Балалар ше?бер бойы д??геленіп т?рып, «Мен ертегі ты?да?анды жа?сы к?ремін, себебі.» деп, ?здері с?йіп ты?да?ан ертегілері ар?ылы нені ?йренгендерін айтады.
?) Тынышты? с?ті.
-Ертегі-б?л ерекше жанр. ?йткені, ертегілер халы? ауыз ?дебиетіні? бір т?рі болып есептеледі. «Ертегі» деген аты ертеде, ерте кезде деген с?здерден ту?ан. ?аза? ертегілеріні? б?рі ?детте «Ертеде бір бай болыпты», «Ертеде бір кемпір мен шал болыпты», «Ертеде бір а? патшасы арыстан болыпты» деп басталады. Ертегідегі жануарлар адам сия?ты с?йлей алуы ж?не адам ?шін т?рлі н?рселер істей алуы м?мкін. Ертегіде си?ырлы ??ралдар бар. А?дар, жануарлар туралы ?андай ертегі білесі?дер? Естері?е т?сірі?дер. ( Балалар к?здерін ж?мып, ата-аналарынан немесе бас?а ересектерден ты?да?ан ертегілерін естеріне т?сіреді).
2 Негізгі б?лім.
«?ас?ыр т?лкі ж?не ?теш» ертегісі
а) Ертегіні дауыс интонациясын д?рыс ?ойып, м?нерлеп о?ып, мазм?нын д?птердегі сурет ар?ылы т?сіндіремін.
-Балалар, сендерге ертегідегі кейіпкерлерді? ?айсысы ?нады, ?айсысы ?намады? Ша?ар салу ?шін не істеу керек еді?
Балаларды? ?лгі жауабы:
-Ша?ар салу ?шін ?шеуі де тату-т?тті, адал дос болуы керек еді.Бірігіп е?бектенсе, т?лкі ?улы? жасама?анда ша?арды салып шы?атын еді деп ойлаймын.
-Ма?ан ?ас?ыр мен ?теш ?нады. ?йткені екеуі де т?лкіні? айт?ан тапсырмасын б?лжытпай орындады. Ал т?лкіні? ?рекеті д?рыс болмады. Себебі ?ас?ырды орман?а ж?мсап жіберіп, ?зі ?тешті жеп ?ой?ысы келді.
?олдарына г?л ?ста?ан балалар д??гелене отырады. Мен ?зім бастап с?лемдесіп, балаларды? ?олдарында?ы г?лді бір-бірлеріне тілек айту ар?ылы ?сынады. Г?л шо?тары бірте-бірте к?бейіп, ?зіме бір ??ша? г?л-«Тілек шо?ы» болып оралады.
??гімелесу.
Балалармен ?здері т?ратын к?шелері жайлы ??гімелесіп, к?шелеріні? ?алай аталатынын, онда не бар екенін ж?не несімен ?найтыны с?ралады.
-К?шедегі жолда к?ліктер, адамдар ж?реді. Жолда с?тсіздікке ?шырамау ?шін, жолда ж?ру ережесін біліп, есте са?тау керек. Б?л к?лік ж?ргізушілеріне ж?не жаяу адам?а арнал?ан ?ата? ережені? са?талуынан екендігін т?сінген ж?н.
К?шені? екінші бетіне ?туді? ?зі о?ай емес, б??ан бізге ба?даршамны? ?ш к?зі: жасыл, сары, ?ызыл т?стері к?мектеседі. Ба?даршам ?шіп ?ал?ан жа?дайда т?ртіпті реттеуші ж?ргізеді. Реттеушіні? ?олында тая?шасы болады.
«Жолда ж?ру ережесін» к?ше немесе жол за?ы деп айтады. Ол жаяу адамны? ?алай болса солай ж?ргенін кешірмейді, ол адамдарды ?ауіптен са?тайды.
«Толы?тыр» дидактикалы? ойыны.
Ережесі: с?йлемді толы? айтпай, балаларды? ?здері т?сіп ?ал?ан с?здерді тауып, с?йлемді толы?тырып айтады. Мысалы:
Егер жермен ж?рсе-б?л.(жер) к?лігі. Олар: же?іл машина, автобус, троллейбус, жедел ж?рдем, камаз т.б.
Егер сумен ж?рсе.(су) к?лігі. Олар: ?айы?, кеме, теплоход.
Ж?мба? шешу.
1 Ар?аным бар тым ?зын
Ала алмайсы? бір ?зім
Тапшы м?ны бала?ай
Б?л ж?мба?ты? шешуін. (Жол)
2 ?оз?алмаса? ??лайды,
С?йемесе? с?лайды.
??йымша?та ері бар
Б?л не деген жануар. (Велосипед)
3 Б?йырмапты бас та, ауыз да, ??ла? та
Ба?ырай?ан ?ш к?зі бар біра?та. (Ба?даршам)
?ліппе-д?птермен ж?мыс:
Балаларды? суреттер ар?ылы б?тен адамдармен с?йлесуге, машинасына мінуге болмайтынын, б?тен адам берген сыйлы?ты алмау керек екенін айтып т?сіндіру. Б?л ?міріне ?те ?ауіпті.
Ереже:
*Таныс емес адамдармен с?йлеспе.
*Б?тен адамдарды? берген сыйлы?ын алушы болма.
*Б?тен адамны? машинасына отырма.
?орытынды:
*Ба?даршам?а ?арауды ?мытпа.
*К?шеде ж?не жолда адамдармен с?йлеспе.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«"?ас?ыр, т?лкі ж?не ?теш" ертегісі»
Тақырыбы: «Қасқыр, түлкі және әтеш» ертегісі
Мақсаты:
Балаларға ертегі мазмұнын түсіндіру.
Сөздік қорларын толықтыру, сөйлеу мәдениетін, ойлау қабілеттерін дамыту.
Қоршаған ортаға мейірімді болуға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: ертегі мазмұнына сәйкес салынған суреттер
Жаңа сөздер: шаһар, мұржа, ну орман, таулы өлке.
Оқу іс-әрекетінің барысы:
1 Кіріспе бөлім.
А) Шаттық шеңберін ұйымдастыру.
Балалар шеңбер бойы дөңгеленіп тұрып, «Мен ертегі тыңдағанды жақсы көремін, себебі...» деп, өздері сүйіп тыңдаған ертегілері арқылы нені үйренгендерін айтады.
Ә) Тыныштық сәті.
-Ертегі-бұл ерекше жанр. Өйткені, ертегілер халық ауыз әдебиетінің бір түрі болып есептеледі. «Ертегі» деген аты ертеде, ерте кезде деген сөздерден туған. Қазақ ертегілерінің бәрі әдетте «Ертеде бір бай болыпты», «Ертеде бір кемпір мен шал болыпты», «Ертеде бір аң патшасы арыстан болыпты» деп басталады. Ертегідегі жануарлар адам сияқты сөйлей алуы және адам үшін түрлі нәрселер істей алуы мүмкін. Ертегіде сиқырлы құралдар бар. Аңдар, жануарлар туралы қандай ертегі білесіңдер? Естеріңе түсіріңдер. ( Балалар көздерін жұмып, ата-аналарынан немесе басқа ересектерден тыңдаған ертегілерін естеріне түсіреді).
2 Негізгі бөлім.
«Қасқыр түлкі және әтеш» ертегісі
а) Ертегіні дауыс интонациясын дұрыс қойып, мәнерлеп оқып, мазмұнын дәптердегі сурет арқылы түсіндіремін.
ә) Сөздік жұмысын жүргізу.
Шаһар- қала.
Мұржа- пештің, ошақтың түтін шығатын мойны, түтіндік.
-Балалар, сендерге ертегідегі кейіпкерлердің қайсысы ұнады, қайсысы ұнамады? Шаһар салу үшін не істеу керек еді?
Балалардың үлгі жауабы:
-Шаһар салу үшін үшеуі де тату-тәтті, адал дос болуы керек еді.Бірігіп еңбектенсе, түлкі қулық жасамағанда шаһарды салып шығатын еді деп ойлаймын.
-Маған Қасқыр мен әтеш ұнады. Өйткені екеуі де түлкінің айтқан тапсырмасын бұлжытпай орындады. Ал түлкінің әрекеті дұрыс болмады. Себебі қасқырды орманға жұмсап жіберіп, өзі әтешті жеп қойғысы келді.
-Балалар, бұл ертегі бізді өтірік айтпауға, әділ, адал болуға үйретті. Бірлік болған жерде кез-келген жұмысты да аяқтауға болады.
Тақырыбы: Көшеде абай бол.
Мақсаты:
Балаларды жолда жүру ережесімен таныстыру, жол қауіпсіздігін есте сақтауға, көшеде дұрыс жүруге, жол ережелерін жатқа білуге тәрбиелеу. Балалардың ой-өрісін, сана-сезімін, өзін-өзі ұстауын, көшеде дұрыс жүріп-тұруын қалыптастыру.
Оқу іс-әрекетінің барысы:
Шаттық шеңберін ұйымдастыру.
Қолдарына гүл ұстаған балалар дөңгелене отырады. Мен өзім бастап сәлемдесіп, балалардың қолдарындағы гүлді бір-бірлеріне тілек айту арқылы ұсынады. Гүл шоқтары бірте-бірте көбейіп, өзіме бір құшақ гүл-«Тілек шоғы» болып оралады.
Әңгімелесу.
Балалармен өздері тұратын көшелері жайлы әңгімелесіп, көшелерінің қалай аталатынын, онда не бар екенін және несімен ұнайтыны сұралады.
-Көшедегі жолда көліктер, адамдар жүреді. Жолда сәтсіздікке ұшырамау үшін, жолда жүру ережесін біліп, есте сақтау керек. Бұл көлік жүргізушілеріне және жаяу адамға арналған қатаң ереженің сақталуынан екендігін түсінген жөн.
Көшенің екінші бетіне өтудің өзі оңай емес, бұған бізге бағдаршамның үш көзі: жасыл, сары, қызыл түстері көмектеседі. Бағдаршам өшіп қалған жағдайда тәртіпті реттеуші жүргізеді. Реттеушінің қолында таяқшасы болады.
«Жолда жүру ережесін» көше немесе жол заңы деп айтады. Ол жаяу адамның қалай болса солай жүргенін кешірмейді, ол адамдарды қауіптен сақтайды.
«Толықтыр» дидактикалық ойыны.
Ережесі: сөйлемді толық айтпай, балалардың өздері түсіп қалған сөздерді тауып, сөйлемді толықтырып айтады. Мысалы:
Егер жермен жүрсе-бұл...(жер) көлігі. Олар: жеңіл машина, автобус, троллейбус, жедел жәрдем, камаз т.б.
Егер сумен жүрсе...(су) көлігі. Олар: қайық, кеме, теплоход.
Жұмбақ шешу.
1 Арқаным бар тым ұзын
Ала алмайсың бір үзім
Тапшы мұны балақай
Бұл жұмбақтың шешуін. (Жол)
2 Қозғалмасаң құлайды,
Сүйемесең сұлайды.
Құйымшақта ері бар
Бұл не деген жануар. (Велосипед)
3 Бұйырмапты бас та, ауыз да, құлақ та
Бақырайған үш көзі бар бірақта. (Бағдаршам)
Әліппе-дәптермен жұмыс:
Балалардың суреттер арқылы бөтен адамдармен сөйлесуге, машинасына мінуге болмайтынын, бөтен адам берген сыйлықты алмау керек екенін айтып түсіндіру. Бұл өміріне өте қауіпті.
