Саба?ты? атауы
Т?рлаулы м?шелер
Ма?саты
К?тілетін н?тиже
Білімділік: о?ушыларды? т?рлаулы м?шелер ж?не бастауыш туралы білімдерін еске т?сіру, бастауышты? жасалу жолдарымен таныстыру, с?йлем м?шесіне талдай білуге ?йрету;
Дамытушылы?: жатты?уларды, тапсырмаларды орындата отырып, танымды? ізденушілік, есте са?тау, ойлау, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту;
Т?рбиелік: ?аза? тілін ??рметтеуге, ?з тілін тере? т?сініп, д?рыс, ж?йелі т?рде с?йлей білуге баулу.
Саба?ты? т?рі: Жа?а саба?ты ме?герту.
Саба?ты? типі: Д?ст?рлі саба?.
Саба?ты? к?рнекілігі: слайд, кеспе ?а?аздар, о?улы?, сызбалар.
Саба?ты? ?дісі: т?сіндіру, с?ра?-жауап, д?птермен ж?мыс, жатты?у орындау;
Психологиялы? ахуал
Біз балдыр?ан баламыз,
??стай ?анат ?а?амыз.
Д?ниені аралап,
О?ып білім аламыз.
О?ушылар ше?берде жиналып,м??аліммен бірге б?гінгі саба??а с?ттілік тілейді.
?ызы?ушылы?ты ояту
?ткен саба?ымыз?а ?ыс?аша шолу
Ал, жа?сы балалар, біз б?гін алдымен т?рлаулы м?шелерді пысы?тап, ?айталап аламыз.
1. С?йлем м?шелері дегеніміз не?
2. С?йлем м?шесіні? белгілері ?андай?
3. С?йлем м?шесі бола алмайтындар ?айсылар?
4. С?йлем м?шесі ??рамына ?арай нешеге б?лінеді?
5. Т?рлаулы м?шелер дегеніміз не?
6. Т?рлаусыз м?шелер дегеніміз не?
ІІІ. Жа?а саба?
С?йлем м?шелері ат?аратын ?ызметіне ?арай т?рлаулы ж?не т?рлаусыз м?шелер болып екіге б?лінетінін ?ткен саба?та айт?ан болатынбыз. Біз б?гін т?рлаулы с?йлем м?шесіні? бірі бастауыш?а ке?інен то?таламыз. Оны? ??рамына ?арай т?рлерімен, ?ай с?з таптарынан жасалатынын ме?гереміз. Олай болса, б?гінгі к?нні? жадын жазып, та?ырыпты жазып алайы?.
Т?рлаулы м?ше – с?йлем ??рау?а негіз болатын бастауыш пен баяндауыш.
Бастауыш – с?йлемде айтыл?ан ойды? иесі, с?йлемні? негізі, басты ?зекті м?шесі.
- Бастауыштар ??рылысына ?арай мынадай болып болып б?лінеді:
??рылысына
?арай
С?ра?тары: Кім? Не? Кімдер? Нелер? Кімім? Нем? Кімі??Не??
Дара
Омар ?ырман басында ж?р.
Мен жазбаймын ?ле?ді ермек ?шін
К?рделі
Ту?ан жерім – ?йгілі Шал?ар ??ірі
К?ле беру ы??айсыз.
?йірлі
Ж?мысы жо?ты? аздырар адам баласын
– Енді, бастауышты? ?ай с?з таптарынан жасалатынына назар аударайы?.
Бастауыш болатын
с?з таптары
С?йлемдер
Зат есім
Абайлар ?арашо?ы?а т?с ауа жетті.
Есімдік
?зіміз де ж?ргелі отырмыз.
Сын есім
К?п ?ор?ытады, тере? батырады.
Сан есім
Берерменге бесеу к?п.
Есімше
?ке к?рген-о? жонар,
Ана к?рген-тон пішер.
Т?йы? етістік
Ты?дау - м?дениеттілікті? белгісі.
Ода?ай
«?, ??дай!» – к?йзелгенні? белгісі.
?стеу
Шапша? асы?тырады, со?ыра кешіктіреді.
Олай болса, б?ріміз та?та?а ?араймыз. Мына с?йлемнен т?рлаулы м?шені тауып к?рейік:
– Шы?ыс?а ?арай беттеген ?лкен кеме те?ізді тіліп келеді.
М?нда?ы, бастауыш – кеме, баяндауыш – тіліп келеді.
Ал,енді сол т?рлаулы м?шелерді алып тастап о?ып ?арайы?. Нені бай?ады?? – Айтатын ой ая?талды ма?
– Я?ни, б?дан біз нені а??арды?? Б?гінгі т?рлаулы м?шелер с?йлем ??рау?а негіз болады екен. Б?л т?рлаулы м?шелерді? басты ерекшелігі.
Кітаптарымыздан ережені о?имыз. Бастауышты? ережесі о?ылады.
Мысалы: ??нанбай да тыс?а шы?ты. (Кім шы?ты?)
Бастауыш – ??нанбай, баяндауыш – шы?ты.
О?улы?та?ы тапсырмаларды орындау
Сергіту с?ті
Орманда кірпі келеді,
Са?ырау??ла? тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі ?айы? астынан.
Біреуі терек ?асынан.
?анша олар болма? есепте,
То?ыл?ан салса себетке?
Ой сергітеді,шаша?андары
басылады
Ой тол?аныс
Тапсырмаларды орында?дар
1.Зат есім ………. ма?ан амандасты.
2.Есімдік Ерте? ………. он ?шке келеміз.
3.Сын есім ………. – ісімен жа?сы.
4.Сан есім ………. екіге де, ?шке де б?лінеді.
5.Есімше ………. білер бір с?зді.
6.Т?йы? етістік ………. о?ай, істеу ?иын.
7.Ода?ай ………… – жекіру ода?айы.
Я?ни, балалар бай?ап отыр?анымыздай, бастауыш к?бінесе зат есімнен жасалады екен.
?йге тапсырма
О?улы?та?ы тапсырмаларды орындау
К?нделіктеріне жазып беремін
Ба?алау
О?ыту ?шін ба?алау ж?не о?уды ба?алау
Ба?алау пара?шасын толтырады.
Кері байланыс
Смайликтерді ?зі ?ала?ан н?с?а?а жабыстырады
Ctri/Cmd+V