,
О?ан да ?нер, ой керек.
Бос ма?танып ж?рме?дер,
?ию?а пысы? ?ол керек.
Топ м?шелері ою ойып бол?анша, «?нерлі ?рге ж?зер» деп келесі кезекке ?сима мен ??ралай атты ?нерлі ?ыздары?ыз, сіздерге ?сем ?н сыйлайды.
?н: «Отырарда?ы той».
5)Оюлар?а с?йсініп,
?айран ?алып т?расын.
К?ре білсе? т?сініп,
Одан к?п сыр ??асы?.
Келесі сайыс – «Алтын ?а?па». ?р топ?а ою-?рнекке байланысты сирек ?олданатын оюды? атын жасырады. ?р топ сол оюды? ма?ынасын т?сіндіру ?ажет.
1-с?ра?. Хал?ымыз «Жыланбас» оюын ?андай ырыммен, ?айда ?олдан?ан? (Жауабы: «Жыланбас» оюын балаларды? та?иясына к?з тимесін деген ырыммен сал?ан.)
2-с?ра?. ?діптеу деген не? (Затты? не киімні? шетін екінші т?сті мата не терімен жапсыра тігу, жиектеу.)
3-с?ра?. Б?діз деген не? (Тас?а шауып жаса?ан м?сін, ?рнек, бедер.)
4-с?ра?. ?абу деген не? (Ма?тасы жылжып кетпес ?шін к?рпені? тысы мен астарын жапсырып тігу.)
5-с?ра?. Кірлеу деген не? (?рнек салын?ан текеметті ысты? су ??йып, ?стінен орап, буландырып білектеу.)
6-с?ра?. «Ж?лдыз ??рт» оюын к?бінесе ?айда салады? (Шиге, сырма?ты? шеткі жиегіне салады.)
7-с?ра?. Есеп тая? деген не? (Кілем то?уда ?олданады, бой жіптерді санап байлап ?ой?ан тая?.)
8-с?ра?. Делегей деген не? (Ертедегі ?ыздарды? баскиімі.)
9-с?ра?. Айшы? деген не? (Сыр?аны?, ?рнекті? бір т?рі.)
10-с?ра?. Мауыты деген не? (?ымбат мата.)
11-с?ра?. ?р дегеніміз не? (?шекей, т?р, к?рік.)
12-с?ра?. ?обди деген не? (?са?-т?йек салатын кішкене санды?ша.)
Орта?.
1-с?ра?. ?аза? хал?ыны? ?нердегі ?лтты? байлы?ыны? бірін ата. (Жауабы: ?аза? хал?ыны? ?нердегі ?лтты? байлы?ыны? бірі – ою-?рнек.
2-с?ра?. Ою-?рнек дегеніміз латынны? ?ай с?зіне келеді? (Латынны? «орнамент» деген с?зінен алын?ан. «Орнамент»- ?шекейлеу, ?семдеу деген ма?ынасына келеді.)
3-с?ра?. Оюды? пайдасы бар ма? (Ойды бір ж?йеге келтіреді, ж?йке ?ызметін жа?сартады. Математикалы? білімді жетілдіреді, т?стерді та?дау?а ?йретеді.)
Ж?ргізуші: Б?йымдар мен заттарды,
С?ндеу ?шін к?рнекті.
?иын да болса ?иналмай,
Мен де ?йрендім ?рнекті. – дей келе келесі кезекті ?й тапсырмасына береміз.
?орытынды.
??рметті ?стаздар, о?ушылар! «Ою-?рнек ?лемі» атты ашы? сайыс саба?ымызды жабы? деп жариялаймыз. К??іл б?ліп ты?да?андары?ыз?а к?п-к?п рахмет!
Просмотр содержимого документа
«Ою-?рнектер ?лемі»
Сабақтың тақырыбы: Ою–өрнектер әлемі
Сабақтың мақсаты: Ою–өрнектерді ата-бабамыздың ұрпақ тәрбиесіне ерекше мән бергенін қыз балаларға ұғындыру. Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру. Әдемілікке, өнерге, ұқыптылыққа, шеберлікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Сайыс сабақ.
Пәнаралық байланыс: әдебиет, музыка, бейнелеу өнері.
Жүргізуші: Құрметті ұстаздар, оқушылар! Бүгінгі 5-7 сынып оқушылары «Ою-өрнектер әлемі» атты ашық сайыс сабағы өткізгелі отырмыз.
Еңбек сабағы қыздардың көркемдік таным түсінігін кеңейтуде, қолөнер түрлерін оқытып үйренуге баулу арқылы олардың өздігінен ізденіп жұмыстар жүргізуіне, шеберлік деңгейін арттырып ынта-ықыласын молайтуға, әсемдік пен сұлулықты көріп, бағалай білуге үйретеді.
Әділ-қазылар: __________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Сайыс 6 бөлімнен тұрады.
Әр бөлім 5 ұпаймен бағаланады.
Сайысқа 2 топ қатысады. Бірінші топ – «Өнерлі өрендер», екінші топ – «Шеберлер».
Таныстыру (әр топ өзін-өзі таныстырады).
Құрақ құрау.
Мақал-мәтел.
Кім шапшаң?
Алтын қақпа.
Үй тапсырмасы.
1)Өнерлінің қолы алтын,
Өлеңшінің сөзі алтын.
Тамаша шақырамыз,
Шебер, өнер топтарын. – дей келе, бірінші бөлім таныстыру, әр топ өзін-өзі таныстырады.
2)Ұстазынан үлгі алған ұста болар,
Ұстаз сөзі - шәкіртке нұсқа болар.
Асыл сөзін ұғынып алғыр шәкірт,
Екі айтқызбай есіне ұстап алар, - деп әр топ мұғалімнің берген дайын үлгілерін үйлесімді етіп, құрақ құрау тиіс.
3)Табылар бойларынан кемел білім,
Арқалап келіп тұрған өнер жүгін.
Бүгінгі мақал-мәтел сайысында,
Көреміз сайыскерлер даналығын, - деп мақал-мәтел сайысы.
4)«Кім шапшаң» ойыны.
Ою-өрнекке қарасаң,
Өңкей мүйіз тігілген.
Қайсысын қаласаң,
Қиып ал, сызған ізіңмен.
Қию оңай демеңдер,
Оған да өнер, ой керек.
Бос мақтанып жүрмеңдер,
Қиюға пысық қол керек.
Топ мүшелері ою ойып болғанша, «өнерлі өрге жүзер» деп келесі кезекке Әсима мен Құралай атты өнерлі қыздарыңыз, сіздерге әсем ән сыйлайды.
Ән: «Отырардағы той».
5)Оюларға сүйсініп,
Қайран қалып тұрасын.
Көре білсең түсініп,
Одан көп сыр ұғасың.
Келесі сайыс – «Алтын қақпа». Әр топқа ою-өрнекке байланысты сирек қолданатын оюдың атын жасырады. Әр топ сол оюдың мағынасын түсіндіру қажет.
1-сұрақ. Халқымыз «Жыланбас» оюын қандай ырыммен, қайда қолданған? (Жауабы: «Жыланбас» оюын балалардың тақиясына көз тимесін деген ырыммен салған.)
2-сұрақ. Әдіптеу деген не? (Заттың не киімнің шетін екінші түсті мата не терімен жапсыра тігу, жиектеу.)
3-сұрақ. Бәдіз деген не? (Тасқа шауып жасаған мүсін, өрнек, бедер.)
4-сұрақ. Қабу деген не? (Мақтасы жылжып кетпес үшін көрпенің тысы мен астарын жапсырып тігу.)
5-сұрақ. Кірлеу деген не? (Өрнек салынған текеметті ыстық су құйып, үстінен орап, буландырып білектеу.)
6-сұрақ. «Жұлдыз құрт» оюын көбінесе қайда салады? (Шиге, сырмақтың шеткі жиегіне салады.)
7-сұрақ. Есеп таяқ деген не? (Кілем тоқуда қолданады, бой жіптерді санап байлап қойған таяқ.)
8-сұрақ. Делегей деген не? (Ертедегі қыздардың баскиімі.)
9-сұрақ. Айшық деген не? (Сырғаның, өрнектің бір түрі.)
10-сұрақ. Мауыты деген не? (Қымбат мата.)
11-сұрақ. Әр дегеніміз не? (Әшекей, түр, көрік.)
12-сұрақ. Қобди деген не? (Ұсақ-түйек салатын кішкене сандықша.)
Ортақ.
1-сұрақ. Қазақ халқының өнердегі ұлттық байлығының бірін ата. (Жауабы: қазақ халқының өнердегі ұлттық байлығының бірі – ою-өрнек.
2-сұрақ. Ою-өрнек дегеніміз латынның қай сөзіне келеді? (Латынның «орнамент» деген сөзінен алынған. «Орнамент»- әшекейлеу, әсемдеу деген мағынасына келеді.)
3-сұрақ. Оюдың пайдасы бар ма? (Ойды бір жүйеге келтіреді, жүйке қызметін жақсартады. Математикалық білімді жетілдіреді, түстерді таңдауға үйретеді.)
Жүргізуші: Бұйымдар мен заттарды,
Сәндеу үшін көрнекті.
Қиын да болса қиналмай,
Мен де үйрендім өрнекті. – дей келе келесі кезекті үй тапсырмасына береміз.
Қорытынды.
Құрметті ұстаздар, оқушылар! «Ою-өрнек әлемі» атты ашық сайыс сабағымызды жабық деп жариялаймыз. Көңіл бөліп тыңдағандарыңызға көп-көп рахмет!
