| VI. Слоўніка-арфаграфічная работа | -Ну вось мы і пераплылі раку Вымаўлянку. Гэта было зусім не цяжка. Але на кожным шляху сустракаюцца цяжкасці. Вось і нам зараз Спадарыня Прыстаўка прапануе дапамагчы жыхарам невялікай вёскі пад назвай Напісанка. Тут пасвавольнічаў праказнік-вецер: рассыпаў літары з слоў. Зараз мы з вамі ім дапаможам. Перад вамі словы, у якіх прэба ўставіць прапушчаныя літары, дзе патрэбна, а таксама паставіць націск.
Словы: Чац..вер, відэл..ц, в..сна, дож ...., ....ядуля, дз..веры, др..васек, падб..розавік, мя..кі, ру..нік, сц..жа, ..кура, з..лёны, з..есці, л..е, ка..ка, надвор..е, ка..ьба, дэл..гацыя. Літары: е, я, дж, дз, ы, я, кк, ч, ю, с, я, ’, ь, з, ’,с, е.
Правільны варыянт: Чацвер, відэлец, вясна, дождж, дзядуля, дзверы, дрывасек, падбярозавік, мяккі, ручнік, сцюжа, скура, зялены, з’есці, лье, казка, надвор’е, касьба, дэлегацыя.
|
|
| V. Актуалізацыя ведаў | -Але перш чым працягваць наша падарожжа, давайце пагуляем у гульню “Цвецік-семіцвецік”. Як вы бачыце ў гэтай кветкі 7 пялесткаў, але гэта не звычайныя пялесткі, а цудоўныя. Зараз па чарзе адрываць пялесткі, пад якім хаваецца пытанне або заданне.
Пытанні: Якія словы называюцца роднаснымі?
Якія словы называюць аднакараневымі?
Што такое корань, як ён абазначаецца на пісьме і што выражае? Прывядзі прыклад аднакараневых слоў.
Дакажы, што словы носік і паднос не з’яўляюцца аднакаранёвымі.
Што называецца канчаткам? Якім знакам ён абазначаецца?
Для чаго служыць канчатак? Падцвердзі прыкладам.
Што называюць прыстаўкай? Для чаго служыць? Як яна абазначаецца? |
-Блізкія па сэнсе словы, якія маюць агульную частку, з’яўляюцца роднаснымі.
-Роднасныя словы, якія маюць адзін і той жа корань, называюцца аднакараневымі.
-Агульная частка роднасных слоў называецца коранем. Корань выражае асноўнае значэнне слова і абазначаецца знакам
-Корань гэтых слоў аднолькавы, але ён мае рознае значэнне ў кожным слове.
- Зменная частка слова называецца канчаткам. Канчатак абазначаецца знакам
-Канчатак служыь для сувязі слоў у сказе.
Частка слова, якая знаходзіцца перад коранем, называецца прыстаўкай. Яна служыць для ўтварэння слоў з новым значэннем і абазначаецца.
|
| VI. Замацаванне | -Добра. І сёння на ўроку мы будзем працягваць гаворку пра прыстаўку. Не выпадкова нашым памочнікам у падарожжы з’яўляецца Спадарыня Прыстаўка. А зараз яна прапануе выканаць нам Пр. 71-е, каб даведацца ці можаце лі вы ўжываць правільна прыстаўкі. Давайце прачытаем, якія прыстаўкі вы уставілі. А вось заданне пасля практыкавання мы зробім пісьмова. -Тут нам трэба к дзеяслову пісаць дадаць прыстаўкі пера-, пад-, вы-. Якія словы атрымаліся?
-Добра. А зараз нам трэба скласці з атрымаўшыміся словамі сказы. -Якія сказы ў вас атрымаліся, зачытай калі ласка. -Малайцы. Вось мы з вамі на наступнай станцыі – Шыфраванка. Нам прапануецца некалькі схем-шыфровак, да якіх нам трэба падабраць як мага больш падыходзячых слоў (не меньш за два словы к кожнай схеме) Паглядзіце ўважліва на дошку, перад вамі напісаны гэтыя схемц-шыфроўкі.
Сады Прывёз Прыбягу Лясы Перанёс Перавязу Грыбы Прыгарад Напішу
|
-Перапісаць, падаісаць, выпісаць.
(вучні чытаюць свае сказы) |
| VIII. Замацаванне (працяг) | -Паглядзіце ўважліва на старонку 42-ю Пр. 73. калі ласка прачытайце, што патрэбна зрабіць у гэтым практыкаванні. Падумайце хвіліначку, якія патрэбна ўставіць прыстаўкі. Добра, а зараз мы бедзем пісаць па сказу і пры гэтым каментыраваць, што ўставілі і пры гэтым вызначаць у гэтыз словах прыстаўку.
-Малайцы. А зараз звярніце сваю ўвагу на дошку. Перад вамі запісаны словазлучэнні. Але ў некаторых словах не хапае прыставак. Таму ў гэтым заданні вам трэба будзе дапісаць прыстаўкі, якія падыходзіць па сэнсу.
___йсці да лесу, ___маляваць на лісце, ___ступіць на нагу, ___хаваць за дрэва, ___’ехаць з горкі, ___рабіць і паперы.
Садок ___садзіў – добрую справу зрабіў. ___працуй да поту - ___’ясі ў ахвоту.
Правільны варыянт Выйсці да лесу, намаляваць на лісце, наступіць на нагу, схаваць за дрэва, з’ехаць з горкі, зрабіць з паперы.
Садок пасадзіў – добрую справу зрабіў. Папрацуй да поту – пад’ясі ў ахвоту.
Хто больш?
-Зараз мы пагуляем у адну цікавую гульню “Хто больш?”. Вам трэба будзе падабраць як мага больш роднасных слоў з разнастайнымі прыстаўкамі да слоў: ехаць і пісаць. Атрымаўшыяся словы: прыехаць, заехаць, пераехаць, пад’ехаць, наехаць, аб’ехаць, выехаць, ад’ехаць, паехаць, з’ехаць. прыпісаць, запісаць, перапісаць, падпісаць, напісаць, выпісаць, зпісаць
Самастойная работа (па карткам)
Пісьмо Тэкс-пісьмо з вялікай колькасцю слоў з разнастайнымі прыстаўкамі (даць назву тэксту, спісаць, уставіць прапушчаныя літары, вызначыць прыстаўку і корань).
І варыянт Пастаў, дзе патрэбна, прапушчаныя літары, вызначы прыстаўку і корань у выдзеленых словах.
Вясна Заз_лянела маладая траўка. На дрэвах з’явіліся каташкі. У гэтую пару пачынае кукаваць зязюля. Трапечуць ад ветрыку з_лёныя лісточкі. Па ўсім лесе разносі__а прыемны пах чаромхі. Загучалі чароўныя пес_ні салаў_я. Адцвіў бэз у садзе. На палях красуе збажына. Прыляцелі івалгі, перапёлкі, аўсянкі. Гэта апошнія птушкі. Бол_ш сустракаць няма каго. Цяпер усе птушкі дома.
ІІ варыянт Пастаў, дзе патрэбна, прапушчаныя літары, вызначы прыстаўку і корань у выдзеленых словах.
Прыход красавіка Надышоў красавік. Уся прырода ажыла, пацягнулася да сонейка. Непаўторнай духмянас_цю пупышак і першых в_сновых кветак напоўнілася паветра. З прыходам красавіка змянілася жы__е л_сных жыхароў. Прачнуўся і вылез з глыбокай нары барсук. Выбраўся з бярлогі мядзведзь. Ажылі краты і земляр_йкі. Па зямлі ўпэўненна крочыць в_сна. Усе жывое радуе__а яе прыходу.
Правіліны варыянт. І варыянт Пастаў, дзе патрэбна, прапушчаныя літары, вызначы прыстаўку і корань у выдзеленых словах.
Вясна Зазелянела маладая траўка. На дрэвах з’явіліся каташкі. У гэтую пару пачынае кукаваць зязюля. Трапечуць ад ветрыку зялёныя лісточкі. Па ўсім лесе разносіцца прыемны пах чаромхі. Загукчалі чароўныя песні салаўя. Адцвіў бэз у садзе. На палях красуе збажына. Прыляцелі івалгі, перапелкі, аўсянкі. Гэта апошнія птушкі. Больш сустракаць няма каго. Цяпер усе птушкі дома.
ІІ варыянт Пастаў, дзе патрэбна, прапушчаныя літары, вызначы прыстаўку і корань у выдзеленых словах.
Прыход красавіка Надышоў красавік. Уся прырода ажыла, пацягнулася да сонейка. Непаўторнай духмянасцю пупышак і першых вясновых кветак напоўнілася паветра. З прыходам красавіка змянілася жыцце лясных жыхароў. Прачнуўся і вылез з глыбокай нары барсук. Выбраўся з бярлогі мядзведзь. Ажылі краты і землярыйкі. Па зямлі ўпэўненна крочыць вясна. Усе жывое радуецца яе прыходу.
2. Знайдзі пятае лішняе
У кожным радку слоў знайдзі лішняе і падкрэслі яго. Падгарэў, падарожжа, падарунак, паднос, парадак. Прывоз, прыезд, прызер, прыліў, прыклеіць. Падпісаць, пара, прадбачыць, падкапаць, паказаць.
(Калі застаецца час выконваем практыкаванне 75. )
|
(чытаюць)
(запісваюць па сказу з каментыраваннем. |
