1-ж?ргізуші: Таби?ат, Жер-Ана, Отан, Ту?ан жер, Атамекен деген-??ла??а жылы естіліп ж?рекке шатты? сезім ?ялататын ?лы да ?асиетті, бір-бірімен ма?ыналас, мазм?ны бай с?здер.
2-ж?ргізуші: Халы?аралы? таби?ат ода?ыны? «?ызыл кітабы»- халы?аралы? д?режедегі ??жат. «?ызыл кітап?а» сирек кездесетін, жылдан-жыл?а азайып не жойылып бара жат?ан т?рлер енгізіледі. Сонды?тан да айры?ша ?ор?ауды ?ажет ететі? жануарлар мен ?сімдіктерді? т?рлері тіркеледі.
1-ж?ргізуші: ?аза?станны? «?ызыл кітабы» таби?ат ?ор?ауды? негізгі іргетасы, экологиялы? білім мен т?рбие беруді? ?айнар к?зі болып саналады. ?ызыл кітапты? со??ы басылымда тіркелген ?рбір жануары ?азіргі кездегі сананы? жа?дайына, тіршілігіні? зерттелуіне ?арай жалпы ?абылдан?ан бес категорияны? біріне жат?ызылады.
2-ж?ргізуші: ?оры? деген бар. Оны ?алай т?сінуге болады? ??рып жойылу?а жа?ында?ан жануарлар, ??стар, ж?ндіктер, ?сімдіктер, балы?тар, ?осмекенділер мемлекет ?арауына алынып отыр. М?ндай жерлерді ?оры? деп атайды. ?оры? деген с?зді? ?зі «?ор?ау, са?тау» деген с?зден шы??ан. ?азіргі та?да елімізде то?ыз ?оры? бар. Олар: А?су-Жаба?алы, Наурызым, Алматы, Барсакелмес, ?ор?алжын, Мар?ак?л, ?стірт, Батыс Алтай, Алак?л.(О?ушылар ?оры?тар туралы м?лімет береді.)
1-ж?ргізуші: ??рып жойылу?а жа?ында?ан а?-??стар, жануарлар, ?сімдіктер, а?аштар, балы?тарды аялап, т?мсы?ты?а шо?тырмай, ?анатты?а ?а?тырмай, мылты?ты?ы аттырмай мемлекеттік ?ор?ау?а алын?ан, осындай жерлерді ?оры? деп атайды.
Айналада?ы ?орша?ан ортаны? ?сері адам денсаулы?ын ны?айтып, е?бекке деген ынтасын арттырады, а?заны? ?йлесімді дамуына м?мкіндік ту?ызып, бос уа?ытты жан-жа?ты тиімді пайдалану?а ы?пал жасайды. Адам- таби?ат пен Жер-ананы? т?л перзенті. Таби?ат-тіршілік к?зі, сонды?тан да таби?и за?дылы?тарды ?ата? са?тау керек.
?адыр Мырза ?ліні? мынадай ?ле? шума?тары бар:
«Таби?аттан бабамыз ала берген секілді,
Дарханды?ты ?аза??а дала берген секілді.
Еркелікті, ерікті желден ал?ан секілді,
М?лдірлікті к?гілдір к?лден ал?ан секілді» деп жырла?ан.
Таби?атты ?ор?ау ?шін б?ріміз к?ресейік!
??рметті ?стаздар, о?ушылар! Осымен «??стар ханды?ы мен а?дар мемлекетінде» атты шарамызды ая?таймыз. Сау саламат болы?ыздар.
Таби?ат-бізді ?орша?ан орта, адамдарды? тіршілік етіп отыр?ан орта? ?йі. Адам таби?атпен ты?ыз ?мір с?реді. Ал таби?атты ?ор?ау дегеніміз-ауаны ластамау, ??старды аялау, ?зен-к?лді? суын б?лдірмеу, жан-жануарлар?а ?ам?орлы? жасау.
Елімізді? за?ында «?рбір азамат таби?атты аялау?а, оны? байлы?тарын ?ор?ау?а міндетті»делінген.
Енді балалар, с?зж?мба? шешеміз, ол ?шін мына ж?мба?тарды? жауабын табу керек.
Просмотр содержимого документа
««??стар ханды?ы мен а?дар мемлекетінде» »
«Құстар хандығы мен аңдар мемлекетінде»
Мақсаты: 1) Экологиялық тәрбие беру; 2) Табиғатты сүйе білуге, бүлдірмей қорғай білуге;
Мақсаты: оқушыларды жердің қадірін, байлығын бағалай білуге, туған табиғатты сүюге және қамқорлық, жанашырлық сезімге баулу.
Көрнекіліктері:«Жануарлар мен өсімдіктердің Қызыл кітабы», интерактивті жазылған тапсырмалар, слайд түрлері, жұмбақтар, мақал-мәтелдер, жануарлардың атрибут-суреттері; Көрмелері:суреттер, кітаптар, шығармалар.
1-жүргізуші: Армысыздар, құрметті ұстаздар және оқушылар! Бүгінгі таңда әлемді дүр сілкіндіріп отырған «экология» мәселесіне үн қосу үшін «Құстар хандығы мен аңдар мемлекетінде» атты тәрбие сағатын сіздерге арнадық.
2-жүргізуші: Құрметті оқушылар! Табиғатты сүю-Отанды сүю. Біздің табиғатқа жасаған әрбір жақсы қадамымыз-біздің болашағымыз.
1-жүргізуші: Табиғат, Жер-Ана, Отан, Туған жер, Атамекен деген-құлаққа жылы естіліп жүрекке шаттық сезім ұялататын ұлы да қасиетті, бір-бірімен мағыналас, мазмұны бай сөздер.
Адамның өзі-Табиғат, Жер-Ананың перзенті. Жер-Ананы сүйу білу, оны аялау-адамның азаматтық борышы.
2-жүргізуші:Табиғат... Табиғат... Бұл сөзде қаншама құдірет жатыр. Өмірдегі ең сұлу, көркем де жомарт тіршілік иесі табиғат емес пе?! Жер-Ананың мөлдір суын, жайқалған жасыл шөбін, асқар тауларын сүйемін. Өз байлығын адамзатқа сыйлаған табиғаттың жомарттығында шек жоқ. Аялайық та сүйе білейік табиғатты!
1-жүргізуші:Жер-Анамен өз анаң егіз екен,
Мейірімдері мейлінше теңіз екен.
Анам туды, Жер-Ана жетілдірді,
Осыны өзім өмірге негіз етем.
2-жүргізуші:Табиғат әсемділіктің төркінісің,
Ән саламын бір сенің көркің үшін.
Жан-жануар табынып бір өзіңе,
Сенен алып тұрғандай бар тынысын.
1-жүргізуші: Табиғат – бәріміздің ортақ үйіміз, мекеніміз. Мұнда адамдар, өсімдіктер, жан-жануарлар бірге өмір сүреді. Табиғатта тіршілік иелері мен өлі дүние арасында үздіксіз қарым-қатынас жүріп жатады. Күн сәулесі, ғарыштық денелер және басқалар. Бұлар денсаулыққа белгілі бір әсерін тигізеді.
Балалар, жануарлардың өсімдіктердің табиғатқа, қоршаған ортаға қандай пайдасы бар?
(Оқушылардың жауаптары тыңдалады)
Ал олар еліміздің қандай жерлерінде мекендейді?
(Далалы, орманды, шөлді, сулы жерлерде)
Қазір, балалар, біз сендермен орманға ойша саяхат жасаймыз. Қазір сендерге орманның үні естіледі. Сендер ненің дауыстары шығатынын анықтап көріңдер.(Үнтаспадан «Орман даусы» естіледі). Құстардың тамылжыта сайраған даусы, құстардың әндеткен үндері, ызылдаған жел, сыбдырлаған жапырықтардың даусы, сылдырап аққан бұлақтың үні, жан-жануарлардың түрлі дауыстары.
Ал осы дыбыстар сендерге қандай сезім тудырды?
Қуаныш сезімін, рақаттану, демалу, әдемілікке сүйсіну, шаттық сезімін үшін не қажет?
Ауа, су, жылу, жарық, қорек.
Өкінішке орай, балалар, ауа мен су үнемі таза бола ма?
Қоршаған ортаны кімдер ластайды?
Ән « Табиғатым – махаббатым» орындайтын автор: №64 мектеп лицейінің мұғалімі Сабитов.Ғ.М
1-жүргізуші: «Қызылкітап» деген – қандай кітап?
2-жүргізуші: Халықаралық табиғат одағының «Қызыл кітабы»- халықаралық дәрежедегі құжат. «Қызыл кітапқа» сирек кездесетін, жылдан-жылға азайып не жойылып бара жатқан түрлер енгізіледі. Сондықтан да айрықша қорғауды қажет ететің жануарлар мен өсімдіктердің түрлері тіркеледі.
1-жүргізуші: Қазақстанның «Қызыл кітабы» табиғат қорғаудың негізгі іргетасы, экологиялық білім мен тәрбие берудің қайнар көзі болып саналады. Қызыл кітаптың соңғы басылымда тіркелген әрбір жануары қазіргі кездегі сананың жағдайына, тіршілігінің зерттелуіне қарай жалпы қабылданған бес категорияның біріне жатқызылады.
1. Жойылып бара жатқандар;
2. Саны азайып бара жатқандар;
3. Сирек кездесетіндер;
4. Белгісіздер;
5. Қалпына келгендер.
Әндер орындайтын «6д»оқушылары: «Құстар ұшып барады», «Ақ көгершін»
2-жүргізуші: Қорық деген бар. Оны қалай түсінуге болады? Құрып жойылуға жақындаған жануарлар, құстар, жәндіктер, өсімдіктер, балықтар, қосмекенділер мемлекет қарауына алынып отыр. Мұндай жерлерді қорық деп атайды. Қорық деген сөздің өзі «қорғау, сақтау» деген сөзден шыққан. Қазіргі таңда елімізде тоғыз қорық бар. Олар: Ақсу-Жабағалы, Наурызым, Алматы, Барсакелмес, Қорғалжын, Марқакөл, Үстірт, Батыс Алтай, Алакөл.(Оқушылар қорықтар туралы мәлімет береді.)
1-жүргізуші: Құрып жойылуға жақындаған аң-құстар, жануарлар, өсімдіктер, ағаштар, балықтарды аялап, тұмсықтыға шоқтырмай, қанаттыға қақтырмай, мылтықтығы аттырмай мемлекеттік қорғауға алынған, осындай жерлерді қорық деп атайды.
Жер-Ана.Домбырамен сүйемелдеп, күй тартылып тұрды. О, менің перзенттерім! Менің қойыным кең. Сендерді әр уақытта мейірімді құшағыма аламын. Менің саялы бағымды, мөлдіреген таза кіршіксіз өзен – көлдерімді, сиқырлы сазды үнді құстарымды, жалпы табиғат атаулыны аялап, сүйіңдер. Бұл кейінгі ұрпақ, сендерге аманат.
Айналадағы қоршаған ортаның әсері адам денсаулығын нығайтып, еңбекке деген ынтасын арттырады, ағзаның үйлесімді дамуына мүмкіндік туғызып, бос уақытты жан-жақты тиімді пайдалануға ықпал жасайды. Адам- табиғат пен Жер-ананың төл перзенті. Табиғат-тіршілік көзі, сондықтан да табиғи заңдылықтарды қатаң сақтау керек.
Қадыр Мырза Әлінің мынадай өлең шумақтары бар:
«Табиғаттан бабамыз ала берген секілді,
Дархандықты қазаққа дала берген секілді.
Еркелікті, ерікті желден алған секілді,
Мөлдірлікті көгілдір көлден алған секілді» деп жырлаған.
Табиғатты қорғау үшін бәріміз күресейік!
Құрметті ұстаздар, оқушылар! Осымен «Құстар хандығы мен аңдар мемлекетінде» атты шарамызды аяқтаймыз. Сау саламат болыңыздар.
Табиғат-бізді қоршаған орта, адамдардың тіршілік етіп отырған ортақ үйі. Адам табиғатпен тығыз өмір сүреді. Ал табиғатты қорғау дегеніміз-ауаны ластамау, құстарды аялау, өзен-көлдің суын бүлдірмеу, жан-жануарларға қамқорлық жасау.
Еліміздің заңында «Әрбір азамат табиғатты аялауға, оның байлықтарын қорғауға міндетті»делінген.
Енді балалар, сөзжұмбақ шешеміз, ол үшін мына жұмбақтардың жауабын табу керек.
1) Биікте ұшып жүреді,
Түлкі, қоян бүреді,
Қия таста ұясы,
Бұл құсты кім біледі?(бүркіт)
2) Ұшқаны қызық жалпылдап,
Өзі сондай қарқылдақ.(қарға)
3) Ақ сарайын талқандап,
Шықты біреу талқандап.(балапан)
4) Алмас-алмас күшті аңды
Аулар-аулар тышқанды. (ителгі)
5) Айдың судың түлегі
Шабақ іліп жүреді. (шалаға)
6) Көкте ұшады тізіліп,
Біз қараймыз қызығып.(тырналар)
7) Көктемде ерте келетін,
Біз ұя жасап беретін
Ол қандай құс, балалар?(қараторғай)
Ән «Астана кеші» -орындайтын: «6д» оқушылары, мектеп жұлдыздары: Абдиманапов.Ғ., Кайдарова Диана.
