Тақырыбы: Сөз таптары Зат есім. (4 сынып)
Абаева Қымбат Қыдырхановна
бастауыш сынып мұғалімі
КММ Қ.Дамитов атындағы орта мектебі
Мақсаты: сөз таптарының түрлерін, оларға сұрақ қоюға, сөйлемдегі сөз таптарына талдау жасауға үйрету; таным қабілетін дамыту, сөздік қорларын, дүниетанымын дамыту; ақыл-ой, адамгершілік тәрбиесіне баулу.
Сабақтың түрі: қалыпты сабақ.
Сабақтың әдіс-тәсілдері: көрнекілік, ішін-ара іздену, сұрақ-жауап.
Сабақтың көрнекіліктері: тірек сызбалар, мазмұнды суреттер.
Сабақтың барысы:
І Ұйымдастыру кезеңі: сабаққа даярлық.
Адамның күлкісі – әлемдегі ең ғажайып құбылыстардың бірі. Адам күлкінің көмегімен таныса да, қоштаса да алады. Жымиыс біздің сезіміміздің сарасының ашылуына жол ашады. Күлкі арқылы көңіл күйлеріңді білдіріліп көріңдер. Бір - біріңе жымиыңдар, күлкілеріңді сыйлаңдар. Рахмет! Ендеше сабағымызды бастайық.
ІІ Үй тапсырмасын тексеру: 8-жаттығудағы ребустың шешуін таптық па? Дәптерлерінен тексеріп шығамын.
ІІІ Мақсат қою кезеңі: сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлау.
ІҮ Жан-жақты білімдерін тексеру
Сызбаға сүйене отырып 3-жаттығудағы сөздерді талдау.Сөздерді мағыналарына қарай топтап айтып, оларға сұрақ қой? Әр топтағы сөздерге қойылатын сұрақтың әр басқа болуы неліктен деп ойлайсың? Сызба бойынша сөз таптары туралы білетініңді айт. Анықтаманы еске түсіру.
Зат есім - заттың, құбылыстың, іс-әрекеттің атын білдіреді. Сұрақтары : Кім? Не? Кімдер? Нелер?
Сын есім дегеніміз – заттың сынын білдіреді. Сұрақтары: Қандай? Қай?
Сан есім – заттың ретін, санын, мөлшерін, қатарын білдіреді. Сұрақтары: Неше? Қанша?
Етістік – заттың қимылын білдіреді. Сұрақтары: Не істеді? Қайтті?
Жалқы есім дегеніміз - біркелкі заттарды жекелеп айтатын атау, жеке заттарды айтамыз. Сонымен қатар, жер-су аттары, адамдардың аттары, жануарлардың аттары барлығы бас әріптен басталып жазылады. Мысалы, Алатау, Балқаш.
Жалпы есім дегеніміз біріңғай заттарды жаппай атайтын атау, ұқсастығы бойынша. Жалпы есімдер кіші әріптерден басталып жазылады. Мысалы, қыз, қала, құс.
Ү Жаңа материалмен жұмыс:
а) оқулықпен жұмыс 9-жаттығудағы әр сөз табының қандай мағына білдіретінін айту және кестені толықтыру.
Зат есім |
Жалқы есім
...
Баянауыл ... | Жалпы есім
Адам ... өзен | Негізгі зат есім
Көл ... орын | Туынды Зат есім ... Достық ... |
5 жаттығудағы мәтінді оқып, бастапқы бөлігін көшіріп, сөз таптарына талдау.
Сергіту сәті
Бұғының үлкен үйі бар, Тық-тық, тық-тық, аш есікті,
Әйнектен көзін салып тұр. Орманға аңшы келіпті,
Орманнан қашқан бір қоян, Қоянжан, енді тұрыс не,
Есікті келіп қағып тұр, Қолыңды соз, кір ішке
6 жаттығу берілген сөздерге әр сөз табын тіркестіріп жазу.
7 жаттығу жұмбақты оқып, шешуін табу. Сөздерге сұрақ қойып, морфологиялық талдау жасау.
ҮІ Қорытындылау
Балалар, бүгін біз не үйрендік?
ҮІІ Үйге тапсырма:
8 жаттығу берілген сөзжұмбақтағы сұрақтар жазып, керісінше сөзжұмбақ құрастырып жазу.
ҮІІІ Оқушыларды бағалау