Муса ??лилне? “У?ыш б?йр?ме” шигырен ?йр?н?

Предмет: әдәби уку

Класс: 3 абл

Темада дәреснең номеры: 21

Үткәрү вакыты: 21.11.2014

09.50

Дәреснең темасы:

Муса Җәлилнең “Уңыш бәйрәме” шигырен өйрәнү

Белем бирү максаты:

1) укучыларны М.Җәлилнең тормыш юлы белән таныштыруны дәвам итү.

Үстерелешле максат:

2) шагыйрьнең “Уңыш бәйрәме” шигыре белән таныштыру һәм сәнгатьле уку күнекмәләре булдыру

Тәрбияви максат:

3) балаларны уңышның кадерен белергә өйрәтү.

Дәрес төре:

Яңа материал аңлату дәресе.

Дәрестә бирелә торган аңлатмалар, терминнар:

Предметара бәйләнеш:

Физкультура, әйләнә тирә дөнья, музыка

Танып-белү универсаль уку гамәлләре:

Аңлап уку, мәгълүматны аеру, фикерләрне логик чылбырга салу.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре:

үзеңнең уйларыңны коммуникация шартлары һәм бурычларына тәңгәл китереп белдерү, бердәмлекне булдыру

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

гомумиләштерелгән анализ ясый белү.

Шәхси универсаль уку гамәлләре:

Уку барышында үз фикереңне төгәл әйтә белү.

Дәрес этабы

Үткәрү формасы

Укытучы эшчәнлеге

Укучы эшчәнлеге

Ресурс

1.Оештыру-мотивлаштыру

Психологик уңай халәт тудыру.

-Исәнмесез укучылар!

-Хәлләрегез ничек?

- Укучылар, хәзер бер-берегезгә карап елмаеп, хәерле көннәр теләгез әле?

-Исәнмесез Алсу Камиловна!

- Кояшлы иртә кебек,

Тукай теле – анам телен,

Өйрәнергә дип килдек!

(Бер-берсенә хәерле көннәр телиләр)

“И туган тел” җыры

2.Актуальләштерү

3. Уку мәсьәләсен кую.

Чоландагы ак майга

Ияләшкән песиләр.

Мин чоланны сакларга,

Куштым ала песигә.

• Балалар бу юллар сезгә танышмы?

• Бу шигырь ничек атала?

• Бу шигырьне кем язган?

• Муса Җәлил кем ул?

• Әйе, таныш.

• “Карак песи”.

• Муса Җәлил.

-Шагыйрь.

М.Җәлилнең портреты

4. Уку мәсьәләсен чишү.

Презентация

Әйе, балалар М.җәлил бөек татар шагыйре, герой шагыйрь һәм балаларның якын дусты. М.Җәлил Оренбург өлкәсе Мостафа авылында туган. Ул 13 яшеннән шигырьләр яза башлый. Ул кечкенәдән халык әкиятләрен тыңлап үскән. М.Җәлилнең балалар өчен бик күп шигырьләр язган.

М.Җәлилнең

Шигырь җыентыклары

Проблеманы чишү юлын эзләү.

Сорау-җавап

• Укучылар, ә сез М.Җәлилнең нинди шигырьләрен беләсез?

• Ә без М.Җәлилнең нинди шигырьләрен өйрәндек? Искә төшереп китегез әле?

• Бу шигырь нәрсә турында? Бу шигырь нәрсәгә өйрәтә?

• БезМ.Җәлилнең тагын нинди шигырьләрен өйрәндек?

• Ә бу шигырь безне нәрсәгә өйрәтә?

• “Карак песи”, “Көз җитте”, “Куян”, “Маэмай”, “Суык бабай”, “Сәгать”.

• “Маэмай” шигыре.

• Эт турында. Бу шигырь ялкау булмаска, эшләп үсәргә өйрәтә.

• “Сәгать” шигырен безне соңга калмаска өйрәтә.

Ысул чыгару.

Ныгыту.

Тактада “уңыш” сүзенә аңлатма бирелә.

Авыр аңлашылган сүзләрне сүзлек дәфтәрләренә язып кую

Укытучының сәнгатьле укуы. Укучылардан тагын кайбер аңлашылмаган сүзләрне сорау.

Укучылар үзлектән укыйлар. Берничә укучыны укытып карау.

• Ә сез көзне яратасызмы?

• Ни өчен яратасыз көзне?

• Бик яхшы укучылар. Ә без бүген М.Җәлилнең “Уңыш бәйрәме” шигырен өйрәнербез.

• Укучылар нәрсә икән ул уңыш? Тактага карагыз әле.

• Ә сез ничек уйлыйсыз, уңыш ул бәйрәмме?

• Әйдәгез “Уңыш бәйрәме” шигырендәге авыр сүзләрне сүзлек дәфтәрләрегезгә язып куегыз.

• Әйтегез әле, шигырь нәрсә турында?

-Әйтегез әле бу шигырьне нинди тавыш белән укырга кирәк?

• Ә нинди юлларны тизрәк укырга кирәк?

• Ни өчен бу юлларны тизрәк укырга кирәк?

Укучылар хәзер бу шигырьне үзлектән укып чыгыгыз

• Без Муса Җәлилнең “Көз җитте” шигырен өйрәндек. Бу шигырь көз турында.

• Әйе яратабыз

• Чөнки көзен бик матур, агачларда кызыл, сары яфраклар. Көзен яшелчә уңышын җыялар.

• Әйе, бәйрәм.

Бу шигырь уңыш җыю турында.

Бу шигырьне шатлыклы тавыш белән укырга кирәк

• Алмасын, алмасын, өз агачта калмасын!

• Тизрәк алманы җыеп бетерергә кирәк, ди автор.

Муса Җәлилнең өйрәнгән шигырьләрен яттан сөйлиләр.

Уңыш:

1)удача, успех

2) урожай

Дәртле- бодрый

Җанлы- оживленный

Яңгырасын- пусть звучит

Тыныч- спокойный

Күтәренке– высокий

Моңсу – грустный

Борчулы- тревожный

Шатлыклы- радостный

5.Эталон буенча мөстәкыйль эшләү.

Укучылар үзлектән укыйлар. Берничә укучыны укытып карау.

Сорау -җавап

Бу шигырьдә балалар нинди эш башкаралар?

• Шул юлларны табып укыгыз әле?

-алар алма җыялар.

• Йөгерә-йөгерә, алмагачтан без җыябыз алмалар,

Безнең эштән шундый үскән, шундый пешкәннәр алар.

6.Яңа белемнәрне үзләштерү, кабатлау

Ял минуты. Микс-Пеа-шеа

• Әйтегез әле яшелчәләр һәм җиләк-җимешләр безнең табынга килеп җиткәнче безгә нишләргә кирәк?

• Әйе бик дөрес укучылар. Ә сез авылда нинди эшләрдә катнашасыз?

• Ә үзегез җыйган яшелчәләр, җиләк-җимешләр тәмлеме?

Музыка уйный.музыка туктагач, балалар үзләренә пар табалар. Һәр парга табышмаклар таратыла. Алар табышмакларның җавапларын табалар.

• Молодцы укучылар. Мин сезгә үзем бакчада үстергән уңышлаарның бер өлешен алып килдем. Карагыз әле, кәрзинемдә нинди яшелчәләр бар икән?

• Ә сезнең бакчада нинди яшелчәләр үсә?

• Ә сез нинди яшелчәләрне яратасыз?

Утыртырга, су сибәргә, йомшартырга, чүбен утарга кирәк.

Бәрәңге, чөгендер, суган утыртабыз. Чәчәкләргә су сибәбез. Көзен яшелчәләрне җыябыз.

• Әйе, тәмле.

• Кәрзиндә кәбестә, кишер, чөгендер, борыч, помидор, кыяр, суган бар.

• Безнең бакчада кишер, чөгендер, суган үсә.

Берничә укучының җавабы тыңлана

Плакатлар баскыч рәвешендә эленә

Утыртабыз

Су сибәбез

Чүбен утыйбыз

Йомшартабыз

Җыябыз

табышмаклар

7. Рефлексия.

Бәяләү.

Өй эшен бирү.

Алдагы дәрескә кызыксыну уяту.

Сорау-җавап

• Укучылар без бүген нинди шагыйрь турында сөйләштек?

• Муса Җәлил кем ул?

• Без аның нинди шигырен укыдык?

• Бүгенге дәрестә кемне мактарга була?

• Кем бүген барысын да аңладым “5”лелек беләм дип уйлый?

• Кем “4”лелек беләм дип уйлый?

• Беренче рәткә өй эше уңыш бәйрәме турында рәсем ясарга, ә икенче рәткә уңыш турында мәкальләр алып килергә.

Дәресне тәмамлап сезгә бер шигырь укып китәм:

Кәрзинемдә алтын сары,

Кызыл матур төсләр бар

Күчтәнәчкә диеп җыйган

Бик тә тәмле алмалар.

Укучыларга алмалар өләшенә.

Сау булыгыз укучылар. Рәхмәт сезгә

• Без бүген Муса Җәлил турында сөйләштек

• Шагыйрь.

• Без аның “Уңыш бәйрәме” шигырен укыдык.

Укучылар басалар.

Укучылар басалар.

Рәхмәт Алсу Камиловна.

Кәрзиндә алмалар.