Білімділік: о?ушылар?а монша? туралы, оны? т?рлері, ерекшелігі, ?олданылуы жайлы т?сінік беру, монша?тан гул, ?рнек то?уды ?йрету.
Дамытушылы?: ?з бетінше ж?мыс істеу да?дысын ?алыптастыру, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту.
Т?рбиелік: ?ол?нерге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру, ептілікке, тал?ампазды??а, шыдамдылы??а баулу.
Саба?ты? типі: Аралас саба?
Саба?ты? т?рі: Жа?а саба?ты игеру.
Саба?ты? ?дісі: топпен ж?мыс.
Саба?ты? к?рнекілігі: Слайдтар, суреттер, дайын б?йымдар.
П?наралы? байланыс: бейнелеу ?нері.
Саба?ты? барысы:
І.?йымдастыру. Психологиялы? дайынды?.
?рбір адам: Туысым, досым, ж?ра?атым.
?рбір саба?: ?йрену, ??у, ?ла?ат.
?рбір ісі?: Тірлік, тірек, адамды?.
?рбір с?зі?: Шынды?, бірлік, адалды?.
ІІ. Жа?а саба??а дайынды?
?ызы?ушылы?ты ояту:
С?зж?мба?
М
О
Н
Ш
А
?
1.?стіміздегі зат неден тігіделі?
2. Апам киізге ,,,,,, ?рнек салды.
3. Киімді не ар?ылы тігеміз?
4. Кілемні? жиегінде болады.
5. ?йде жерге не т?сейміз?
6. ?йдегі заттарды немен ?иямыз?
ІІІ. Жа?а саба?
Бисер деген с?зді? ?зі ?са? монша?тар?а берілген жалпы т?сінік. ?са?, домала?, сопа?ша, ?р т?рлі хрусталь, шыны, керамикалы? материалдардан жасал?ан монша?тарды бисер деп атайды.
?аза?ша бисер су монша?, ?са? монша?, жал?ан маржан деп атайды. Бисермен то?у к?п уа?ытты талап етеді. Барлы? ?ол?нер сия?ты бисер то?уды? да тарихы бар. Бисерді? шы?у тарихы ?йнекті? пайда болуымен тікелей байланысты. Ал ?йнекті? ?ашан пайда бол?анына ?лі к?нге дейін на?ты дерек жо?. Дегенмен, ?йнекті дайындауды? е? ал?аш ??пиясын Финикия елі аш?ан деген а?ыз бар. Б?л а?ызда финикалы? к?пестер ?лемді ж?зіп ж?ріп Сирия?а то?тайды. ?здеріне азы? дайындау ма?сатымен от?а ?азанын ?ою ?шін аралдан ?лкен тас іздейді. Ешн?рсе таппа?ан олар ?лкен б?лігін пайдаланады.
Жалынны? ысты? температурасынан селитра еріп, ?зен ??мына араласып, с?йы? ?йнек болып а??ан екен. Финикалы? к?пестер б?кіл Жерорта те?ізіні? хал?ына ?йнектен жасал?ан б?йымдарды сат?ан екен. Кейбір деректер бойынша, ?йнекті? отаны Ежелгі Египет бол?ан. ?йнектен жасал?ан монша?тар, амулет, ыдыс-ая?тар сонау б.з.д. ХІ ?асыр ескерткіштерінен табыл?ан. ?йнек масса?а кобальт, мыс, маргенец ?осу ар?ылы Египеттіктер к?гілдір, жасыл, ал?ызыл т?сті ?йнек ал?ан. Е? ал?аш бисер атауы д?л осы Египет елімен байланысты. Оны? атауы арабты? «бусра» немесе «бусер» деген с?зінен шы??ан-жасал?ан маржан.
Су монша?пен то?уды? е? к?п тара?ан т?рі- параллельді то?у.
( Жа?а а?параттан ал?ан ма?л?маттарын о?ып беру)
Сараманды? ж?мыс: Монша?пен кестелеу
- ?ауіпсіздік ережесі:
1) Тот бас?ан инемен ж?мыс жасау?а болмайды.
2) Инені аузы?а салма.
3) Монша?тар шашылып кетпес ?шін оларды б?лек жалпа? ыдыстарда немесе ?орапшаларда ?ста?ан ж?н.
4) Сымды ?айшымен ?ияды.
5) Сымды к?зге жа?ын ?стамайды.
Ж?мысты? барысы:
- Монша?пен кестелуді? алдында матаны кергішке тартып, оны? бетіне сурет салынады, немесе суретке ?арамай-а? ?ркім ?з ?иялына сай ?рнекткп кестелей беруіне болады
- Матаны кестелеп бол?ан со? кергіштен босатып, шетіне орын ?алдыра отырып ?иып, ?тіктейді. Кесте ?аттыра? болу ?шін астына ?алы?ыра? матадан астар тігіледі.
- Матаны монша?пен кестеленген жа?ымен ?тіктеуге болмайды, монша? еріп, табанына жабысып ?алуы м?мкін.
- Кестелерді? алдында кестені? нобайын сызып, жобалап к?рген д?рыс.
Жа?а саба? с?зж?мба? ар?ылы бекітіледі.
1. ?лтты? бас киім (б?рік)
2. ?ыз баланы? монша?ты бас киімі (та?ия)
3. сырып тігілетін т?сеніш
Просмотр содержимого документа
«Монша?тан жасал?ан б?йымдар »
«Шамалған бекеті жаңа қазақ орта мектебі»
коммналдық мемлекеттік мекемесі
Тексерілді Бекітемін:
ДТІЖО Мектеп директоры
И. Ж.Аманбаева _______А. Карекеева
М.А. Иманалиева
Тақырыбы:
«Моншақ пен жұмыс »
Үйірме онкүндігі негізінде 3 «в» сыныбында өткізілген ашық сабақ
Сынып жетекшісі: Раймбек Е.Р
Сабақтың тақырыбы: Моншақ пен жұмыс
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: оқушыларға моншақ туралы, оның түрлері, ерекшелігі, қолданылуы жайлы түсінік беру, моншақтан гул, өрнек тоқуды үйрету.
Дамытушылық: Өз бетінше жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру, шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Қолөнерге деген қызығушылығын арттыру, ептілікке, талғампаздыққа, шыдамдылыққа баулу.
Сабақтың типі: Аралас сабақ
Сабақтың түрі: Жаңа сабақты игеру.
Сабақтың әдісі: топпен жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі: Слайдтар, суреттер, дайын бұйымдар.
Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері.
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру. Психологиялық дайындық.
Әрбір адам: Туысым, досым, жұрағатым.
Әрбір сабақ: Үйрену, ұғу, ұлағат.
Әрбір ісің: Тірлік, тірек, адамдық.
Әрбір сөзің: Шындық, бірлік, адалдық.
ІІ. Жаңа сабаққа дайындық
Қызығушылықты ояту:
Сөзжұмбақ
М
О
Н
Ш
А
Қ
1.Үстіміздегі зат неден тігіделі?
2. Апам киізге ,,,,,, өрнек салды.
3. Киімді не арқылы тігеміз?
4. Кілемнің жиегінде болады.
5. Үйде жерге не төсейміз?
6. Үйдегі заттарды немен қиямыз?
ІІІ. Жаңа сабақ
Бисер деген сөздің өзі ұсақ моншақтарға берілген жалпы түсінік. Ұсақ, домалақ, сопақша, әр түрлі хрусталь, шыны, керамикалық материалдардан жасалған моншақтарды бисер деп атайды.
Қазақша бисер су моншақ, ұсақ моншақ, жалған маржан деп атайды. Бисермен тоқу көп уақытты талап етеді. Барлық қолөнер сияқты бисер тоқудың да тарихы бар. Бисердің шығу тарихы әйнектің пайда болуымен тікелей байланысты. Ал әйнектің қашан пайда болғанына әлі күнге дейін нақты дерек жоқ. Дегенмен, әйнекті дайындаудың ең алғаш құпиясын Финикия елі ашқан деген аңыз бар. Бұл аңызда финикалық көпестер әлемді жүзіп жүріп Сирияға тоқтайды. Өздеріне азық дайындау мақсатымен отқа қазанын қою үшін аралдан үлкен тас іздейді. Ешнәрсе таппаған олар үлкен бөлігін пайдаланады.
Жалынның ыстық температурасынан селитра еріп, өзен құмына араласып, сұйық әйнек болып аққан екен. Финикалық көпестер бүкіл Жерорта теңізінің халқына әйнектен жасалған бұйымдарды сатқан екен. Кейбір деректер бойынша, әйнектің отаны Ежелгі Египет болған. Әйнектен жасалған моншақтар, амулет, ыдыс-аяқтар сонау б.з.д. ХІ ғасыр ескерткіштерінен табылған. Әйнек массаға кобальт, мыс, маргенец қосу арқылы Египеттіктер көгілдір, жасыл, алқызыл түсті әйнек алған. Ең алғаш бисер атауы дәл осы Египет елімен байланысты. Оның атауы арабтың «бусра» немесе «бусер» деген сөзінен шыққан-жасалған маржан.
Су моншақпен тоқудың ең көп тараған түрі- параллельді тоқу.
( Жаңа ақпараттан алған мағлұматтарын оқып беру)
Сарамандық жұмыс: Моншақпен кестелеу - Қауіпсіздік ережесі: 1) Тот басқан инемен жұмыс жасауға болмайды. 2) Инені аузыңа салма. 3) Моншақтар шашылып кетпес үшін оларды бөлек жалпақ ыдыстарда немесе қорапшаларда ұстаған жөн. 4) Сымды қайшымен қияды. 5) Сымды көзге жақын ұстамайды.
Жұмыстың барысы: - Моншақпен кестелудің алдында матаны кергішке тартып, оның бетіне сурет салынады, немесе суретке қарамай-ақ әркім өз қиялына сай өрнекткп кестелей беруіне болады - Матаны кестелеп болған соң кергіштен босатып, шетіне орын қалдыра отырып қиып, үтіктейді. Кесте қаттырақ болу үшін астына қалыңырақ матадан астар тігіледі. - Матаны моншақпен кестеленген жағымен үтіктеуге болмайды, моншақ еріп, табанына жабысып қалуы мүмкін. - Кестелердің алдында кестенің нобайын сызып, жобалап көрген дұрыс. Жаңа сабақ сөзжұмбақ арқылы бекітіледі. 1. Ұлттық бас киім (бөрік) 2. Қыз баланың моншақты бас киімі (тақия) 3. сырып тігілетін төсеніш
4. Кесе салатын қалта (кесеқап) 5. Жүнді иіретін құрал (ұршық)
Мақал – мәтелдерді аяқтау: 1. Жеті рет өлшеп ... (бір рет кес) 2. Көз қорқақ ... (қол батыр) 3. Ата көрген ... (оқ жанар) Шеше көрген ... (тон пішер) 4. Асыл қайшы пішуге сән, ... қасық ішуге сән (күміс) 5. Өнерден үйрен, өнерсізден ... (жирен) 6. Бүгінгі істі ... (қалдырма ертеңге) 7. Батыр адам қорқақты сүймес, шебер адам ... сүймес (жалқауды) 8. Келісіп пішкен тон ... болмас (келте) 9. Өнерлі болу зейнет, өнерсіз болу ... (бейнет)
Сабақты қорытындылау: - су моншақпен (бисермен) кестелеудің технологиясымен таныса отырып, сапалы да сәнді бұйымдар жасап, әрі зерттеп шығармашылық жобамен таныстық. Әрқайсысымыз өзіміздің өнерлі екенімізге көз жеткізуге әдемі кестелер жасауға тырыстық. Оқушылар білімі тест арқылы тексеріледі: 1. Бисер қандай заттан жасалған? а) ағаштан ә) шыныдан 2. Шыны неден алынған? а) табиғи сода ә) тас көмір 3. Бисер түрі: а) шыны ә) стеклярус 4. Египетте бисерді алғашқыда қалай атаған? а) бусер ә) бисер 5. Ресейде бисерді өз тәжірибесімен жасаған кім? а) А.С.Пушкин ә) М.Ю.Ломоносов Үйге тапсырма: Бағалау: Жұмыс орнын жинақтау.
