а) Психологиялы? дайынды?. Балаларды та?та алдына д??гелене т?р?ызып, сары т?сті лентаны ?олдарына ?статып к?н бейнесін жасату. Бір-бірлеріне ?арап т?рып, жылы-жылы тілектерін айт?ызу. Айтып бол?ан со?, лентаны? ?олымен ?стап т?р?ан б?лігін ?айшымен кесіп беру. Б?л к?н н?рыны? кішкене б?лігі ар?ылы ?р бала ?з ж?регіне жылу сыйлады деп есептелінеді. Балалар хормен:
?лкенге де сіз, кішіге де сіз,
С?лем бердік сіздерге ??рметпенен біз.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру. К?п н?ктені? орнына ?арсы м?ндес сын есім тауып жаз.
семіз- арзан---
жа?а- жуас--
?ара??ы- ?ою--
ІІІ. ?ткенді білмегенні?-ерте?і болмайды. (?ткен та?ырыпты пысы?тау)
а) Психологиялық дайындық. Балаларды тақта алдына дөңгелене тұрғызып, сары түсті лентаны қолдарына ұстатып күн бейнесін жасату. Бір-бірлеріне қарап тұрып, жылы-жылы тілектерін айтқызу. Айтып болған соң, лентаның қолымен ұстап тұрған бөлігін қайшымен кесіп беру. Бұл күн нұрының кішкене бөлігі арқылы әр бала өз жүрегіне жылу сыйлады деп есептелінеді. Балалар хормен:
Үлкенге де сіз, кішіге де сіз,
Сәлем бердік сіздерге құрметпенен біз.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. Көп нүктенің орнына қарсы мәндес сын есім тауып жаз.
семіз--- арзан-----------
жаңа--- жуас----------
қараңғы--- қою-----
ІІІ. Өткенді білмегеннің-ертеңі болмайды. (Өткен тақырыпты пысықтау)
«Тірек-сызба» бойынша жұмыс.
«Ой қозғау» Сөздер мағынасына қарай неше сөз таптарына бөлінеді? (Қандай?)
Сөз таптары нешеге бөлінеді?: Біз осылардың ішінде қайсысын өттік?(Зат есім, Етістік, Сын есім)
1.Зат есім дегеніміз не, қандай сұраққа жауап береді?
2.Етістік дегеніміз не, қандай сұаққа жауап береді?
3.Сын есім дегеніміз не, қандай сұраққа жауап береді?
Балалар «Өрмекші» бойынша кезек- кезек ережені сұрақтарымен айтып, бір-біріне сұрақ қояды. Қолдарын жоғары көтеріп бәріміз білімдіміз деп айтады.
1-топ 2-топ
Зат есім туралы Етістік туралы тірек сызба жазу.
Жалқы есімді бірінші жолға, Жұмбақты жатқа жазу.
жалпы есімді екінші жолға жазу. Аузымен сурет салады,
Демімен ағаш жарады.
Дара, күрделі етістік екенін ажырат.ІІІ. Жаңа сабақ.
Қызығушылықты ояту. Мұғалім мақал айтады. Оқушылар мақал-мәтелден сан есімді тауып, қандай сан есім екенін айту.
Мұғалім оқушылардың айтқан сандарын тақтаға жазып тұрады:
- екінші, он, үшінші
Сұрақтар: -Осы сандарды қатыстырып тағы қандай сандар құрауға болады?
- он екінші, он үшінші.
-- Балалар, тақтадағы жазылған сандарға сұрақ қойыңдар. (қанша? неше? нешінші?)
-Олай болса, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы - Сан есім
Сан есім. Заттың санын, ретін табу
Қанша? Неше? Нешінші? Нешеу? –деген сұрақтарға жауап береді.
Мысалы:
-Екі көзің не үшін керек?
-Жақсыларды көру үшін
-Екі қолың не үшін керек?
-Елге көмек беру үшін
Балалар, өлеңде адамның қандай дене мүшелері туралы айтылған?
-Қол мен көз туралы
Олар жайлы не білесіңдер?
Жаттығуда қандай сандарды кездестірдік?
-Екі саны
Қазақ халқының санға байланысты қандай мақал-мәтелдерін білесіңдер?
-Бас екеу болмай, мал екеу болмайды.
-Білгенің бір тоғыз, білмегенің тоқсан тоғыз.
-Бір мылтықтың аузына, мың адам сияды.
Білімді бір өледі,
Қорқақ мың рет өледі.
Күнделікті математика сабағында ғана емес, басқа уақыттарда да (дүкенге барғанда, автобусқа отырғанда) сандармен кездесіп тұрамыз.
Бүгінгі сабағымызда біз сан есімге байланысты жаттығу жұмыстары мен әр түрлі тапсырмаларды орындаймыз. Олай болса, жаттығу жұмыстарын орындауға кірісейік!
Дәптермен жұмыс.
Бүгінгі күннің жиырма бірінші сәуір деп жазайық.
Көркем жазу. Сс сегіз, он екі
Оқулықпен жұмыс. 2-жаттығу. Сандарды сөзбен жазып, сөйлемдерді көшір. Сан есімдер қай сөзбен байланысып тұрғанын айт.
Бір жылда 12 ай бар. Бір айда 30 күн, 4 апта болады. Әр аптада 7 тәулік бар. Әр тәулікте
24 сағат, бір сағатта 60 минут бар.
Қай пәнмен байланысып тұр? -Математика
Дармишов Айдын «Киелі сан » тақырыбында шығармашылық жұмысын қорғаған болатын. Ондағы киелі сандар: 3,5,7,9
Ойын«Кім тапқыр?»Мұғалім дауыстап мақалды оқиды, жоқ сөздің орнына керекті сан есімді оқушы тез тауып айту керек.
1......................... ауыз сөздің тобықтай түйіні бар. (тоқсан)
4-жаттығу. Сан есімдердің қасына тиісті зат есімдерді қойып жаз.
Төрт, алты, тоғыз, он жеті, жиырма төрт.
Үлгі: төрт қап,..........
«Көңілді санамақ» Кім тез, мәнерлеп оқиды?
Баласына ж2ріп,
Ұрсып жатыр к2лік.
2лентіп, с2ріп,
Алып қапсың 2лік.
2ншілей 2ңді,
Көрсетпе деп ж2ріп.
-Балалар, көңілді санамақта қандай құс туралы айтылған? (кекілік)
Ол тауық тұмдас кішкентай көгершін сияқты құс екен. Бұл құстың бір ерекшелігі, көктемде кекіліктің аналығымен қоса аталығы да жеке бір ұяға жұмыртқа басып шығарады екен. Себебі, олар қыс бойы шығынға ұшыраған құстардың орнын толтыру үшін көп балапан басып шығарады. Кекіліктің еті, сорпасы көптеген ауруларға ем.
-Балалар, құс екеш құс та баласы жаман баға алса ренжиді екен. Сендер де нашар баға алсаңдар аналарың ренжиді. Сондықтан түгелдей жақсы баға алуға тырысайық!
Сергіту сәті.(АКТ арқылы )
«Кім тез ойлайды?» ойыны. Саны бар сөздердің шешуін тауып, екі-үш сөйлем құрастыру.
К+3+ік- күшік 7+к- жетік
8+көз- сегіз Тү+1- түбір
Дер+5- дербес Жел+90- желтоқсан
1+қазан- бірқазан Тем+2- темекі
6+бақан- алтыбақан 9+құмалақ-тоғызқұмалақ
Тоғызқұмалақ-қазақтың ұлттық ойыны.
ІІІ. Қорытындылау.
1. Сөзжұмбақ шешу. Бүгінгі өткен тақырып шығады.
1.Өте жақсы баға 2.Жетіден кіші сан
3.Саусақ саны 4.Жаман баға
5.Қос жүзікке ұқсайтын сан
6.Нөлден үлкен, екіден кіш 7.Он тоғыздан кейінгі сан
Рефлексия. Кері байланыс
Үйге тапсырма: 200-201 бет 6 –ж 3,8 жаттығуды оқу. Бағалау.
«Үш қадамды сұхбат» әдісі бойынша
1-оқушы: жұмбақты жасырады
2-оушы: жұмбақтың шешуін табады
3-оқушы: жұмбақ ішінен сан есімді табады
Алтын терек, он екі бұтақ,
Үш жүз алпыс бес жапырақ.
Логикалық жұмбақ.
Аулада 5 үйрек,11 түйе, 5 жылқы, 2 сиыр, 2 ешкі,
Қорада 3 үйрек. 2 қоян, 3 түлкі, таба алмасаң,
Көлде жеті үйрек бар еді , жетеуі ұшты,көлге 5 қонды .Нешеуі қонбады?
Шығармашылық тапсырма.
«Сәйкесін тап»
үшінші
Мұғалім бес сыныпқа кірді
алтау
;оныншы
Сабақ сегіз басталады
тоғызда
«Кім тез ойлайды?» ойыны. Саны бар сөздердің шешуін тауып, екі-үш сөйлем құрастыру.
К+3+ік- күшік 7+к- жетік
8+көз- сегіз Тү+1- түбір
Дер+5- дербес Жел+90- желтоқсан
1+қазан- бірқазан Тем+2- темекі
6+бақан- алтыбақан 9+құмалақ-тоғызқұмалақ
Тоғызқұмалақ-қазақтың ұлттық ойыны.
Семантикалық картамен жұмыс.
Сөзлер
Зат есім
Сан есім
Сын есім
етістік
Қала
Үлкен
жүгірді
Елу
Аманғали
Таза
Жетпіс
Отырды
Келді
Ата
әсем
жүз
Оқушылар тест жұмыстарын орындайды.
1.Сан есім қандай сұраққа жауап береді?
А) қандай? Ә) қанша? Б) не?
2.Сан есімді көрсет.
А) белсенді Ә) балық Б) бес
3. Сан есім түрлері
А) есептік, реттік Ә) есептік, қатарлық
4.Көп нүктенің орнына керек санды қой.
Ер................... рет өледі.
Қорқақ ........... рет өледі.
А) бір, бесінші Ә) бір, мың Б) бір, көп
5.Мына сөздер қай сөз табына жатады? алты, он екі, жүз
А) етістік Ә) сын есім Б) сан есім
1. Сөзжұмбақ шешу. 4.Жаман баға
5.Қос жүзікке ұқсайтын сан
1.Өте жақсы баға 2.Жетіден кіші сан 3.Саусақ сан ы
6.Нөлден үлкен, екіден кіші 7.Он тоғыздан кейінгі сан
үшінші
