П?нні? аты
Уа?ыты:
Кабинет:
М??алім
Саба?ты? атауы
Хал?ына адал бол
Ма?саты
К?тілетін н?тиже
Саба?ты? жабыды?ы
Т?рі
Саба?ты? ма?саты:халы? ауыз ?дебиетіні? бірі шешендік с?здер жанрыны? ерекшелігімен таныстыру.
Міндеттері:- о?ушыны адалды??а, тап?ырлы??а, шешендікке т?рбиелеу; с?з ма?ынасын ??ыну ар?ылы ойлау ?абілетін, бай?а?ышты?ын жетілдіру.
?олданылатын модулдер: Диалогтік о?ыту, Сыни ойлау, О?ыту ?шін ба?алау, АКТ.
Стратегиялы? іс ?рекет: «Ой ?оз?ау», «Кезектесіп ?айталау», «Ой тал?ы»
Психологиялы? ахуал
Психологиялы? дайынды?
Біз балдыр?ан баламыз,
??стай ?анат ?а?амыз.
Д?ниені аралап,
О?ып білім аламыз.
О?ушылар ше?берде жиналып,м??аліммен бірге б?гінгі саба??а с?ттілік тілейді.
?ызы?ушылы?ты ояту
?аза? хал?ы аталы с?зді, шешендікті аса жо?ары ба?ала?ан халы?. Небір бітімсіз дау- жанжалды? шешімін екі-а? ауыз с?збен айтып тындыру, ойлы да озбыр, отты с?здерді суырып салып айту- ?аза? тарихында к?п бол?ан.
Шебер айтыл?ан а?ыл, на?ыл с?здер – жаратылыста, ?о?амды? ?мірде бол?ан ?згерістерді жіті к?збен ба?ылап айтыл?ан халы? ойыны? жемісі.
Шешендік с?здер – бата-тілектен бастап, кейінгі ?рпа??а арнал?ан ?негелі ?сиет с?здерді, ?мірде кездесетін керіс-келіс с?здерді ?амтиды.
Шешендік с?з- тере? ой?а, ?ш?ыр шешімге ??рылады. С?з туралы б?лтірік шешен:
С?зден т?тт? н?рсе жо?,
С?зден ащы н?рсе жо?.
С?зі?ді тілі?е билетпе, а?ылы?а билет. А?ылы?ды, с?зі?ді а?ылсыз?а ?ор етпе, а?ылды?а айт. Кімге? ?ай жерде? ?ай кезде? ?алай? С?йлейтіні?ді біл, - деп тол?айды.
Шешендер- «ерді? ??нын екі ауыз с?збен бітіретін», жаулас?ан екі елді? арасына бітім айтатын, к?лгенді жылатып, жыла?анды ж?бата алатын даналы? с?здер иесі.
Шешендерді? е? негізгі ??ралы- с?з. Сол с?з ар?ылы ты?даушысын ?зіне ?аратып, ж?регін тербеп, бойын бал?ытады. Б?л ас?ан ?нерпазды?, дарын – ?абілеттен туады. Жер дауы, жесір дауы, ер ??ны, барымта жайы ?стасушы екі жа?ты? билеріні? айтысуы ар?ылы шешіліп отыр?ан. С?йтіп, б?л на?ыз с?з сайысына арнал?ан.
Ертеден- а? хал?ымызды? ?зіндік бас?ару ж?йесі бол?ан. Ел ?амын жеген батырлары, с?зін с?йлеген шешендері, білімпаз билері бол?ан.
Шешен- дау- жанжалды ?діл, а?ылмен шешетін бол?ан. Халы? ?ашанда билерді, шешендерді ?адір т?т?ан.
Би- халы?ты? к?кейіндегі айт?ан, ойын жары??а шы?ар?ан ?ділет со?шысы. ?аза?ты? ата?ты билері Т?ле би, ?аз дауысты ?азыбек, ?йтеке би, т.б. билерден, шешендерден ?ал?ан с?з д?ст?рі ?асырлар бойы жал?асын тауып келеді.
Т?ле би, ер ?азыбек, тілді ?йтеке,
Ас?ар тау ?азы??рттай білімді еді.
Бірі к?н, бірі ту?ан айдай болып,
аман?а с?йкесімен келіп еді.- деп, Т?уке ханны? билерді ас?ар тау?а, к?нге, ай?а те?еуі тегін емес. Т?уке ханны? т?сында ?лы ж?зге Т?ле би, орта ж?зге ?азыбек би, кіші ж?зге ?йтеке би басшы болды. Енді, осы ата?ты билерді? ішіндегі Т?ле биге то?таламыз.
Т?ле би ?лібек?лы 1663 жылы ?азіргі Жамбыл облысы, Шу ?зеніні? бойында?ы ?улиеата ма?ында?ы Жайса? Жайлау деген жерде д?ниеге келген. Т?ле жасынан араб, парсы тілдерін жетік ме?герген. Т?лені? ?кесі ?лібек те с?зге ділм?р, шешен, би бол?ан адам. Т?ле ?кесіне еріп ж?ріп, ел таниды, жер к?реді. 15 жасында билікке араласып, ?зіні? ?ділдігімен, а?ылдылы?ымен ж?рт арасында таныла бастайды. ?зіні? даналы?ымен «?арлы?аш би» атан?ан.
Сергіту с?ті
Еркiн ?ста дене?дi,
Тарсылдатпай едендi
Орнымыздан т?рып ап
Ж?гiрейiк бiр уа?.
Бiр, екi, ?ш, бiр, екi, ?ш.
Ая?ты ал?а созайы?
Тiк к?терiп, ?оз?айы?.
Тым сылбыр да болмайы?
Ал?а ?арай озбайы?.
Бiр, екi, ?шi, бiр, екi, ?ш.
Ой тол?аныс
Кітаппен ж?мыс. Т?ле биді? т?релігін о?ып, ма?ынасын ашу.
К?рініс: ?ш би.
Тол?ауларын о?ытып, берілген та?ырып бойынша ма?ынасын ашу.
?нтаспадан тол?ауларын ты?дату.
?йге тапсырма
Билер туралы м?ліметтер жина?тау,о?улыта?ы тапсырмаларды орындау.
К?нделіктеріне жазып беремін
Ба?алау
О?ыту ?шін ба?алау ж?не о?уды ба?алау
Ба?алау пара?шасын толтырады.
Кері байланыс
Смайликтерді ?зі ?ала?ан н?с?а?а жабыстырады
П?нні? аты
Уа?ыты:
Кабинет:
М??алім
Саба?ты? атауы
Хал?ына адал бол
Ма?саты
К?тілетін н?тиже
Саба?ты? жабыды?ы
Т?рі
Саба?ты? ма?саты:халы? ауыз ?дебиетіні? бірі шешендік с?здер жанрыны? ерекшелігімен таныстыру.
Міндеттері:- о?ушыны адалды??а, тап?ырлы??а, шешендікке т?рбиелеу; с?з ма?ынасын ??ыну ар?ылы ойлау ?абілетін, бай?а?ышты?ын жетілдіру.
?олданылатын модулдер: Диалогтік о?ыту, Сыни ойлау, О?ыту ?шін ба?алау, АКТ.
Стратегиялы? іс ?рекет: «Ой ?оз?ау», «Кезектесіп ?айталау», «Ой тал?ы»
Психологиялы? ахуал
Психологиялы? дайынды?
Біз балдыр?ан баламыз,
??стай ?анат ?а?амыз.
Д?ниені аралап,
О?ып білім аламыз.
О?ушылар ше?берде жиналып,м??аліммен бірге б?гінгі саба??а с?ттілік тілейді.
?ызы?ушылы?ты ояту
?аза? хал?ы аталы с?зді, шешендікті аса жо?ары ба?ала?ан халы?. Небір бітімсіз дау- жанжалды? шешімін екі-а? ауыз с?збен айтып тындыру, ойлы да озбыр, отты с?здерді суырып салып айту- ?аза? тарихында к?п бол?ан.
Шебер айтыл?ан а?ыл, на?ыл с?здер – жаратылыста, ?о?амды? ?мірде бол?ан ?згерістерді жіті к?збен ба?ылап айтыл?ан халы? ойыны? жемісі.
Шешендік с?здер – бата-тілектен бастап, кейінгі ?рпа??а арнал?ан ?негелі ?сиет с?здерді, ?мірде кездесетін керіс-келіс с?здерді ?амтиды.
Шешендік с?з- тере? ой?а, ?ш?ыр шешімге ??рылады. С?з туралы б?лтірік шешен:
С?зден т?тт? н?рсе жо?,
С?зден ащы н?рсе жо?.
С?зі?ді тілі?е билетпе, а?ылы?а билет. А?ылы?ды, с?зі?ді а?ылсыз?а ?ор етпе, а?ылды?а айт. Кімге? ?ай жерде? ?ай кезде? ?алай? С?йлейтіні?ді біл, - деп тол?айды.
Шешендер- «ерді? ??нын екі ауыз с?збен бітіретін», жаулас?ан екі елді? арасына бітім айтатын, к?лгенді жылатып, жыла?анды ж?бата алатын даналы? с?здер иесі.
Шешендерді? е? негізгі ??ралы- с?з. Сол с?з ар?ылы ты?даушысын ?зіне ?аратып, ж?регін тербеп, бойын бал?ытады. Б?л ас?ан ?нерпазды?, дарын – ?абілеттен туады. Жер дауы, жесір дауы, ер ??ны, барымта жайы ?стасушы екі жа?ты? билеріні? айтысуы ар?ылы шешіліп отыр?ан. С?йтіп, б?л на?ыз с?з сайысына арнал?ан.
Ертеден- а? хал?ымызды? ?зіндік бас?ару ж?йесі бол?ан. Ел ?амын жеген батырлары, с?зін с?йлеген шешендері, білімпаз билері бол?ан.
Шешен- дау- жанжалды ?діл, а?ылмен шешетін бол?ан. Халы? ?ашанда билерді, шешендерді ?адір т?т?ан.
Би- халы?ты? к?кейіндегі айт?ан, ойын жары??а шы?ар?ан ?ділет со?шысы. ?аза?ты? ата?ты билері Т?ле би, ?аз дауысты ?азыбек, ?йтеке би, т.б. билерден, шешендерден ?ал?ан с?з д?ст?рі ?асырлар бойы жал?асын тауып келеді.
Т?ле би, ер ?азыбек, тілді ?йтеке,
Ас?ар тау ?азы??рттай білімді еді.
Бірі к?н, бірі ту?ан айдай болып,
аман?а с?йкесімен келіп еді.- деп, Т?уке ханны? билерді ас?ар тау?а, к?нге, ай?а те?еуі тегін емес. Т?уке ханны? т?сында ?лы ж?зге Т?ле би, орта ж?зге ?азыбек би, кіші ж?зге ?йтеке би басшы болды. Енді, осы ата?ты билерді? ішіндегі Т?ле биге то?таламыз.
Т?ле би ?лібек?лы 1663 жылы ?азіргі Жамбыл облысы, Шу ?зеніні? бойында?ы ?улиеата ма?ында?ы Жайса? Жайлау деген жерде д?ниеге келген. Т?ле жасынан араб, парсы тілдерін жетік ме?герген. Т?лені? ?кесі ?лібек те с?зге ділм?р, шешен, би бол?ан адам. Т?ле ?кесіне еріп ж?ріп, ел таниды, жер к?реді. 15 жасында билікке араласып, ?зіні? ?ділдігімен, а?ылдылы?ымен ж?рт арасында таныла бастайды. ?зіні? даналы?ымен «?арлы?аш би» атан?ан.
Сергіту с?ті
Еркiн ?ста дене?дi,
Тарсылдатпай едендi
Орнымыздан т?рып ап
Ж?гiрейiк бiр уа?.
Бiр, екi, ?ш, бiр, екi, ?ш.
Ая?ты ал?а созайы?
Тiк к?терiп, ?оз?айы?.
Тым сылбыр да болмайы?
Ал?а ?арай озбайы?.
Бiр, екi, ?шi, бiр, екi, ?ш.
Ой тол?аныс
Кітаппен ж?мыс. Т?ле биді? т?релігін о?ып, ма?ынасын ашу.
К?рініс: ?ш би.
Тол?ауларын о?ытып, берілген та?ырып бойынша ма?ынасын ашу.
?нтаспадан тол?ауларын ты?дату.
?йге тапсырма
Билер туралы м?ліметтер жина?тау,о?улыта?ы тапсырмаларды орындау.
К?нделіктеріне жазып беремін
Ба?алау
О?ыту ?шін ба?алау ж?не о?уды ба?алау
Ба?алау пара?шасын толтырады.
Кері байланыс
Смайликтерді ?зі ?ала?ан н?с?а?а жабыстырады
