Та?ырыбы: «Халы? кегіні? к?йшісі»
Ма?саты:
Білімділік: о?ушылар?а арты ?лшеусіз м?ра ?алдыр?ан д?улескер к?йші ??рман?азыны таныстыра отырып, оны? ?мірін, ?нерін ?лгі ету.
Дамытушылы?: о?ушыларды? ?н мен к?йге, ?нерге деген ынта-ы?ыласын арттыру.
Т?рбиелік: о?ушыларды? патриотты? сезімдерін оятып, ту?ан елге деген с?йіспеншілігін т?рбиелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі: ??рман?азы, Махамбет портреттері, ?аза? хал?ыны? музыкалы? аспаптарыны? суреттері, кестелер.
Техникалы? ??ралдар: компьютер, интерактивті та?та.
Саба?ты? ?діс-т?сілдері: т?сіндіру, с?ра?-жауап, топтастыру.
П?наралы? байланыс: музыка
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру б?лімі.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру.
Топтар?а С.Берді??ловты? «Желая?» м?тіні бойынша с?ра?тар ?ойыл?ан карточкалар таратылып, жауптары алынады.
С?ра?тары:
- «Желая?» м?тініндегі о?и?а ?ай жерде, нешінші жылы болды?
- Б?л жарыс?а д?ниеж?зіні? ?андай ата?ты желая?тары ?атыс?ан?
- Кеудесінде «КСРО» деген жазуы бар жігітті б?рі бірдей білді ме?
- К?пшілік же?іске ?ай желая? жетеді деп ойлады?
- Нортон мен Сингхты озып шы??ан кім?
- ??сман ?осанов ?андай медаль алды?
ІІІ. Кіріктірілген б?лім. Ба?дарлау-мотивациялы? кезе?.
Музыка п?ніні? м??алімі «Сарыар?а» к?йін тартып, орындайды. О?ушылар к?здерін ж?мып, к?йді ж?не м?тінді о?ып отыр?ан м??алімді ты?дап отырады.
М?тін ?лгісі:
«Мені? ту?ан жерім ?андай ?сем! ?андай тамаша! Айнала биік таулар, жасыл жазы?тар, ?демі ?ыз?алда?тар, сар?ырап а??ан б?ла? суы. Таби?атты? ?семдігіне ?арап та? ?аласы?. Ту?ан жер! Мен ?шін сені? ?рбір тасы?, ?рбір а?-??сы?, ?рбір г?лі? ысты? ?рі ?ымбат. Мен ?шін сені? к?кте к?лген к?ні? ?ымбат, мен ?шін сені? аспаны? ?ымбат. Алыс?а кетсем, сені са?ынамын, к?руге асы?амын».
- К?здері?ді жаймен ашы?дар, к?з алдары?а не елестеді, к??іл к?йлері? ?андай болды?
- Сендер ?азір ?андай музыка ты?дады?дар? ?андай музыкалы? аспапты? ?нін естіді?дер?
Музыка п?ніні? м??алімі:
- ?аза? хал?ыны? ?андай музыкалы? аспаптарын білесі?дер?
- Домбыра, асатая?, ша??обыз, жетіген, ?обыз, ?ыл?обыз.
- Домбыра ??рылысы туралы білеміз бе? Олай болса, домбыра ??рылысымен таныса кетейік.
- 1. Шана?ы. 2. Ішегі. 3. Тиегі. 4. Пернелері. 5. ??ла?ы. 6. Мойыны.
- К?й деп нені айтамыз?
- ?андай к?йлер мен к?йшілерді білесі?дер?
П?н м??алімі:
Б?гінгі саба?ымызда ?аза?ты? ата?ты к?йшісі ??рман?азы Са?ырбаевты? ?мірі ж?не к?йлерімен танысамыз.
??рман?азы Са?ырбаев Орал облысыны? Жа?а?ала ауданында?ы «Жиделі» деген жерде туып, Астрахань (Ресей) облысыны? б?рын?ы «Шайтани бата», ?азіргі «??рман?азы т?бе» деген жерде ?айтыс болады. Ол 60-тан астам к?й шы?ар?ан, оны? ішінде кейбіреулеріні? бірнеше н?с?алары са?тал?ан. Ол елдегі ?ділетсіздікке ?арсы т?р?ан к?йші. Орал облысында ??рман?азы атында?ы ?нер мектебі ж?не м?ражай ж?мыс жасайды. Атырау ?аласында ??рман?азы атында?ы аудан бар. Жыл сайын к?й атасыны? рухына ба?ыштал?ан фестивальдар ?ткізіледі.
ІV. Саралан?ан б?лім.
?. С?рсенбаев. «Халы? кегіні? к?йшісі»
1- тапсырма. М?тінді о?ып, с?ра?тар?а жауап беру.
- М?тінде ?ай кездегі о?и?а ??гімеленген?
- ?ойшы бала кім екен?
- Бала а?аш томардан не жасама? болды?
- Махамбет ??рман?азыны неге ?зімен бірге алып кетпеді?
- М?тіндегі Махамбет кім?
Махамбет ?теміс?лы туралы ?ыс?аша м?лімет.
Махамбет ?теміс?лы — ?аза?ты? ?йгілі а?ыны, к?йші композиторы, ?ділетсіздікке ?арсы к?терілісті? жалынды жыршысы. Халы?ты патшалы?, ханды? ?кіметке ?арсы ?арулы к?теріліске ша?ыр?ан ал?аш?ы ?аза? а?ыны ?рі батыры.
2- тапсырма. М?тінді б?лімдерге б?лу.
1-ші б?лім. ?ойшы бала.
2-ші б?лім. ??рман?азы мен Махамбетті? кездесуі.
3-тапсырма. М?тіннен тауып о?у:
а) таби?ат суретін;
?) баланы? б?та т?біне келіп томардан б?йым жаса?анын;
б) д?? астынан естілген д?рсіл ж?не жыр туралы айтыл?ан т?старды;
в) Махамбетті? с?здерін.
V. ?зіндік ж?мыс. Шы?армашылы? ж?мыс.
- ??рман?азы даладан ескен сарынды т?неріп ты?дайды екен, оны бас?аша та?ы ?алай айту?а болар еді?
т?неріп, ?ай?ырып, к?рсініп, ренжіп, ?ндемей, а?ылмен ты?дайды.
- «К?й» с?зіне тамырлас с?здер тауып, сол с?здерді? ма?ынасын т?сіндіру.
ігі
іну
К?й гелек
е
VІ. Кіріктірілген б?лім. Рефлексиялы? –ба?алау кезе?і.
- Тапсырма. «К?й», «К?йші» с?здеріне 5 жолды ?ле? жазу.
?лгі:
Не? К?й.
?андай? ?серлі, шабытты.
Не істеді? Тартылды, ойналды, ты?далды.
С?йлем. Асылбек «Адай» к?йін орындады.
Ма?ыналас с?з. Музыка.
Кім? К?йші.
?андай? ?нерлі, дарынды
Не істеді? Тартты, ойнады.
С?йлем: ??рман?азы - ата?ты к?йші.
Ма?ыналас с?з: жыршы, домбырашы.
2-тапсырма. Берілген жолдарды ?з орнына ?ойып, жазып, ж?мба?ты? шешімін табу.
Та?ы да бір мінезі та??ажайып,
?ос ?азы?, екі желі, сегіз но?та,
Ешуа?ыт с?йлемейді адам жо?та,
С?йлейді шежіредей адам со?са.
Д?рысы:
Та??ажайып та?ы да бір мінезі,
Екі желі, ?ос ?азы?, сегіз но?та,
С?йлемейді ешуа?ыт адам жо?та,
Шежіредей с?йлейді адам со?са.
(домбыра)
VІІ. ?йге тапсырма.
1 топ: ?ойшы бала туралы ??гімелеу.
2 топ: ??рман?азы мен Махамбетті? кездесуі туралы ??гімелеу.
3 топ: Махамбет а?ынны? ?зін таныстыр?ан ?ле?ді жаттап алу.