Мен елімні? азаматымын

Оңтүстік Қазақстан облысы

Шардара қаласы

А. Иманов атындағы жалпы орта мектебі

Ашық сабақ

Мен елімнің

азаматымын

Пән мұғалімі: Бекбаева Р

Мен елімнің азаматымын

Мақсаты: Оқушылардың «Отан», «ел», «махаббат» құндылықтарын туралы түсініктерін кеңейту.

Міндеттері:

- туған ел, өскен ортаның адам өміріндегі маңыздылығын түсіндіру;

- елге, Отанға деген сүйіспеншіліктерін арттыру;

- елжандылыққа тәрбиелеу.

Көрнекі құралдар: оқулық, дәптер.

Шаттық шеңбері

Балалар мұғаліммен бірге шеңбер құрып тұрады. Бәрі бір бірімен сәлемдеседі. Мұғалім оқушыларға бірге ән салуды ұсынады.

Өз елім

Сөзін жазған Қ.Мырза Әли

Әнін жазған Н. Тілендиев

Келгенде көктемі

Көңілді гүл басқан.

Шырағы көктегі,

Жүлдызбен сырласқан.

Өз елім менің, Өзегім менің,

Жырыма қосып жүремін.

Төрім деп менің,

Жерім деп менің,

Соғады мәңгі жүрегім.

Қайырмасы:

Түлегі сендер,

Тілегі сендер,

Тірегі сендер сол елдің.

Назары сендер,

Базары сендер,

Ажары сендер сол елдің

Әңгімелесу

Оқушылардың елге деген сүйіспеншіліктерін байқау мақсатында әңгімелесу жүргізіледі.

Осы өнді айтқанда кандай сезімде болдыңдар?

«Жерім деп менің

Соғады мәңгі жүрегім», - дегенде нені түсінесіңдер?

Әнде айтылғандай, сендер өздеріңді ел «тірегімін» деп ойлайсыңдар ма? Неліктен?

Балалардың жауаптарын мұғалім түйіндейді:

- Әрбір адам үшін туған ел, туған жер барлық уақытта да қымбат. Өйткені сен туған өлке саған алтын бесік - атамекен болып саналады. Туған елді әңгіме еткенде оған деген сүйіспеншіліктен жүрегіміз лүпілдейді. Туған елдің құдіреттілігі соншалықты, жаныңды баурап алады. Бүгінгі сабақта осы айтылғандар туралы әңгімелесеміз.

Мәтінмен жұмыс

Оқушылардың еліне сүйіспеншілігін арттыра түсу үшін әңгіме оқу ұйымдастырылады.Оқушыларға оқытып талдату.

Мен елімді сүйемін

Әңгіме мазмұны бойынша оқушылардың пікірлерін білу мақсатында сұрақтар қойылады.

«Туған жерсіз адамның күні жоқ» дегенде нені түсінесіңдер?

Сендерге өз елің несімен ыстық?

Сендер өз еліңді сүйетіндеріңді қалай дәлелдей аласыңдар?

Жаңа ақпарат

Балалардың жауаптары тыңдалып, мұғалім тарапынан түйінделеді:

Туған ел, туған жер деген сөздер жүрекке жылы өсер етеді. Туған елің, өскен жерін сүю - әрбір ұрпақтың парызы. Сондықтан да әрбір адам туып-өскен жерін аялайды, қастерлейді, қорғайды, мақтан тұтады. Өйткені Отан - алтын бесігіміз, ата-анамыз!

Сахналау

Оқушылардың туған ел туралы түсініктерін кеңейту мақсатында сахналау ұйымдастырылады.

Екі оқушының «Туған ел» тақырыбындагы диалогі тыңдалады.

— «Сағынған ер елін аңсайды,

Сарала қаз көлін аңсайды», - демекші ауылыма жеттім-ау!

- «Туған жердей жер болмас,

Туған елдей ел болмас» - деп бекер айтылмаған ғой, кұрдас.

- «Ел іші - алтын бесік» - ауылдан алыстап қайда барамыз.

- «Пәлен жерде пайда бар,

Өз жеріңдей кайда бар» - кіндік қанымыз тамған жер кашанда ыстык кой!

- «Туған жердің жуасы да тәтті ғой шіркін!»

- Айтпа кұрдас! «Әркімнің өз жері жұмақ»

- «Туған жердің жері де көрікті, Елі де сүйікті» - деген рас-ау!

- «Өркімнің өз жері - Мысыр шаһары» - екенін ұмытпайық.

Тыныштық сәті

Ауызша жұмыс түрінен жазба жұмысқа ауысу аралығында балалардың денесі,

ойы сергітіледі.

Балалар денелерін түзу ұстап, бастарын жоғары көтеріп, ыңғайланып отырады. Көздерін жұмуына да болады. Туған елінің тамаша жерлерін көз алдарына елестетеді. Ауаны терең жұтып, еркін тыныстайды, айналадағы барлық тіршілік иесі оларды аялап, қоршап, қамқор болып жатқанын сезінеді. Тула бойлары жақсылыққа, махаббатқа толғанын сезінуге ұмтылады. Осылайша екі минуттай отырады.

Шығармашылық жұмыс

Оқушылардың сабақтан түйген ойларын байқау мақсатында шығармашылық жұмыс ұйымдастырылады.

Оқушылар үш топқа бөлінеді. Оларға тақырыптар ұсынылады.

1 -топ: «Туған жерім - тірегім»

2-топ: «Аяулы өлкем»

3-топ: «Елімді мақтан етемін!»

Оқушылар осы тақырыптарға сүйіспеншілік, құрмет, қамқорлық, мейірімділік, аялау, мақтаныш тұрғысынан бірлесе әңгіме жазады және жария етеді.

Мәтінмен жұмыс

Мұғалім мәтінмен жұмыс ұйымдастырып, онда өлең мағынасын түсініп оқуды ұсынады.

Туған жер

Қ.Шаңғытбаев

Туған жер - алтын бесігім, Туған жер - алтын мекенім,

Тербеттің мені төсіңде. Бақытым сенсің аңсаған.

Жүреді сенің есімің Мәңгі де бақи өтемін

Мәңгі де бақи есімде. Қарыздар болып мен саған .

Дәйексөз

Мұғалім тақтада жазулы тұрған «Ел іші - алтын бесік» деген халық мақалының мәнін түсіндіреді.

- «Ел іші - алтын бесік» деп халық тегін айтпаған. Әрбір адам туғаннан-ақ ел бесігінде тербеледі. Олай дейтініміз ол сол жердің топырағында өсіп, суын ішіп, ауасымен тыныстайды, табиғатымен біте қайнасып, адам болып қалыптасады, өскен ортасының тәрбиесін алады. Сол себепті өз елінің азаматы ретінде Отанына жанашырлықпен қарайды, суығына төзеді, жақсылығын бірге бөліседі, барлық уақытта да халқымен бірге болады.

Тапсырма

Оқушылардың сабақ тақырыбы бойынша білім- біліктерін тиянақтау мақсатында тапсырма беріледі.

Өз туған жерлеріңнің қандай артықшылығын білесіңдер?

Ата-бабаларыңның туған жері туралы не білесіңдер?

Дәптермен жұмыс

Оқушылардың сабақтан алған білімдері беки түсу ушін тапсырма беріледі.

Тапсырма: Дәптерде берілген өлең жолын жалғастырып өз ойларыңмен жазыңдар.

Сүйемін туған елімді... Күтілетін өлең шумағы:

Сүйемін туған елімді,

Отаным, өскен жерімді!

Маржандай асыл қасиетің

Жүрекке жыр боп төгілді. және т. б.

Қорытындылау

Оқулықта қоржында берілген сөздер арқылы мұғалім сабақты қорытындылайды.

Жүректен жүрекке

Балалар еліне деген мақтанышын ән жолдары арқылы білдіреді. Олар шеңберге тұрып, ұнтаспаға қосылып ән айтады.

Атамекен

Сөзін жазған Қ. Мырза Әли

Әнін жазған Е. Хасанғалиев

Жасыл жайлау — түкті кілем, көк кілем,

Көк кілемде, көп ойнаймын, көп күлем.

Айдарымнан сипап өткен самалды,

Қазағымның алақаны деп білем!

Қайырмасы:

Қайда жүрсем атамекен,

Көкейіңде жатады екен.

Күннің өзі қимай оны,

Ұясына батады екен.