??рмалас с?йлем

Қызылорда қаласы № 253 орта мектеп

Қазақ тілі

Тақырыбы: Құрмалас сөйлем

4 сынып

Дайындаған: Қадірбаева Әйкерім Сексенбайқызы

Білімділік: Оқушылардың сөйлем туралы алған білім –білік дағдыларын кеңейту. Құрмалас сөйлем туралы бастапқы түсінік беру. Жай сөйлемнен құрмалас сөйлемнің айырмашылығын ұғындыру.

Дамытушылық: Оқушының ой-өрісін дамыту, сөздік қорын молайтып тіл байлығын, ой қорыту машығын арттыру.

Тәрбиелік: Ұйымшылдыққа, сауаттылыққа, тыңдай білуге тәрбиелеу.

«Мақсатымыз - білім алу, Міндетіміз – еңбектену. Еңбек етіп жұмыла, «5»-ке қолды жеткізу.»

Бағалау критерийі: 1. 1- тапсырма: (сөйлем құрастыру) 2. 2 -тапсырма: (1-жаттығу) 3. 3- тапсырма: а)(2-жаттығу) ә) (3-жаттығу) 4. 4- тапсырма:

Топтық жұмыс (әр топ сурет бойынша сөйлем құрастырады) 5. 5-тапсырма: (4-жаттығу)

Ұпайлар:

1- ұпай – түсіндірмей орындаса ; 2-ұпай – түсіндіре отырып орындаса; 3-ұпай – толық мазмұнын ашып, талдаса ; Қорытынды баға: 0-7 ұпай – «3» 8 -14 ұпай – «4» 15-18 ұпай –«5»

Ой қозғау!

1-тапсырма: сөздерден сөйлем құрастыру.

І-топ: әже, бер, көжек, шөп.

ІІ-топ:балта, ата, жар, отын.

ІІІ-топ: іш, су, Райхан, ыдыс.

Мағынаны тану

2-тапсырма

а) Оқулықпен жұмыс. 1-жаттығу. Екі бағандағы сөздерді оқып, салыстыру.

ә)Топпен жұмыс. Ережені оқып, өз беттерінше талдау, мысал келтіру.

Ереже:

Бір ғана тиянақты ойды білдіретін дара сөйлем жай сөйлем деп аталады.

Екі немесе одан да көп жай сөйлемнен құралған сөйлем құрмалас сөйлем деп аталады.

Оқулықпен жұмыс

3-тапсырма: а) 2-жаттығу.

Берілген жұмбақтардың екінші жай сөйлемін тап.

Жердің бетін сүреді.

1. Дыбыс естісе қашады,

Жылыда су боп жатады.

2. Гүрілдеп жүреді,

Қырқаны бір-ақ асады.

3. Көрінбейді өзі,

4. Қыста шыны боп қатады,

Естіледі сөзі.

Қоян

Трактор

Жаңғырық

мұз

Оқулықпен жұмыс:

3-жаттығу. Мақалдарды көшіріп жаз.

Әр сөйлемнің бастауышы мен баяндауышын тап.

Ердің атын еңбек шығарар.

Жақсы өз басынан көреді,

Жаман жолдасынан көреді.

Достықтың төлеуі – достық.

Шығармашылық

тапсырма:

4-тапсырма:

«Топтық жұмыс» Әр топ берілген сурет бойынша сөйлем құрастырып, бастауышы мен баяндауышын табу

(ережені айтып талдау).

Анар қолшатырмен

серуендеуге шықты

Айгерім күшігімен саябақта қыдырып жүр

Балалар далада ойнап жүріп кірпікшешен тауып алыпты

Ойтолғау:

5-тапсырма:

4-жаттығу. Мәтінді мәнерлеп оқы. Алдымен жай сөйлемдерді, содан соң құрмалас сөйлемдерді көшіріп

жаз.

Есет қой жайып жүрді. Оның бірдемені сезгенін аңғарған. Есет те жан-жағына көз салды. Одан он бес адым жерде үш бірдей елік тұр екен. Есеттің еліктерді тұңғыш рет көруі еді. Бір кезде еліктер ілгері жүріп кетті.

Кенет астындағы аты екі құлағын тікірейтіп, бұрылып артына қарады. Есет олардың соңынан ілескісі келіп тұрды да, ол ойынан тез қайтты. Ал еліктер болса, бірте-бірте алыстай берді.

Бағалау критерийі: 1. 1- тапсырма: (сөйлем құрастыру) 2. 2 -тапсырма: (1-жаттығу) 3. 3- тапсырма: а)(2-жаттығу) ә) (3-жаттығу) 4. 4- тапсырма:

Топтық жұмыс (әр топ сурет бойынша сөйлем құрастырады) 5. 5-тапсырма: (4-жаттығу)

Ұпайлар:

1- ұпай – түсіндірмей орындаса ; 2-ұпай – түсіндіре отырып орындаса; 3-ұпай – толық мазмұнын ашып, талдаса; Қорытынды баға: 0-7 ұпай – «3» 8 -14 ұпай – «4» 15-18 ұпай –«5»